افزایش ۶۵درصدی نرخ ورود به محدوده کنترل آلودگی هوا بر روی ترافیک اثرگذار است؟

اقتصاد آنلاین - فائزه مومنی؛ معاونت حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران در پیشنهادی که به شورای شهر تهران ارسال کرده، بنا دارد نرخ ورود به محدوده کنترل آلودگی هوا را با 65 درصد افزایش از حدود 25 هزار تومان به 40 تا 45 هزار تومان برساند.

این معاونت دلیل این اقدام را افزایش 12 درصدی میزان تردد در محدوده کنترل آلودگی هوا عنوان می‌کند، دلیلی که به اعتقاد محمد علیخانی، رییس کمیسیون عمران و حمل و نقل شورا مورد قبول نیست.

به گفته او وقتی عوارض ورود به محدوده طی سال جاری وصول نشده، چه 20 هزار تومان و چه 40 هزار تومان، اثرگذار نخواهد بود. همچنین علیخانی ایجاد محدودیت بیشتر با گران کردن و یا اجرای طرح های متعدد بدون توسعه حمل و نقل عمومی را درست نمی‌داند.

یک کارشناس حوزه حمل و نقل نیز بر این باور است که گران کردن ورود به محدوده به صورت مقطعی می‌تواند تاثیر بگذارد اما در بلندمدت اثر خود را از دست می‌دهد.

شهرام جباری‌زادگان، کارشناس حوزه حمل و نقل و ترافیک در پاسخ به این پرسش که آیا  گران کردن ورود به محدوده می‌تواند رفتار ترافیکی شهروندان را تغییر دهد یا خیر؟ به خبرنگار اقتصاد آنلاین می‌گوید: افزایش نرخ ورود به محدوده طرح کنترل آلودگی هوا مانند افزایش نرخ بنزین تاثیر کوتاه مدت دارد. همه برای دوره‌ای دچار شوک قیمتی می‌شوند اما در نهایت بر اثر آنچه ناچاری عنوان می‌شود به آن عادت می‌کنند.

او در واکنش به این ادعا که کشورهای اروپایی با حربه گران کردن تردد، ترافیک را کاهش داده‌اند، تاکید می‌کند: بله، در کشورهای اروپایی به قدری عوارض استفاده از خودرو زیاد است که کمتر کسی جرات و جسارت پیدا می‌کند به طور مداوم از خودروی شخصی خود استفاده کند.

جباری زادگان اضافه می‌کند: اما در کنار حربه قیمت، آن‌ها نظارت‌های  سیستمی و کنترل های مکانیزه بسیار سختی دارند که همه راه‌های فرار را می‌بندد. این در حالی است که در تهران نقاطی وجود دارد که دوربین نیست و شهروندان به مرور آن‌ها را برای تردد خودشان کشف می‌کنند یا از اقداماتی همچون مخدوش کردن پلاک استفاده می‌کنند که هرچند اراده برای جلوگیری از آن وجود دارد اما همانطور که می‌بینیم، اثرگذاری بالایی ندارد.

این کارشناس حوزه حمل ونقل عمومی ادامه می‌دهد: عامل سوم که سبب می‌شود حربه قیمت و ایجاد محدودیت اثرگذار باشد، توسعه حمل و نقل عمومی است. یعنی وقتی شما امکانی را از شهروندان می‌گیرید، باید امکان جایگزینی را به آن‌ها بدهید. در تهران وقتی حمل و نقل عمومی توسعه مناسب ندارد، در نهایت مردم برای تردد به سمت استفاده از خودروی شخصی، آن هم با هر قیمتی و شرایطی از سر ناچاری خواهند رفت.

جباری‌زادگان تاکید می‌کند: بنابراین به هیچ عنوان نمی‌توانیم تهران را از این نظر با شهرهای بزرگ اروپایی مقایسه کرد، تهران را باید با خود و شرایط ویژه خودش سنجید. در نتیجه معتقدم افزایش قیمت طرح ترافیک با توجه به شرایط موجود، اثرگذاری کوتاه مدتی دارد و درمان درد حمل و نقلی تهران نیست.