خبرگزاری فارس: فاطمه رهبر یکی از کاندیداهای شورای ائتلاف نیروهای انقلاب است و در لیست ایران سربلند در یازدهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی حضور دارد.
وی سابقه نمایندگی مردم تهران در دوره‌های هفتم، هشتم و نهم مجلس شورای اسلامی را دارد و در مجلس هفتم و هشتم نایب رئیس کمیسیون فرهنگی و در مجلس نهم نائب رئیس کمیسیون اصل نود قانون اساسی بود و ریاست فراکسیون زنان و خانواده را بر عهده داشت.
به بهانه نزدیک شدن به انتخابات یازدهم مجلس شورای اسلامی با این کاندیدای مردم تهران در این دور از انتخابات گفتگو کردیم که مشروح آن را در زیر می‌خوانید:
* لیست وحدت اصولگرایان پراکندگی مناسبی بین احزاب و گروه‌های جریان انقلاب دارد
فارس: با تشکر از اینکه وقت خود را در اختیار ما قرار دادید لطفاً در ابتدا در مورد لزوم وحدت نیروهای انقلاب و روند رسیدن به لیست ایران سربلند توضیح بفرمایید.
رهبر: انتخابات معمولا با شور و حال و نشاط وصف ناپذیری به خصوص در روزهای آخر همراه است و طبیعتا گروهی برنده انتخابات هستند و می تواند اعتماد بیشتری از مردم را کسب کنند که در ایام قبل از انتخابات بتوانند با مردم باشد و حرف دل مردم را بزند و در کنار تمام برنامه‌هایی که به مردم ارائه می‌دهد، ویژگی‌ها و شاخص‌های مورد نیاز برای یک نماینده در تراز انقلاب اسلامی و شاخصه‌های مورد تاکید مقام معظم رهبری را داشته باشند و اعتماد عمومی را جلب کنند.
نکته مهم این است که وقتی مردم پای صندوق‌های رای می‌آیند، نامزدی را انتخاب کنند که هم به آن اعتماد داشته و هم ببینند آیا آن نامزد در عملکرد خود برنامه‌ریزی‌های دقیق دارد یا خیر؟ چراکه این نمایندگان باید در آینده برای جامعه سیاست‌گذاری و قانونگذاری کنند.
در شورای ائتلاف تلاش‌های زیادی شد تا وحدت حداکثری صورت بگیرد. به همین دلیل جناب آقای دکتر حدادعادل از سال گذشته مسئولیت شورای ائتلاف را بر عهده گرفتند و تمام تلاش خود را انجام دادند تا لیست نهایی که قرار است به جامعه معرفی شود، پراکندگی مناسبی در بین احزاب و گروه‌های جریان انقلاب را داشته باشد و شامل سهم‌خواهی یک یا دو گروه نباشد.
به همین دلیل علاوه بر اینکه با گروه‌ها و تشکل‌های اصولگرایی نشست داشتند، با تشکل‌های دانشگاهی نیز وارد مذاکره شدند و نمایندگان این تشکل‌ها هم در شورای ائتلاف حضور یافتند تا نظرات آنها هم در انتخاب کاندیداهای نهایی مدنظر قرار گیرد.
همچنین از بقیه احزاب سیاسی هم درخواست کردند تا به این ائتلاف پیوندند بنابراین می‌توان گفت در حال حاضر یک وحدت حداکثری شکل گرفت و یک فرایندی برای انتخاب نامزدها طی شد که توضیحات کامل آن را هم سخنگوی ائتلاف و هم دیگر اعضای شورای ائتلاف به جامعه ارائه دادند که چه غربالگری‌هایی در جریان انتخاب اعضای لیست ائتلاف صورت گرفته است.
البته باید بر این نکته تاکید کنم که در عین غربالگری‌‌ها و انطباق نیروهای منتخب با شاخص‌ها، در انتخاب افراد به تخصص‌های آنها هم توجه شده تا اعضای لیست بتوانند در کمیسیون‌های مختلف مجلس حاضر شوند.
در مورد لیست وحدت نیز باید بگویم از ابتدای تشکیل ائتلاف برخی از اعضای شورای مرکزی مانند دکتر حدادعادل و دکتر محسن رضایی با برخی از افرادی که مسئولیت احزاب دیگر مانند جبهه پایداری را برعهده داشتند، دیدار و گفتگو کردند تا به وحدت حداکثری برسیم اما این اتفاق نیفتاد تا دوشنبه شب که گفت‌وگوهای صورت گرفت و به این نتیجه رسیدند که اگر بخواهند در انتخابات موفقیت بیشتر و بهتری کسب کنند باید به وحدت حداکثری برسند لذا این اتفاق مبارک افتاد و لیست 30 نفره وحدت اصولگرایان انتخاب شد
فارس: از آنجا که مهمترین مشکل جامعه مسائل معیشتی و اقتصادی است، آیا داشتن تخصص اقتصادی در انتخاب اعضای لیست مورد توجه قرار گرفته تا در مجلس آینده شاهد طرح‌ها و مصوباتی باشیم که مشکلات اقتصادی را رفع کند؟
رهبر: در شورای ائتلاف یکی از مهمترین مسائلی که بر روی آن تمرکز شده رفع مشکلات اقتصادی و معیشتی مردم بود برای این منظور یکی از کمیته‌هایی که تشکیل شد، کمیته اقتصادی بود.
همچنین از آنجا که ریشه برخی از مشکلات کنونی جامعه نشات گرفته از موضوعات اقتصادی جامعه لذا توجه بیشتری برای این موضوع داشتیم. شورای ائتلاف بر روی این موضوع تمرکز دارد و تیم اقتصادی برای این موضوع مشخص شده که با رای آوردن در مجلس یازدهم بتوانند مشکلات اقتصادی را به صورت قانونی حل کنند و مصوباتی در این زمینه داشته باشند.
البته برنامه ائتلاف از ابتدا اینگونه بود که منتخبین حاضر در لیست مناسب و متناسب کمیسیون‌های مجلس باشند چراکه در دوره‌هایی که بنده نماینده بودم، می‌دیدیم گاهی تمرکز و تراکم نمایندگان اصولگرا در یک یا دو کمیسیون بیشتر می‌شود و ما از ظرفیت دیگر کمیسیون‌ها نمی توانیم استفاده کنیم لذا در این دوره به این موضوع توجه شد تا افرادی انتخاب شوند که علاوه بر شاخص‌های مورد نیاز تخصص و تحصیلات متنوع داشته باشند تا بتوانیم از ظرفیت آنها در همه کمیسیون‌های تخصصی مجلس استفاده کنیم.
فارس: چند وقتی است در فضای مجازی بحث‌هایی در مورد ریاست آینده مجلس مطرح می‌شود که بیشتر جنبه شایعه دارد. آیا ائتلاف برای این موضوع گزینه‌ای در نظر دارد یا خیر؟
رهبر: تمام این بحث‌ها گمانه‌زنی است. افرادی تلاش می‌کنند برخی چهره‌ها را تخریب کنند و پیش‌داوری‌هایی را شکل دهند و به جامعه القا کنند در حالی که هنوز نتیجه انتخابات مشخص نیست، نیروهای انقلاب در حال مشخص کردن رئیس مجلس آینده هستند.
در حالیکه اگر کسی با ساختار مجلس شورای اسلامی آشنایی داشته باشد، می‌داند که انتخاب رئیس در مجلس توسط نمایندگان صورت می‌گیرد و انتصابی در کار نیست. در ابتدا باید منتظر بمانیم تا لیستی که ارائه شده، به یاری خداوند مورد قبول مردم قرار گیرد و گزینه‌های ائتلاف وارد مجلس شوند و پس از آن انتخاب رئیس به نظر نمایندگان برمیگردد همچنین انتخاب هیئت رئیسه و حتی ریاست کمیسیون‌ها هم براساس رای و انتخاب نمایندگان مجلس است لذا در مجلس هیچ انتصاب وجود ندارد و فقط انتخاب نمایندگان مجلس است
فارس: برنامه ائتلاف برای موضوع نظارت در مجلس چیست؟
رهبر: نمایندگان در مجلس شورای اسلامی می‌توانند در بعد نظارت اقدامات قانونی انجام دهند. قانون اساسی و آیین‌نامه داخلی مجلس وظیفه نظارت را برعهده نمایندگان گذاشته است و نمایندگان می‌توانند با استفاده از استیضاح، سوال و تحقیق و تفحص اقدامات نظارتی خود را انجام دهند. از طرفی کمیسیون اصل 90 مجلس هم کمیسیون نظارتی است و علاوه بر نظارت بر اقدامات نظارتی بر دستگاه‌های اجرایی، به شکایات مردمی از دستگاه‌های مختلف هم رسیدگی می‌کند.
با توجه به تجربه‌ای که در دوره نهم به عنوان نایب رئیس کمیسیون نود داشتم تقاضای حضور مجدد در این کمیسیون را دارم. به نظر من در عین حال که قوانین بسیار خوب و مناسبی داریم اما این قوانین دستخوش سلیقه‌های اجرایی شده و به درستی اجرا نمی‌شوند. با توجه به وظیفه نظارتی مجلس باید بررسی‌ها صورت بگیرد و کمیسیون اصل 90 ریل گذاری‌های مجلس در امر قانونگذاری را دقیق‌تر بررسی کند.
یکی دیگر از مسائلی که باید مورد توجه قرار گیرد این است که وقتی یک نماینده دچار مشکل باشد نظارت او بر روی دستگاه‌های مختلف کم می‌شود. برخی نمایندگان فعلی عنوان می‌کند که مجلس در راس امور نیست. سوال اینجاست که مگر مجلس چه دارد؟ مجلس نماینده و وظایفی دارد که باید انجام شوند. ساختار مجلس که همان ساختار قدیم است و اگر نقصی در آن وجود دارد، راه اصلاح آن در دست نمایندگان است و آنها می‌توانند در طول چهار سال نمایندگی ساختار اداری مجلس را اصلاح کنند.
از آنجا که برنامه ششم توسعه در مجلس دهم به تصویب رسید، نمایندگان مجلس می‌توانستند در همین برنامه نظرات خود را برای بهبود و اصلاح ساختار و روندهای قانونگذاری اقدام کنند لذا چنین روندی برای نمایندگان مجلس دهم فراهم بود.
اما وقتی نمایندگانی داریم که تخلف دارند مشخص است که با دستمال آلوده نمی‌شود، شیشه کثیف را پاک کرد. لذا نماینده خاطی نمی‌تواند ساختارها را برای اجرای دقیق قانون اصلاح کرد.
در موضوع رد صلاحیت‌ها هم دیدم که چقدر از نمایندگان این دوره مجلس ردصلاحیت شدند. طبق آخرین اخبار حدود 75 نفر از نمایندگان مجلس دهم ردصلاحیت شدند و علت ردصلاحیت اکثر آنها هم مشکلات اقتصادی است لذا کسی که مشکل اقتصادی دارد و توسط شورای نگهبان رد صلاحیت می‌شود چگونه می‌تواند بر دستگاه‌های اجرایی نظارت کرده و به دغدغه‌ها و مشکلات مردم توجه داشته باشد؟
** نظارت مجلس به دستِ پاک نمایندگان و اقدامات درست آنها برمیگردد
مثال دیگر موضوع گران شدن بنزین است. طبق قانون هدفمندی یارانه‌ها افزایش قیمت حامل‌های انرژی باید پلکانی باشد اما متاسفانه به دلیل عدم نظارت و پیگیری نمایندگان، این قانون اجرا نشد و قیمت بنزین به یکباره افزایش یافت.
همچنین در حالیکه وزیر کشور اعلام کرده از 20 روز قبل از اجرای این طرح به تمام جایگاه‌داران کشور اطلاع داده بودیم تا تمهیدات امنیتی دیده شوند و آقای دکتر لاریجانی نیز در یک نشست خبری اعلام کردند که موضوع افزایش قیمت بنزین را از 20 روز قبل به نمایندگان اطلاع داده بودند اما نمایندگان محترم مجلس می‌گویند "ما خبر نداشتیم". به نظر می‌رسد نمایندگانی که اطلاع نداشتد قطعاً حواسشان جای دیگری بوده است.
اگر نمایندگان به وظیفه خود در بعد نظارت عمل می‌کردند به یکباره با یک جهش قیمتی بالایی روبرو نمی‌شدیم که مشکلات امنیتی برای کشور ایجاد شود.
بنابراین بخش عمده نظارت به دست پاک نمایندگان و اقدامات درست آنها و تصویب قوانین مورد نیاز بر می‌گردد. بخشی از مشکلات امروز مجلس به دلیل عدم شفاف‌سازی اقدامات نمایندگان و آرای آنها است و در حال حاضر هیچ فرقی بین نمایندگان فعال و پرکار و نماینده خنثی وجود ندارد و مردم متوجه نمی شوند کدام نماینده در مجلس بر اساس سوگندی که به قرآن خورده عمل می‌کند و کدام نماینده به وظایف خود عمل نمی‌کند.
** تصویب طرح شفافیت آرای نمایندگان مجلس باید اولین گام مجلس یازدهم باشد
بنابراین چنانچه نمایندگان ائتلاف اصولگرایان به مجلس یازدهم راه پیدا کنند یکی از اولین اقداماتی که انجام می دهند تصویب طرحی برای شفاف سازی آرای نمایندگان است چراکه بعد نظارتی بسیار مهم است و اول از همه باید بر روی خود نمایندگان نظارت شود. یک بخشی از این نظارت هم به نگاه مردم و نظارت افکار عمومی بر می‌گردد که مردم باید اقدامات نمایندگان خود را در مجلس رصد کنند. بخش بعدی آن به بررسی عملکرد چهارساله وکلای ملت می‌گردد که این نماینده در طول 4 سال نمایندگی مجلس چه اقداماتی انجام داده است.
همواره برای من سوال بود که چطور برخی نمایندگان در مورد برخی طرح‌ها و لوایحی که چندین بار در مجلس مورد بررسی قرار گرفته و چندین جلسه در دستورکار بوده، نمایندگان موافق و مخالف زیادی در باره آن صحبت کردند و تذکرات زیادی در مورد آن داده شده است و... رای ممتنع می‌دهند. شاید برای یک نماینده چندبار پیش بیاید که در جریان مذاکرات صحنه علنی در صحن حضور نداشته باشد و زمان رای‌گیری به صحن رسیده و فقط برای اینکه رای داده باشد، رای ممتنع بدهد اما برخی نمایندگان اصلا در جریان روند مذاکرات صحن علنی مجلس نیستند و حواسشان به موضوعات جلسه علنی نیست.
همچنین برخی نمایندگان مجلس در طول دوره نمایندگی خود به دنبال لابی‌گری با دولت‌ها هستند که برای برخی نمایندگان مجلس فعلی هم این اتفاق رقم خورده و نمایندگان به وکیل‌الدوله معروف شدند و یا در جریان استیضاح و سوال از وزرا هم شاهد عدم شفافیت نمایندگان مجلس هستیم به عنوان مثال برخی از نمایندگان در زمان اعتماد به وزرا یا استیضاح آنها نام خود را به عنوان مخالف ثبت می‌کنند تا فرصت را از موافقین بگیرند اما در جریان نطق کردن موافق صحبت می‌کنند.
این موضوعات نشان می‌دهد که چقدر تصویب این طرح مهم است و اگر چنین طرحی به تصویب برسد و کارنامه عملکرد نمایندگان در طول 4 سال شفاف و مستقیم به دست مردم برسد.
بنابراین باید بر خود مجلس هم نظارت شود و آن زمان می‌توانیم بگوییم که مجلس چه در بعد قانونگذاری و چه در بعد نظارت در راس امور قرار دارد
فارس: عملکرد هیئت نظارت بر رفتار نمایندگان را چگونه ارزیابی می‌کنید و آیا نیاز به اصلاح قانون نظارت بر رفتار نمایندگان است؟
رهبر: به نظر من قانون نظارت بر رفتار نمایندگان برای شروع کار خوب بود چراکه قبل از آن چنین قانونی وجود نداشت اما این قانون در حین اجرا و تجربه مجلس نهم و دهم ثابت کرد که در شرایط فعلی کارآمد نیست و باید اصلاح شود و ضمانت اجرایی داشته باشد.
به نظر من حتی این موضوع که یک نماینده در چهارسال نمایندگی خود مصونیت دارد، باید اصلاح شود چراکه نمایندگانی داشتیم که در طول مدت نمایندگی خود تخلفات بسیار فاحشی انجام دادند و حتی احضار شده و حبس موقت داشتند اما به دلیل اینکه نماینده هستند، پرونده آنها مفتوح می‌ماند و آزاد می‌شوند تا در پایان دوره نمایندگی آنها به تخلفات بزرگ آنها رسیدگی شود.
بنده خودم در مجلس هشتم و نهم باید نماینده متخلفی برخورد داشتم که در ادامه آن نماینده متخلف از بنده شکایت کرد. ماجرا از این قرار بود که به بنا بر وظیفه نظارتی خود از حقوق شهروندی که به مراجعات مردمی آن نماینده مراجعه کرده بود و دچار مشکل شده بود، دفاع کردم و تلاش داشتم تخلف آن نماینده را ثابت کنم. اما آن نماینده علاوه بر اینکه با پول توانست رضایت آن شهروند را اخذ کند و از بنده 28 فقره شکایت کرد. در واقع کار برعکس شد و نماینده خاطی از من شکایت کرد.
هیئت نظارت بر رفتار نمایندگان در این موضوع بسیار خنثی عمل کرد و توصیه می‌کرد که دوستانه مشکل را حل کنیم. در نهایت هم این شکایت‌ها با پادرمیانی مسئول حقوقی هیئت رئیسه در مجلس نهم حل شد و ایشان به قوه قضاییه نامه داد و اعلام کرد که اقدام خانم رهبر در حیطه وظایف نظارتی یک نماینده بوده است. پس از این اعلام هیئت رئیسه و در حالی که هیات نظارت بر رفتار نمایندگان هیچ اقدامی نکرد، دستور منع تعقیب بنده را صادر شد. این در حالی است که این نماینده در دوره بعد هم تایید صلاحیت شد و در مجلس دهم هم نماینده است.
به نظر من همه اینها باید مورد بازبینی قرار بگیرد و اصلاح شود.
فارس: شما در دوره قبل رئیس فراکسیون زنان و خانواده مجلس بودید. عملکرد فراکسیون زنان مجلس دهم را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
رهبر: مدتی قبل نشستی در دانشکده علوم پزشکی دانشگاه تهران با حضور خانم الان اولادقباد، خانوم ذوالقدر، بنده و 2 خانم دیگر به عنوان کارشناس برگزار شد. در این نشست برخی از دانشجویان در مورد عملکرد مجلس دهم در حوزه زنان و خانواده سوال کردند. خانم اولادقباد در این نشست کتابی را بالا گرفتند و پشت آن کتاب را به حضار نشان دادند و گفتند: "این کتابچه را در مجلس دهم تصویب کردیم و اگر فرصت باشد توضیح می‌دهم که چه قوانینی را در مجلس دهم به تصویب رساندیم."
در همان لحظه برای من سوال ایجاد شد که چه قوانینی در مورد زنان و خانواده در مجلس دهم به تصویب رسیده که به یک کتابچه تبدیل شده است بنابراین از خانم اولاد قباد خواستم مجددا آن کتاب را به بنده نشان دهد. ایشان در ابتدا از نشان دادن کتاب طفره رفتند اما پس از اصرار بنده کتاب را نشان دادند و مشخص شد که این کتاب مربوط به مصوبات مجلس نهم در حوزه زنان و خانواده است که بنده ریاست فراکسیون زنان را برعهده داشتم و در آن زمان کتاب را چاپ کردم و چند نسخه از آن در محل فراکسیون زنان مجلس وجود داشت.
بنده به خانم اولادقباد گفتم شما قانونا اجازه ندارید که مصوبات مجلس نهم را به عنوان عملکرد خود معرفی کنید و تمام دانشجویان حاضر در آن نشست هم شاهد این ماجرا بودند.
بنابراین جای تاسف است مجلسی که بیشترین نماینده زن را دارد نتوانسته قانون خوبی در زمینه زنان و خانواده به تصویب برساند که تبدیل به گزارش عملکرد نمایندگان مجلس شود.
** مسائل زنان در مجلس دهم فقط به حاشیه‌های سیاسی تبدیل شد
متاسفانه مسائل مربوط به حوزه زنان و خانواده در مجلس دهم بیشتر به سمت مسائل سیاسی و حاشیه‌‌ای کشیده شد و هیچ دستاوردی برای حمایت از زنان نداشتند.
همچنین این اواخر یک مناظره دیگری با خانم جلودارزاده داشتم. ایشان در این مناظره مطرح کردند که در انتخاب نمایندگان باید به نگاه جنسیتی سهمیه داده و 30 درصد از صندلی‌های مجلس را به نمایندگان زن اختصاص دهیم که بنده در آن نشست توضیحاتی دادم و گفتم در این که خانم‌ها باید در مجلس حضور داشته باشند، هیچ شکی نیست و لازم است حداقل در هر کمیسیون یک نماینده خانم باشد ولی اینکه سهمیه‌بندی شود، مورد قبول نیست چرا که شایسته‌سالاری زیر سوال می‌رود.
مجری این برنامه هم خطاب به خانم جلودارزاده گفتند: "اگر این اتفاق بیفتد فکر نمی‌کنید شایسته‌سالاری زیر سوال برود و ما شاهد نماینده زنی خواهیم بود که پشت تریبون شعر کودکانه بخواند و باعث خنده و استهزا در شبکه‌های اجتماعی شود و یا آن خانمی که پایه میکروفون را به سمت یک مسئول شهر خود پرتاب می‌کند و..". که خانم جلودارزاده از این موضوع ناراحت شدند و جلسه را ترک کردند.
متاسفانه نمایندگان زن مجلس دهم از آنجایی که اقدام جدی در مجلس نداشتند حاضر به شرکت در مناظرات و نشست‌ها هم نمی‌شوند. در آن جلسه هم به خانم جلودارزاده گفتم: "بمانید و گزارش عملکرد خود را ارائه دهید".
حتی شب گذشته قرار بود مناظره‌ای بین بنده و برخی از نمایندگان زن مجلس دهم برگزار شود که آنها حاضر به حضور در این مناظره نشدند چراکه عملکرد قابل دفاعی ندارند و دستشان خالی است.
فارس: با تشکر از وقتی که در اختیار ما گذاشتید. در پایان اگر نکته‌ای دارید بفرمایید.
رهبر: بنده این چند روز که در بین اقشار مختلف مردم، اصناف و دانشجویان بودم، عنوان می‌کردند که بی‌تفاوتی برخی نمایندگان و تخلفاتی که از سوی برخی مسئولان دولتی این دوره صورت گرفته، به اعتماد عمومی خدشه زده و تمایل برای حضور در انتخابات زیاد نیست.
البته حضور پرشور مردم در راهپیمایی 22 بهمن در تهران و دیگر شهرهای کشورمان و همچنین حضور پرشور و گسترده مردم در مراسم تشییع پیکر مبارک سردار قاسم سلیمانی نشان می‌دهد که مردم وارد صحنه شدند و این حالت خمودی و دلسردی که نسبت به اقدامات دولت و مجلس داشتند تا حدی کاهش یافته است.
امیدوارم که مردم ایران این حضور پرشور خود را در انتخابات دوم اسفند نیز نشان دهند چراکه حضور جدی و پرشور مردم سبب تقویت ارکان نظام جمهوری اسلامی خواهد شد.
