غریب آبادی در ابتدای سخنان خود گفت: در مواضع کشورهای مختلف در نشست شورای حکام در مورد برجام، یک نکته کاملا واضح که از حمایت گسترده دولتهای عضو آژانس نیز برخوردار است، وجود دارد و آن ضرورت حفظ این توافق است.
مسوولیت دولتهای باقیمانده در برجام نادیده گرفته نشود
سفیر ایران با بیان اینکه ریشه وضعیت کنونی، خروج یکجانبه آمریکا از این توافق و تهدید به مجازات کشورها، شرکتها و بانکهای خواستار همکاری با ایران است، تاکید کرد: با این وجود، نباید مسوولیت دولتهای باقیمانده در برجام نادیده گرفته شود. آنها باید درسهای لازم را فرا گرفته و براساس تجربیات گذشته، خسارات وارده را جبران و زمینه را برای تداوم توافق فراهم کنند. او افزود: به این منظور، بازگرداندن تعادل از بین رفته بین حقوق و مسوولیتهای تمامی طرفهای برجام، یک ضرورت عینی است.
نماینده دائم ایران با بیان اینکه اقدام ایران در کاهش اجرای برخی تعهداتش بهطور جزئی در همین راستا بود، افزود: از سوی دیگر، جمهوری اسلامی ایران آمادگی خود را برای بازگرداندن تمامی گامهای جبرانی که در راستای بندهای 26 و 36 این توافق برداشته شده را اعلام کرده است که تحقق این امر، نیازمند بسیج عملی ظرفیتها در طرفهای باقیمانده برای انجام تعهداتشان است. این دیپلمات با انتقاد از اینکه طرفهای اروپایی برجام عنوان داشته و میدارند که گامهای برداشته شده توسط ایران، مزایای عدم اشاعه ذیل این توافق را کاهش داده است، افزود: چنین چیزی نه منطبق با واقعیت بوده و نه منطقی است، موضوع صرفا اتخاذ برخی اقدامات جبرانی از سوی ایران برای اعاده تعادل مفقوده در برجام است. در همین زمینه، سلاحهای کشتار جمعی شامل هستهای هیچ جایگاهی در دکترین دفاعی و امنیتی ایران ندارند و منطبق با آموزههای دینی ما نیز نیستند.
مفهوم گریز هستهای اصطلاح ساختگی سیاسی است
غریبآبادی گفت: مایلم یادآوری کنم که ایران، خود قربانی سلاحهای شیمیایی است که توسط برخی کشورهای به اصطلاح مدافع رژیم عدم اشاعه در اختیار رژیم صدام قرار گرفت که موجب شد 13 هزار ایرانی بر اثر این سلاحها شهید و بیش از یکصد هزار نفر نیز جانباز شوند که هر روز شاهد شهادت برخی از آنان به علت عوارض ناشی از سلاحهای شیمیایی هستیم. او همچنین در این چارچوب تصریح کرد که مفهوم «گریز هستهای» و ارتباط ساختگی آن با «منافع عدم اشاعه» نیز یک اصطلاح ساختگی سیاسی است که هیچ جایگاهی در ادبیات و اسناد آژانس ندارد. نماینده دائم ایران در آژانس بینالمللی انرژی اتمی در ادامه افزود: با توجه به اینکه برخی طرفهای اروپایی عنوان کنند که برخی فعالیتهای هستهای ایران غیرقابل بازگشت هستند، این سوال باید مطرح شود که «آیا خسارتهای ایران در اثر تحریمها و بیاقدامی آنها قابل بازگشت است و آیا آنها آمادگی دارند میلیاردها یورو هزینه و خسارتهای وارده بر ایران در بخشهای مختلف را به دلیل اقدامات غیرقانونی دولت آمریکا در نظر گرفته و جبران کنند؟!»
اعمال محدودیت در تامین دارو
او با بیان اینکه تحریمهای آمریکا جان مردم را از جمله با جلوگیری از فراهم کردن دارو برای افراد نیازمند، هدف گرفته است، خاطرنشان کرد: هر نوع محدودیت درخصوص تامین داروهای پزشکی، به ویژه در شرایط کنونی که کشورهای جهان از جمله ایران با ویروس کرونا مواجه هستند، حق دسترسی به بهداشت و حق حیات را نقض میکند. علاوه بر این، این اقدام آمریکا در تناقض آشکار با قرار موقت دیوان بینالمللی دادگستری مبنی بر توقف اعمال تحریمهایی است که ناقض فعالیتهای بشردوستانه است. غریبآبادی افزود: رژیم آمریکا مدعی است که دارو و غذا مشمول تحریمهای آمریکا نیستند، اما با ایجاد محدودیتها و ممنوعیتها بر سر راه نقل و انتقال مالی از یکسو و تهدید شرکتهای دارویی و پزشکی از سوی دیگر، عملا مانع ارسال دارو و تجهیزات پزشکی شده است.
برجام بر مبنای اعتماد بین طرفین ایجاد نشد
غریبآبادی در بخش دیگری از سخنان خود برای روشنتر شدن موضوع برای کشورهای عضو آژانس، برخی از وقایع گذشته را یادآور شد و اظهار کرد: با در نظر گرفتن تفاوت دیدگاهها در این شرایط، من نمیخواهم به ایدهآلهایی که برخیها در زمان نهایی شدن برجام در 2015 داشتند، اشاره کنم؛ اما فقط اجازه دهید تا به همه یک نکته واقعی را گوشزد کنم و آن این است: این توافق بر مبنای اعتماد بین طرفین ایجاد نشد، بلکه اعتماد قرار بود بهعنوان نتیجه اجرای تعهدات توسط طرفین باشد. بنابراین، با نگاه به چهار سال تجربه در اجرا و پیگیری این توافق، هر شخص درستکاری اعتراف خواهد کرد که یک چیزی در این میان مشکل دارد که با نگاه محاسباتی تطبیق نمیکند.