مراسم پایانی جایزه کتاب سال برگزار شد

 به گزارش ایسنا، مراسم پایانی سی و هفتمین دوره کتاب سال جمهوری اسلامی ایران و بیست و هفتمین دوره جایزه جهانی کتاب سال جمهوری اسلامی ایران امروز (چهارشنبه، 16 بهمن‌ماه)  با حضور حجت‌الاسلام والمسلمیی ححسن روحانی - رئیس‌جمهور -، سیدعباس صالحی - وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی -، محسن‌ جوادی - معاون امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی -، اشرف بروجردی - رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی-  و سفیران برخی کشورهای خارجی در تالار وحدت برگزار شد.

حجت‌الاسلام والمسلمین محمدعلی مهدوی‌راد - دبیر علمی جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران - با ارائه گزارشی از روند برگزاری این جایزه گفت: در  سال 97، 46 هزار و 294 عنوان کتاب منتشر شد که پس از غربال اولیه 213 اثر به مرحله نهایی راه یافت و توسط 650 داور بررسی شد. از میان این آثار، شش برگزیده و 32 تقدیری خواهیم داشت و با احتساب جایزه جلال 13 برگزیده و 42 تقدیری خواهیم داشت.

او سپس بیان کرد: پرسش مهمی که هر ساله وجود داشته و ما می‌خواهم آن را امسال به مطالبه تبدیل کنیم این است که ما بعد از این همه تلاش چه می‌خواهیم بکنیم. باید جریانی به وجود بیاید که این کتاب‌ها را نقد و بررسی کند؛ پژوهشگاه‌ها و دانشگاه‌ها باید شروع به نقد و بررسی کتاب‌هایی که ما آن‌ها را انتخاب کرده‌ایم، بکنند. اگر جامعه علمی این کتاب‌ها را نشناسند و جریان نقد و بررسی شکل نگیرد کتاب‌ها شناخته نخواهند شد. همه این کارهایی که ما می‌کنیم برای دیدن شدن آثار هستند.

دبیر علمی کتاب سال همچنین اظهار کرد: ترجمه آثاری که ما هرساله انتخاب می‌کنیم یکی از برنامه‌ها و چشم‌اندازهای ما باید باشد. باید بگویم آثاری که در ایران آفریده می‌شوند بسیار مهم هستند. همه فاضلان نصر حامد ابوزید را می‌شناسند؛ او دو ماه قبل از فوتش گفته بود اندیشه‌پردازان ایرانی بسیار مهم هستند و اگر جوان بودم زبان فارسی را یاد می‌گرفتم تا آن‌ها را به زبان فارسی بخوانم. تاکنون چندین مقاله درباره ادبیات داستانی ما در مجلات مصر و دیگر کشورهای عربی منتشر شده که نشان‌دهنده اهمیت ادبیات ماست. ما نیاز به ترجمه کتاب‌های‌مان داریم و این حرکت نیازمند یاری‌رسانی دولت است. در این صورت فضای فرهنگ و پژوهش ایران درخششی خاص خواهد داشت.

مشکلات و سختی‌ها جامعه ایرانی را از پا نینداخت

سپس سیدعباس صالحی - وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی - در این مراسم اظهار کرد: اتفاقاتی که در دو سال اخیر در ایران پدید آمد، مشکلات و سختی‌ها جامعه ایرانی را از پا نینداخت. مشکلات و سختی‌ها هست اما در همه حوزه‌ها حرکت و تپش وجود دارد و مسیری که شروع شده بود ادامه داشت. حوزه‌های فرهنگ نیز در حرکت است. همان‌طور که  در حوزه اقتصادی شاهد تلاش هستیم و حرکت به صورت شتاب‌دار ادامه دارد یا در حوزه‌های اجتماعی و خدمت‌رسانی حرکت وجود دارد، در حوزه فرهنگ نیز متغیرهایی را می‌بینیم که روحیه پایداری ایرانی را در خود دارد.

او در ادامه بیان کرد: اگر در حوزه اقتصادی امسال 31 میلیارد دلار صادرات داشتیم و ارزش معاملات بورس ما در دی‌ماه گذشته بیش از 50 درصد بوده است یا در حوزه خدمات‌رسانی هر هفته به 30 روستا آب شرب رسانده می‌شود و در هر هفته 9 روستا برق‌رسانی می‌شود، حوزه فرهنگ هم  با فراز و نشیب اما پیوسته دنبال می‌شود. در حوزه هنر قطار حرکت ایران علی‌رغم همه سختی‌ها قطار مستمر و پایداری است.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی همچنین گفت: یکی از متغیرها در حوزه فرهنگ عناوین کتاب‌هاست. دو سال قبل تبلیغاتی آغاز شده بود و شرایط سختی بر اهالی فرهنگ تحمیل شد و همه فکر می‌کردند یکی از مواردی که این سختی‌ها خود را نشان می‌دهد در حوزه تولید کتاب است. ما در سال 98، 83 هزار عنوان کتاب چاپ‌شده در ایران داریم که نشان‌دهنده رشد 13 درصدی نسبت به سال گذشته است و تیراژ کل کتاب‌ها 121 میلیون نسخه بوده که رشد 15 درصدی نسبت به گذشته را  نشان می‌دهد. این متغیرها متغیرهای معناداری هستند و نشان می‌دهند پدیدآوردندگان کتاب علی‌رغم تحریم‌ها، فشارها و فراز و  نشیب‌هایی که بر نشر تاثیر می‌گذارد فعالیت داشته‌اند و  روح ایرانی تحت تاثیر فشار قرار نمی‌گیرد.

او  تاکید کرد: قطار حرکت ایرانی قطار مستمر و پایداری است. ممکن است در مسیر با مشکلاتی مواجه شود، سنگ‌اندازی‌هایی وجود داشته باشد و ممکن است شیشه‌ای ترک بردارد، اما این قطار نه متوقف می‌شود و نه به عقب برمی‌گردد.

سیدعباس صالحی خاطرنشان کرد: یکی دیگر از متغیرهای ما در حوزه فرهنگ، حوزه اقتصاد نشر است. همه ما می‌دانیم و می‌دانید که شرایط سختی داریم، اما با این همه در نمایشگاه کتاب تهران و 23 نمایشگاه استانی کتاب که توسط وزارت فرهنگ و ارشاد برگزار شد، بازار گردش کتاب‌ها 200 میلیارد تومان بوده است. اقتصاد نشر گرچه رنجور بوده و تحت تاثیر شرایط قرار داشته اما متوقف نشده و عقب‌گردی نداشته است. در زیرساخت‌ها در حوزه فرهنگ حرکت ادامه دارد. از ابتدای سال تاکنون 60 کتابخانه ساخته شده و تا پایان سال نیز 20 کتابخانه ساخته خواهد شد. همه این‌ها نشان می‌دهد که فرهنگ مانند حوزه اقتصادی، اجتماعی و خدمت‌رسانی علی‌رغم بنیه ضعیفی که داشته است، مثل روح مقاوم ایرانی پایداری نشان می‌دهد. سختی‌ها می آیند و می‌روند اما ایران می‌ماند.

در ادامه با حضور حجت‌الاسلام و المسلمین حسن‌روحانی - رئیس‌جمهور -،  سیدعباس صالحی - وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی - و حجت‌الاسلام والمسلمین مهدوی‌راد - دبیر علمی جایزه کتاب سال - از برگزیدگان جایزه کتاب سال و جایزه جهانی کتاب سال تقدیر شد.

آثار برگزیده سی‌ و هفتمین دوره جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران به شرح زیر معرفی شدند:

الف) دین

فقه و اصول

1. مکاسب محرمه، تألیف علیرضا اعرافی، تقریر گروه محققان، قم: مؤسسه اشراق و عرفان، 1397، 10 ج.

ب) علوم خالص

زیست‌شناسی

به صورت مشترک:

2. فلور گیلان، گردآوری و تألیف ولی‌الله مظفریان، رشت: فرهنگ ایلیا، 1397، 1556 ص.

3. فلور ایران: شمارۀ 145 تیرۀ پروانه‌آسا (fabaceae) جنس گون III(Astragalus III)، تألیف علی‌اصغر معصومی، ویراستار: مصطفی اسدی و علی‌اصغر معصومی، تهران: سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مؤسسه تحقیقات و جنگل‌ها و مراتع کشور، 1397، 768 ص.

ج) علوم کاربردی

مهندسی کشاورزی

تألیف

4. اندازه‌گیری باقی‌ماندۀ آفت‌کش‌ها در محصولات کشاورزی: مبانی و روش‌ها، تألیف خلیل طالبی‌جهرمی و سیداحسان ترابی، تهران: دانشگاه تهران، مؤسسۀ انتشارات و چاپ، 1397، 408 ص.

ترجمه

5. فلزات سنگین در خاک، تألیف برایان جی. آلووی، ترجمه امیر فتوت، مشهد: دانشگاه فردوسی مشهد، 1397، 704 ص.

د) ادبیات

شعر معاصر

در این بخش دو اثر زیر به‌صورت مشترک برگزیده شدند:

6. رارا، سروده پانته‌آ صفائی‌بروجنی، تهران: فصل پنجم، 1397، 80 ص.

7. به رنگ دانوب، سروده واهه آرمن، تهران: نشر چشمه، 1397، 126 ص.

نقد ادبی

در بخش تألیف دو کتاب زیر به‌صورت مشترک برگزیده شدند:

8. نظریه و نقد ادبی: درسنامه میان‌رشته‌ای، تألیف حسین پاینده، تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت)، 1397، 2 ج.

9. بومی‌سازی رئالیسم جادویی در ایران، تألیف محمد حنیف و محسن حنیف، تهران: شرکت انتشارات علمی فرهنگی، 1397، 442 ص.

پژوهش شعر

10. کتاب چهارخطی:کندوکاوی در تاریخ رباعی فارسی، تألیف سیدعلی میرافضلی، تهران: سخن، 1397، 412 ص.

ﻫ) تاریخ و جغرافیا

تاریخ

11. پندها و عبرت‌ها از بناها و آثار تاریخی مصر، تألیف تقی‌الدین احمد بن علی بن عبدالقادر بن محمد مقریزی، ترجمه پرویز اتابکی، ترجمۀ مجلد دوم با همکاری محمدرضا عطایی، مشهد: بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی، 1397، 4 ج.

مستندنگاری

12. نقاشی قهوه‌خانه‌، خاطرات کاظم دارابی متهم دادگاه میکونوس، تحقیق و تألیف محسن کاظمی، تهران: شرکت انتشارات سوره مهر، 1397، 967 ص.

و) کودک و نوجوان

داستانی تألیفی

13. دروازه مردگان/ 1: قبرستان عمودی، نوشته حمیدرضا شاه‌آبادی، تهران: افق، 1397، 239 ص.

همچنین بر اساس این گزارش، دبیرخانه بیست و هفتمین دوره جایزه جهانی کتاب سال جمهوری اسلامی ایران، اسامی آثار برگزیده این دوره را به شرح زیر اعلام کرد:

‌1:خدای‌نامگ: شاهنامۀ‌ فارسیِ میانه‌، یاکو هِمین-آنتیلا، بریل، 2018.

2: مبانی طبیعیات ابن سینا: منابع یونانی و نوآوری‌های عربی، آندرئاس لَمِر، دگروتر، 2017.

3: چرخش‌ روسیه‌ به‌سمت‌ ایران: شرق‌شناسی‌ در دیپلماسی‌ و خدمات اطلاعاتی، دِنیس وُلکوف، انتشارات دانشگاه کمبریج، 2018.

4: مطالعاتی‌ در باب‌ تاریخ‌ ‌عقلانیت‌ در ایران‌ باستان‌: ادای سهمی به نظریۀ‌ عصرِ محوری‌، گوتز کونیگ، هاراسویتز فرلاگ، 2018.

5: حمل و هستی‌شناسی: مطالعات و متون در باب خوانش‌های سینوی و پساـ سینوی از مقولات ارسطو، اَلِکْساندِرکالبارْزیک، دگروتر، 2018.

6: تاریخ قصه‌نویسی ایران: از اوستا تا قرن 21 میلادی، مو هونگ یان، دانشگاه جه جیانگ، 2019.

بر اساس همین گزارش، دبیرخانه سی‌ و هفتمین دوره جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران آثار شایسته تقدیر این دوره را به شرح زیر اعلام کرد:

الف) کلیات

1. تهران‌نگاری: طهران در مطبوعات دوره قاجار، تألیف رضا شیرازیان، تهران: دستان، 1397، 576 ص.

ب) فلسفه و روان‌شناسی

فلسفۀ اسلامی

2. خدای متعال، تألیف یان ریچارد نتون، ترجمه سیده لیلا اصغری، تهران: حکمت، 1397، 482 ص.

ج) دین

کلیات اسلام

3. فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی، تألیف گروهی از پژوهشگران، قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، 1397، 4 ج.

کلام

4. آموزه تحدیث در خوانش شیعه و اهل سنت، تألیف محمدتقی شاکر، قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)، 1397، 516 ص.

5. الغدیر: غدیر در کتاب و سنت و ادب، تألیف عبدالحسین امینی‌نجفی، ترجمه سیدابوالقاسم حسینی(ژرفا)، بررسی و تصحیح سیدمهدی نبوی با همکاری طاهر عزیز وکیلی و محمد قدوسی، قم: مؤسسه فرهنگی هنری امامت اهل‌بیت علیهم‌السلام، 1397، 12 ج.

اخلاق

6. استنباط حکم اخلاقی از متون دینی و ادله لفظی: بررسی چند چالش مهم در اصول لفظی فقه الاخلاق: دفتر دوم، تألیف محمد عالم‌زاده‌نوری، قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، 1397، 309 ص.

سیره معصومین و اصحاب

7. سیمای کارگزاران علی‌بن ابی‌طالب امیرالمؤمنین علیه‌السلام، تألیف علی‌اکبر ذاکری، قم: بوستان کتاب، 1397، 4 ج.

د) علوم اجتماعی

جامعه‌شناسی

8. جامعه‌شناسی تمدن، مسائل تاریخی و سنت‌های نظری، تألیف یوهان پی. آرناسون، ترجمة سالار کاشانی، تهران: ترجمان علوم انسانی، 1397، 538 ص.

اقتصاد

تألیف

9. نفت و هژمونیسم امریکا، تألیف محسن مسرت، تهران: نشر نی، 1397، 404 ص.

ترجمه

در این بخش دو کتاب زیر به‌صورت مشترک انتخاب شدند:

10. کیفیت زندگی، تألیف مارتا نوسبام و آمارتیا سن، ترجمه حسن فشارکی، تهران: شیرازه کتاب ما، 1397، 554 ص.

11. کلیات علم اقتصاد، دارون عجم‌اوغلو و دیوید لیبسون و جان ای. لیست، ترجمه سیدعلیرضا بهشتی‌شیرازی و محمدحسین نعیمی‌پور، تهران: روزنه، 1397، 1278 ص.

علوم نظامی

12. روزشمار جنگ ایران و عراق: کتاب هفتم، ج 2: طبس تا سنندج، تهاجم‌ها و بحران‌های دوران‌گذر (اردیبهشت 1395)، تألیف هادی نخعی، تهران: مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس، 1397، 1128 ص.

ﻫ) زبان

زبان فارسی

13. طبقه‌بندی وزن‌های شعر فارسی، تألیف ابوالحسن نجفی، به‌همت امید طبیب‌زاده، تهران: نیلوفر، 1397، 496 ص.

زبان‌های باستانی و گویش‌های ایرانی

14. فرهنگ اویم ایوک، تألیف فرزانه گشتاسب و نادیا حاجی‌پور، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی؛ سازمان انتشارات فرورهر، 1397، 365 ص.

زبان‌شناسی

15. تمهیداتی بر نظریه زبان، تألیف لویی یلمزلف، ترجمه محمدامین شاکری، تهران: خوارزمی، 1397، 294 ص.

و) علوم خالص

کلیات و تاریخ علم

16. تاریخ و فلسفه علم: مقالاتی از رشدی راشد و درباره او، تألیف حسین معصومی‌همدانی، با همکاری حسن امینی، تهران: هرمس؛ دانشگاه تهران، پژوهشکده تاریخ علم، 1397، 296 ص.

زمین‌شناسی

17. کانسارهای مس پورفیری ایران، تألیف مجید قادری، نرگس یاسمی و مینا بویری‌کناری، تهران: دانشگاه تربیت مدرس، مرکز انتشارات، 1397، 658 ص.

زیست‌شناسی

تألیف

18. تحلیل داده‌ها در اکولوژی آبزیان با R، تألیف هادی پورباقر، تهران: دانشگاه تهران، مؤسسه انتشارات و چاپ، 1397، 482 ص.

ترجمه

19. سیماژنتیک: مفاهیم، روش‌ها و کاربردها، تألیف نیکو بالکنهول، ساموئل کاشمن، اندرو استورفر و لستی وایت، ترجمه منصوره ملکیان و رسول خسروی، مشهد: جهاد دانشگاهی واحد مشهد، 1397، 326 ص.

ز) علوم کاربردی

پزشکی

تألیف

20. کتاب جامع جراحی کودکان، تألیف گروه مؤلفان، به‌کوشش: هوشنگ پورنگ، مشهد: دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی مشهد؛ انتشارات رویان پژوه،  1397، 5 ج.

ترجمه

21. اندوکرینولوژی ویلیامز، ویراستاران: شلومو ملمد و دیگران، ترجمه گروه مترجمان، تهران: جامعه‌نگر، 1397، 9 ج.

دامپزشکی

22. انگل‌های ماهی (پاتوبیولوژی و محافظت)، تألیف پاتریک ت. ک. وو و کورت بوچمن، ترجمه رحیم پیغان، مریم دادار و تکاور محمدیان، اهواز: دانشگاه شهید چمران اهواز، 1397، 796 ص.

مهندسی نساجی

23. تکنیک طراحی بافت و رنگ، تألیف شاهپور وزیردفتری، تهران: دانشگاه صنعتی امیرکبیر، 1397، 310 ص.

مهندسی کشاورزی

24. نماتدهای انگل گیاهی ایران، تألیف رضا قادری، لیلا کاشی‌نهنجی و اکبر کارگربیده، شیراز: مرجع علم، 1397، 754 ص.

ح) هنر

هنرهای نمایشی

25. سینما و مرگ درباره نامیرایی و تصویر، تألیف میلاد روشنی‌پایان، تهران: ققنوس، 1397، 216 ص.

نمایشنامه

26. استاد سولنس معمار، نوشته هنریک ایبسن، ترجمه بهزاد قادری، تهران: بیدگل، 1397، 204 ص.

ط) ادبیات

داستان کوتاه

27. افتاده بودیم در گردنه حیران، نوشتة حسین لعل بذری، تهران: نیماژ، 1397، 110 ص.

رمان و داستان بلند

دو کتاب زیر به‌صورت مشترک انتخاب شدند:

28. وضعیت بی‌عاری، نوشتة حامد جلالی، تهران: شهرستان ادب و کتاب، 1397، 327 ص.

29. دورزدن در خیابان یک‌طرفه، نوشتة محمدرضا مرزوقی، نشر ثالث، 1397، 188 ص.

نقد ادبی

تألیف

30. درباره مانایی و میرایی، مجموعه نقد ادبیات داستانی انقلاب اسلامی و دفاع مقدس، تألیف احمد شاکری، تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، 1397، 718 ص.

ترجمه

در این بخش سه کتاب زیر به‌صورت مشترک انتخاب شدند:

31. درآمدی بر ادبیات تطبیقی، تألیف فرانسوا یوست، ترجمه علی رضا انوشیروانی، لاله آتشی، رقیه بهادری، تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت)، 1397، 362 ص.

32. ادبیات جهان را چگونه بخوانیم، تألیف دیوید دمراش، ترجمه شبنم بزرگی، تهران: چشمه، 1397، 211 ص.

33. سواد روایت، تألیف اچ، پورتر ابوت، ترجمه رویا پور آذر، نیمام، اشرفی، تهران: اطراف، 1397، 422 ص.

متون قدیم

34. دیوان سیدحسن غزنوی، تصحیح عباس بگ‌جانی، تهران: کتابخانه مجلس شورای اسلامی، 1397، 548 ص.

ی) تاریخ و جغرافیا

تاریخ

در بخش تألیف دو کتاب زیر به‌صورت مشترک انتخاب شدند:

35. خاقان صاحب قران و علمای زمان: نقش فتحعلی‌شاه قاجار در شکل‌گیری روندها و نهادهای مذهبی نو، تألیف احمد کاظمی موسوی، تهران: آگاه، 1397، 308 ص.

36. تمامیت ارضی ایران در دوران پهلوی (بحرین)، تألیف محمدعلی بهمنی قاجار، تهران: مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی، 1397، 368 ص.

مستندنگاری

37. قطارباز، ماجرای یک خط، تألیف احسان نوروزی، تهران: چشمه، 1397، 373 ص.

ک) کودک و نوجوان

شعر

دو کتاب زیر به‌صورت مشترک انتخاب شدند:

38. دل تو برد شرط را...، سروده فاطمه سالاروند، تهران: پیدایش، 1397، 48 ص.

39. مگر لب زیپ دارد، سروده غلامرضا بکتاش، تصویرگر: منصوره محمدحسینی، طراح گرافیک: سعید سلیمی، تهران: امیرکبیر، کتاب‌های شکوفه، 1397، 16 ص.

داستان ترجمه

40. باغبان شب، نوشته جاناتان آکسیر، ترجمه ثمین نبی‌پور، تهران: افق، 1397، 408 ص.

کلیات (علوم انسانی و هنر)

41. مجموعه هزار و یک افسانه، تألیف محمدرضا شمس، تهران: محراب قلم، 1397، 5 ج.