به گزارش ایسنا، منطقه آزاد چابهار نه تنها برای ایران بلکه در منطقه نیز از جایگاه ویژه ای برخوردار است؛ به طوری که نقطه ارتباطی مهم بین شرق و غرب و شمال و جنوب است و نقطه‌ای خاص برای ایران، هند و افغانستان به شمار می‌رود. همچنین از نزدیک‌ترین نقاط به آب‌های آزاد جهان برای کشورهای آسیای مرکز و افغانستان بوده و نقطه‌ای استراتژیک برای ترانزیت کالا از آسیا به اروپا محسوب می‌شود.
منطقه آزاد چابهار در سال گذشته چند اتفاق مهم را در راستای توسعه و تکمیل زیرساختی پشت سر گذاشت که در چند مورد اهم آنها قابل بررسی است.
پازل لجستیک چابهار تکمیل شد
با توجه به موقعیت خاص منطقه آزاد چابهار، وجود راه‌های حمل و نقل مناسب برای جابه‌جایی مسافر و به ویژه کالا از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. این در حالی است که در حوزه ریلی، جاده ای و دریایی اقداماتی برای این منطقه انجام شده بود ولی فرودگاه مناسب با آن وجود نداشت؛ به گونه ای که تنها یک فرودگاه نظامی - شکاری در حدود 40 کیلومتری منطقه قرار دارد که پاسخگوی کامل نیاز آن نبود.
ساخت فرودگاه بین المللی چابهار که از پنج سال پیش جدی تر شده بود، در نهایت در آذرماه سال گذشته به مرحله اجرا درآمد و کلنگ خورد.
بر این اساس شهر فرودگاهی چابهار در زمینی به مساحت 2815 هکتار در ضلع شمالی منطقه احداث می‌شود که برآورد اولیه هزینه آن 550 میلیارد تومان است که با منابع منطقه آزاد چابهار انجام خواهد شد.
قرار بر این است که تا 24 ماه بعد از کلنگ خوردن پروژه (سال 1400) فاز اول این فرودگاه به بهره‌برداری برسد.
اتصال به شبکه ریلی نزدیک است
اما اتصال چابهار به شبکه ریلی از بزرگترین پروژه‌های ریلی به شمار می‌رود که طی سالهای اخیر در دستور کار قرار داشته و وعده تکمیل آن تا سال آینده داده شده است.
این در حالی است که در سال گذشته با موافقت مقام معظم رهبری قرار شد 300میلیون دلار از منابع صندوق توسعه ملی برای تکمیل این پروژه اختصاص یابد و طبق وعده های داده شده نیمه اول سال1400 این خط‌آهن به شبکه سراسری متصل می شود.
کردی - مدیر عامل منطقه آزاد چابهار در رابطه با این پروژه تاکید دارد که «سه بازار بسیار مهم در آسیا، آسیای جنوب شرقی و شمال آفریقا قرار دارند؛ چه در بازار مصرف و چه در مواد اولیه این بازارها سهم بسیاری زیادی را به خود اختصاص می‌دهند، از این رو بهترین نقطه برای اتصال این مناطق و جنوب آفریقا به یکدیگر ایران است. در این جغرافیا به دلیل موقعیت ژئوپولتیک می‌توانیم بگوییم رسیدن به آب‌های آزاد برای ایران یک فضای بی‌رقیب است و به دنبال توجه رهبر معظم انقلاب، دولت‌ها توجهاتی به توسعه مکران داشته‌اند؛ به طوری که در دولت یازدهم و دوازدهم توسعه زیرساخت‌های سواحل مکران شتاب خوبی به خود گرفته است. در این شرایط با تعهدی که وزارت راه و شهرسازی دارد، نیمه اول سال 1400 این خط آهن به شبکه سراسری متصل خواهد شد.
بنادر چابهار به منطقه آزاد پیوست
اما یکی اتفاق‌های مهم چابهار در سال گذشته الحاق بنادر شهید بهشتی و شهید کلانتری به محدوده منطقه آزاد تجاری چابهار بود که بعد از مدت ها پیگیری و رایزنی سر انجام با رای نمایندگان مجلس تصویب شد.
الحاق صورت گرفته ضمن حذف هزینه‌های اضافی، هزینه‌های بندری را کاهش می‌دهد؛ به طوری که مسئولان منطقه آزاد چابهار معتقدند الحاق بنادر می‌تواند عامل افزایش جذب بار به بندر چابهار باشد و ترافیک بیشتری را برای بندر چابهار ایجاد کند این در حالی است که خط کشتیرانی منظم برای هر بندری مهمترین عامل توسعه آن بندر و منطقه است. در عین حال که برآورد می شود با یکسان‌سازی مقررات و کاهش تعرفه‌هایی که به ماهیت و ذات مناطق آزاد برمی‌گردد، توسعه قابل توجهی در منطقه ایجاد شود.
در همین رابطه مدیرعامل منطقه آزاد چابهار بیشترین منفعت الحاق بندر به منطقه آزاد چابهار را برای فعالان اقتصادی دانسته و گفته که این بنگاه‌ها نیاز به مواد اولیه یا مسیری برای صادرات دارند. در شرایط قبل از الحاق، برای عبور از فاصله کمتر از سه کیلومتری بین منطقه و بندر نیازمند یک رویه گمرکی بوده که یا باید ترانزیت انجام می‌شد یا اینکه فرآیند گمرکی را طی می‌کردند؛ این اقدامات هزینه زیادی را برای صاحبان کالا به دنبال داشت. از این رو شاهد آن بودیم که عده‌ای کالاهایش را در منطقه آزاد چابهار تولید اما از بندر عباس صادر می‌کردند.
آمریکا با سرمایه گذاری هند در چابهار موافقت کرد
سرمایه‌گذاری حدود 85 میلیون دلاری هندی‌ها در بندر چابهار با کسب موافقت این کشور از آمریکا موضوع مهم دیگری بود که در ماه های پایانی سال گذشته برای این منطقه رقم خورد. این در حالی است که هند همواره از متقاضیان بزرگ سرمایه گذاری در چابهار بود که بعد از خروج آمریکا از برجام و تحمیل تحریم ها این روابط تا حدودی تحت تاثیر قرار گرفت.
اما در اواخر سال گذشته سازمان بنادر اعلام کرد که طبق آخرین مذاکرات صورت گرفته هندی‌ها توانسته‌اند موافقت آمریکایی‌ها برای این سرمایه‌گذاری را دریافت کرده و به زودی این اتفاق می‌افتد.
بر اساس قراردادی که با هندی‌ها برای سرمایه‌گذاری در بندر چابهار امضاء شد، این طرف خارجی متعهد شد که حدود 85 میلیون دلار در حوزه تجهیزات عملیات تخلیه و بارگیری سرمایه‌گذاری کند اما پیش از این برای خرید آن و انتقال پول با مشکلات ناشی از تحریم‌های آمریکا مواجه شده بود.
رشد 400 درصدی صادرات
تقویت واحدهای تولیدی و افزایش صادرات از دیگر مسایل مورد اهمیت چابهار بوده است. به هر حال منطقه آزاد چابهار به لحاظ قرارگیری در موقعیت استراتژیک جغرافیایی و با برخورداری از ظرفیت‌های بالقوه، می‌تواند نقش مهمی در توسعه پایدار شرق کشور داشته باشد. این در حالی است که عملکرد منطقه آزاد چابهار نشان می دهد که افزایش 400درصدی رشد صادرات به خارج از کشور و همچنین رشد 40درصدی صادرات محصولات تولیدی در واحدهای تولیدی منطقه به سرزمین اصلی در سال گذشته را ثبت کرده است.
مسئولان منطقه آزاد چابهار تاکید دارند که با توجه به سیاست‌های دولت مبنی بر کنترل نرخ ارز و جلوگیری نوسانات غیرمعمول و کاهش واردات به دلیل اعمال تحریم‌ها، این منطقه رویکرد خود را از واردات به تقویت واحدهای تولیدی و افزایش صادرات حاصل از تولید به خارج از کشور و سرزمین اصلی متمرکز کرده است.
