آیا سریع‌تر از دوستان همسن و سال خود در حال پیر شدن هستید؟ آیا احساس می‌کنید خطوط ریز صورتتان انگار یک شبه ظاهر شده‌اند؟ آیا در دهه‌ی 30 یا 40 عمر خود به سر می‌برید؟ علت اصلی خطوط ریز چهره و چین و چروک‌های پوست در صورتی که نوع پوست‌تان را به خوبی بشناسید بهتر مشخص خواهد شد.
با افزایش سن، تغییراتی در بدن که شامل پوست‌مان هم می‌شود رخ می‌دهد که خیلی از این تغییرات با ورودمان به دهه 30 و 40 زندگی شروع می‌شوند. چشمگیرترین این تغییرات خطوط و چروک‌های ریز پوست هستند که با کاهش تولید کلاژن و در نتیجه از دست دادن کشسانی پوست ارتباط دارند. نتیجه‌ی افت تولید کلاژن در بدن، پیری زودهنگام پوست به صورت چین و چروک و نازک و افتاده شدن پوست است.
یادتان باشد که با بالا رفتن سن، نوع پوست‌مان نیز ممکن است تغییر کند و این تغییر ممکن است در بیش از یک ویژگی باشد. به هر حال نوع پوست شما هر چه که باشد، عادت‌هایی در سبک زندگی و روتین مراقبت از پوست وجود دارند که می‌توانند علت اصلی بروز خطوط چهره را برطرف کنند.
علائم پیری پوست
- خشک شدن پوست
- التیام دیرتر زخم‌ها
- چین و چروک‌ها
- افتادگی و شل شدن پوست
- نازک شدن پوست
- افزایش خطوط ریز چهره
بیشتر بخوانید:
شما ممکن است در سنین نوجوانی و جوانی، زمانهای زیادی را زیر نور خورشید سپری کرده باشید، بدون اینکه ضد آفتاب زده باشید یا کار دیگری برای محافظت از پوست‌تان انجام داده باشید و بدین ترتیب به پوست خود آسیب زده باشید. همچنین این احتمال وجود دارد که ژنهایی به ارث برده باشید که شما را مستعد پیری زودهنگام پوست کرده یا سبب افت تولید کلاژن شده باشد. خوشبختانه شما می‌توانید تغییراتی در سبک زندگی خود ایجاد کنید و بر علت اصلی چین و چروک‌های پوست‌تان اثر بگذارید.
اولین علت زود پیر شدن پوست: آسیب اکسیداتیو
آسیب اکسیداتیو سبب تسریع تخریب الاستین و کلاژن پوست می‌شود. با افزایش سن، فیبر‌های الاستین در پوست تحلیل می‌روند و موجب از دست رفتن قابلیت کشسانی پوست و ظاهر شدن چروک‌ها می‌شوند. 70 تا 80 درصد از وزن پوست از کلاژن است و این کلاژن است که ساختار لایه‌ی میانی پوست را تشکیل می‌دهد. درمیس یا لایه‌ی میانی پوست لایه‌ای است که زیر لایه‌ی روپوست قرار دارد. درمیس از مویرگ‌های خونی، پایانه‌های عصبی، غدد تعریق و فولیکول‌های مو تشکیل شده است.
اختلالات وراثتی نیز وجود دارند که سبب کمبود کلاژن یا الاستین می‌شوند و پیری زودهنگام پوست را به دنبال دارند، اما این تنها دلیل آسیب اکسیداتیو نیست. قرار گرفتن در معرض نور خورشید، خصوصا پرتو فرابنفش خورشید، باعث می‌شود پوست انعطاف خود را از دست بدهد و زود پیر شود. عموما تغییرات بزرگ و چشمگیر پوست بعد از 60 سال روی می‌دهند، اما این احتمال هم وجود دارد که خیلی زود حتی در دهه 20 زندگی نیز نمایان شوند.
شما نمی‌توانید جلوی گذر عمر را بگیرید، اما می‌توانید با استفاده از ضد آفتاب مناسب و داشتن رژیم غذایی سرشار از مواد مغذی و چربی‌های سالم مانند آووکادو و غذا‌های آنتی اکسیدان دار مانند انواع تمشک و سبزیجات برگدار سبز، این روند را به تاخیر بیندازید.
دومین علت زود پیر شدن پوست: مشکلات قند خون
بدن ما به گلوکز یا همان قند خون به عنوان منبع اولیه سوخت نیاز دارد، اما اگر قند زیاد مصرف شود یا به درستی سوخت و ساز نشود، می‌تواند به کلاژن و الاستین پوست آسیب زده و سبب از دست رفتن انعطاف و کشسانی پوست شود. نتیجه‌ی نهایی چنین اتفاقی، ترک خوردن، نازک شدن، قرمزی و ضعف پوست برای ترمیم و التیام و ظاهر شدن خطوط و چروک پوستی خواهد بود. بهترین کار این است که همیشه و در هر سنی نسبت به میزان قندی که مصرف می‌کنید آگاه باشید و تعادل قند خون‌تان را حفظ کنید.
اگر میوه دوست دارید، هندوانه را با انواع تمشک که قند کمتری دارند جایگزین کنید. از مصرف قند‌های تصفیه شده و فرآوری شده که در بسیاری از مواد غذایی صنعتی موجودند پرهیز کنید و در عورض سراغ انواع مغز‌ها و دانه‌ها و نان‌های سبوسدار بروید. این تغییرات ساده کمک می‌کنند مشکلات قند خون‌تان را کنترل کنید.
بیشتر بخوانید:
سومین علت زود پیر شدن پوست: اختلالات هورمونی
با افزایش سن، هورمون‌ها نیز در بدن ما دچار تحولات قابل توجهی می‌شوند، خصوصا در خانم‌ها. استروژن، پروژسترون و تستوسترون در این زمان کاهش می‌یابد و در عوض هورمون استرس یعنی کورتیزول بالا می‌رود. نتیجه‌ی این تغییر هورمونی، تغییر در بافت و ظاهر پوست می‌تواند باشد. برای به تاخیر انداختن این تغییرات، رژیم غذایی‌تان باید شامل مواد غذایی باشد که به تعدیل هورمون‌ها کمک می‌کنند مانند سبزیجات کلمی مثل بروکلی و کلم فندقی و کلم برگ.
چهارمین علت زود پیر شدن پوست: کمبود مواد مغذی
همانطور که گفتیم غذا‌هایی که می‌خوریم بر ظاهر پوست‌مان و احساسی که نسبت به آن داریم اثر می‌گذارد. خیلی از افرادی که دچار پیری زودهنگام پوست می‌شوند، معمولا کمبود‌هایی از جهت مواد مغذی در بدن خود دارند و علت اصلی پیری پوست‌شان همین است. خصوصا اسید‌های چرب، سلول‌های پوست را هیدراته نگه می‌دارند و به حفظ عملکرد آن کمک می‌کنند و ویتامین C نیز به تولید و حفظ کلاژن کمک می‌کند. کمبود‌هایی از این جهت می‌تواند به دلیل مشکلات گوارشی یا اختلال در جذب این مواد باشد. توصیه می‌کنیم پریبیوتیک‌ها و پروبیوتیک‌ها را به رژیم غذایی‌تان اضافه کنید. بهبود میکروبیوم روده نیز می‌تواند ظاهر شدن علائم پیری پوست را به تاخیر بیندازد.
بیشتر بخوانید:
سایر علت‌های زود پیر شدن پوست
سیگار کشیدن
سمومی که در دود سیگار قرار دارند، پوست‌تان را در معرض استرس اکسیداتیو قرار می‌دهند و این می‌تواند منجر به خشکی پوست، بروز چروک‌های پوستی و سایر علائم پیری زودهنگام پوست شود.
عادت‌های خواب
خواب فرصتی به بدن‌تان می‌دهد تا خودش را بازیابی و ترمیم کند. کمبود خواب و نداشتن خواب با کیفیت با افزایش علائم پیری پوست و تخریب سد دفاعی پوست مرتبط است.
مصرف الکل و کافئین
مصرف زیاد الکل و کافئین بدن را دهیدراته می‌کند. این دهیدراسیون به مرور زمان می‌تواند سبب شود پوست‌تان افتاده شده و شکل و فرم خود را از دست بدهد.
عوامل محیطی
لکه‌های تیره و چین و چروک‌ها می‌توانند ناشی از آلاینده‌های محیطی نیز باشند. از آنجایی که پوست شما در تماس مستقیم با هوای محیط تان است، سد دفاعی پوست‌تان هر روز در معرض این سموم و آلاینده‌هاست.
استرس
سبک زندگی پُر از استرس می‌تواند ایجاد واکنش‌های التهابی در بدن کند و ضمنا به عادت‌های خواب‌تان نیز آسیب بزند. هورمون‌های استرس و التهاب می‌توانند بدن‌تان و از جمله پوست‌تان را پیر کنند.
وزن بدن
زیاد لاغر یا زیاد چاق بودن می‌تواند پوست را زود پیر کند. کمبود وزن داشتن جلوی تولید چربی طبیعی در پوست را می‌گیرد و عاملی برای ایجاد خطوط چهره می‌شود. لیفت صورت یا بوتاکس هم نمی‌تواند کمکی به بهتر شدن ظاهر صورت کسی بکند که کمبود وزن دارد و زیاد لاغر است. کسی که کمبود وزن دارد، به راحتی با اضافه کردن پنج کیلوگرم به وزن خود می‌تواند پوستی یکدست‌تر و شاداب‌تر داشته باشد. وزن زیاد هم با بهم ریختن فرم عضلات، صورت را پیر نشان می‌دهد. افرادی که اضافه وزن دارند، خصوصا آن‌هایی که در آستانه‌ی میانسالی هستند، معمولا فعالیت بدنی کمی دارند و همین باعث افزایش مشکلات سلامتی و تسریع روند پیری بدن‌شان می‌شود.
چند نکته برای مراقبت از پوست
جدای از علت‌های اصلی پیر شدن پوست، روتین‌های مراقبت از پوست را نیز باید مدنظر داشته باشید. چیزی که شما به پوست‌تان می‌زنید درست به اندازه‌ی آنچه می‌خورید اهمیت دارد. از مرطوب کننده‌ها و سرُم‌های آنتی اکسیدان داری استفاده کنید که پوست‌تان را به خوبی هیدراته کرده و به شادابی آن کمک کنند. ضمنا کرم‌ها و لوسیون‌هایی که استفاده می‌کنید بهتر است حاوی روغن‌های گیاهی و هیالورونیک اسید باشند.
پوست‌تان را به آرامی تمیز کنید. سابیدن پوست می‌تواند آن را تحریک کند و تحریک پوست هم روند پیری را سرعت می‌دهد. با شوینده‌ای ملایم و متناسب با نوع پوست‌تان، آلودگی‌ها و مواد آرایشی را از روی آن پاک کنید.
ما شاید نتوانیم جلوی روند طبیعی پیری پوست را بگیریم، اما می‌توانیم تمام تلاش خود را بکنیم تا به بدن‌مان، بهترین و سالم‌ترین ظاهر ممکن را بدهیم. استفاده‌ی همیشگی از ضد آفتاب، کنترل مصرف قند و شکر، مصرف غذا‌های تنظیم کننده‌ی هورمون‌ها و برطرف کردن کمبود‌های مواد مغذی در بدن و البته کنترل استرس همگی راه‌هایی برای رفع علت اصلی پیری زودهنگام پوست و پیشگیری از بروز خطوط و چروک‌ها زودتر از زمان طبیعی هستند.
منبع:برترینها
