کاهش نرخ سود سپرده‌ها تبعات تورمی دارد/ خروج نقدینگی از بانک‌ها به سوی بازارهای موازی

اقتصادآنلاین – صبا نوبری؛ کامران ندری در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادآنلاین گفت: شورای پول و اعتبار در رابطه با کاهش نرخ سود سپرده‌ها چند هفته پیش تصمیمی گرفته بود که بانک مرکزی در رابطه با آن تصمیم اعلام کرد که اختیار کاهش نرخ سود را به بانک‌ها واگذار کردیم یعنی در صورتی که بانک‌ها تصمیم بگیرند می‌توانند نرخ سود را پایین بیاورند.

وی افزود: بر حسب ظاهر شورای هماهنگی بانک‌ها که کانونی است برای اینکه مدیران بانک‌های دولتی دور هم جمع شوند تصمیم گرفته است  که نرخ سود سپرده را به 15درصد کاهش بدهد و بانک مرکزی هم که قبلا اعلام کرده بود که اگر بانک‌ها چنین تصمیمی بگیرند ما دخالتی نمی‌کنیم.

به گفته این کارشناس این تصمیم به لحاظ حقوقی هم چندان الزام آور نیست اما باید دید اعضا چقدر از آن تبعیت می‌کنند؟ به احتمال زیاد بانک‌های دولتی تبعیت می‌کنند ولی بانک‌های خصوصی مشخص نیست که چه بکنند.

ندری با بیان اینکه با توجه به شرایط اقتصادی اینکار تصمیم خوبی نیست، ادامه داد: در شرایط تورمی که دارایی‌هایی غیر از پول ملی ارزششان بیشتر می‎شود و ارزش ریال کمتر می‌شود این کاهش نرخ سود سپرده به نوعی جریمه کردن افرادی است که تصمیم گرفته بودند دارایی‌هایشان را در قالب پول ملی پس‌انداز کنند و این پیغام را می‌دهد که نگه داشتن پول ملی به عنوان ذخیره ارزش بازدهی آن چنانی ندارد و توصیه می‌کنیم که اگر می‌خواهید پس انداز کنید به سراغ بازارهای دیگری بروید.

وی افزود: در این شرایط این تصمیم می‌تواند هجومی را به سمت بازارهای دیگر روانه بکند و تمایل مردم را برای نگهداری پول ملی یا ریال کاهش دهد و این خودش باعث می‌شود اعتبار ریال نسبت به گذشته بیشتر کاهش پیدا کند و این اتفاق به معنای افزایش نرخ تورم خواهد بود.

این کارشناس در پاسخ به اینکه چرا بانک مرکزی در چنین شرایطی این تصمیم را گرفته است؟ گفت: به احتمال زیاد فشارهای سیاسی بر بانک مرکزی باعث شده است چنین اتفاقی بیوفتد زیرا نظام اقتصاد سیاسی ما و کسانی که می‌توانند از تسهیلات بانکی استفاده کنند از جمله خود بانک‌ها از این کاهش نرخ سود می‌توانند منتفع شوند.

ندری ادامه داد: یعنی در این شرایط که قیمت سایر دارایی‌ها بجز پول ملی افزایش یافته است افرادی که می‌توانند وام بگیرند طرفدار این سیاست هستند و باید یادمان باشد که این افراد پس انداز کننده نیستند یعنی سپرده زیادی در بانک‌ها ندارند و اگر هم پس اندازی می‌کنند سپرده نخواهد بود زیرا اگر سپرده داشتند نیازی نبود وام بگیرند و این افراد فشار می آورند برای اینکه نرخ سود تسهیلات پایین بیاید و تسهیلاتی هم که می‌گیرند بلافاصله آن را به دارایی‌های دیگر مثل ارز تبدیل می‌کنند و از این طریق میتواند در شرایط تورمی سود کنند.

این عضو هیات علمی دانشگاه امام صادق یادآور شد: البته  این افراد مثل همیشه تولید را بهانه می‌کنند که می‌خواهیم تولید را افزایش بدهیم و باید از اعتبارات ارز دار استفاده کنیم اما به احتمال زیاد این اتفاق نخواهد افتاد و هزینه را کسانی پرداخت می‌کنند که خواستند اعتباراتشان را به شکل پول ملی در بانک‌ها ذخیره کنند و پیام این تصمیم این است که کسی ریال نگهداری نکند.

وی در پایان تاکید کرد: اثر این تصمیم به احتمال زیاد این است که در سال 99 نرخ تورم کاهش پیدا نمی‌کند و ما شاهد نرخ تورم بالایی در سال 99 خواهیم بود.