رضا فریدی مشاور و روانشناس بالینی در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه ازدواج و خانواده گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان، درباره چگونگی دور کردن نوجوانان از فضای آلوده مجازی، اظهار کرد: این روز‌ها در کنار افراد متفکرنما و فیلسوف نما در فضای مجازی، لایو‌های اینستاگرامی برخی چهره‌ها با تفکرات و رفتار‌های مخرب و آسیب زننده، سکه بازار فضای مجازی شده است و بسیاری از مخاطبان آن نیز نوجوانانی هستند که این لایو‌ها را به تماشا می‌نشینند.
وی بیان کرد: این چهره‌ها افرادی هستند که در این عرصه به واسطه رفتار‌های نابهنجار مورد توجه قرار گرفته اند و با رفتار و گفتار خودنمایانه می‌خواهند خود را متمایز از دیگران در این فضا نشان دهند و به عنوان الگو به جامعه معرفی کنند و البته متاسفانه به دلیل شرایط خاص دوران نوجوانی، برخی‌ها این افراد را نیز الگوی خود قرار میدهند و ناخواسته یا خواسته ادامه دهنده رفتار آن‌ها می‌شوند.
این روانشناس با اشاره به اینکه در سال‌های قبل، مهم‌ترین دغدغه والدین و خانواده‌ها کنکور سراسری فرزندان و قبولی در آن بود، افزود: اما در سال‌های اخیر دیگر کمتر پدر و مادری این دغدغه را دارد و بجای آن دغدغه پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی همچون اعتیاد و دوری از آسیب‌های فضای مجازی که روز به روز گسترده‌تر هم می‌شود جایگزین شده است.
فریدی تصریح کرد: حال این سوال در بین والدین پیش می‌آید که با نوجوانانی که در معرض آسیب‌های مجازی هستند چگونه باید رفتار کرد؟ راه‌های پیشگیری از فضای آلوده مجازی همچون مشاهده لایو‌های پر از آسیب برخی چهره‌ها در روز‌های اخیر چیست؟ اقبال نوجوانان به این لایو‌ها اصلا برای چیست؟
وی ادامه داد: در پاسخ باید گفت که در لایو‌های ضداخلاقی و پر از آسیب این افراد، ما با طیف گسترده‌ای از مخاطبین متولد دهه 70 و 80 روبرو هستیم. نوجوانان و جوانانی که برنامه‌های تفریحی و آموزشی کمی برایشان داشته و داریم.
این روانشناس گفت: در سال‌های دورتر، ارتباطات اجتماعی مثل اکنون نبود و نوجوانان در معرض این آسیب‌ها قرار نداشتند و تفریحات خود را در محیط‌هایی همچون مسجد، ورزشگاه، کانون، و کوچه‌ها شکل میدادند، اما به دلایل مختلف این فضا تغییر پیدا کرده که یکی از دلایل آن پیشرفت تکنولوژی در عصر جدید و همچنین عدم آموزش نحوه استفاده مفید از آن است. برای تغییر این رویه نیاز به تلاش همگانی دولت، مساجد، صدا و سیما و نهاد‌های متولی فضای مجازی است.
فریدی با بیان اینکه باید چند نکته و راهکار برای والدین بیان کنیم تا با رعایت این راهکار‌ها نوجوانان کمتر در معرض آسیب‌های ناشی از فضای مجازی و فعالیت‌های آنلاین باشند، اضافه کرد: اولین راهکار این است که والدین عزیز، با فرزندانشان بیشتر صحبت کنند. البته که امکان ندارد هر لحظه و هر ساعت در کنار نوجوانان باشید، ولی لازم است در زمینه‌های مختلف زندگی همچون امنیت آنلاین فضای مجازی با آن‌ها صحبت کنید تا قدرت تفکر انتقادی آن‌ها را تقویت و به آن‌ها کمک کنید که انتخاب‌های درستی داشته باشند و به آن‌ها نشان دهید که در صورت هر گونه نگرانی می‌توانند از شما کمک بگیرند. یادآور می‌شوم که یکی از دلایل گرایش افراطی و آسیب زننده به فضای مجازی، سرانه پایین گفت‌وگوی اعضای خانواده بین یکدیگر است.
وی با اشاره به اینکه راهکار دوم این است که فعالیت آنلاین نوجوانان را به فضا‌های عمومی خانه محدود کنید، افزود: ممنوع کردن استفاده در بعضی قسمت‌های منزل به والدین کمک می‌کند نظارت و کنترل بهتری بر فعالیت‌های آنلاین مجازی فرزندان داشته باشند.
این روانشناس اضافه کرد: راهکار بعدی اینکه همراه کودکان و نوجوانان بازی کنید و در فضای مجازی حضور داشته باشید. حضور فعال در زندگی آنلاین نوجوانان بهترین راه برای این است که متوجه شوید در فضای مجازی چه می‌کنند.
فریدی بیان کرد: لازم است والدین به این نکته نیز توجه کنند که محروم کردن نوجوان از فضای مجازی یعنی اینکه ابزاری مهم را از نوجوان بگیریم که هیچ تفاوتی با این ندارد که تمام سرمایه مالی یک بزرگسال که در بانک دارد را از او بگیریم.
وی با بیان اینکه نوجوان امروز ما در فضای مجازی سرمایه اجتماعی و فالوئر دارد، خاطرنشان کرد: فضای مجازی برای نوجوانان مانند کسانی است که حرفش را می‌شنوند، او را می‌بینند و جدی می‌گیرند و محروم کردن او از این فضا، ضربه سختی به او خواهد زد. از بین بردن این عرصه و گرفتن آن از دست نوجوان کار صحیحی نیست. ما می‌توانیم ضمن داشتن این فضا، به نوجوانان آگاهی و سواد رسانه‌ای بدهیم و از آسیب‌های این فضا با او به گفت‌وگو و صحبت بنشینیم.
بیشتر بخوانید:
کودکان به چه اندازه از فضای مجازی الگو می گیرند؟
چند جلسه مشاوره قبل از گفتن مهم‌ترین "بله" زندگی ضروری است
چند راهکار برای کنترل حس کنجکاوی کودکان
