خبرگزاری تسنیم: 1540 مورد در اثر مسمومیت با قارچ‌های خودرو و سمی در سال 1396 به بیمارستان‌ها مراجعه کرده‌اند که این آمار در سال 1397 به بیش از 1726 مورد و در نیمه نخست سال 1398 به 398 مورد رسیده است.
متاسفانه مصرف خوراکی قارچ‌های خودرو و سمی، منجر به فوت، نارسایی کبد و بستری شدن بسیاری از افراد شده است.
طبق آمار بیشترین مسمومیت در سال 1396 مربوط به شهرهای استان کرمانشاه، آذربایجان غربی، لرستان، گلستان و کردستان، بیشترین مسمومیت در سال 1397 مربوط به شهرهای استان کرمانشاه، گلستان، لرستان و همدان و بیشترین مسمومیت در سال 1398 مربوط به شهرهای استان گلستان، لرستان، آذربایجان غربی، قزوین و شهرکرد بوده است.
در سه سال اخیر 400 تا 1800 مورد مسمومیت ناشی از مصرف قارچ‌های خودرو در هموطنانی که در مناطق غربی، کوهستانی و یا مرطوب کشور زندگی می کنند بروز کرده است. این موارد با آموزش عمومی و اطلاع رسانی و ارائه هشدار به موقع قابل پیشگیری خواهد بود.
توجه به توصیه‌های عمومی ذکرشده می‌تواند از بروز مسمومیت و مرگ ناشی از قارچ‌های سمی جلوگیری کند:
از مصرف قارچ‌های خودرو مخصوصا قارچ‌هایی که در کنار تنه درختان(علی‌الخصوص درختان خشک شده) می‌رویند و یا قارچ‌های فله‌ای جمع‌آوری شده توسط افراد بومی خودداری کنید. برای حفظ سلامت خود و خانواده‌تان تنها قارچ‌هایی را که توسط مراکز مجاز و در بسته بندی‌های دارای مجوزند، خریداری و مصرف کنید.
شناسایی انواع خوراکی قارچ از انواع سمی تنها بر اساس خصوصیات ظاهری مانند شکل، رنگ، بو، قوام و مزه مشکل بوده و تنها توسط متخصصان و کارشناسان مجرب قارچ‌شناسی و گیاه‌شناسی امکان‌پذیر است. بنابراین به توصیه‌های برخی از افراد در تشخیص انواع سمی ازانواع خوراکی قارچ توجه نکنید.
مصرف قارچ‌ها توسط پرندگان و سایر جانوران اهلی و وحشی، نشان دهنده غیرسمی بودن قارچ برای انسان نیست.
برخی از روش‌ها و معیارهای سنتی مانند تغییر رنگ قاشق نقره در اثر تماس با قارچ، یا وجود حشرات دراطراف قارچ و محل رویش قارچ، معیار علمی و صحیحی برای تشخیص عدم سمیت قارچ در همه موارد نیست.
برخی از سموم موجود در قارچ‌های سمی، مقاوم به گرما بوده و فرآیندهای آماه سازی غذا مانند کباب کردن، آب پز کردن، سرخ کردن، بخارپز کردن قادر به تخریب کامل مواد سمی موجود در آن نیست.
در صورت بروز علایم و نشانه‌های گوارشی (تهوع، استفراغ و اسهال) به صورت تاخیری (12-5 ساعت پس از مصرف خوراکی قارچ‌های خودرو)، هر چه سریعتر بیمار را به مرکز درمانی تخصصی مسمومیت‌ها منتقل کنید. در مواردی که علائم گوارشی بصورت تاخیری (با فاصله بیش از 6 ساعت از مصرف قارچ خودرو) رخ دهد این دسته از قارچ‌ها سمیت به مراتب بیشتری دارند و در سالهای گذشته منجر به نارسایی حاد کبدی و مرگ تعدادی از هموطنانمان شده است.
انتقال سریع بیمار مسموم به یک مرکز درمانی تخصصی مسمومیت‌ها امکان درمان موفقیت آمیز را افزایش می‌دهد و هرگونه تاخیر در این امر سبب افزایش احتمال شکست درمان و حتی مرگ بیمار می‌شود. بنابراین با مشاهده علایم و نشانه‌های بالینی اولیه به ویژه از نوع تاخیری در فردی با سابقه مصرف خوراکی قارچ خودرو، از هرگونه خوددرمانی و درمان علامتی پرهیز و بیمار را در اسرع وقت به بیمارستان منتقل کنید.
در صورت امکان، نمونه باقی مانده قارچ مصرف شده توسط بیمار را برای شناسایی کادر پزشکی در بیمارستان به همراه داشته باشید.
