به گزارش ایسنا، حجت‌الله ایوبی که در نشست هم‌اندیشی «مراکز فرهنگی، میراث مشترک بشری» که توسط یونسکو در سازمان اسناد و کتابخانه ملی برگزار شد، صحبت می‌کرد، به حضور محمدجواد ظریف - وزیر امور خارجه - در این نشست اشاره کرد و با بیان اینکه ظریف نماد حکمت ایرانی و پرچمدار بهار است، گفت: 70 سال قبل بر ویرانه‌های جنگ جهانی دوم یک اندیشه زیبا رویید و آن شد که مردم خسته از جنگ به فکر ایجاد یک آرمان‌شهرِ صلح افتادند، به همین دلیل است که از 70 سال قبل تا امروز یونسکو در دنیا آیینه به دست در مقابل ملت‌ها می‌ایستد تا خود را به آن‌ها بنمایاند و داشته‌های جهانی و فرهنگی را نشان دهد.
او با تاکید بر این که همه داشته‌ها یادآوری می‌کنند که ما یک خانواده بزرگ روی زمین هستیم و هویت جهان در همه جهان پراکنده است آن را نشانه‌ای دانست که تاکید می‌کند ثروت و سرمایه فقط زر و زور نیست بلکه فرهنگ‌ها و باورها نیز ثروت و داشته‌های فرهنگی هستند. ایوبی گفت: زور در بازو و زر در ترازو و قدرت نظامی ثروت چالش‌برانگیز است که با توجه به جهان اقتصاد به عنوان یک جهان تکثر و رقابت همیشه مدنظر قرار می‌گیرد در حالی که جهان فرهنگ جهان جان و معنا و یگانگی است.
رئیس کمیسیون ملی یونسکو در ایران تهدید ترامپ برای هدف قرار دادن 52 نقطه فرهنگی را تهدید میراث فرهنگی و جراحت به روح فرهنگ یک کشور دانست و گفت: زمانی که ارگ بم فروریخت، یا وقتی تاریخِ بغداد را غارت کردند، مانند امروز که ترامپ یک کشور غنی از فرهنگ را تهدید کرده همه جهان عزادارند.
او با اشاره به جمله ایرینا بوکوا – دبیر کل سازمان ملل متحد – که تخریب میراث فرهنگی را نسل کشی میراثی می‌داند، گفت: ماجرای ما و مردم امروز ماجرای مرغ‌های عطار نیشابوری است که برای رسیدن به جامعه پر از صلح و گفت‌وگو و شهریاری، سیمرغ‌ها را رها کردند و رنج‌ها کشیدند تا به کوه قاف رسیدند و دریافتند که ما و آیینه‌ای که به آن سیمرغ می‌گوییم در درون خود مردم، باورها و اصالت‌های آن‌ها می‌جوشد.
وی با اشاره به پیام یونسکو که هر کشور باید داشته‌های خود را در فرهنگ، تاریخ و باورهای خود بجوید اظهار کرد: مدت دو سال تا سال 2019، توسط یونسکو به نام شیخ شهاب‌الدین سهروردی نام‌گذاری شده بود، نام‌گذاری‌ای که یکی از دلایل آن هزار و هفتصد و پنجاهمین سالگرد تاسیس دانشگاه جندی شاپور در ایران نیز مطرح بود، دانشگاهی که 500 سال قبل از ایجاد دانشگاه سوربن فعالیت خود را آغاز کرد و با پنج‌هزار دانشجو و 500 استاد، منشور اخلاق دانشجویی تدوین کرده بود.
ایوبی افزود: امسال در دو سال آینده ما و کشور قزاقستان به صورت مشترک فارابی را گرامی می‌داریم. همچنین از امروز تا دو سال بعد ایران عطار نیشابوری را به عنوان یکی از برجسته‌ترین شخصیت‌های ایرانی در گذشته گرامی می‌دارد.
امروز فرهنگ، زبان، موسیقی و دین جای دیپلماسی سیاسی را گرفته‌اند
اشرف بروجردی - رییس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران - نیز در آیین افتتاح این نشست، با بیان اینکه همدلی و هم‌اندیشی فرهنگ بشر را در این مرکز فرهنگی (کتابخانه ملی) که منبع حافظه ملی ایرانیان است، همراه با یونسکو پاس داشته و آینده پر از امیدی را برای نسل امروز ترسیم می‌کنیم، به حضور ظریف در این نشست به عنوان نماد ملی قدرت در کشور اشاره کرد و گفت: در سخن از فرهنگ از ملیت و باورهایی حرف می‌زنیم که ارزش‌آفرینند. فرهنگ باورها را به نظم درآورده و زبان مشترک را به کار می‌گیرد و ظرفیت‌های موجودی دارد که توصیف‌کننده لطافت روح و عشق به انسان است و میراث را برای آیندگان خلق و ماندگار می‌کند.
او با بیان این که جهان نو، جهان قدرت و فرهنگ است، ادامه داد: دیپلماسی فرهنگی به مرور در تعاملات سیاسی جای خود را باز کرده چون فرهنگ زبان مشترک ملت‌هاست.
بروجردی داده‌های فرهنگی را دین، دانش، زبان، موسیقی، تعلیم و ده‌ها نماد فرهنگی دیگر دانست که جای دیپلماسی سیاسی را گرفته‌اند و گفت: امروز منافع کشورها اقتضا می‌کند تا ملل در راه صلح قدم بردارند. ظهور و بروز داشته‌های ملت‌ها حلقه وصل فرهنگ‌ها است و مجامع بین‌المللی چاره‌ای جز برای حفظ میراث بشری و همکاری در آن ندارند.
او با اشاره به دو بیانیه «کمیته بین‌المللی سپر آبی» و «مرکز بین‌المللی جایکا» در حمایت از ایران در مقابل تهدید ترامپ گفت: انتظار می‌رود همه نهادها با همین نگاه به حفظ میراث فرهنگی بپردازند و قوانین وضع‌شده در سازمان ملل با تصویب کنوانسیون‌هایی مانند ژنو ، کنوانسیون لاهه در 1949، اساسنامه دادگاه کیفری بین‌المللی در کنوانسیون 1988 و قطعنامه 2347 شورای امنیت سازمان ملل متحد و ایران را که فشرده تاریخ از دوران قبل از تاریخ و اسلام تا حضور اسلام است مورد توجه قرار دهند.
بروجردی افزود: ایران خانه وجود ماست و تعرض به آن تعرض به همه بشریت است. سهمی از این خانه را میراث ما گرفته است که باید به آن توجه ویژه‌ای شود.
تاکید وزیر امور خارجه به کنوانسیون‌های بین‌المللی برای حفاظت از میراث فرهنگی
در این نشست همچنین محمدجواد ظریف – وزیر امور خارجه – در بخشی از صحبت‌هایش اظهار کرد: برگزاری چنین نشست موقری برای پاسداشت حریم مراکز فرهنگی و موجودیت غیرقابل تعرض آن‌ها ابتکار ارزنده‌ای است که امیدوارم به سهم خود بتواند بار دیگر تصویر شکوهمند و فاخر فرهنگ و تمدن و میراث تاریخی ایران و ایرانی را به جهانیان عرضه کند. مکان‌ها و آثار فرهنگی - تمدنی شاید از لحاظ تاریخی و جغرافیایی متعلق به یک قوم یا ملت باشند، اما از لحاظ نقشی که در بازشناسی هویت بشری و انباشت لایه‌های تاریخی معرفت دارند، متعلق به همگان و فارغ از جغرافیا و مکانند و لذا شایسته است از مفهوم «میراث مشترک بشری» برای توصیف این دستاوردهای بشری بهره جوییم. از این رو، احترام به آثار فرهنگی و تمدنی، در واقع رعایت حرمت انسانی و کرامت ذاتی انسانی است و در نقطه مقابل، حمله به اموال و میراث فرهنگی، حمله به انسانیت، حمله به روح بشریت و حمله به تاریخ است.
او در بخش دیگری از صحبت‌هایش با اشاره به اینکه در تلاش مشترک و هم‌افزایی بین‌المللی برای صیانت و حمایت از مراکز فرهنگی و مظاهر تمدن بشری و مقابله با تهدید و آسیب رساندن به آن‌ها، جامعه جهانی اسناد مهم و سازوکارهای قابل توجهی را تدوین کرده است، ادامه داد: به عنوان مثال، «کنوانسیون 1954 لاهه در خصوص حفاظت از اموال فرهنگی در مخاصمات مسلحانه»، آسیب به اموال فرهنگی هر ملتی را به منزله آسیب رساندن به میراث فرهنگی تمام بشریت و جرمی نابخشودنی در نظر گرفته است. این کنوانسیون هر نوع حمله و ایراد آسیب به اموال فرهنگی را منع کرده و بر اساس پروتکل دوم (1999) آن، حتی در زمان مخاصمات مسلحانه، اموال فرهنگی، اموال غیرنظامی محسوب شده و نباید مورد حمله قرار گیرند.
وی افزود: همچنین «کنوانسیون 1972 حفاظت از میراث فرهنگی و طبیعی جهان» همه کشورهای متعاهد را مکلف می‌دارد تا از هر گونه اقدام عمدی که مستقیم یا غیرمستقیم، به میراث فرهنگی و طبیعی واقع در سرزمین سایر کشورهای عضو این کنوانسیون آسیب برساند، خودداری کنند. علاوه بر این، بر اساس پروتکل اول الحاقی به کنوانسیون‌های چهارگانه ژنو1، «هر نوع عمل خصمانه علیه بناهای تاریخی، آثار هنری یا اماکن مذهبی» که به عنوان میراث فرهنگی یا معنوی مردم یک سرزمین شناخته می‌شود، ممنوع است. نه تنها حمله و تخریب، بلکه استفاده از این اماکن برای پیشبرد اهداف نظامی نیز ممنوع بوده و عاملین و مرتکبین چنین جنایاتی به عنوان جنایتکاران جنگی شناخته می‌شوند. اسناد بین المللی متعددی از جمله قطعنامه های صادره از سوی ارکان مختلف ملل متحد و آرای متعدد صادره از سوی محاکم قضایی و کیفری بین‌المللی نیز بر این مهم و تعهدات عام‌الشمول اعضای جامعه بین المللی صحه گذاشته‌اند.
در این نشست محمدجواد ظریف، حجت‌الله ایوبی و اشرف بروجردی از پرتره شیخ اشراق «شهاب‌الدین سهروردی» رونمایی کردند.
