اطلاعیه معاونت بهداشت بنیاد شهید به ایثارگران برای پیشگیری از کرونا

به گزارش گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان، در پی بروز برخی سوالات در مورد ویروس کرونا معاونت بهداشت و درمان بنیاد شهید و امور ایثارگران به برخی سوالات با استفاده از اطلاعات اعلام شده وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به شرح زیر پاسخ داده است:
سؤال 1: کوروناویروس جدید 2019 چیست؟
پاسخ: یک ویروس جدید تنفسی است که اولین بار در شهر ووهان Wuhan، استان هوبی Hubei در کشورچین شناسایی شد. خانواده کوروناویروس‌ها بطور شایع درانسان‌ها چرخش داشته‌اند و سبب بیماری سرماخوردگی می‌شده‌اند. ویروس جدید قبلاً در این خانواده ویروسی دیده نشده بود.
سؤال 2: منبع (منشأ) کوروناویروس 2019 چیست؟
پاسخ: مسئولان جهانی بهداشتی و مؤسسات علمی همکار آن‌ها بطور جدی در تلاش هستند تا منشأ کوروناویروس جدید 2019 را شناسایی نمایند. کوروناویروس‌ها خانواده بزرگی از ویروس‌ها هستند که در میان حیوانات دیده می‌شوند مانند شترها، گربه‌ها و خفاش‌ها. تجزیه و تحلیل ژنتیکی ویروس جدید فعلی در جریان می‌باشد تا حیوان منبع ویروس را مشخص نماید. کوروناویروس دیگر موسوم به سارس SARS که در سال 2002 میلادی ظاهر شد و سبب بیماری انسان شد از گربه‌های چینی منشأ گرفته بود در حالیکه کوروناویروس خاورمیانه MERS که در سال 2012 میلادی ظاهر و سبب بیماری انسان شد از شتر منشأ گرفت.

سؤال 3: ویروس جدید کوروناچگونه منتشر می‌شود؟ پاسخ: احتمالاً ویروس در ابتدا از یک منبع حیوانی در چین منتقل شده باشد، ولی هم اکنون انتقال آن بصورت انسان به انسان صورت می‌گیرد.

سؤال4: آیا کوروناویروس جدید 2019 همانند سارس (SARS) مرس (MERS) است؟
پاسخ: خیر، کوروناویروس‌ها خانواده بزرگی از ویروس‌ها هستند بعضی از آن‌ها برای انسان و بعضی دیگر برای حیوانات بیماریزا هستند. کوروناویروس جدید مانند عوامل ایجاد بیماری SARS و MERS نیست. در هر حال تجزیه و تحلیل‌های ژنتیکی در آزمایشگاه نشان داده که این ویروس از ویروسی شبیه (SARS) احتمالاً در خفاش نشأت گرفته است. تحقیقات در این زمینه ادامه دارد. اطلاعات در خصوص این بیماری بسرعت در حال افزایش است و به محض دسترسی به اطلاعات جدید، در اختیار عموم قرار خواهد گرفت.
اصول پیشگیری

سؤال 5: چگونه خود را در برابر این ویروس محافظت کنیم؟
پاسخ: در حال حاضر مانند ویروس‌های سرماخوردگی، واکسنی برای پیشگیری از این بیماری وجود ندارد. بهترین راه پیشگیری، خودداری از تماس با ویروس یعنی تماس نزدیک با افرادی است که علائم سرماخوردگی دارند (و دارای سابقه سفر به چین در دو هفته گذشته هستند.) البته وزارت بهداشت توصیه می‌کند مردم همواره موازین پیشگیری از انتشار بیماری‌های تنفسی را رعایت کنند؛ شامل:
- شستشوی مکرر و صحیح دست‌ها با آب و صابون بمدت 30 تا 40 ثانیه بخصوص بعد از رفتن به دستشویی، پیش از غذا خوردن، بعد از تمیز کردن بینی، عطسه و سرفه (در درون دستها)
- اگر آب و صابون براحتی در دسترس نیست، از محلول‌های برپایه الکلی ضد عفونی دست استفاده کنید. البته اگر دست‌ها بوضوح کثیف هستند، همواره از آب و صابون استفاده نمائید.
- از تماس دست‌های شسته نشده با چشم‌ها، بینی و دهان خودداری کنید.
- از تماس نزدیک با افرادی که علائم سرماخوردگی دارند، خودداری نمائید (حفظ فاصله حداقل 1 - 2 متر، خودداری از روبوسی، در آغوش گرفتن و دست دادن)
- در صورت داشتن علائم سرماخوردگی در منزل استراحت کنید.
- هنگام عطسه و سرفه، دهان و بینی خود را با هر وسیله ممکن بپوشانید (دستمال کاغذی، آستین لباس یا ماسک جراحی معمولی.) این عمل مانع پرتاب قطرات آلوده برروی صورت سایر افراد یا سطوح و آلودگی آن‌ها می‌شود و چرخه انتقال بیماری را قطع می‌کند. بعد از استفاده از ماسک یا دستمال آن‌ها را در کیسه نایلون انداخته، درب کیسه را گره زده و در سطل زباله بیندازید.
- سطوح و اشیایی مانند دستگیره‌ها را که در معرض تماس مکرر با دست‌ها هستند با استفاده از اسپری‌ها یا پارچه‌های آغشته به مواد ضدعفونی کننده و برای سطوح مقاوم، وایتکس و برای سطوح حساس الکل 70 درصد بصورت مکرر تمیز و ضدعفونی کنید.

سؤال 6: درمان این بیماری چیست:
پاسخ: در حال حاضر هیچ نوع داروی ضد ویروس اختصاصی برای کوروناویروس جدید 2019 وجود ندارد. با توجه به آنکه در حال حاضر از هر 10 بیمار مبتلا 9 نفر دچار علائم خفیف در حد سرماخوردگی می‌شوند (عمدتاً تب و سرفه بعنوان علائم اصلی باضافه علائم فرعی نظیر آبریزش، سردرد، احساس خستگی یا کوفتگی) افرادی که مبتلا به این بیماری شده‌اند باید از درمان‌های حمایتی و علامتی استفاده کنند (استراحت در منزل، مصرف مایعات فراوان نظیر سوپ و آب مرکبات و مسکن‌های تب بر) در موارد شدید بیماری کهنیاز به بیمارستان دارند (علاوه بر تب و سرفه علائم دشواری تنفس نظیر تنگی نفس نیز به علائم اضافه می‌شود) درمان‌ها توسط کادر درمانی در بیمارستان انجام می‌شود. افرادی که فکر می‌کنند با بیماران مبتلا به کوروناویروس تماس نزدیک داشته‌اند (در حال حاضر منظور از بیمار، افراد دچار علائم سرماخوردگی است که در دو هفته گذشته به چین مسافرت داشته‌اند) لازم است فوراً به نزدیک‌ترین مرکز بهداشتی درمانی یا پزشک مراجعه کنند.

سؤال 7: در صورت احتمال تماس نزدیک با بیماران مبتلا به کوروناویروس چگونه خود را از ابتلاء محافظت کنیم؟ (نحوه پیشگیری از انتشار ویروس در منازل و خوابگاه‌ها). حالت اول: بیماران دچار علائم خفیف بیماری هستند نیاز به بستری در بیمارستان ندارند (اعم از موارد قطعی یا مشکوک به بیماری). حالت دوم: بیماران دچار علائم شدید بیماری که در بیمارستان بستری بوده‌اند (و ابتلاء آن‌ها به بیماری قطعی شده است) و بعد از بهبود وضعیت جسمانی از بیمارستان ترخیص شده و به منزل رفته‌اند.

پاسخ: باید بدانیم تنها پزشکان و پرسنل بهداشتی می‌توانند کسی را که دچار علائم بیماری است دقیقاً بررسی و مشخص نمایند که وی نیاز به بستری در بیمارستان دارد یا آنکه درمان و جداسازی وی می‌تواند در منزل انجام شود. چنانچه پزشک توصیه نماید که بیمار نیازی به بستری در بیمارستان ندارد، وی توسط پرسنل مرکز بهداشت شهرستان مسئول تحت نظر قرار می‌گیرد. ضمناً بیمار باید در زمان استراحت در منزل موازین پیشگیری زیر را رعایت کند تا زمانی که مرکز بهداشت شهرستان و استان به وی بگویند می‌تواند به فعالیت‌های روزمره خود بازگردد.
1. توصیه می‌شود در منزل بمانید (اتاق مخصوص در خوابگاه) مگر برای مراجعه به پزشک. توصیه می‌شود فعالیت‌های خود در خارج از منزل را محدود کنید باستثنای زمانی که نیاز به مشورت با پزشک دارید. به محل کار، دانشگاه (مدرسه) یا اماکن پر ازدحام عمومی نروید. از وسایل نقلیه عمومی، تاکسی‌های تلفنی یا عمومی استفاده نکنید.
2. در زمان استراحت در منزل (خوابگاه) خود را از دیگران جدا کنید و تا حد امکان در منزل (خوابگاه) در یک اتاق اختصاصی و دور از سایرین استراحت کنید. همچنین توصیه می‌شود در صورت دسترسی، توالت بیمار از سایرین جدا باشد.
3. پیش از ویزیت پزشک، ترجیحاً با ایشان تماس بگیرید اگر وقت ملاقات پزشک دارید، ایشان را از احتمال ابتلاء خود به کوروناویروس جدید مطع نمائید. این موضوع به پزشک یا همکاران وی کمک می‌کند اقدامات احتیاطی لازم برای ممانعت از تماس نزدیک شما با سایر بیماران و پرسنل را فراهم نمایند (مثلاً اتاق انتظار ویژه برای شما فراهم گردد و کادر درمانی را از اتخاذ موازین احتیاطی لازم مطلع نمایند)
4. یک ماسک معمولی (ترجیحاً ماسک یکبار مصرف) بپوشید زمانی که سایرین اطراف شما هستند (مثلاً در صورت استفاده از وسیله نقلیه عمومی یا تاکسی) و همچنین پیش از ورود به مرکز بهداشتی درمانی یا مطب پزشک، توصیه می‌شود یک ماسک جراحی بپوشید. اگر پوشیدن ماسک جراحی برای شما دشوار است (مثلاً در صورتی که تنفس را برایتان دشوار می‌کند). توصیه می‌شود افرادی که با شما زندگی می‌کنند در اتاق دیگری باشند و زمانی که وارد اتاق خصوصی شما می‌شوند از ماسک استفاده کنند
5. هنگام عطسه و سرفه، دهان و بینی خود را بپوشانید برای این کار از یک دستمال کاغذی استفاده کنید. پس از استفاده، دستمال کاغذی را در یک سطل زباله حاوی کیسه زباله ترجیحاً پدال دار بیندازید و سپس دست‌های خود را با آب و صابون بشوئید (حداقل 30 ثانیه.) اگر آب و صابون در دسترس نیست، فوراً دست‌های خود را با محلول‌های ضد عفونی دست حاوی الکل 70 درصد تمیز کنید به نحوی که تمام سطوح دست به محلول آغشته شود و تا خشک شدن کامل دست‌ها آن‌ها را به همدیگر بمالید. اگر دست‌ها بطور واضح کثیف هستند ترجیحاً از آب و صابون استفاده کنید.
6. دیگران از استفاده از وسایل خصوصی شما خودداری نمایند از ظروف غذاخوری، وسایل غذاخوری، لیوان، فنجان، حوله، تخت مورد استفاده توسط سایر افراد منزل (خوابگاه) استفاده نکنید. بعد از استفاده از این وسایل، توصیه می‌شود آن‌ها را بدقت با مواد شوینده و آب بشویید.
7. علائم بیماری خود را تحت نظر بگیرید. اگر علائم شما در حال بدتر شدن است (مثلاً علائم دشواری تنفس نظیر تنگی نفس به علائم تب و سرفه اضافه شده است) فوراً به پزشک مراجعه کنید. مجدداً قبل از ویزیت پزشک وی را از ابتلاء یا تحت نظر بودن با شک کروناویروس جدید 2019 مطلع نمائید. قبل از وارد شدن به مرکز بهداشتی درمانی یا مطب، یک ماسک جراحی بپوشید. این اقدامات به ارائه کنندگان خدمات درمانی کمک می‌کند تا از ابتلاء یا تماس نزدیک سایر بیماران با شما پیشگیری نمایند. پزشک وظیفه دارد در این مواقع مرکز بهداشت شهرستان/ استان را با تلفن مطلع نماید. بیمارانی که تحت نظر مرکز بهداشت یا خودمراقبتی قرار گرفته‌اند باید در پیگیری روند علائم خود بطور دقیق در تماس‌های تلفنی مرکز بهداشت یا حین مراجعه کارشناسان بهداشتی درمانی همکاری نمایند.
8. خاتمه جداسازی اختیاری در منزل، بیمارانی که ابتلاء آن‌ها به کوروناویروس جدید 2019 قطعی شده است باید در منزل بمانند تا زمانی که خطر انتقال به سایر افراد کاهش یابد. تصمیم به خاتمه دوره اقامت در منزل بصورت موردی و مشورت با مرکز بهداشت شهرستان/استان اتخاذ می‌گردد. اطلاعات فعلی در خصوص این بیماری جدید محدود است بنابراین جداسازی و اقامت اختیاری در منزل یک اقدام احتیاطی حاصله از تجربیات ناشی از کنترل همه گیری کوروناویروس‌های قبلی مثل MERS و SARS است.

سؤال 8: آیا وزارت بهداشت، کاربرد ماسک در اماکن عمومی را بمنظور پیشگیری از گسترش بیماری در جامعه توصیه می‌کند؟ پاسخ: یادآوری این نکته ضروری است که ماسک N95 مخصوص مراکز درمانی بوده و در اماکن عمومی کاربرد ندارد. کاربرد ماسک معمولی جراحی توسط افراد دچار علائم سرماخوردگی می‌تواند نقشی معادل پوشاندن دهان و بینی در حین عطسه و سرفه داشته باشد و از پرتاب قطرات آلوده بسمت صورت افراد سالم یا برروی سطوح پیشگیری کند. افراد سالمی که احتمال تماس نزدیک با افراد سرماخورده را دارند، ولی از رعایت پوشش دهان وبینی توسط فرد بیمار در حین عطسه و سرفه وی اطمینان ندارند، ممکن است با پوشیدن ماسک معمولی، دهان و بینی خود را در برابر ورود قطرات آلوده پرتاب شده از سمت فرد دچار علائم سرماخوردگی محافظت نمایند. (ماسک طبی معادل همان ماسک جراحی معمولی می‌باشد)
اطلاعات پزشکی

سؤال 9: علائم و عوارض بیماری کوروناویروس جدید 2019 چیست؟
پاسخ: علائمی که تاکنون در خصوص این بیماری گزارش شده شامل بیماری تنفسی خفیف تا شدید مشابه علایم سرماخوردگی است. علائم اصلی بیماری تنفسی خفیف تب و سرفه است و در فرم شدید بیماری علاوه بر تب و سرفه، دشواری تنفس (تنگی نفس) مشابه ذات الریه نیز دیده می‌شود.

سؤال 10: آیا من باید از نظر کوروناویروس جدید 2019 آزمایش بدهم؟
پاسخ: چنانچه شما تب و علائم تنفسی یعنی سرفه یا تنگی نفس را طی 14 روز پیدا کردید باید با یک پزشک مشورت نمائید. این پزشک شماست که در مشورت با مرکز بهداشت استان مشخص خواهد نمود که آیا شما به نمونه گیری نیاز دارید یا خیر.

سؤال 11: نحوه انجام تست تشخیصی از نظر کوروناویروس جدید، برای یک بیمار چگونه است؟
پاسخ: در حال حاضر، تست آزمایشگاهی از نظر این ویروس در مراکز تشخیصی مورد تأیید وزارت بهداشت انجام می‌شود. زمانی که مرکز بهداشت شهرستان/استان یک بیمار مشکوک را تحت نظر می‌گیرند، فوراً مورد را به مرکز هدایت عملیات پاسخ به اپیدمی در وزارت بهداشت (Public Health EOC) مستقر در مرکز مدیریت بیمای‌های واگیر گزارش می‌کنند تا مشخص شود آیا نمونه گیری از بیمار ضرورت دارد یا خیر. با راهنمایی آن مرکز ستادی، مرکز بهداشت شهرستان/استان نمونه گیری، قراردادن نمونه در شرایط مناسب و انتقال صحیح نمونه به آزمایشگاه‌های تعیین شده را انجام می‌دهند. این امر در خارج از ساعات اداری یا تعطیلات نیز جریان دارد.