سرویس فرهنگی فردا: فیلم سینمایی «لرد» ششمین ساخته محمد رسولاف کارگردان پرحاشیه سینمای ایران است؛ فیلمی که سال گذشته متقاضی حضور در جشنواره سیوپنجم فیلم فجر بود ولی با مخالفت هیئت انتخاب جشنواره و به واسطه ممیزیهای بسیاری که بر اثر وارد بود؛ کنار گذاشته شد.
هر چند که این اتفاق در آن زمان باعث اعتراض کارگردان شد و او مدعی شد که حاضر است فیلمش را برای حضور در جشنواره فجر به هر میزان که مسئولین جشنواره بخواهند تغییر دهد ولی حضور و نمایش این فیلم در جشنواره کن امسال نشان داد حکایت این فیلم حکایت آن ضرب المثل معروف است که میگوید: «این خانه از پای بست ویران است!»
اعتراض به پروانهای که نباید صادر میشد
اولین اعتراضها به نمایش فیلم سینمایی «لرد» در جشنواره کن امسال از سوی روزنامه جوان صورت گرفت. این روزنامه با انتشار مطلبی از محتوای این فیلم که تا پیش از این در داخل کشور نمایش داده نشده بود و جزئیات چندانی از قصه آن وجود نداشت، پرده برداشت.
در گزارش این روزنامه در ارتباط با داستان این فیلم آمده است: «در مرکز فیلم جوانی وجود دارد که دانشجوی اخراجی است و بعد از اخراج وقتی میخواهد به پرورش ماهی بپردازد با سیکلی اغراقآمیز از آدمهایی روبهرو میشود که اجازه فعالیت به او نمیدهند. این جوان که مدام در فیلم سعی میشود به عنوان فردی فرهیخته و نمایندهای از جامعه روشنفکر جا زده شود به طور پیاپی از سوی افرادی مورد اذیت و آزار قرار میگیرد که گویا همه وابستگان حکومت هستند و آمدهاند تا حتی حق حیات را نیز از این دانشجوی اخراجی بگیرند!
در امتداد سیاهنمایی درباره ایران و ساختار حاکم بر آن، در سکانسی از فیلم علناً به تقدیس فرقه ضاله بهائیت پرداخته میشود؛ یک دانشآموز به اتهام بهائی بودن از مدرسهای اخراج میشود و بعد از خودکشی، حتی اجازه دفن وی در گورستان داده نمیشود!»
نکته جالب در ارتباط با این فیلم آن است که براساس شنیدهها با وجود عدم صدور مجوز برای حضور چنین اثری در یک جشنواره داخلی، برای حضور خارجی آن از سوی اداره نظارت سازمان سینمایی، پروانه نمایش جشنوارهای برای این اثر صادر شده است!
وقتی یک فیلم صدای روشنفکران را هم درمیآورد
اما نکته جالب توجه در ارتباط با این اثر، اعتراض رسانههای جریان شبه روشنفکری به موضوعات مطرح شده در آن است. اعتراضی که نشاندهنده عمق فاجعه و شدت سیاهنمایی موجود در این فیلم است.
حضور عوامل فیلم «لرد» در جشنواره کن 2017
روزنامه شرق در یادداشتی کوتاه به محتوای این فیلم اعتراض کرده اس. در بخشی از این یادداشت آمده است: «محمد رسولاف انگار دل پُری داشته، چون ساخت چنین فیلم تلخى که در آن همه و همه بد و شرور هستند و غیر از قهرمان داستان و زنش هیچ آدم خوبى وجود ندارد، دلیل دیگرى نمىتواند داشته باشد… هر چه خوبان همه دارند در این فیلم یکجا جمع شده است.
خطوط قرمز فیلم هم به هم ربطى ندارند، کارگردان براى ربطدادنشان به طور مداوم از سکانسهایى که رضا را زیر دوش یا در غارى در آب در حال شناست، نشان داده که هر ١٠ دقیقه یک بار مىبینیم و کمکى به داستان نمىکند. تمام اتفاقات فیلم هم قابل پیشبینى هستند، چه آتشزدن خانهشان، چه مسمومشدن ماهىها و…، صحنههایى هم که آدمبدها سراغ رضا مىآیند، به سبک فیلمفارسىهاى قبل از انقلاب است و بیشتر کمدى است تا هیجانآمیز. در آخر فیلم هم رضا که اول در سادگى و ببوگلابىبودن نفر اول است، تبدیل به ابرقهرمان مىشود و دیگر کلا هیچ ربطى به قبلش ندارد. در کمتر از یک ماه کلا این آدم دیگر آن آدم نیست!
بازیگران فیلم هم متأسفانه دردى از این فیلم دوا نمىکنند و به قول معروف: گل بود، به سبزه نیز آراسته شد! رضا اخلاقىراد از اول تا آخر فیلم انگار ماسکى ناراحت و عصبى به چهره زده. ماسکى آهنى که آن را لحظهاى هم از چهره برنمىدارد… میمیک صورتش در شادى، ناراحتى، دعوا، عصبانیت و… ثانیهاى هم تغییر نمىکند. انگار آدمآهنى است که از اول فیلم کوک شده تا آخر فیلم به طور عجیب و مصنوعى راه برود، حرف بزند و همین. سودابه بیضایى هم که انگار روى صحنه تئاتر است و در حال بازى در هملت.
فیلم که تمام شد همه ما ایرانىهاى شاد و مغرور که براى دیدن فیلم هموطنمان آمده بودیم، ناراحت سالن را ترک مىکردیم. من اما فکر کردم که اى کاش آنها که این قدر ناراحتاند و کینه به دل دارند، بروند و هم خیال خودشان را راحت کنند و هم مخصوصا خیال ما را... .»
از تور جشنوارهگردیت لذت ببر!
این اعتراض همه جانبه به یک اثر سینمایی که در جشنوارهای خارجی حاضر شده است؛ پیش از این تنها در ارتباط با چند اثر به وقوع پیوست که فیلم «یک خانواده محترم» ساخته مسعود بخشی یکی از مهمترین آنها بود که اتفاقا آن اثر نیز در جشنواره فیلم کن حضور پیدا کرده بود.
رسولاف در حالی با این اثر عجیب و سیاه در جشنواره کن حضور پیدا کرده است که به احتمال فراوان این اثر نیز همانند همه آثار قبلیش صرفا میتواند از حضور در تور جشنوارهگردی خود لذت ببرد و با این اتفاق نظری که در ارتباط با حجم سیاهی اثر وجود دارد؛ اساسا بعید است که حتی ارشاد دولت دوازدهم نیز حاضر به عطای مجوز به این اثر شود.