بانک مرکزی: صادرکنندگان ارز را برنگرداندند

خبرگزاری مهر: بانک مرکزی در اطلاعیه‌ای پاسخ نامه رئیس اتاق بازرگانی ایران در مورد بازگشت ارز صادراتی سال 98 و 99 را داد. روز گذشته غلامحسین شافعی، رئیس اتاق بازرگانی ایران در نامه‌ای به عبدالناصر همتی، رئیس کل بانک مرکزی گلایه کرد که بانک مرکزی توافقات صورت گرفته میان بخش‌خصوصی و دولت را در رابطه با بازگشت ارز حاصل از صادرات سال‌های 98 و 99 و رفع تعهد ارزی زیر پا گذاشته است (جزئیات نامه را اینجا بخوانید).

در واکنش به این نامه، بانک مرکزی با صدور اطلاعیه‌ای اعلام کرد این بانک نهایت تعامل را با صادرکنندگان داشته، ولی برخی از آن‌ها ارز را به کشور بازنگردانده‌اند.

این بانک در پاسخ به یادداشت مورخ 09/‏02/‏1399‬ آقای شافعی، رئیس اتاق بازرگانی، صنایع و معادن ایران در خبرگزاری مهر پیرامون «اعتراض به حذف تعدیل 20 درصدی ارزش پایه صادراتی در تمدیدیه بسته سیاستی نحوه رفع تعهد ارزی سال 1398 و بازگشت ارز حاصل از صادرات سال 1399» ضمن تأکید بر اینکه سیاست‌های نحوه برگشت ارز حاصل از صادرات به چرخه اقتصادی کشور براساس مصوبات کمیته موضوع ماده «2» مصوبات چهاردهمین جلسه شورای عالی هماهنگی اقتصادی متشکل از وزارتخانه‌های امور اقتصاد و دارایی، نفت، صنعت، معدن و تجارت و سازمان برنامه و بودجه کشور و بانک مرکزی تعیین می‌شود، بسته مزبور نیز مطابق با تصمیمات اعضا کمیته فوق با توجه به وضعیت کلان اقتصادی کشور برای سال 1399 تمدید شد.

شایان ذکر است علی‌رغم تکلیف کلیه صادرکنندگان به بازگشت کامل ارز حاصل از صادرات، اقدامات متعدد و حمایتی کافی از سوی این بانک از سال 1397 تاکنون به شرح زیر برای تسهیل امور بازگشت در تعامل با دستگاه‌های اجرایی، اتاق‌های بازرگانی، تعاون، اصناف، اتحادیه‌ها، انجمن‌ها، صادرکنندگان و واردکنندگان انجام پذیرفته است:

1- بانک مرکزی طی دو سال اخیر بیشترین تعامل و همکاری را با اتاق‌های بازرگانی، تولیدکنندگان و صادرکنندگان داشته که رئیس محترم اتاق بازرگانی، صنایع و معادن ایران شاهد و حاضر در جلسات متعدد بوده است.

2- موضوع قیمت‌گذاری ارزش پایه صادراتی در حیطه وظایف و اختیارات بانک مرکزی نبوده و همانگونه که در جلسات کارشناسی با حضور نمایندگان دستگاه‌های ذی ربط و نماینده اتاق مورد نظر به تفصیل در این خصوص بحث کارشناسی صورت گرفت و نماینده اتاق در حوزه صادرات با توجه به بحث اعمال تعدیل‌های قیمت توسط گمرک ج. ا. ا اذعان داشت که اعمال 20 درصد تعدیل سال 1397 برای سال 1398 امکان تعدیل و کاهش دارد. با این حال 20 درصد تعدیل ارزش پایه صادراتی در سال 1397، به میزان حدود 3/7 میلیارد یورو برای بهره‌مندی کلیه صادرکنندگان از برگشت ارز حاصل از صادرات حسب تصمیم کمیته ماده «2» انجام پذیرفت.

3- پذیرش اظهارنامه‌های صادراتی کشور‌های عراق و افغانستان و بازارچه‌های مرزی به عنوان یک قلم برگشت ارز و رفع تعهد ارزی صادرکنندگان ذی ربط به میزان 2.5 میلیارد یورو علی‌رغم اینکه وفق بند (7) تصویب‌نامه شماره 8739‏/55300 مورخ، 2 اردیبهشت ماه 1397 هیأت محترم وزیران صرفاً از فروش ارز به بانک‌ها و صرافی‌های مجاز معاف بوده‌اند و اخذ ریال به جای ارز ملاک برگشت ارز نبوده است.

4- تمدید مهلت بازگشت ارز حاصل از صادرات سال 1397 به مدت شش ماه تا پایان دی ماه 1398، مطابق با تکالیف شورای گفتگو و بخش خصوصی و دولت برای دریافت معافیت‌های مالیاتی صادرکنندگانی که در مهلت مقرر نسبت به برگشت ارز خود اقدام نکرده‌اند.

5- پذیرش و لحاظ واردات‌های انجام شده توسط صادرکنندگان به عنوان رفع تعهد ارزی آنان با ابلاغ دستورالعمل شماره 358723‏/97 مورخ 10‏ دی ماه 1397 علی‌رغم اینکه عملیات مزبور قبلاً در سامانه‌های ذی ربط ثبت نشده بود.

6- دریافت کامل و صد درصدی معافیت‌های مالیاتی و ارزش افزوده متعلقه توسط صادرکنندگان صرفاً با بازگشت 70 درصد ارز حاصل از صادرات و ضریب تعدیل 20 درصد ارزش پایه صادراتی برای سال 1397،

7- عدم ایجاد محدودیت در زمان استهلاک اظهارنامه‌های صادراتی از 22 فروردین ماه 1397 تاکنون.

8- کمک و مساعدت به تولیدکنندگان صادرات محور مبنی بر تأمین و تخصیص ارز با وجود داشتن مشکل در بازگشت ارز بر اساس سیاست‌های تسهیل تجارت بانک

گفتنی است انتظار می‌رود با توجه به همکاری‌های ذکر شده و کاهش فزاینده درآمد‌های نفتی کشور تحت تحریم‌های ظالمانه در شرایط کنونی، رئیس محترم اتاق بازرگانی با سیاست‌های اقتصادی جاری همسو بوده و همچنین ضرورت دارد بنگاه‌های مختلف اقتصادی نیز که طی سالیان متمادی با بهره‌مندی از سوبسید انرژی و ارز‌های نفتی ایجاد و شکل گرفته‌اند در این شرایط منابع ارز حاصل از صادرات خود را به صورت مؤثر و شفاف برای تأمین نیاز‌های وارداتی بخش‌های اقتصادی به کار گیرند.

این مهم نکته کلیدی سیاست برگشت ارز حاصل از صادرات است. بر همین اساس این انتظار وجود دارد که رئیس محترم اتاق اقدامات موثرتری در تحقق سهم یاد شده انجام داده و صرفاً در جهت اعمال اقدامات برای تعدیل یا کاهش بازگشت ارز حاصل از صادرات نکنند؛ این در حالی است که علی‌رغم همکاری‌های انجام یافته تعداد کثیری از آنان نسبت به بازگشت ارز خود اقدام نکرده و به صورت چشمگیری دستگاه‌های ذی ربط نسبت به صدور کارت‌های بازرگانی جدید که در مواردی یک بار مصرف نیز هستند، اقدام کرده‌اند.