حسن اکبرزاده روانشناس و مشاوره خانواده در گفتوگو با خبرنگار حوزه ازدواج و خانواده گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان، درباره مراقبت والدین از فرزندان در دوران نوجوانی اظهار کرد: پایه و اساس سن نوجوانی از دوره کودکی بین 3 تا 10 سالگی است که وقتی این فرآیند رشدی را بررسی میکنیم به اولین پایههای ساختاری و تأثیرگذار در فرزندان میرسیم؛ مبنای همه این مسائل والدین یا مراقبان هستند.
او در ادامه بیان کرد: با توجه به نظریه یادگیری مشاهدهای، افراد در اثر مشاهده رفتار دیگران الگوبرداری میکنند و یاد میگیرند؛ اگر والدین آموزشهای مربوط به تعلیم و تربیت و فرزند پروری را یاد گیرند و رفتارهای ساختارمند داشته باشند، تأثیرگذاری لازم را نیز خواهند داشت.
این روانشناس و مشاوره خانواده با بیان اینکه هر دورهای از رشد فرزند مراقبتهای خاص خودش را دارد، گفت: دوره نوجوانی حساسیتهای خاص خودش را دارد و شامل مراحل مختلفی میشود. مرحله اول اعتماد و اطمنیان است که اگر والدین در مسیر تربیتی و رشدی هماهنگ باشند، این مرحله با امیداواری طی میشود، در غیر این صورت کودک با ترس و اضطرابها رو به رو خواهد شد.
اکبرزاده افزود: مرحله دوم، مرحله خودمختاری است که در این مرحله کودکان به دنبال کشف بیشتر و استقلال یابی هستند و مرحله سوم ابتکار و خلاقیت است که در این مرحله برقراری ارتباط با دیگران مطرح میشود و اگر متفاوت عمل کردن کودکان و خلاقیت آنان سرکوب شود، احتمال پرخاشگری آنها بالا خواهد بود.
بیشتر بخوانید: والدین هشیار باشید؛ کودکان نباید بزرگتر از سنشان بفهمند
این روانشناس با اشاره به اینکه مرحله چهارم، مرحله سخت کوشی است، گفت: در این مرحله فرد بیشتر به دنبال یادگیری است، این مرحله حدوداً از 5 تا 12 سالگی آغاز میشود و نوجوانان در این مرحله به دنبال تأیید و رسیدن به هدف هستند که اگر این تلاشها سرکوب شوند، تبدیل به حقارت میشوند.
او با بیان اینکه مرحله نوجوانی یک مرحله مجزا محسوب نمیشود، عنوان کرد: والدین، جامعه، مربیان و همسالان در شکل گیری این دوره نقش بسزایی دارند، چراکه دوره نوجوانی، دوره هویت یابی در مراحل رشدی شخصیت فرد و کاملاً تحت تأثیر مراحل قبلی است، فرد در این مرحله به دنبال درک مناسب از خود و هویت فردی است.
اکبرزاده ادامه داد: هویت جنسی و شغلی از اهمیت ویژهای برخوردار است و تعارضاتی در این زمینهها در فرد ایجاد میشود که به دنبال تصویری روشن از خود خواهد بود؛ بنابراین توصیه میشود والدین آموزشهای لازم در ارتباط با مراحل رشدی کودک و نوجوان را کسب کنند و در زمان تغییرات جسمانی و روانی فرزندان از نقش کنترل گر فاصله گیرند و آنها را همراهی کنند.
این روانشناس با بیان اینکه والدین باید آموزشهای لازم در زمینه فرزند پروری را فرا گیرند، گفـت: با توجه به تغییرات فرهنگی نسبتا شدید در جامعه امروزی شاهد ناهماهنگی زیاد در فرزندان هستیم و از آنجا که آموزشهای غیر رسمی در سطح جامعه اتفاق میافتد، قدرت کنترل والدین نیز کمتر شده و فرزندان نیز دیگر مانند گذشته از والدین خود اطاعت نمیکنند.