در روزهای اول سال 2020 هستیم و آغاز یک دهه جدید. یک دهه گذشته با پیشرفت ها، فراز و نشیبها و اتفاقات عجیب و غریب زیادی همراه بود و در ده سال پیش رو نیز تغییرات زیادی رخ خواهد داد. در یک دهه گذشته شاهد شروع رقابتی جدید برای رفتن به مریخ بودیم، ماشینهای خودران در مقیاس تجاری معرفی شده و اولین عکس از یک سیاهچاله به ثبت رسید. در طی یک دهه آینده نیز اتفاقات و پیشرفت های حیرت انگیزتری در عرصه دانش و تکنولوژی رخ خواهد داد. پیشبینیهایی که در ادامه این مطلب خواهیم داشت، پیامها و بشارتهایی نیستند اکه از طرف فرشتگان در اختیارمان قرار گرفته یا از کلاه شعبدهبازی بیرون آورده باشیم.
این پیشبینیها در واقع ترکیبی از برآوردهای ما در زمینه علم، تکنولوژی و اقتصاد است که از برخی کارشناسان پیشگام جهان و پروژههای واقعی بدست ما رسیده است، پروژههایی که در حال توسعه بوده و دیر یا زود به نتیجه دلخواه منجر خواهند شد. این پیشرفت ها تنها فانتزی و امید نیستند بلکه اتفاقاتی هستند که به احتمال فراوان در چند سال آینده تحقق خواهند یافت.
2020: دستگاههای ذهنخوان وارد مرحله تولید انبوه خواهند شد
دستگاهها و ماشینهایی که میتوانند ذهن انسان را بخوانند بیشتر به چیزی که از درون یک رمان فانتزی یا فیلم علمی-تخیلی بیرون آمده شبیه است اما اگر محققان بر طبق برنامه زمانبندی شده خود پیش بروند، میتوان در 12 ماه آینده اولین ماشینهای تلهپاتی را دید. این مهلتی است که گروهی از دانشمندان ژاپنی در سال 2010 برای معرفی دستگاههای خوانش ذهن تعیین کرده بودند، زمانی که برای اولین بار از برنامه خود برای ساخت و انتشار ماشینی که بتواند ذهن انسان را خوانده و افکار ما را به پیامی متنی تبدیل کند سخن گفته بودند.
از آن زمان، محققان ژاپنی پیشرفت های شگرف و قابل توجهی در این زمینه داشتهاند: تیمی از این محققان توانستهاند تکنولوژی را توسعه دهند که میتواند فعالیت مغز را رمزگشایی کرده تا تصاویری خام از افکار انسان ارائه دهد. در این اثنا، محققان دانشگاه کارنگی ملون موفق به خلق ماشینی شدهاند که سیگنالهای مغزی را بررسی کرده و از آنها برای خواندن افکار درون ذهن انسان استفاده میکند و ادعا میکنند که دقت این خوانش 87 درصد است. به احتمال فراوان بزودی شاهد تولید انبوه دستگاههای ذهنخوان در مقیاس تجاری خواهیم بود در حالی که اولین فاز از تحقیقات محققان روی این پروژه سال جاری به پایان خواهد رسید.
2021: تولید انبوه ماشینهای خودران آغاز خواهد شد
ماشینهای خودران از قبل وارد بازار شدهاند اما نمیتوان آنها را همه جا یافت. امروز، داشتن خودرویی که بتواند به صورت مستقل و خودران شما را به محل کار ببرد یک خدمت لاکچری است که در اختیار عده معدودی ثروتمند قرار دارد اما این مقوله در سال 2021 دچار تغییر خواهد شد. سال 2021 همان سالی خواهد بود که کمپانی چینیBaidu قصد دارد اولین ناوگان از اتومبیلهای خودران را برای پر کردن خیابانهای پکن و شانگهای تولید کند. و اگر موفقیت چین در زمینه خودروهای الکتریکی را نشانهای برای موفقیت پروژه بعدی آنها در زمینه خودروسازی بدانیم، میتوانیم روی دیدن ماشینهای خودران در مقیاسی گستردهتر در چین نسبت به کشورهای غربی حساب کنیم.
بدون بر سر راه داشتن دموکراسی و آزادی شهروندی دست و پاگیر، چین موفق شده که خرید خودروهای الکتریکی را به یک ضرورت در کشور تبدیل کند. در شهرهای بزرگ چین، هر کسی که یک خودرو بنزینی بخرد باید برای دریافت پلاک خودرو مبلغ 14٫000 دلار بپردازد که این موضوع باعث شده شهروندان به سمت خرید خودروهای برقی روی بیاورند و بدین ترتیب حدود 60 درصد از خودروهای الکتریکی جهان اکنون در چین فروخته میشوند. اگر کمپانی Baidu بتواند حمایت دولت چین را داشته باشد، میتوانیم انتظار داشته باشیم که ناوگان اتومبیلهای خودران این کمپانی بزودی مورد استقبال مردم چین قرار گرفته و با آن، اولین گامها به سمت شهرهای بدون راننده در سال 2021 برداشته خواهد شد.
2022: هواپیماهای مسافربری با سوخت خورشیدی در دسترس خواهند بود
در سال 2020، کمپانی Eviation Aircraft قصد دارد اولین هواپیمای مسافربری تجاری تمام برقی خود را به طور رسمی به مسافران معرفی کند. این یکی حتی امروز نیز یک ایده برگرفته شده از فیلمهای علمی-تخیلی نیست. هواپیمای این کمپانی از قبل ساخته و معرفی شده و حتی اولین گونه در نوع خود نیز به شمار نمیآید. تیمی از خلبانان از قبل اولین پرواز خود به دور دنیا با یک هواپیمای تمام برقی را انجام دادهاند. اما در سال 2020، شاهد اگزوزهایی بدون هیچ دود یا ماده آلایندهای خواهیم بود، هواپیماهای الکتریکی که با پنلهای خورشیدی شارژ شده و به گزینهای در دسترس برای سفرهای هر روزه هوایی تبدیل خواهند شد.
کشور نروژ اعلام کرده که تا سال 2023 استفاده از این هواپیماهای الکتریکی را آغاز کرده و قصد دارد که اولین فرودگاه جهان که کاملاً متکی به خود بوده و از انرژیهای تجدیدپذیر استفاده میکند را در سال 2025 افتتاح نماید. هواپیماهای آینده ممکن است ارزانتر از نمونههای امروزیشان نیز باشند. کمپانی Eviation Aircraft انتظار دارد که هواپیماهای الکتریکیاش برای طی یک مسافت 100 مایلی تنها 8 دلار در زمینه تامین سوخت و انرژی مصرف کنند که در مقایسه با هزینه 400 دلاری سوخت بنزینی کنونی هواپیماها برای مسافتی مشابه عددی بسیار ناچیز است.
2023: اقتصاد جهانی نابود میشود
در حال حاضر در میانه طولانیترین توسعه و رشد اقتصادی تاریخ ایالات متحده قرار داریم اما دوران خوب برای همیشه دوام نخواهد داشت. دیر یا زود، رکودی دیگر در انتظار اقتصاد جهان خواهد بود و اگر شورای سیاست کسب و کار جهانی درست بگوید، بدترین روزها در زمینه اقتصادی در سال 2023 ما را غافلگیر خواهد کرد. این انجمن پیشبینی میکند که رفته رفته شواهدی از کاهش سرعت رشد اقتصادی دیده شده و افزایش این رشد تا پس از سال 2023 دیده نخواهد شد. با نزدیک شدن به سال 2023، بدهی دولتی در حال افزایش دولت ایالات متحده به خطری بزرگتر و بزرگتر برای اقتصاد جهانی تبدیل شده و بدین ترتیب کشورهایی که بازارهای اقتصادیشان تازه شکوفا شده، توانایی بازپرداخت بدهیهایشان را نخواهند داشت.
این رکود نه تنها باعث کاهش رشد اقتصادی جهان شده بلکه دنیا و اقتصاد را به طور کلی تکان خواهد داد. انتظار میرود که آسیای شرقی بدون آسیب نسبی بتواند این بحران را پشت سر بگذارد و این یعنی این که کشورهایی مانند هند، ویتنام، فیلیپین و حتی چین- که از جنگ تجاری با ایالات متحده جان سالم به در خواهد برد- برخلاف کشورهای غربی با شکوفایی اقتصادی روبرو خواهند شد.
2024: اولین ماموریت انسانی به مریخ
سال 2024 سالی خواهد بود که انسان به مریخ خواهد رسید. این همان سالی است که برنامه اسپیس ایکس ایلان ماسک عملی شده و اولین راکت آن به مریخ پرتاب خواهد شد. در سال 2024، مدارهای زمین و مریخ در شرایطی قرار خواهند گرفت که آسانترین سفر بینسیارهای را ممکن خواهد ساخت و به نظر میرسد که ماجراجویان فضایی نمیخواهند که این فرصت را از دست بدهند. با این وجود انتظار میرود اولین سفینه فضایی که به مریخ برسد متعلق به یک کمپانی خصوصی باشد. متهورانهترین ماموریتی که سازمان ناسی برای سال 2024 برنامهریزی کرده یک ماموریت انسانی به ماه است و بدین ترتیب انتظار میرود که کمپانیهای خصوصی بتوانند در سفر به سومین سیاره، از دولت ایالات متحده پیشی بگیرند.
2025: امکانپذیر شدن ترمیم مغز انسان
در سال 2013، دولت ایالات متحده اعلام کرد که یک برنامه علمی بسیار بیسابقه به نام BRAIN Initiative را آغاز کرده است: برنامهای برای پیادهسازی نقشه ودرک فعالیتهای درون مغز انسان تا سال 2025٫ وقتی که این پروژه وارد آخرین سال خود شود، محققان حاضر در پروژه خواهند توانست از تحلیل مغز و فعالیتهای آن فراتر رفته و به تولید ابزاری بر اساس یافتههایشان در مورد ذهن و مغز برای ترمیم مغز انسان دست یابند. انتظار میرود که این تحقیق به محققان اجازه دهد تا مغز انسان را اسکن کرده و مشکلات مربوط به سلامت روانی و مغزی مانند استرس و اضطراب پس از حادثه (PTSD ) و افسردگی را شناسایی کرده و در صورتی که همه چیز خوب پیش برود، جراحان مغز و اعصاب بتوانند با ترمیم مغز این مشکلات را برطرف نمایند.
بدین ترتیب به جای صحبت با یک رواندرمانگر یا بستن بدنتان به داروهای مختلف، محققان آنقدر از علم اعصاب پشت سلامت مغز شما مطلع هستند که بتوانند مغز شما را از نو سیمکشی کرده و افسردگی شما را درمان نمایند. این یک پیشبینی خوشبینانه اما واقعگرایانه است که محققان در سال 2025 بتوانند سطح اضطراب پس از حادثه و اعتیاد فرد را با اسکن کردن مغز مشخص نمایند.
2026: پزشکان راهی برای برعکس کردن روند پیر شدن قلب خواهند یافت
بیماریهای قلبی عروقی هنوز هم عامل اصلی مرگ و میر در بسیاری از کشورهای جهان هستند و بیش از هر بیماری دیگری طول عمر انسانها را کاهش میدهند. مهم نیست که تا چه اندازه از بدبیاریها جلوگیری کنیم، نمیتوانیم از پیر شدن قلب فرار کنیم یا به عبارت بهتر چنین کاری تا سال 2026 غیرممکن خواهد بود. در سال 2026 اما قرار است که موسسه سلولهای بنیادین هاروارد آخرین آزمایشات بالینی در مورد برعکس کردن روند پیری قلب انسان را به انجام برسانند. محققان این موسسه پروتئینی را شناسایی کردهاند که وقتی به بدن موش پیر تزریق میشود، میتواند ضخیم شدن دیواره قلب آنها را کاهش دهد. آنها قصد دارند که خیلی زود روندی مشابه را روی بدن انسان انجام داده و در سال 2029، پیشرفت های حوزه سلامت و درمان این اجازه را به ما خواهد داد که به ازای هر سال زندگی، یک سال دیگر به طول عمر افراد اضافه نماید.
2027: کشورهای در حال توسعه از لحاظ اقتصادی از ایالات متحده پیشی خواهند گرفت
در حال حاضر تغییرات بیسابقه و قابل توجهی در جهان در حال انجام است. کشورهای در حال توسعهای هستند که با چنان سرعت ترسناکی از لحاظ اقتصادی در حال رشد هستند که تنها بحث زمان است که بتوانند توازن قدرت اقتصادی در مقیاس جهانی را دچار تغییر کنند. بر اساس برآوردهای موسسه معتبر گلدمن ساکس، این تغییرات اجتنابناپذیر بوده و بین سالهای 2026 تا 2027 رقم خواهد خورد. تا سال 2026، آنها بر این باورند که چین به عنوان بزرگترین اقتصاد جهان جای ایالات متحده را خواهد گرفت اما تغییر در قدرت به چین محدود نمیشود و بازارهای در حال شکلگیری دیگری نیز با این تغییر بزرگ همراه خواهند بود. با فرا رسیدن سال 2027، کارشناسان موسسه گلدمن ساکس بر این باورند، که کشورهای در حال توسعهای مانند برزیل، روسیه، هند و چین رفته رفته از نیمکره غربی فاصله گرفته و این تغییر میتواند سرنوشت کل نسل بشر را تغییر دهد.
2028: دانشمندان شروع به بازگرداندن گونههای منقرض شده خواهند کرد
قرار نیست که «پارک ژوراسیک» برای همیشه یک داستان و فیلم علمی تخیلی باقی بماند. با فرا رسیدن سال 2028، دانشمندان این توانایی را خواهند داشته که گونههای منقرض شده را به زندگی بازگردانند. البته برای بازگرداندن دایناسورهای دوست داشتنی باید کمی بیشتر صبر کنیم اما پیشرفت در زمینه کلون کردن و مهندسی ژنتیک در سال 2028 به ما این امکان را خواهد داد که جانورانی که به تازگی منقرض شدهاند را به حیات بازگردانیم. دانشمندان در حال بررسی چندین رویکرد متفاوت برای بازگرداندن گونههای جانوری منقرض شده هستند.
برخی در تلاشند که با استفاده از اقلام ژنتیکی متعلق به این گونههای جانوری یک کلون (همزاد) مشابه تولید کنند در حالی که دیگران در حال بکارگیری تولید نسل انتخابی یا پیچشهای ژنتیکی به منظور تکثیر آنها از نزدیکترین خویشاوندان زنده این گونهها هستند. شاید در سالهای ابتدایی تنها بتوانیم چند دودو یا پلنگ تاسمانی منقرض شده را بار دیگر در باغ وحشها ببینیم اما رفته رفته این تکنولوژی به دستاوردهای بسیار مهمتری منتهی خواهد شد. این پیشرفت ها راه را برای بازگرداندن گونههای جانوری پیش از تاریخ و حتی نئاندرتالها و انسانهای اولیه باز خواهد کرد.
2029: جمعیت جهان به یک نقطه بحرانی خواهد رسید
در انتهای سال 2029، انتظار میرود که جمعیت جهان به 8٫5 میلیارد نفر برسد و وقتی که این اتفاق رخ دهد، موج جدیدی از مشکلات پیش روی ما قرار خواهند گرفت. به باور برخی محققان، با پایان دهه 2020، تغییری جدید در اولویتهای بشر ایجاد خواهد شد. با فرا رسیدن این زمان، به 50 درصد غذا و انرژی بیشتر و 30 درست آب آشامیدنی بیشتر نسبت به امروز نیاز خواهیم داشت. و وقتی که حیاتیترین منابع طبیعی کمیاب شوند، انسان به نقطهای بحرانی خواهد رسید. به اتمام رسیدن غذا و آب در پایان دهه پیش رو به یک مشکل واقعی تبدیل شده و در سال 2029 بالاخره انسان این مشکل را به شکلی کامل و واقعی حس خواهد کرد.
اگر چه این بحران نیز پایان کامل بشریت نخواهد بود اما تامین آب و غذا به یک مشکل اساسی و عمده برای هر شخصی تبدیل خواهد شد. بدین ترتیب اگر در سالهای پیش رو راهحلی برای این معضل یافت نشود، شاید در پایان دهه شاهد درگیریهای جهانی و جنگهایی بر سر زمین و منابع آبی باشیم. اگر تغییری رخ ندهد، سال 2030 تا 2039 ظهور عصر جنگ بر سر آب و غذا خواهد بود.
بیشتر بخوانید: 10 پیشرفت بزرگ ارتش ایالات متحده در زمینه دانش و تکنولوژی در سال 2019