حضرت ابوالفضل (ع) فرزند بزرگوار امام علی (ع) و حضرت ام البنین (س) در روز چهارم شعبان سال 26 هجری قمری در مدینه به دنیا آمد. ایشان در دوران امامت سه امام گرامی امام علی (ع)، امام حسن (ع) و امام حسین (ع) از بازوان مهم امامت و ولایت بودند و نقش بسیار مهمی در پاسداری و حمایت از دین اسلام داشتند. پس از شهادت حضرت فاطمه (س)، امام علی (ع) از برادر گرامی شان خواستند تا بانویی را برای امر مقدس ازدواج معرفی کنند. حضرت عقیل (ع) نیز حضرت فاطمه بنت حزام ام البنین (س) را به امام علی (ع) معرفی کردند؛ بنا بر مصلحت پس از شهادت حضرت فاطمه (س) امام علی (ع) از برادرشان حضرت عقیل خواستند تا بانویی توانا، اصیل و مومن را برای امر ازدواج معرفی کنند و ایشان پس از امر نسب شناسی بانویی توانمند، اصیل و مومن را که در جوانمردی کمی از مردان نداشت را به امام علی (ع) معرفی کرد. امام علی (ع) سال 25 هجری قمری با دختری به نام فاطمه از قبیله بنی کلاب از قبایل معروف عراق دختر حزام بن خالد بن ربیع ازدواج کردند؛ اولین فرزند آن ها حضرت ابوالفضل عباس (ع) بود که از نظر چهره به مردان و جوانمردان بسیار شباهت داشت.
کودکی قمر بنی هاشم (ع)
حضرت ابوالفضل از بدو تولد دارای ویژگی خاص جوانمردی، شهامت و ایثار بودند؛ بنابراین امام علی (ع) ایشان را عباس نامیدند؛حضرت ابوالفضل از بدو تولد دارای چهره ای مردانه به معنای جوانمردی، ایثار، شهامت، قوای جسمانی و مسائل روانشناسی خاص بود و با کودکان دیگر تفاوت داشت. آن حضرت از کودکی خضوع و ارادت خاصی به خواهران و برادرانشان داشتند.
جایگاه حضرت ابوالفضل (ع)
حضرت عباس (ع) در سه دوره امامت امام علی (ع)، امام حسن مجتبی (ع) و امام حسین (ع) نقش بسیار مهمی داشتند که مهمترین آن واقعه کربلا و روز عاشوراست و بیشترین سختی را متحمل شدند. حضرت ابوالفضل (ع) به دلیل بصیرت و آگاهی، سپهسالار و علمدار کربلا و امام حسین (ع)، برای همه و تمام دوران هستند؛ حضرت عباس (ع) در نوجوانی در جنگ های مختلف مانند صفین، نهروان، جمیل و حوادث سال های 37 و 38 هجری قمری نقش مهمی در سرکوبی فتنه دشمنان داشتند. نوجوانی آن حضرت در دوران امام علی (ع) و مدتی در امامت امام حسن مجتبی (ع) سپری شد.
فضایل حضرت عباس (ع) در خردسالی
بنا بر روایات روزی در چهار یا پنج سالگی حضرت ابوالفضل (ع)، امام علی (ع) خطاب به فرزند بزرگوارشان سوال می کردند و فرمودند: فرزندم بگو یک و آن حضرت (ع) تکرار کرد. امام علی (ع) فرمودند: بگو دو... در این لحظه حضرت ابوالفضل عباس (ع) سکوت کردند. امام (ع) علت را جویا شدند و آن حضرت (ع) فرمود: پدر جان؛ یک به ذات حق تعالی است و گفتن دو جایز نیست. امام علی (ع) آن حضرت (ع) را در آغوش گرفت و بوسید.
جایگاه حضرت ابوالفضل در معنویت
پیامبر اکرم (ص)، امامان معصوم و حضرت فاطمه (س) از معصومان الهی جایگاه خاصی دارند که مهمترین آن ها امام حسین (ع) جایگاه خاصی میان معصومان دارد؛ حضرت عباس (ع) صاحب یک رتبه پایین تر از معصومان است؛ در بهشت هیچ شهیدی مقام حضرت ابوالفضل ندارد و همه به جایگاه ایشان حسرت می خورند و این مقام را به خاطر ایثار، شهامت و شهادت در کربلا و حمایت از امام حسین (ع) به دست آوردند. گفتنی است بنا بر روایتی حضرت ابوالفضل (ع) در کودکی چهره مبارک خود را از دیگران مخفی می داشتند و روزی در نوجوانی در نبرد با پهلوانی پیروز شدند و پس از رونمایی چهره مبارک شان توسط امام علی (ع) حضور آن حضرت(ع) آشکار شد.
عبد صالح شدن قمر بنی هاشم (ع)
شاخصه اینکه ابالفضل عباس عبد صالح خدا شد، قابل توجه است. روایاتی در بحث مقام انبیا داریم که وقتی اهل بیت سلسله مراتب ابراهیم (ع) را بیان می کنند اول به مقام عبودیت اشاره می کنند. عبودیت مافوق مقام نبوت در درگاه خداست. چه شد که ابالفضل به این مقام رسید؟ به این خاطر که «الْمُطِیعُ لِلَّهِ وَ لِرَسُولِهِ وَ لِأَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ وَ الْحَسَنِ وَ الْحُسَیْنِ» آن حضرت اهل اطاعت پذیری بود و هیچ گاه روی حرف حجت خدا حرف جدیدی مطرح نکرده و خواسته خود را در محضر امام مطرح نکرده لذا به این مقام رسیده است. در قرآن و روایات هم داریم که اگر کسی بخواهد به مقام عبودیت برسد سوره نساء آیه 69، «و مَنْ یُطِعِ اللَّهَ وَ الرَّسُولَ فَأُولئِکَ مَعَ الَّذینَ أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَیْهِمْ مِنَ النَّبِیِّینَ وَ الصِّدِّیقینَ وَ الشُّهَداءِ وَ الصَّالِحینَ وَ حَسُنَ أُولئِکَ رَفیقاً» اگر کسی اهل اطاعت از پیامبر و اهل بیت باشد در بهشت همنشین انبیا و اولیا و صالحین و… خواهد بود.
حضرت عباس در کلام حضرت رسول صلی الله علیه وآله وسلم
کتاب الکبریت الاحمر آمده است که در رویایی صادقه، حضرت رسول صلی الله علیه و آله به حضرت عباس علیه السلام فرمودند: «أقرّالله عینک، فأنتَ بابُ الحوائج وَ اشفَع لمَن شئتَ»خداوند چشمت را روشن گرداند، تو باب الحوائج هستی، از هر که خواستی شفاعت کن.
حضرت عباس در کلام امیرالمومنین علی علیه السلام
در معالی السّبطین آمده است که در آن هنگام که مولا علی علیه السلام در بستر شهادت بودند، عباس را طلبید و او را به سینه اش چسبانید و فرمود: « َلَدی وَ سَتَقرّ بک فی یوم القیامة»به زودی چشمم در قیامت به وسیله ی وجود تو روشن می شود. همچنین فرمودند: «أذا کانَ یومَ عاشورا وَ دَخَلتَ المَشرعة إیاک أن تَشربَ الماء وَ أخوک الحُسین عطشان»هرگاه روز عاشورا فرا رسید و بر شریعه آب وارد شدی؛ مبادا که از آب بنوشی در حالی که برادرت حسین، تشنه است. و همه می دانیم که حضرت قمر بنی هاشم به این وصیت چه زیبا عمل کردند، تا آنجا که فرمودند: «وَالله لا أذوقُ الماءَ وَ سیدی الحَسینَ عطشانا»سوگند به خدا از آب نمی چشم، با اینکه آقایم حسین تشنه است.
حضرت عباس در کلام حضرت زهرا علیها السلام
روایت شده که وقتی روز قیامت بر پا می شود، پیامبر صلوات الله علیه و علی آله به مولا علی علیه السلام می فرمایند که به زهرا بگو، برای شفاعت و نجات امت چه داری؟ مولا پیام حضرت رسول را به خانم فاطمه زهرا سلام الله علیها می رسانند و ایشان در پاسخ می فرمایند که: «یا امیر المؤمنین! کفانا لاجل هذا المقام الیدان المَقطوعتان مـِـن ابنی العباس»ای امیر المؤمنین! دو دست بریده پسرم عباس برای ما در مورد شفاعت کافی ست. معالی السبطین، جلد 1، صفحه 452
حضرت عباس در کلام امام حسین علیه السلام
شاید در بین همه ی سخنانی که معصومین علیهم السلام در باره حضرت عباس فرمودند، جملات و عبارات حضرت اباعبدالله الحسین علیه السلام، به گونه ای دیگر بر آتش دل ها دامن می زند. در عصر روز تاسوعا، حضرت اباعبدالله خطاب به برادر فرمودند: إرکـَب بـِـنفسی أنت تَلقاهُم وَ اسئَلهُم عمّا جائهُم. ....جانم به قربانت! سوار بر اسب شو و نزد دشمن برو و از آنها بپرس برای چه به اینجا آمده اند. در این جمله، عبارت «بنفسی أنت» خود گویای عمق علاقه و احترامی ست که مولا ابا عبدالله علیه السلام نسبت به برادر بزرگوارش دارند، می باشد. همچنین در روز عاشورا، هنگامی که حضرت ابا عبدالله الحسین علیه السلام بر بالین خونین برادر، و در کنار نهر علقمه حاضر شدند و لحظه ی شهادت برادر خویش را مشاهده نمودند، خطاب به ایشان فرمودند: «جَزاکَ الله خیرا یا أخی! لَقَد جاهَد تَ فی الله حَق جهاده »برادرم! خداوند پاداش نیک ترا دهد، تو در راه خدا به طور کامل جهاد کردی
حضرت عباس علیه السلام در کلام امام سجاد علیه السلام
بزرگی و عظمت مقام عباس بن علی علیه السلام به گونه ای است که امامان معصوم علیهم السلام در موارد متعدد بر فداکاری ها، جانبازی ها و عظمت شخصیت آن بزرگوار تأکید فرموده اند. امام سجاد علیه السلام که خود در کربلا حضور داشت و شاهد فداکاری های عمویش بود، درباره ی حضرت عباس علیه السلام می فرماید: «خداوند، عمویم عباس را رحمت کند که با ایثار و جانبازی، در راه برادرش جانبازی کرد تا آن که دست هایش قطع شد و خداوند به جای آن، دو بال به او داد که با آن ها به همراه فرشتگان در بهشت پرواز کند؛ همان گونه که برای جعفربن ابوطالب قرار داده شد. عباس را در پیشگاه خداوند منزلتی است که در روز قیامت، همه ی شهدا به آن غبطه می خورند».
حضرت عباس علیه السلام در کلام امام صادق علیه السلام
امام صادق علیه السلام، حضرت ابوالفضل العباس علیه السلام را به عنوان کسی معرفی می کند که از ایمان استوار و بینش نافذ برخوردار بوده و در راه امام بزرگوارش به جهاد برخاسته است. ایشان می فرماید: «عمویم؛ عباس، بصیرتی نافذ و ایمانی محکم داشت. او به همراه برادرش حسین علیه السلام جهاد کرد و به افتخار شهادت رسید». آن حضرت هم چنین درباره ی اخلاص و ارزش جهاد حضرت عباس علیه السلام می فرماید: «شهادت می دهم و خدا را شاهد می گیرم که تو در راه جنگجویان بدر و مجاهدان راه خدا گام نهادی و در جهاد با دشمنان خدا، اخلاص ورزیدی و در نصرت اولیای خدا، خلوص نشان دادی و از دوستانش دفاع کردی... شهادت می دهم که تو هر چه در توان داشتی، انجام دادی».
حضرت عباس در کلام امام هادی علیه السلام
در بخشی از زیارت ناحیه مقدسه امام هادی علیه السلام از زبان آن حضرت چنین می خوانیم: «سلام بر ابوالفضل العباس پسر امیرالمؤمنین؛ آن که با کمال مواسات و ایثار و برادری، جانش را نثار برادرش حسین علیه السلام کرد؛ آن که دنیا را وسیله آخرت قرار داد؛ آن که خود را فداکارانه فدای برادر نمود؛ آن که نگهبان دین و سپاه حسین علیه السلام بود؛ آن که تلاش بسیار برای آب رسانی به لب تشنگان نمود؛ آن که دو دستش در راه خدا قطع شد».
مقام علمی عباس(علیه السّلام)
حضرت عباس(علیه السّلام) در خانه ای زاده شد که جایگاه دانش و حکمت بود. آن جناب از محضر امیرمومنان، امام حسن و امام حسین(علیه السّلام) کسب فیض کرده است. لذا از علی بن ابیطالب(ع) در مورد حضرت عباس (علیه السّلام) نقل شده است که فرموده اند: "ان ولدی العباس زق العلم زقا، یعنی همان طور که پرنده به جوجه خود مستقیماً غذا می دهد، اهل بیت(ع) نیز مستقیماً به آن حضرت علوم و اسرار را آموختند."حضرت عباس(علیه السّلام) در خانه ای زاده شد که جایگاه دانش و حکمت بود. آن جناب از محضر امیرمومنان، امام حسن و امام حسین(علیه السّلام) کسب فیض کرده است. لذا از علی بن ابیطالب(ع) در مورد حضرت عباس (علیه السّلام) نقل شده است که فرموده اند: "ان ولدی العباس زق العلم زقا، یعنی همان طور که پرنده به جوجه خود مستقیماً غذا می دهد، اهل بیت(ع) نیز مستقیماً به آن حضرت علوم و اسرار را آموختند."
و همچنین روایتی بدین مضمون از امامان معصوم (ع) نقل شده است که فرموده اند: "همانا عباس بن علی علم را چون غذا از پدرش وارد جان خویش نموده است."علامه شیخ عبدالله ممقانی در کتاب نفیس تنقیح المقال، در مورد مقام علمی و معنوی ایشان گفته است: "آن جناب از فرزندان فقیه و دانشمندان ائمه (ع) و شخصیتی عادل، مورد اعتماد، با تقوا و پاک بود."
مقام عرفانی قمر بنی هاشم(ع)
اگر به زندگی و حالات حضرت ابوالفضل (ع) از این منظر نگریسته شود، مشخص می شود که آن حضرت نماد راستین عرفان است. و مقامات سلوک را به بهترین شیوه طی نموده است. مخصوصا وقتی در حالات آن حضرت در روز عاشورا دقت می شود، برخی از مقامات عرفانی آن حضرت نمود پیدا می کند که به برخی از آن مقامات اشاره ای داریم:
مقام اخلاص
یکی از منازل مهم عرفانی منزل اخلاص است. اخلاص دارای سه درجه است:
1 - انجام خالصانه عمل بدون چشمداشت پاداش.
2 - کافی ندانستن سعی و عمل خود.
3 - آنکه خود و کار و عمل خود را در مسیر اراده حق هیچ نداند و همه چیز را از خداوند بداند. حضرت ابوالفضل (ع) جان خویش را در راه خدا در طبق اخلاص می نهد و از هیچ رنج و زحمتی هراس به دل راه نمی دهد. این شهامت و ایثار وی حکایت از میزان اخلاص او دارد در آن رجز زیبای حضرت این نکته به روشنی نهفته است: "والله ان قطعتموا یمینی / انی احامی ابدا عن دینی." که هدف او در این بیت نهفته است چرا که او حاضر نیست از هدف خویش دست بردارد و این نهایت اخلاص است.
مقام صبر
یکی دیگر از منازل مهم در عرفان عملی منزل صبر است. صبر در عرفان عملی عبارت است از آنکه سالک نفس خویش را با وجود جزع و گله مندی از شکایت به غیر باز دارد. یکی از درجات بلند عرفانی حضرت ابوالفضل (ع) درجه او در صبر است. او در صحنه کربلا برادران خود عبدالله و جعفر و عثمان را پیش از خود به میدان می فرستد و شهادت آنان را نظاره گر است اما هیچ اظهار شکوه نمی کند و با ایمانی راسخ تا پای جان از مولایش دفاع می کند. به همین خاطر است که در زیارت نامه آن عالیمقام آمده است که:"السلام علیک ایها العبد الصالح المطیع لله و لرسوله، اشهد انک جاهدت و نصحت و صبرت حتی اتیک الیقین."
مقام شکر
شکر سه درجه دارد: نخست شکر بر اشیای محبوب و دلخواه، درجه دوم شکر بر امور ناگوار و درجه سوم آنکه بنده فقط منعم را شهود نماید. بی گمان اگر عباس بن علی را چنین شهودی دست نداده بود، چگونه می توانست که مرگ در کام او از عسل هم شیرین تر باشد. ابوالفضل آن جرعه نوش شهادت بی گمان در آن لحظه هایی که آب دستانش را بریده بودند، جز شهد این شهود در جان نداشت.
مقام صدق
صدق نیز مراتبی دارد: صدق در نیت، صدق در زندگی و صدق دیگر این است که بنده در شناخت و معرفت قصد صادق باشد.حضرت ابوالفضل العباس(ع) در قصد خویش صادق بود و حیات خود را جز برای خدا نمی خواست. از این رو در زیارتنامه آن حضرت صفت صدق نیز به وی نسبت داده شده است.
مقام فتوت
فتوت به این معناست که دشمنی با مردمان را ترک گویی، و به کسی که به تو آزار رسانده محبت نمایی و مرتبه والای فتوت این است که در سلوک الی الله به دلیل عقل تمسک نجویی. که همه یاوران حضرت اباعبدالله(ع) مخصوصا حضرت اباالفضل اگر می خواستند به دلایل عقل توجه نمایند، طریقی دیگر پیش رو بود اما آنان عاشق محبوب بودند و جز معشوق هیچ نمی دیدند.
عباس و ائمه اطهار(ع)
امیرالمؤمنین علی(ع) در خطابی به همسر گرانقدرش ام البنین می فرماید: "نور دیده ات نزد خداوند منزلتی سترگ دارد و پروردگار در عوض آن دو دست بریده، دو بال به او ارزانی می دارد که با فرشتگان خدا در بهشت به پرواز درآید؛ آن سان که پیشتر این لطف به جعفربن ابی طالب شده است." سپس خطاب به فرزند گرامی خود عباس فرمود: جلوتر بیا. عباس پیش روی پدر ایستاد و امام با دست خود، شمشیری را بر قامت بلند او حمایل نمود. سپس نگاهی طولانی به قامت او نمود و اشک در چشمانش حلقه زد و فرمود: "گویا می بینم که دشمن پسرم را احاطه کرده و او با این شمشیر به راست و چپ دشمن حمله می کند تا این که دو دستش قطع می گردد."
در زمان امام حسن مجتبی(ع) و پس از صلح و بازگشت امام به مدینه، عباس در کنار امام به دستگیری از نیازمندان پرداخت و هدایای کریمانه برادر خود را بین مردم تقسیم می کرد. او در این دوران بود که لقب «باب الحوائج» یافت و وسیله دستگیری و حمایت از محرومین جامعه گردید. او در تمام این دوران، در حمایت و اظهار ارادت به امام خویش کوتاهی نکرد. امام حسین بن علی(ع) هنگام خروج از مدینه به طرف کربلا ندا داد: " کجاست برادرم. .. کجاست ماه بنی هاشم؟ پس عباس جواب داد: بله بله ای آقای من! آنگاه امام حسین فرمود: ای برادر، اسبم را حاضر کن، پس عباس اسب حضرت را حاضر نمود."در عصر تاسوعا شمر با چهار هزار نفر وارد کربلا شد. یکی از نقشه های او برای کاستن از یاران امام حسین امان دادن به عباس و برادران او بود. وقتی جناب عباس شنید که شمر امان نامه آورده اصلا به او اعتنا نکرد و جواب او را نداد، تا این که امامش به او فرمان داد که جواب شمر را بگوید، عباس فرمود: "چه می گویی؟" عرض کرد: "شما و برادرانت در امانید." عباس غیرتمند سراسر وجودش آتش گرفت و فریاد او بلند شد: " دست هایت بریده باد و لعنت بر آنچه که از امان نامه آورده ای. ای دشمن خدا! آیا دستور می دهی که ما برادرمان و آقایمان حسین پسر فاطمه را رها کنیم و داخل اطاعت لعنت شدگان و فرزندان لعنت شدگان شویم؟ آیا به ما امان می دهی در حالی که فرزند رسول خدا در امان نیست."
امام سجاد(ع) می فرماید: " خداوند حضرت عباس(ع) را رحمت کند که به حق ایثار کرد و امتحان شد و جان خود را فدای برادرش کرد تا آنکه دو دستش قطع شد. لذا خداوند عزوجل در عوض، دو بال به او عطا کرد تا همراه ملائکه در بهشت پرواز کند، همان طور که به جعفر بن ابی طالب (ع) هم دو بال عطا فرمود و به تحقیق، حضرت عباس (ع) نزد پروردگار مقام و منزلتی دارد که روز قیامت همه شهدا به آن مقام و منزلت غبطه می خورند." امام صادق(ع) همواره از عمویش عباس تجلیل به عمل می آورد و با درود و ستایش از او یاد می کند و مواضع قهرمانانه اش در روز عاشورا را بزرگ می داشت. از جمله سخنانی که امام درباره قمر بنی هاشم(ع) فرموده است این است که: "عمویم عباس بن علی بصیرتی نافذ و ایمانی محکم داشت. همراه برادرش حسین جهاد کرد، به خوبی از بوته آزمایش بیرون آمد و شهید از دنیا رفت..." امام صادق(ع) از برترین صفات مجسم در عمویش یعنی تیزبینی، ایمان محکم و جهاد، پرده بر می دارد. در جای دیگر نیز امام صادق فرموده است: " شهادت می دهم که تو برای خدا و رسولش و برادرت خیرخواهی نمودی، پس تو چه نیکو برادر فداکار بودی." بقیة الله الاعظم، امام زمان(عج) در بخشی از سخنان پرمعنای خود در زیارت ناحیه مقدسه درباره عمویش عباس (ع) چنین می گوید: "سلام بر ابوالفضل، عباس بن امیرالمؤمنین، همدرد بزرگ برادر که جانش را فدای او ساخت و از دیروز بهره فردایش را برگزید، آنکه فدایی برادر بود و از او حفاظت کرد و برای رساندن آب به او کوشید و دستانش قطع گشت..."
حضرت ابوالفضل(ع)، باب الحوائج
در میان وابستگان به خاندان عترت و طهارت، برخی از افراد به نام باب الحوائج معروف هستند که یکی از آن ها حضرت ابوالفضل العباس(ع) به شمار می روند. امروز روز ولادت حضرت ابوالفضل العباس(ع) به عنوان بزرگ مردی است که وفاداری در طول تاریخ را به تمامی انسان ها آموخته است. حضرت قمر بنی هاشم(ع) معصوم نیستند ولی به قدری بزرگی دارند و در راه اسلام فداکاری کرده اند که جایگاهی کم نظیر در تاریخ اسلام و تاریخ عاشورا را نصیب خود کرده اند. حضرت ابوالفضل(ع) درس های بسیار خوبی به انسان ها آموخته اند که یکی از آن ها انسانیت و دیگری درس فداکاری است. حضرت همچنین امام حسین(ع) را تا آخرین لحظه زندگی همراهی کردند و در دفاع از ولایت، امامت، رهبری و همچنین دفاع از اسلام و قرآن هیچ کوتاهی نکردند.
در میان وابستگان به خاندان عترت و طهارت، برخی از افراد به نام باب الحوائج معروف هستند که یکی از آن ها حضرت ابوالفضل العباس(ع) به شمار می روند. باب الحوائج بودن حضرت عباس(ع) به گونه ای است که وقتی بسیاری از افراد به در خانه ایشان رفته اند، هم سریع پاسخ گرفته اند و هم نتیجه های خوبی دریافت کرده اند حتی اگر مسلمان نبوده باشند.
با نگاه کردن به بخش هایی از تاریخ، متوجه می شویم که بسیاری از افرادی که مسلمان هم نبوده اند هم برای رفع مشکل خود به حضرت قمر بنی هاشم ابوالفضل العباس(ع) مراجعه و پاسخ دریافت کرده اند. افراد غیر مسلمان وقتی پاسخ حوائج خود را از حضرت باب الحوائج(ع) دریافت کردند، به یک شکل استثنایی نسبت به حضرت ابوالفضل(ع) نگاه می کنند و حتی در روز شهادت قمر بنی هاشم(ع) و در روز تاسوعا که به بزرگداشت ایشان اختصاص دارد، نذر و نیاز و بذل و بخشش بسیاری می کنند. تمامی ارادتمندان به حضرت ابوالفضل(ع) تلاش می کنند تا ارادت خود را در روزهای منتسب به آن حضرت از جمله روز ولادت و روز شهادت این بزرگوار نشان دهند و امیدواریم همچون این حضرت همواره به دین، اسلام، انقلاب و رهبری وفادار بمانیم.
