سفر 24 ساعته شمخانی به بغداد پس از گذشت بیش از 2 ماه از ترور شهید سردار سپهبد قاسم سلیمانی و ابومهدی المهندس معاون الحشد الشعبی در بامداد 13 دی ماه سال جاری صورت گرفته است.البته در این مدت محمد الحلبوسی رئیس پارلمان عراق به تهران سفر و با علی لاریجانی دیدار و گفتگو کرده بود و لاریجانی 15 اسفندماه میزبان همتای عراقی خود بود.
از سوی دیگر در آخرین رایزنی‌ها بین مقامات دو کشور، محمدجواد ظریف و محمدعلی الحکیم وزرای خارجه ایران و عراق 12 اسفند ماه نیز در گفتگویی تلفنی درباره آخرین تحولات مناسبات دوجانبه و شیوع ویروس کرونا گفتگو و درباره لزوم اتخاذ تدابیر مشترک همزمان با تسهیل مراودات تجاری دو کشور و همچنین شرایط جاری در منطقه بحث و تبادل نظر کرده بودند.
*توئیت شمخانی در بدو ورود به بغداد
علی شمخانی شنبه شب در بدو ورود به بغداد در توئیتی نوشت: «با ورود به فرودگاه بغداد، داغ برادرانم حاج قاسم سلیمانی و ابومهدی المهندس سوزان‌تر شد و اشک امانم را برید. جوشش مدام خون پاک این دو شهید عزیز و گرانقدر ضامن پیوند ناگسستنی دو ملت است.»
دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران در اولین ملاقاتش در بغداد روز یکشنبه با «فالح فیاض» مشاور امنیت ملی نخست‌وزیر عراق دیدار و گفتگو کرد.
وی در این دیدار از اقدام مجلس و دولت عراق در تصویب و پیگیری قانون خروج نیروهای نظامی خارجی از عراق تقدیر و خاطرنشان کرد: دولت، نیروهای مسلح و مردم شجاع عراق در مبارزه موفق و قهرمانانه با تروریست‌های داعش و گروه‌های تکفیری نشان دادند که برای تامین امنیت خود نیازی به حضور نیروهای نظامی خارجی ندارند.
شمخانی با اشاره به شیوع ویروس کرونا در دو کشور ایران و عراق، آمادگی جمهوری اسلامی را برای مساعدت به عراق در مقابله با بیماری کرونا اعلام کرد.
فالح فیاض نیز با تاکید بر ضرورت ارتقای همکاری‌های دو کشور در زمینه های امنیتی و اقتصادی از ایجاد کارگروه مشترک برای پیگیری اقدامات پیشگیرانه و درمانی در زمینه مقابله با بیماری کرونا استقبال کرد.
شمخانی و فیاض در پایان این دیدار در نشستی خبری حضور یافتند و به سؤالات خبرنگاران پاسخ دادند.
شمخانی در این نشست گفت: صهیونیست‌ها ضد امنیت و ثبات منطقه هستند و امیدواریم روزی برسد که اثری از صهیونیست‌ها در منطقه‌ای که زندگی می‌کنیم، نباشد.
وی ادامه داد: ایران برای عراق امنیت و ثبات همیشگی را آرزو دارد و بدون شک عراق این امکان را دارد که در آینده نزدیک در مسائل منطقه‌ای و جهانی نقش ایفا کند
دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران همچنین با «محمد الحلبوسی» رئیس پارلمان عراق هم دیدار و گفتگو کرد.
*دیدار وزیر بهداشت عراق با شمخانی
«جعفر علاوی» وزیر بهداشت عراق نیز به دیدار شمخانی در محل اقامت او رفت و درباره همکاری دو کشور برای مقابله با ویروس کرونا گفتگو کرد.
علی شمخانی در این دیدار با اشاره به تجربیات و دانش جمهوری اسلامی ایران در مبارزه و ریشه کنی بیماری‌های واگیر، آمادگی جمهوری اسلامی را برای کمک به مردم و دولت عراق در مقابله با بیماری کرونا اعلام کرد.
*آغاز شمارش معکوس اخراج آمریکا از منطقه
«مصطفی کاظمی» رئیس سرویس اطلاعاتی عراق دیگر مقامی بود که شمخانی با وی دیدار و گفتگو کرد.
دبیر شورای عالی امنیت ملی کشورمان در این دیدار با اشاره به تحولات ماه‌های اخیر عراق گفت: با توجه به شرایط سیاسی و امنیتی عراق، نقش دستگاه‌های اطلاعاتی و امنیتی برای مدیریت شرایط جدید بسیار مهم و پیچیده است.
شمخانی با تبیین تاثیرگذاری تحولات سیاسی و امنیتی عراق بر ثبات و آرامش منطقه، ضمن اعلام آمادگی برای انتقال تجربیات اطلاعاتی و امنیتی کشورمان به دستگاه‌های ذیربط عراقی اظهار داشت: تشکیل دولت مقتدر و کارآمد مبتنی بر رای و اراده عموم مردم خواست همیشگی جمهوری اسلامی ایران است.
نماینده مقام معظم رهبری ترور ناجوانمردانه سرداران جبهه مقاومت، شهیدان حاج قاسم سلیمانی و ابومهدی المهندس را خطای راهبردی ترامپ و تیم شرور حاکم بر کاخ سفید عنوان کرد و افزود: این اقدام جنایتکارانه، شمارش معکوس اخراج آمریکا از منطقه را از بامداد جمعه 13 دی ماه آغاز کرده است.
کاظمی نیز در این دیدار با قدردانی از کمک‌های بی‌دریغ جمهوری اسلامی ایران به عراق در عرصه مبارزه با تروریسم و استقبال از تداوم همکاری‌های نزدیک در این بخش گفت: افزایش تبادل مستمر اطلاعات و همکاری مشترک کشورهای منطقه برای ریشه کن کردن گروه‌های تروریستی رویکردی اجتناب ناپذیر است.
*عبدالمهدی: مردم و دولت عراق به هیچ وجه نمی‌خواهند که محل تسویه حساب و درگیری دیگر کشورها با یکدیگر باشند
دبیر شورای عالی امنیت ملی همچنین با «عادل عبدالمهدی» نخست‌وزیر پیشبرد امور عراق دیدار و در این ملاقات با اشاره به ترور ناجوانمردانه سردار شهید حاج قاسم سلیمانی و حاج ابومهدی المهندس، از دولت و ملت عراق برای تصویب قانون خروج نیروهای نظامی آمریکایی از این کشور قدردانی کرد.
نماینده مقام معظم رهبری در شورای عالی امنیت ملی با اشاره به شرایط حساس عراق و نقش تعیین کننده این کشور در تثبیت ثبات و آرامش در منطقه، بر ضرورت استقرار سریع دولت مورد نظر مردم در این کشور تاکید کرد و گفت: اخبار و اطلاعات دقیق حاکی از آن است که محور غربی، عبری، عربی تمام تلاش خود را برای به ثبات نرسیدن وضعیت عراق به کار گرفته است.
عادل عبدالمهدی همچنین از پیشنهاد ایران برای کمک به عراق در مبارزه با بیماری کرونا تقدیر و تشکر کرد و افزود: طبیعی است که در مقابله با چنین بلایایی، همه کشورها نیازمند همکاری با یکدیگر هستند.
نخست وزیر پیشبرد امور عراق در ادامه با تاکید بر اینکه مردم و دولت عراق به هیچ وجه نمی‌خواهند که محل تسویه حساب و درگیری دیگر کشورها با یکدیگر باشند، افزود: آمریکا با خروج از برجام و فشار بر ایران و عراق وضعیت منطقه را پیچیده‌تر کرد و اکنون نیز با تشدید فشار بر ما خواهان قطع روابط عراق با ایران است در حالی که منطق ژئوپلیتیک سیاسی حکم می‌کند که ما از ظرفیت‌های همسایگان خود در راستای منافع و امنیت ملی خود بهره بگیریم.
*رایزنی با سران گروه‌های سیاسی عراق
شمخانی همچنین بعد از ظهر یکشنبه با شخصیت‌های مختلف و سران گروه‌های سیاسی عراق در دفتر «سید عمار الحکیم» رئیس جریان حکمت ملی عراق دیدار کرد. در این دیدار «نوری المالکی»، «حیدر العبادی»، «هادی العامری»، «فالح فیاض» نیز حضور داشتند.
در این نشست درباره موضوعات مهمی از جمله مسائل سیاسی روز عراق و منطقه بحث و تبادل نظر شد.
* برهم صالح: ایران همواره یار و همراه دولت و ملت عراق بوده
شمخانی در آخرین رایزنی‌اش با مقامات عراقی با «برهم صالح» رئیس جمهور عراق دیدار و گفتگو کرد.
وی در این دیدار ساختار سیاسی عراق را بسیار مترقی و مستحکم خواند و با اشاره به نوسانات سیاسی و اجتماعی اخیر در این کشور افزود: ملت هوشمند و با فرهنگ عراق که با مجاهدت کم نظیر، فتنه تروریسم تکفیری را به شکست و زبونی کشاندند، مصالح و منافع خود را به خوبی تشخیص می‌دهند و نیازی به حضور و اعمال نظر بیگانگان ندارند.
دبیر شورای عالی امنیت ملی ابراز امیدواری کرد که با مشارکت و سعه صدر مجموعه گروه‌های سیاسی و جناح‌های قومی و مذهبی هر چه سریعتر دولت برآمده از خواست و اراده مردم عراق اداره امور کشور بر عهده بگیرد.
برهم صالح نیز در این دیدار گفت: انتخاب نخست وزیر جدید بر عهده بیت شیعی است و باید حمایت اکراد و اهل سنت را نیز به دنبال داشته باشد.
وی خاطرنشان کرد: باید در معرفی نخست وزیر جدید و تشکیل حکومت و بازگرداندن ثبات به عراق تسریع کرد و تنها راه عبور از بحران کنونی کشور، وحدت ملی در عراق است.
برهم صالح با بیان اینکه شهادت سردار سلیمانی و حاج ابومهدی المهندس ضربه سنگینی به محور مقاومت بود، بر مبارزه مداوم با دشمنان مقاومت تاکید کرد و افزود: در این راه سخت، ایران همواره یار و همراه دولت و ملت عراق بوده است و ما قدردان دولت و ملت ایران هستیم.
* دلیلی برای دخالت در امور داخلی عراق نداریم
گفتنی است این سفر در حالی انجام شد که «محمد توفیق علاوی» نخست‌وزیر مامور تشکیل کابینه عراق در هفته‌ای که گذشت از تشکیل کابینه عراق انصراف داد. محمد توفیق علاوی در واپسین روز از مهلتی که برای تشکیل کابینه خود داشت در نامه‌ای رسمی به برهم صالح، رئیس جمهور عراق از ماموریت تشکیل کابینه انصراف داد.
در همین خصوص دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران در گفتگویی با خبرنگاران ابراز امیدواری کرد که این سفر بتواند به توافقات قبلی دو کشور تحرک ببخشد و باعث گسترش همکاری‌های دو کشور در حوزه‌های مختلف شود.
وی در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه برخی این سفر را به نوعی دخالت ایران در امور داخلی عراق و انتخاب نخست وزیر جدید این کشور می‌دانند، اظهار داشت: به مسئولان عراقی گفتم ما هیچ دلیل و منفعتی غیر از ثبات، رفاه و امنیت مردم عراق را در ذهن نداریم. لذا دلیلی نمی‌بینیم که دخالت کنیم.
وی افزود: خود عراقی‌ها رشید، بالغ و صاحب حکومت و قادر به اداره وضعیت عراق هستند و نیازی به دخالت ما نیست.
