نتایج شامخ کل اقتصاد و صنعت ایران در اسفند 98 از اثرات مخرب کرونا بر فعالیتهای اقتصادی حکایت داشت. در این دوره هر دو شاخص شامخ با افت سنگینی مواجه شده و به زیر50 واحد سقوط کردهاند. بر اساس نظرسنجی انجامشده از فعالان اقتصادی در اسفندماه 98، اکثر آنها وضعیت تولید در فروردین 99 را کاهشی و نامساعد برآورد کردهاند. این مساله اگرچه از یکسو میتواند بهواسطه تعطیلات نوروزی توجیه شود، اما فعالان این بخش عمدتا آن را ناشی از خسارات کرونا بر اقتصاد و صنعت کشور میدانند و در اینخصوص باید منتظر نتایج فروردین سالجاری بود، با این حال آنچه مسلم است کرونا میتواند تولید در سال 99 را تحتتاثیر خود قرار دهد.
ارزیابیها نشاندهنده آن است که از میان 29 کالای منتخب صنعتی، 8 کالا افت تولید و 21 کالا رشد تولید را نسبت به مدت مشابه سال گذشته ثبت کردند. آسیبشناسی محصولاتی که روند منفی تولید را تجربه کردهاند، نشان میدهد بیشترین افت تولید در مدت زمان مورد بررسی، به خانواده خودروسازان اختصاص داشته است. تحلیلگران معتقدند افت تولید خودروسازان به عواملی همچون کمبود قطعات مورد نیاز از یکسو و خروج برخی از شرکای تولیدی خودروسازان ارتباط دارد. اما در محصولات منتخب معدنی چه نمراتی به ثبت رسیده است؟ بررسیها حکایت از آن دارد که از میان 12 کالای منتخب معدنی، 9 کالا رشد تولید و 3 کالا افت تولید را نسبت به سال 97 تجربه کردهاند؛ از این گروه «ظروف شیشهای» و «سیمان» بالاترین رشد تولید را داشتهاند. اما در گروه محصولات منتخب شیمیایی و پتروشیمی نیز از میان 13 محصول منتخب براساس دادههای اعلام شده 10 محصول رشد تولید داشتهاند و سه محصول نیز افت تولید را تجربه کردهاند، براساس آمار اعلام شده استایرن بوتادین رابر (SBR) و پلیاتیلن (PE) بیشترین رشد تولید را در این گروه ثبت کردهاند.
کارنامه صنعت
مطابق آمار و دادههای اعلام شده از سوی وزارت صمت، «سموم دفع آفات نباتی»، «ماشین لباسشویی»، «وانت»، «داروی انسانی» و «نخ فیلامنت پلیاستر» پنج کالای منتخب صنعتی هستند که بیشترین رشد تولید را در سال 98 ثبت کردهاند. بررسیها درخصوص تولید «سموم دفع آفات نباتی» نشان میدهد در این دوره زمانی نسبت به مدت مشابه سال قبل، رشد بیش از 37 درصدی ثبت شده است. مجموع تولید «سموم دفع آفات نباتی» در سال گذشته 6/ 36 هزار تن بوده است. این در حالی است که در سال 97، تولیدکنندگان سموم دفع آفات نباتی، موفق به تولید 7/ 26 هزار تن شده بودند. دومین پیشتاز گروه صنعت در افزایش میزان تولید، «ماشین لباسشویی» است. طبق ارزیابیها، تولید «ماشین لباسشویی» در سال گذشته برابر با 732 هزار و 200 دستگاه بوده که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل، رشد 32 درصدی را رقم زده است. تولیدکنندگان «وانت» هم با تولید 66 هزار و 800 دستگاه توانستهاند جایگاه سوم بیشترین رشد تولید را به خود اختصاص دهند. مطابق آمار اعلام شده، این محصول توانسته رشد 5/ 29 درصدی را نسبت به مدت مشابه سال قبل تجربه کند. اما چهارمین کالای منتخب صنعتی که نسبت به سایر کالاها در میزان تولید سبقت داشته، «داروی انسانی» است. در مدت زمان مورد بررسی در مجموع 2/ 48 میلیارد عدد دارو در کشور تولید شده است که در مقایسه با 39 میلیارد عددی تولید در مدت مشابه سال گذشته، رشدی بیش از 23 درصد را تجربه کرده است. تولید «نخ فیلامنت پلیاستر» نیز برابر با 296 هزار و 200 تن بوده که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل رشد حدود 21 درصد را در کارنامه خود ثبت کرده است.
از سوی دیگر با رصد دادههای اعلام شده میتوان گفت در دوره زمانی مورد بررسی، بیشترین افت تولید به کالاهایی همچون «کامیون، کامیونت و کشنده»، «اتوبوس، مینیبوس و ون»، «کمباین»، «الیاف اکریلیک» و «سواری» اختصاص داشته است.
نمرات معدنیها
از سوی دیگر، مطابق آمارهای وزارت صمت، در مدت زمان موردبررسی از میان 12 کالای منتخب معدنی، سه کالا افت و 9 کالا رشد تولید را نسبت به سال 97 تجربه کردهاند. ارزیابیها نشان میدهد در مدت زمان مورد بررسی، پنج محصول «ظروف شیشهای»، «سیمان»، «ظروف چینی»،«شیشه جام» و «فولاد خام» به ترتیب بیشترین میزان تولید را در میان محصولات معدنی ثبت کردهاند. اما محصولات معدنی که در این دوره زمانی بیشترین افت تولید را تجربه کردهاند شامل «شمش آلومینیوم»، «کنسانتره زغالسنگ» و «آلومینا» میشود.
براساس آمار اعلام شده، مجموع تولید «ظروف شیشهای» در مدت زمان مورد بررسی برابر با 530 هزار و 400 تن بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل رشد بیش از 14 درصدی داشته است. همچنین در مدت زمان مورد بررسی در مجموع 61میلیون و369 هزار تن سیمان در کشور تولید شده که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل رشد بیش از 11 درصدی را ثبت کرده است. مجموع تولید «ظروف چینی» در مدت زمان مورد بررسی نیز برابر با 54 هزار و 800 تن بوده است. این در حالی است که در مدت مشابه سال قبل در مجموع 49 هزار و 900تن ظروف چینی در کشور تولید شده بود. «شیشه جام» تولیدی در مدت زمان مورد بررسی نیز رشد 7 درصدی را تجربه کرده است. مجموع تولید «فولاد خام» نیز برابر با 25 میلیون و 230هزار تن بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل رشد بیش از 6 درصدی داشته است.
عملکرد محصولات شیمیایی
در بخش کالاهای منتخب پلیمری و شیمیایی نیز از میان 13 محصول، در مجموع 10 محصول رشد تولید را تجربه کردهاند. براساس دادههای اعلامشده «استایرن بوتادین رابر (SBR)»، «پلیاتیلن (PE)» و «پلی پروپیلن (PP)» بیشترین رشد تولید را در میان محصولات منتخب شیمیایی و پتروشیمی تجربه کردهاند. دادههای اعلامشده همچنین بیانگر آن است که از مجموع محصولات منتخب شیمیایی و پتروشیمی سه محصول «پلیکربنات (PC)»، «اوره» و «آمونیاک» بیشترین افت تولید را داشتهاند. براساس دادههای اعلام شده مجموع تولید کالاهای منتخب شیمیایی و پلیمری بیش از 54 میلیون و 516 هزار تن بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل، رشد نزدیک به 2 درصدی داشته است. همچنین با توجه به دادههای اعلامشده مجموع تولید محصولات پلیمری برابر با 7 میلیون و 437 هزار تن بوده و مجموع تولید شیمیاییها نیز بیش از 47میلیون تن ثبت شده است.