به سوی فتح بازار
قیمت سهام تسلا که هفته قبل حدود 500دلار بود در این هفته به 900 دلار رسید. موضوعی که تقریبا کل بازار سهام را با شوک مواجه کرده است. میزان رشد سهام تسلا در این هفته به عددهای خیرهکننده روزی 10، 13 و حتی 20درصد رسید.عملکرد مالی درخشان تسلا در فصل مالی اخیر حالا چشماندازهای آینده خودروهای الکتریکی را پیشروی بازار قرار داده است.ران بارون یک سرمایهدار میلیاردر بازار سرمایه آمریکا که خود از سهامداران تسلا هم هست در گفتوگو با CNBC میگوید: «فکر میکنم تسلا پتانسیل تبدیل شدن به یک شرکت تریلیون دلاری را با حفظ سودآوری طی 10 سال آینده دارد. آنها میتوانند یکی از بزرگترین شرکتها در جهان بشوند.»
بارون که حدود 6/ 1 میلیون سهم تسلا را در اختیار دارد معتقد است که تقاضای روزافزون برای دو مدل Y و Cybertruck در کنار رشد بخش پنلهای خورشیدی که همین الان بین 40 تا 50 میلیارد دلار ارزش دارد چشماندازهای این شرکت را به شدت مثبت کرده است.به دلیل نوع نگاه متفاوت تسلا به صنعت، این شرکت هرچه خودروی بیشتری تولید میکند هزینه تولید خودروی آن کاهش پیدا میکند. شرکت پاناسونیک که در تولید باتری شریک تسلا محسوب میشود دوشنبه این هفته اعلام کرد که بخش باتری آن برای نخستین بار به سودآوری رسیده و آنها بهدنبال توسعه این بخش برای پاسخ به تقاضای روزافزون از صنعت خودرو هستند.تسلا با نگاه متفاوت حالا بیش از پیش باعث دگرگونی در بخش سنتی صنعت خودرو شده است. شرکت فورد که 100 سال قبل از تسلا تاسیس شد روی دیگر سکه موفقیت تسلاست که این هفته اعلام کرد که میزان سود آن در انتهای سال 2019 از میزان پیشبینیها هم کمتر بود. فورد در حال حاضر سالانه بیش از 4/ 5 میلیون خودرو تولید میکند؛ درحالیکه تسلا سال گذشته 14 برابر کمتر تحویل مشتریان داده است. اما حالا فورد تنها 25 درصد ارزش تسلا میارزد. ارزش تسلا تا این لحظه به 160 میلیارد دلار رسیده است.تاشا کینی متخصص سرمایهگذاری شرکت ARK Invest میگوید که تخمین این شرکت برای قیمت سهام تسلا تا سال 2024 عدد 7هزار دلار است. با این حال برخی تحلیلگران هم هشدار میدهند این روند عجیب رشد تناسبی با میزان درآمد این شرکت ندارد و به مردم نباید توصیه کرد سهام 900 دلاری این شرکت را بخرند.
سهام احساسی و مزیت رقابتی
تسلا از جهان تکنولوژی و با رویکرد سرمایهگذاری جسورانه وارد بازار شده، هرچند در صنعت خودرو مشغول به فعالیت است اما عموما این شرکت را بهعنوان یک شرکت تکنولوژی به حساب میآورند. تاکید قابل توجه ایلان ماسک بر رشد بخش هوش مصنوعی در این شرکت هم نمایانگر این است که دیدگاه ماسک فقط ساخت یک شرکت تولید خودرو نیست او بهدنبال تغییر مدل حمل و نقل از شکل سنتی به شکل کاملا خودران و هوشمند است.تسلا و ایلان ماسک بیش از پیش یادآور استیو جابز و اپل هستند که با سوار شدن روی موج تکنولوژی محبوبیت و ثروت را با هم به دست آوردند. از این رو برخی تحلیلگران معتقدند که موفقیت در این دسته از شرکتها را نباید صرفا با آمار و ارقام مالی و تخمینهای صنعتی سنجید چراکه مردم خیلی اوقات با برخی برندها برخورد احساسی دارند. فروگال موگال در مطلبی در سایت CleanTechnica با اشاره به اصطلاح فومو (اشاره به ترس از دست رفتن) تحلیل میکند استقبال ناگهانی مردم از یک چیز – مانند سهم تسلا – ناشی از نگاه احساسی مردم نسبت به آن سهم است و اینکه تصور میکنند احتمالا اگر در آن سهمی نداشته باشند بخشی از آینده نخواهند بود.به گفته موگال حل و فصل شدن چالشهای تکنولوژیک ایده «خودروی تمام خودران» تسلا هم باعث رشد امیدواری در این زمینه شده است. یکی از مهمترین چالشها تولید باتری مورد نیاز مدلهای مختلف تسلاست. این در حالی است که تسلا با چند شرکت باتریسازی در سراسر جهان شریک شده است، ولی این شرکتها بین حفظ مشتریان فعلی و نیاز تسلا باید تعادلی برقرار کنند و در صورت رسیدن به تولید بیشتر در دو جهت به رشد تسلا کمک میکنند.یک مزیت رقابتی دیگر تسلا در زمینه باتری این است که خودروهای این شرکت انرژی کمتری استفاده میکنند. مثلا باتری تسلا مدل Y از نوع 75 کیلوواتی است درحالیکه باتریهای خودروی فورد ماخ E از نوع 8/ 98 کیلوواتی است.هزینه نهایی ساخت باتری با کیلووات کمتر پایینتر است ضمن اینکه باتریهای با ظرفیت کمتر سریعتر هم شارژ میشوند. به این ترتیب میتوان گفت یک چالش اصلی – حداقل طی چند سال آینده – برای صنعت خودروهای الکتریکی تامین باتری است. اما تازه این آغاز راه است، چراکه تسلا سرمایهگذاری عظیمی روی تکنولوژی باتری انجام داده و گفته میشود به زودی باتریهای جدیدی را رونمایی میکند. اگر این باتریهای جدید قیمت بسیار پایینتر و ظرفیت بالاتری داشته باشند این یک مزیت رقابتی استثنایی برای تسلا خواهد بود.
ارزش سرعت تولید
سرعت در رشد یکی از بزرگترین ارزشهای تسلاست. این شرکت نشان داده از هر شرکت خودروساز دیگری میتواند سریعتر رشد کند. این شرکت تنها طی یک سال یک خط تولید در چین احداث کرد و قرار است در کمتر از دو سال یک گیگافکتوری (نام کارخانههای تسلا) را در آلمان احداث کند. زمانی که تسلا گفت کارخانه خودرا اوایل سال 2020 در چین افتتاح میکند بسیاری گفتند زودتر از چهارسال یا حداکثر دوسال نمیتوان کارخانه را احداث کرد، اما این شرکت طی 10 ماه خط تولید را راه انداخت.مثالی دیگر تسلا مدل Y است که فوریه سال 2019 مدل مفهومی آن نمایش داده شد و حالا قرار است در مارس 2020 (حدود یک ماه دیگر) نخستین خودرو از این مدل تحویل داده شود. این سرعت چیزی نیست که سایر شرکتهای سنتی حوزه خودروسازی به آن عادت داشته باشند. پورشه مدل Mission E را در سال 2015 رونمایی کرد، اما نخستین خودروی آن را با نام پورشه تایکان چهارسال بعد تحویل داد.این رشد سرعت در تولید یکی دیگر از مزیتهای کارخانه تمام روباتیک است. تاکید ایلان ماسک بر استفاده از روباتها مدتها بهعنوان یک عامل تاخیر در تولید خودرو در این شرکت تعبیر میشد، اما حالا و با پا گرفتن این شرکت این مزیتها به رخ صنعت سنتی کشیده میشود.
ایلان ماسک، 13 میلیارد دلار طی یک هفته
ایلان ماسک نشان داده اهل توقف نیست. او خیلی زود بهواسطه فروش شرکتهایش و بعد موفقیت در عرضه عمومی سهام Paypal صاحب ثروت هنگفتی شد؛ اما در طول این سالها او مرتبا ثروت به دست آمده را خرج کسبوکارهای جدیدتر خود کرده است. سختی کار ماسک در این بوده که او همزمان دو ایده و طرح بلندپروازانه (خودروی تمام خودران الکتریکی و سفر ارزان قیمت فضایی) را پیش برده است و هر دو شرکت برای شروع کار به هزینه هنگفتی نیاز داشتهاند.با بالارفتن ارزش سهام تسلا، ارزش ثروت ماسک در این شرکت هم بسیار بالا رفته است. او یک پنجم سهام تسلا را در اختیار دارد و روزچهارشنبه گذشته تنها در طی یک ساعت 3/ 2 میلیارد دلار به ثروتش افزوده شد.دوشنبه این هفته رکورد افزایش ثروت او شکست و در یک روز 7/ 4 میلیارد دلار دیگر هم به آن اضافه شد. تنها از هفته پیش تا امروز این کارآفرین 48ساله 5/ 13 میلیارد دلار پولدارتر شده است. میزان کل ثروت او درحال حاضر 45میلیارد دلار است که بیستمین فرد پولدار جهان بهشمار میرود.در مقابل ماسک و دیگر سهامداران تسلا احتمالا سعودیها را باید بزرگترین بازندگان رشد سهام تسلا دانست. صندوق سرمایهگذاری پادشاهی سعودی تا قبل از رشد تسلا با داشتن 2/ 8 میلیون سهم، پنجمین سهامدار بزرگ تسلا به شمار میرفتند، اما قبل از اعلام گزارش مالی فصل اخیر تقریبا کل سهامشان را فروختند.
آگهی استخدام ایلان ماسک، مدرک لازم نیست
اگر مدرک دانشگاهی ندارید باعث نمیشود که نتوانید در تسلا کار کنید؛ این را ایلان ماسک مدیرعامل تسلا میگوید، شرکتی که این روزها سهامش را بهخاطر ارزشمند بودن با بیت کوین مقایسه میکنند. ایلان ماسک که ظاهرا برای استخدام تیم هوش مصنوعی سخت به تقلا افتاده آگهی استخدامش را با «به هوش مصنوعی تسلا بپیوندید» شروع کرد و بعد نوشت: تیم هوش مصنوعی مستقیما به من گزارش میدهد و ما هر روز با هم ملاقات میکنیم، ایمیل و پیامک میزنیم.
در ادامه ماسک تصریح میکند که برای حضور در این تیم نیاز به مدرک دانشگاهی نیست. او مینویسد: قطعا دکترا استخدام نمیکنیم و اهمیتی نمیدهم که دیپلم داشته باشید.
به جای آن، ماسک بهدنبال کسانی است که به قول او درک عمیقی از هوش مصنوعی داشته باشند و ضمن اینکه سابقه دانشگاهی (در این زمینه) مهم نیست و تمامی کاندیداها باید تستهای کدنویسی سختی را بگذرانند.
این نخستین بار نیست که ماسک بیتوجهی خود به مدرک دانشگاهی و تحصیلی را علنا ابراز میکند. در سال 2014 او در یک مصاحبه گفته بود اگر کسی از یک دانشگاه خوب فارغالتحصیل شده باشد بهنظر میرسد قابلیتهای عالی دارد، اما لزوما اینگونه نیست. اگر شما به لری الیسون، بیل گیتس و استیو جابز نگاه کنید هیچکدام مدرک تحصیلی نداشتهاند پس اگر شما این شانس را داشتید که آنها را استخدام کنید قطعا عالی بود.
ماسک میگوید بهدنبال شواهدی (در افراد متقاضی کار) استثنایی است.
تسلا تیم هوش مصنوعی خود را برای توسعه خودروهای خودران نیاز دارد. هم اکنون نیز خودروهای تسلا مجهز به سیستم خودران هستند، اما برای کارآفرینی که اساسا به داشتههای امروزش قانع نیست بلندپروازیهای بزرگتر عجیب نیست.
در دوم فوریه امسال او در توییتی گفت که میخواهد میهمانی را حدود یک ماه دیگر با حضور تیم هوش مصنوعی و سیستم خودران تسلا برگزار کند که بسیار جالب خواهد بود.
هنوز مشخص نیست هدف ماسک از این میهمانی چیست و آیا محصول جدیدی در آن رونمایی میشود یا نه؟ به گفته ماسک کسانی که به تیم هوش مصنوعی تسلا بپیوندند در سانفرانسیسکو، آستین و تگزاس یا هر گیگافکتوری (جایی که خودروهای تسلا در آن تولید میشود) مشغول به کار خواهندشد.
ماسک در سال 2015 در مصاحبهای با Chinese TV Station اعلام کرد: «به نظر من مدارس معمولی، آنطور که باید موضوعات حیاتی و کاربردی در زندگی امروزه را به بچهها آموزش نمیدهند. من به این مشکل اندیشیدم و برای آن راهحل پیدا کردم و بهنظرم راهاندازی یک مدرسه اختصاصی بهترین گزینه است.»