کاهش شدت ابتلا به کووید-۱۹ با سرکوب موقت سیستم ایمنی

به گزارش ایسنا و به نقل از مدیکال‌اکسپرس، پژوهشگران "دانشگاه کالیفرنیای جنوبی"(USC) در بررسی جدید خود نشان داده‌اند که ممکن است سرکوب موقت سیستم ایمنی بدن طی مراحل ابتدایی کووید-19، بتواند شدت نشانه‌های آن را در بیمار کاهش دهد.

این پژوهش نشان می‌دهد که شاید تعامل میان دو خط دفاعی اصلی بدن، دلیل فعالیت بیش از اندازه سیستم ایمنی بیماران باشد.

نخستین خط دفاعی بدن موسوم به دستگاه ایمنی ذاتی، دقیقا پس از ابتلا واکنش نشان می‌دهد و ویروس و هر سلولی که توسط آن آسیب دیده است، از بین می‌برد. دومین خط دفاعی موسوم به دستگاه ایمنی تطبیقی، چند روز بعد و در صورتی فعال می‌شود که بقایایی از ویروس به جا مانده باشد. دستگاه ایمنی تطبیقی، آنچه در مورد سلول یاد گرفته، به کار می‌برد تا نیروهای ویژه‌ای مانند سلول‌های تی و لنفوسیت‌های بی را به تحرک وادار کند.

پژوهشگران با استفاده از یک مدل ریاضی که برای درک پویایی ویروس ابداع شده، نحوه واکنش ایمنی بدن بیماران مبتلا به کروناویروس را با بیماران مبتلا به آنفلوانزا مقایسه کردند.

آنفلوانزا، عفونتی با سرعت گسترش بالا است که سلول‌های خاصی را روی دستگاه تنفسی فوقانی مورد حمله قرار می‌دهد و تقریبا همه سلول‌های مورد نظر خود را طی دو تا سه روز از بین می‌برد. مرگ این سلول‌ها موجب می‌شود که ویروس، اهداف بیشتری برای حمله نداشته باشد و زمان واکنش برای دستگاه ایمنی ذاتی فراهم شود تا پیش از فعال شدن دستگاه ایمنی تطبیقی، بدن را تقریبا از همه ویروس پاک کند.

در مقابل، کووید- 19 که سلول‌های سراسر دستگاه تنفسی از جمله ریه‌ها را هدف قرار می‌دهد، یک دوره نهفتگی دارد و پیشرفت آن بسیار آهسته‌تر است. مدل‌سازی ریاضی نشان می‌دهد که ممکن است واکنش  دستگاه ایمنی تطبیقی، پیش از پاکسازی سلول‌های آسیب دیده فعال شود و در کار واکنش دستگاه ایمنی ذاتی برای از بین بردن سریع بیشتر ویروس‌ها دخالت کند.

"ویمینگ یوآن"(Weiming Yuan)، استادیار ایمنی‌شناسی دانشگاه کالیفرنیای جنوبی و از پژوهشگران این پروژه گفت: خطر هنگامی رخ می‌دهد که با ادامه عفونت، واکنش دستگاه ایمنی تطبیقی در چندین لایه فعال می‌شود. به طول انجامیدن فعالیت ویروسی می‌تواند به واکنش بیش از اندازه سیستم ایمنی منجر شود و به از بین رفتن سلول‌های سالم و آسیب رسیدن به بافت بیانجامد.

شاید تعامل واکنش‌های دستگاه ایمنی ذاتی و دستگاه ایمنی تطبیقی بتواند دلیل ابتلای بیماران کووید- 19 را به دو موج بیماری و بهتر شدن آنها پیش از بدتر شدن توضیح دهد.

"شان دو"(Sean Du)، نویسنده ارشد این پروژه گفت: ممکن است برخی از بیماران مبتلا به کووید- 19 پس از تسکین نشانه‌ها، یک دوره بهبودی را تجربه کنند اما بدن به طور کامل از ویروس پاکسازی نمی‌شود و سلول‌های مورد نظر دوباره به وجود می‌آیند؛ بدین ترتیب ویروس می‌تواند دوباره اوج بگیرد.

مهم‌ترین نتیجه این پژوهش، ارائه نوعی درمان برای پیشگیری از تعامل میان دو واکنش ایمنی است.

دو افزود: ما براساس نتایج این مدل‌سازی ریاضی، ایده‌ای ارائه داده‌ایم. ایده ما این است که در مراحل ابتدایی بیماری، از یک داروی سرکوب کننده سیستم ایمنی کمک بگیریم تا به بهبود بیمار کمک کنیم. شاید با این روش بتوانیم واکنش سیستم ایمنی تطبیقی را به تاخیر بیندازیم و از دخالت آن در واکنش سیستم ایمنی ذاتی پیشگیری کنیم.

این پژوهش، در مجله "Journal of Medical Virology" به چاپ رسید.