به گزارش ایسنا و به نقل از فیز، پژوهش جدیدی که در "دانشگاه کالیفرنیا، ریورساید" (UCR) انجام شده است، نشان میدهد که شاید بهزودی بتوان از بلوغ پشههای ناقل بیماری پیشگیری کرد. همچنین ممکن است که دانشمندان بتوانند با استفاده از روشهای تغییر ژن، به تولید مثل گروهی از زنبورها موسوم به "خرزنبوریان" (Bumblebee) کمک کنند.
این پژوهش نشان میدهد که برخلاف باورهای پیشین علمی، هورمون مورد نیاز برای رشد جنسی حشرات نمیتواند در میان سلولهایی که خون را از مغز جدا میکنند، منتقل شود؛ مگر این که یک مولکول پروتئین انتقالدهنده بتواند به آن کمک کند.
"نااوکی یاماناکا" (Naoki Yamanaka)، استادیار حشرهشناسی دانشگاه کالیفرنیا، ریورساید و سرپرست این پژوهش گفت: پیش از به دست آوردن یافتههای این پژوهش، این فرض وجود داشت که هورمونهای استروییدی میتوانند آزادانه از میان سد خونی مغز عبور کنند، اما ما با بررسیهای خود فهمیدیم که موضوع این گونه نیست.
یافتههای این پژوهش، اثرات بلوغ جنسی را در مگسهای میوه هنگام جلوگیری از ورود پروتئین انتقالدهنده نشان میدهند. در این آزمایشها، جلوگیری از ورود پروتئین انتقالدهنده، نه تنها از ورود استرویید به مغز جلوگیری کرد، بلکه رفتار مگسها را نیز تغییر داد. هنگامی که مگسها در مرحله ابتدایی زندگی قرار دارند و به شکل لارو هستند، معمولا در منبع غذایی یا روی آن قرار میگیرند.
پس از این مرحله و هنگامی که مگسها به مرحله بزرگسالی وارد میشوند، رفتار عجیبی را نشان میدهند. آنها از منبع غذایی خود خارج میشوند تا مکانی برای ریختن لایه بیرونی خود و تبدیل شدن به یک مگس بالغ پیدا کنند.
"یاماناکا" ادامه داد: هنگامی که ما ژن انتقالدهنده را متوقف کردیم، مگسها به مرحلهای بین نوزادی و بزرگسالی وارد شدند؛ اما هرگز از منبع غذایی خود بیرون نیامدند. آنها به تدریج و بدون رسیدن به مرحله بزرگسالی یا تولید مثل از دنیا رفتند.
وی افزود: بزرگترین محرک ما برای انجام دادن این پژوهش، این بود که با استفاده از مگسهای میوه به عنوان نمونه پژوهشی، فرضیه غالب را در مورد عبور استروییدها از سد خونی مغز به چالش بکشیم. هدف ما این است تا در بلندمدت بتوانیم عملکرد انتقالدهندههای هورمون استرویید را برای کنترل رفتار حشرات و حتی انسان مهار کنیم.
"یاماناکا" در حال حاضر به بررسی این موضوع مشغول است که آیا تغییر ژن در پشهها هم همین اثر را دارد یا خیر. از آنجا که پشهها، ناقل بسیاری از بیماریها از جمله ویروس زیکا، ویروس نیل غربی و تب دنگی هستند، احتمال زیادی وجود دارد که یافتههای این پژوهش بتواند به بهبود سلامت انسان هم کمک کند.
از سوی دیگر، این احتمال هم وجود دارد که تغییر ژنها، به دستکاری در تولید مثل حشرات مفید منجر شوند. خرزنبوریان، از گروهی از زنبورها هستند که جمعیت آنها در سالهای اخیر، کاهش قابل توجهی داشته است. شاید تغییر ژن این زنبورها بتواند تولید مثل را در آنها افزایش دهد و به ازدیاد آنها کمک کند.
این احتمال وجود دارد که پژوهش دانشمندان دانشگاه کالیفرنیا، ریورساید بتواند انسانها را نیز تحت تاثیر قرار دهد. هورمونهای استرویید، بر بسیاری از رفتارها و واکنشهای بدن انسان اثر میگذارند. بدن انسان تحت فشار ناشی از استرس، هورمونی موسوم به "کورتیزول" (cortisol) را ترشح میکند. این هورمون به مغز وارد میشود و به انسان کمک میکند تا از عهده شرایط استرسزا برآید.
در هر حال، هنگام تجربه استرس مزمن، کورتیزول میتواند در مغز ساخته شود و مشکلاتی را به همراه داشته باشد. "یاماناکا" اضافه کرد: اگر همین مکانیسم ترشح کورتیزول در انسان نیز وجود داشته باشد، میتواند مانعی برای رسیدن انتقالدهنده به سد خونی مغز و محافظت از مغز در برابر استرس مزمن باشد.
این یافتهها واقعا جالب هستند، اما فقط در مگس میوه تایید شدهاند. با این حال میتوان گفت که 70 درصد ژنهای مرتبط با بیماری در انسان، مانند ژنهای مرتبط با بیماری در مگس میوه هستند؛ در نتیجه این امکان وجود دارد که همین نتایج در مورد انسان نیز صدق کنند.
این پژوهش، در مجله "Current Biology" به چاپ رسید.