«شنای پروانه» فیلمی به کارگردانی محمد کارت است که چندی پیش کلیپی از آن با عنوان «گنده لات «شنای پروانه»» دست به دست می‌شد. در آن کلیپ مشخص بود که نقش اصلی متفاوت فیلم را امیر آقایی بازی می‌کند. طناز طباطبایی، پانته‌آ بهرام، طناز طباطبایی، مه‌لقا باقری و جواد عزتی دیگر بازیگران این اثر سینمایی هستند.
امیر آقایی گنده‌لات «شنای پروانه»
شاید بسیاری از هواداران امیر آقایی با تصویری که از این بازیگر در ذهن داشتند، متعجب شدند که چرا کارگردان این نقش را برای او در نظر گرفته است. این سوال برای خود آقایی هم پیش آمده بود، اما نکته‌ای جالب‌تر از آن هم وجود دارد که این بازیگر در نشست خبری «شنای پروانه» برای نخستین بار از آن پرده برداشت.
امیر آقایی در نشست خبری فیلم «شنای پروانه» گفت: «روزی که محمد کارت به من زنگ زد من خندیدم. چون فکر کنم اساسا تعریفی از من در سینما وجود دارد که فرد شق و رقی و روشنفکری هستم. به او گفتم من زیاد به تحقیقات میدانی نیازی ندارم من فقط قدری گذشته‌ام را به یاد بیاورم همینم.»
او در ادامه گفت: «من هم مثل محمد کارت از طبقه‌ای آمده‌ام که نیمی از بچه محل‌هایم زیرخاکند، نیمی زیر حکم. خیلی شناختنش عجیب نبود، فقط روی این خاطرات قدری خاک پاشیده بودیم که آن‌ها را جارو کردیم و بار دیگر بیرون کشیدیمشان.بعد از خواندن فیلمنامه این حق را به خودم دادم که یکبار در سینما رگ گردنم بیرون بزند.»
چرا طناز طباطبایی راضی به بازی نقشی کوتاه شد
طناز طباطبایی که در این فیلم نقش کوتاهی دارد هم درباره پذیرفتن نقش گفت: « وقتی فیلمنامه را خواندم فکر کردم چرا این نقش را به من پیشنهاد داده‌اند. چند مسئله وجود داشت که من نقش را انتخاب کنم. من حرف فیلم را دوست داشتم و یک فیلم دغدغه‌مند بود. من تنها این شخصیت فیلم را دوست داشتم و دلم نمی‌خواست در نقش دیگری حضور داشته باشم. محمد کارت درباره نقش پروانه توضیحاتی به من داد و از من خواهش کرد که ریسک کنم و نتیجه را به آینده بسپاریم. این نقش به اندازه یک نقش بلند برای من کار کرده است.»
پانته‌آ بهرام هم در پاسخ به این سوال گفت: «من با محمد کارت همبازی بودم و می‌دانستم بازیگری را می‌شناسد وقتی به من پیشنهاد داد می‌دانست که من ریسک پذیرم و برای از ته زدن مو مخالفتی نمی‌کنم.»
او با توضیح اینکه این فیلم بر خلاف ظاهر مردانه‌اش به شدت فمینیستی است و زن‌های فیلم قربانی هستند، افزود: «نقشی که من در فیلم داشتم از چهره و زنانه‌گی‌اش برای اینکه شرایط دیگری برایش تعریف نشده، می‌گذرد. هر چه زن در فیلم می‌بینیم قربانی شرایطی هستند که ساخته مردها است.»
جواد عزتی هم درباره نقش خودش گفت: «خیلی خوش گذشت و این گروه درجه یک بود. تک تک بازیگران در فیلم نقش درستی داشتند و هیچ کدام شو آف و عکس کار نبودند بلکه عاشق سینما بودند و این لذت بخش بود.»
او در توضیح این سوال که سینما چه میزان در بیان معضلات حاشیه‌نشینی و جنوب شهر موفق عمل کرده است گفت: «این فیلم درباره جنوب شهر تهران نیست بلکه درباره جنوب کل شهرها است. درام این فیلم بر اساس انتقام نیست بلکه مسیری است که قهرمان طی می‌کند. شخصیت انتقام شخصی نمی‌گیرد بلکه تصمیم هوشمندانه‌ای می‌گیرد که به نفع جمع است.»
نظر منتقد جلسه درباره فیلم چه بود؟
رضا صائمی که اعتقاد به نقد فیلم بلافاصله پس از نمایش فیلم ندارد، درباره «شنای پروانه» گفت: «این فیلم تداوم فیلمسازی کارت در ساخت فیلم‌های مستند و کوتاهش و تجربه فضای زیستی اوست. موضوع ملتهب اجتماعی نقطه قوتی بود که برای من جذاب بود. آن چیزی که این فیلم را از فیلم‌های این چنینی جدا می‌کند نگاه مستقل فیلمساز به موضوع و شخصیت‌هایش است. خشونتی که در فیلم می‌بینیم علیه خشونت است و در انتها مخاطب از چنین شخصیت‌هایی حس تنفر پیدا می‌کند. این فیلم محصول زیسته خود کارگردان است. اگر «خون مردگی» را دیده باشید با این فضا آشنا هستید و این تداوم همین مسیر است. وقتی نخستین فیلم فیلمساز وارد بخش سودای سیمرغ می‌شود تجربه این کارگردان را نشان می‌دهد و اینکه او بازیگر خوبی هم هست.»
محمد کارت از پروسه پیچیده ساخت فیلم می‌گوید
محمد کارت گفت: «پروسه ساخت این فیلم به شدت پیچیده بود و شرایط آن سخت بود. ما هشت ماه منسجم روی فیلمنامه کار کردیم و با شخصیت‌ها زندگی کردیم. ما روایت‌های مختلف را تجربه و سکانس‌ها را بازنویسی کردیم. من با این فضا غریبه نیستم و در شهرهای مختلف و جنوب شهر فیلم ساختم و می‌توانم بگویم که تجربه سی و اندی سال پشت ساخت این فیلم بود. تک تک آدم‌های حاضر در فیلم بهترینشان را رو کردند و این جو باعث شد که الان ببینیم هر کسی قاب خود را شکسته و نقش جدیدی را خلق کرده است و یا تجربه جدیدی را امتحان کرده است.»
