خبرگزای تسنیم: دکتر محمداسماعیل اکبری در برنامه "تیتر" شبکه خبر با موضوع "جمعیت" اظهار کرد: ساختار جمعیتی به این معنی است که سه گروه جمعیتی داریم که به گروه‌های زیر 15 سال یا جمعیت پایه، جمعیت مولد و در حین کار که حدودا 15 تا 65 سال سن دارند و گروه جمعیتی سالمند که بالای 65 سال سن دارند تقسیم می‌شوند؛ این نسبت‌ها نباید به هم بخورد و همیشه باید میزان جمعیت سالمندان زیر 10 درصد باشد البته هر چه این مقدار کمتر باشد جامعه جوان‌تر، پویاتر و فعال‌تر خواهد بود؛ گروه کار یا مولد باید حدود 70 درصد از جمعیت جامعه را تشکیل دهد تا چرخ اقتصاد کشور بچرخد؛ گروه پایین هم باید حدود 20 تا 23 درصد باشد تا همیشه بنیان جمعیت حفظ شود.
مشاور عالی وزیر بهداشت تصریح کرد: در حال حاضر وضعیت ما خوب است ا گرچه میزان سالمندان ما افزایش پیدا کرده است اما متاسفانه در حال نابود کردن ساختار جمعیتی موجود هستیم! از سال گذشته 170 هزار نفر کسری در تولد داشتیم، از طرفی به علت پیشرفت نظام سلامت از فوت سالمندان جلوگیری می‌شود، این به آن معنی است که از یک طرف تعداد تولد کم شده و از طرفی تعداد سالمندان در حال افزایش هستند در نتیجه ساختار در حال به هم ریخته شدن است؛ در نتیجه این اتفاق با کاهش جمعیت مولد رو به رو خواهیم بود؛ من امیدوارم که بیش از هر جنبه دیگر، این ساختار مورد توجه قرار گیرد .
وی افزود: اگر همین الان دست به کار شویم نتایج کارهای خود را در 20 یا 30 سال بعد خواهیم دید؛ ما در وزارت بهداشت تاکنون تنها موفق شدیم برخی از ساختارهای ضدجمعیتی این وزارتخانه را تغییر دهیم، مشکل اصلی تغییر سبک زندگی مردم است! صدا و سیما باید در این زمینه فعالیت کند البته بحث‌های اقتصادی مهم است اما سبک زندگی مهم‌تر است؛ زیرا کسانی هم که از سطح رفاه بالایی برخوردارند میلی به ازدواج و فرزندآوری ندارند! سبک زندگی باید عوض شود و هیچ سازمانی مثل صدا و سیما نمی‌تواند در این زمینه تاثیرگذار باشد.
اکبری خاطرنشان کرد: غیر از رهبریت معظم که به طور قانونمند و دغدغه‌مند این مسئله را پیگیری می‌کنند، کسی دیگر به آن توجه نمی‌کند! ابلاغیه ایشان توسط دولت و آقای جهانگیری به همه نهادها ابلاغ شده اما کسی آن را پیگیری نکرده است که ببیند آیا مفاد آن اجرایی شده‌اند یا نه!؟ به همه ساختارهای حکومتی، حاکمیتی و تولیتی وظایفشان ابلاغ شده است.
مشاور عالی وزیر بهداشت اضافه کرد: بحث جمعیت یک موضوع علمی است؛ در حال حاضر اتفاقی که بر خلاف عدالت و طرح جمعیت در حال وقوع است این است که هر خانواده‌ای که فرزند بیشتری دارد، درآمد و پول کمتری به دست می‌آورد! باید به این سؤالات پاسخ داده شود؛ اگر مردم آگاه شوند حکومت هم به دنبال آنها به راه می‌افتد، در جلسه دیدار دانشجویان با مقام معظم رهبری شاهد بودیم که هیچ کدام از دانشجویان به مسئله جمعیت اشاره نکردند! دلیل آن عدم آگاهی است؛ من در مقاله‌ای باعنوان "تلخ‌تر از کرونا" به این موضوع اشاره کردم؛ جمعیت پشتوانه‌های مذهبی و سیاستگذاری قوی دارد.
برای اجرای سیاست‌های جمعیتی متولی خاصی در کشور وجود ندارد!
در بخش دیگری از این برنامه، محمد جواد محمودی، کارشناس "اقتصاد جمعیت" اظهار کرد: در سال 1390 نرخ باروری ما به 1.75 رسید که کمتر از نرخ جایگزینی است! بعد از سال 90 به علت اینکه افرادی که در دهه 60 به دنیا آمدند به سن ازدواج رسیدند، موقتا میزان باروری افزایش پیدا کرد؛ در سال 1395 نرخ باروری ما به 2.01 رسید که به معنای میانگین دو فرزند است اما از سال 1395 که البته اوج آن در سال 94 بود به شدت این نرخ کاهش پیدا کرد.
وی افزود: اینکه می‌گویند سالی یک میلیون نفر به جمعیت کشور اضافه می‌شود، درست نیست! این یکی از موانعی است که در راه تحقق سیاست‌های جمعیتی به وجود آمده است؛ بعضاً گزارشاتی به مراجع بالا داده شده که این مسئله اشتباه را مطرح می‌کند و متاسفانه مسئولان بدون بررسی از آنها استفاده می‌کنند؛ ما در سال 1398 یک میلیون و 196 هزار تولد داشتیم از طرفی 390 هزار مورد فوتی داشتیم که نرخ آن 5 در هزار است، بنابراین اگر نسبت 390 هزار را با یک میلیون در نظر بگیریم عددی حدود 800 هزار نفر به دست می‌آید؛ این البته در صورتی است که مواردی مثل مهاجرت را در نظر نگیریم خالص مهاجرت در ایران منفی بوده و مقدار آن بین 80 تا 100 هزار است! پس سالی 800 هزار نفر به جمعیت کشور اضافه می‌شوند؛ طی 6 سال گذشته تا سال 1390 ما سالی یک میلیون اضافه جمعیت داشتیم اما از سال 1390 به بعد طبق آمار رسمی مرکز آمار ایران، میزان تولدها از 950 هزار نفر در حال کاهش پیدا کردن است.
محمودی متذکر شد: در سال 1391 طرحی به نام طرح جامع جمعیت در مجلس داشتیم که 7 سال است خاک می‌خورد تا اینکه در آبان سال 1398 این طرح که از 55 ماده به 44 و در نهایت به 34ماده تقلیل پیدا کرد! و بعد از سال‌ها به صحن علنی مجلس برای تصویت نمایندگان وارد شد! اما اراده جدی برای تصویب آن وجود ندارد و مهم‌ترین بخش آن مربوط به تخصیص اعتبارات است زیرا در صورت عدم اختصاص بودجه حتی اگر توسط نمایندگان تصویب شود توسط شورای نگهبان رد خواهد شد! این طرح 3 فصل دارد که مواردی همچون حمایت از خانواده، سبک زندگی،کاهش سن ازدوج، کاهش طلاق، حمایت از فرزندآوری و... را مورد توجه قرار داده است، در صوت تصویب این طرح امیدواریم سیاست‌های کلی جمعیت به مرحله اجرا درآیند؛ البته لازم به ذکر است که مشکل وارد به سیاست‌های کلی جمعیت این است که برای اجرایی شدن سیاست‌های آن متولی خاصی در کشور وجود ندارد از این رو سازمان برنامه و بودجه به آن اعتنا نمی‌کند و اعتباری را به آن اختصاص نمی‌دهد.
