آژانس بینالمللی انرژی
آژانس در گزارش اخیر خود گفته چشمانداز بازار جهانی نفت «اندکی بهبود یافته»؛ زیرا توازن عرضه و تقاضا در وضعیت بهتری قرار گرفته است. این سازمان گفته ماه مه از نظر کاهش تولید جهانی نفت «تاریخی» خواهد بود. در سمت عرضه بازار، اوپک پلاس قدرت تاثیرگذاری خود بر بازار را نشان داده و قیمت پایین نفت بر دیگر تولیدکنندگان خارج از این گروه نیز فشار زیادی وارد آورده ا ست. در گزارش این نهاد آمده است: «ما شاهد کاهش تولید بزرگی از سوی کشورهای خارج از توافق اوپک پلاس با سرعت بیش از انتظار هستیم.» بر اساس گزارش بلومبرگ، در لحن گزارش IEA تغییر ملموسی دیده میشود، چراکه آژانس در گزارش خود در ماه گذشته که به «آوریل سیاه» معروف شده بود، هشدار داده بود کاهش تولید اوپک پلاس احتمالا نخواهد توانست جلوی پر شدن ذخایر نفتی را بگیرد.
فاتح بیرول، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی در مصاحبهای گفته تصویر صنعت نفت هنوز بسیار تیره است و افزوده اگرچه ممکن است سنگینترین تخریب تقاضا را پشت سر گذاشته باشیم، نااطمینانیهای بزرگی هنوز پابرجاست. آژانس در مورد تقاضا کمی خوشبینتر از گذشته پیشبینی کرده تقاضا در فصل دوم سال به 3/ 79 میلیون بشکه در روز برسد که 2/ 3 میلیون بشکه بیش از برآورد پیشین آن است. با این وجود این منبع اطلاعاتی مصرف نفت در فصل جاری را 20 میلیون بشکه در روز بهطور متوسط کمتر از سطح سال 2019 دانسته است. همچنین از نظر IEA تقاضای نفت در سال 2020، 6/ 8 میلیون بشکه در روز نسبت به سال گذشته کاهش خواهد یافت که معادل 9 درصد افت است. این نهاد پیش از این بر این باور بود که این رقم 700 هزار بشکه بیشتر باشد.
برخی شرکتهای نفتی مانند بیپی گزارش کردهاند مصرف نفت در حال بالا رفتن است. بیپی در این مورد گفته یک اصلاح قیمت عمده در راه است.
آژانس همچنین گفته تولید در ماه جاری میلادی (مه) 12 میلیون بشکه در روز نسبت به ماه گذشته کاهش خواهد یافت؛ چراکه عربستان، روسیه و دیگر تولیدکنندگان اوپک پلاس کاهش تولید را شروع کردهاند. هفته گذشته چند کشور عربی عضو اوپک گفتند تولید خود را بیش از تعهد خود در اوپک پلاس در ماه ژوئن کاهش خواهند داد. تلاش این کشورها با کاهش تولید از سوی آمریکا، کانادا و چند کشور دیگر توان بیشتری یافته است. آژانس ادعا میکند تولید خارج از اوپک پلاس تاکنون 3 میلیون بشکه در روز نسبت به سطوح ابتدای سال میلادی جاری کاهش یافته و میتواند تا پایان سال یک میلیون بشکه دیگر نیز کاسته شود.
از آنجا که اغلب این کاهش تولید در میادین شیل آمریکا اتفاق خواهد افتاد، این سازمان پیشبینی کرده تا پایان 2020 تولید آمریکا 8/ 2 میلیون بشکه در روز کاهش یابد که سه برابر کاهش تولید برآوردشده عربستان به شمار میرود. این نهاد در گزارش خود نوشت: «فعالیت در مخزن شیل رکورد زده است و تقریبا همه شرکتها تولید غیراقتصادی را متوقف کردهاند.» بی پی که در این میادین فعالیت دارد، میگوید ممکن است بازگرداندن برخی از چاههای پرهزینه به مدار تولید پس از رفع خطر کرونا دشوار باشد. اگرچه IEA اندکی نسبت به قبل خوشبینتر شده، اما اذعان میکند چشمانداز برای نفت هنوز نامشخص است. چراکه معلوم نیست آیا دولتها خواهند توانست بدون شیوع دوباره کرونا به فعالیتهای اقتصادی بازگردند و اینکه کشورهای عضو اوپک پلاس تا کجا به توافق کاهش تولید پایبند خواهند بود.
اوپک
اوپک بر این باور است که تقاضا برای نفتش در فصل دوم سال جاری میلادی به میزان کمتر از 3 میلیون بشکه در روز کاهش خواهد یافت. این به معنای افت 15 درصدی تقاضا برای این سازمان 13 عضوی است. اوپک در گزارش خود اعمال قرنطینه در کشورها و کاهش عبور و مرور را که منجر به کاهش مصرف سوخت به خصوص در آمریکا، اروپا و هند شده است، دلیل این افت تقاضا عنوان میکند. این گزارش پس از آن منتشر شد که عربستان، امارات و کویت اعلام کردند علاوه بر تعهد خود به توافق اوپک پلاس، نزدیک به 2/ 1 میلیون بشکه در روز که سهم عربستان یک میلیون است، کاهش تولید خواهند داشت. اوپک این اقدام کشورهای عربی را مایه تسریع بازگشت توازن به بازار نفت میداند.
با وجود افزایش قیمت نفت در سه هفته گذشته، بهای آن هنوز حدود 50 درصد از ارزش ابتدای سال کمتر است. بهای نفت خام آمریکا هفته گذشته 19 درصد رشد کرد تا در قیمت 43/ 29 دلار بر بشکه هفته را به پایان برد. نفت برنت نیز برای سومین هفته پیاپی افزایش یافت و در پایان معاملات جمعه در قیمت 5/ 32 دلار در هر بشکه بسته شد.
کاهش قیمت نفت بر تولیدکنندگان رقیب اوپک مخصوصا در آمریکا فشار آورده و به گفته این سازمان، عرضه غیراوپکی در فصل دوم سال 4/ 2 میلیون بشکه در روز کاهش مییابد. اما از نظر این سازمان، کاهش تقاضای جهانی در این بازه حدودا دوبرابر بزرگتر است یعنی 4/ 5 میلیون بشکه در روز. این موضوع نشان میدهد حتی با وجود پایبندی کامل اعضای اوپک پلاس به توافق، مازاد عرضه معناداری در فصل دوم سال باقی خواهد ماند. اوپک در این گزارش گفته در این دوره تقاضا برای نفت اعضای این سازمان 77/ 16 میلیون بشکه در روز خواهد بود که 5/ 6 میلیون بشکه کمتر از تولید آنها با وجود تعهد کامل به توافق است. اوپک که ماه گذشته 41/ 30 میلیون بشکه در روز نفت تولید کرده بود، در ماه جاری باید 7 میلیون بشکه تولیدش را کاهش دهد تا به اهداف جدید برسد. با این وجود اوپک برای نیمه دوم سال پیشبینی روشنتری دارد. این نهاد بینالمللی تقاضای نفت در این بازه را 1/ 1میلیون بشکه نسبت به برآورد قبلی خود افزایش داده است. اعضای این سازمان در روزهای نهم و دهم ژوئن گرد هم میآیند تا در مورد برنامههای خود در مورد بازار نفت گفتوگو کنند.
اداره اطلاعات انرژی آمریکا
این اداره بخش بزرگی از گزارش خود را به آمریکا اختصاص داده است. بر اساس گزارش رویترز به نقل از اداره اطلاعات انرژی آمریکا، تقاضای نفت در این کشور در سال جاری به 3/ 18 میلیون بشکه در روز خواهد رسید که 2/ 2 میلیون بشکه کاهش را نسبت به سال گذشته نشان میدهد. همچنین از نظر این منبع، تولید نفت آمریکا در 2020، 540 هزار بشکه کمتر از سطح سال گذشته (7/ 11 میلیون بشکه در روز) خواهد بود. پیش از این EIA انتظار کاهش 470هزار بشکهای تولید نفت را گزارش کرده بود. بازوی آماری وزارت انرژی آمریکا نیز گفته تقاضای نفت جهانی در سال جاری به 6/ 92میلیون بشکه در روز خواهد رسید که 1/ 8 میلیون پایینتر از سطح سال گذشته است. علاوه بر این، عرضه جهانی نفت در این بازه 4/ 5 میلیون بشکه در روز کاهش خواهد یافت اما در سطحی پایینتر از تقاضا (2/ 95 میلیون بشکه در روز) قرار خواهد گرفت.
این اداره در مورد سطح تقاضا برای نفت در جهان و آمریکا در سال آینده میلادی نیز گفته به ترتیب 7 میلیون و 5/ 1 میلیون بشکه در روز افزایش خواهد یافت. همچنین تولید آمریکا در سال 2021 انتظار میرود به کاهش خود ادامه دهد و حدود 790 هزار بشکه در روز کم شود.
بر اساس یک پژوهش رویترز، کاهش شدید قیمت نفت که در ماه گذشته اوج گرفته بود منجر به کاهش تولید در آمریکا به میزان 7/ 1 میلیون بشکه روزانه تا اواسط سال خواهد شد. در همین راستا، اداره اطلاعات انرژی آمریکا پیشبینی کرده ایالات متحده در فصل سوم سال استقلال انرژی خود را از دست دهد و میزان واردات نفتش از صادراتش پیشی گیرد. این نهاد دولتی آمریکا همچنین گفته این کشور احتمالا در بیشتر ماههای سال آینده یک واردکننده خالص باقی خواهد ماند. این سازمان بر این باور است که در فصل سوم سال کاهش موجودی انبارهای نفتی شروع خواهد شد، چراکه اقتصاد جهانی بهبود خواهد یافت و رشد عرضه نیز کندتر خواهد شد. این در حالی است که همین سازمان در شگفتی فعالان بازار نفت اعلام کرده موجودی نفت آمریکا هفته گذشته پس از 15 هفته افزایش، کاهش یافته است. این موضوع نشان دهنده روند رو به بهبود موجودیها و توازن عرضه و تقاضا در بازار نفت است.