علائم کم خونی به مسائل متفاوتی بستگی دارد که از میان آن‌ها میتوان اشاره کرده به: نوع کمخونی، دلایل بروز، شدت کمخونی و همچنین وجود بیماری‌هایی همچون خون‌ریزی، زخم معده، مشکلات مربوط به قاعدگی، و ابتلا به سرطان. اما از میان تمام آن‌ها علائم خاصی مورد توجه قرار می‌گیرد.
هرچند نباید فراموش کرد که بدن توانایی خارق‌العاده‌ای برای جبران کمخونی خفیف دارد. اگر دچار کمخونی خفیف باشید و یا اینکه طی مدتی طولانی به کمخونی مبتلا شده باشید به احتمال زیاد متوجه علائم بروز آن نخواهید شد. از میان شایع‌ترین علائم کم خونی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- خستگی مفرط و کاهش میزان انرژی
- تپش قلب مداوم، خصوصاً هنگام فعالیت جسمی
- نفس‌تنگی و سردرد، خصوصاً هنگام فعالیت جسمی
- دشواری در تمرکز ذهنی
- سرگیجه
- رنگ‌پریدگی پوست
- گرفتگی عضلات پا
- بی‌خوابی
انواع کمخونی
علائم دیگر را میتوان به انواع خاصی از کمخونی نسبت داد که عبارتند از:
کمخونی ناشی از کمبود آهن
افرادی که از کمبود آهن رنج می‌برند ممکن است دچار علائم زیر شوند:
- ولع نسبت به مواد عجیب مثل کاغذ، یخ یا ابتلا به اختلال هرزه‌خواری
- انحنای ناخن به سمت بالا (که به ناخن قاشقی معروف است)
- احساس درد در دهان و وجود ترک در اطراف آن
کمخونی ناشی از کمبود ویتامین ب12
افرادی که به علت کمبود ویتامین ب12 دچار کمخونی شده‌اند با علائم زیر روبرو خواهند بود:
- کرختی دست یا پا
- از بین رفتن حس لامسه
- گام‌های متزلزل و دشواری را راه‌رفتن
- ناتوانی در کنترل دست و پا و همچنین احساس کوفتگی در آن‌ها
- زوال عقل
حتماً بخوانید: اکسیژن خون چطور اندازه گیری می شود و کمبود آن چه پیامدهایی دارد
کمخونی ناشی از مسمومیت مزمن سرب
یکی از عوارض مسمومیت مزمن سرب بروز کمخونی است و می‌تواند علائم زیر را در بدن ایجاد کند:
- وجود خطوط کبود در لثه
- دردهای شکمی
- یبوست
- حات تهوع و استفراغ
کمخونی ناشی از «تخریب مزمن گلبول‌های قرمز خون»
فردی که به دلیل تخریب مزمن گلبول‌های قرمز خون دچار ابتلا به علائم کم خونی شده باشد ممکن است با علائم زیر روبرو شود:
- یرقان (یا زردی)
- ادرار به رنگ قهوه‌ای یا سرخ
- بروز زخم در پا
- اختلال رشد نوزادی و کودکی
- علائم مربوط به سنگ کیسه‌ی صفرا
کمخونی ناشی از «تخریب ناگهانی گلبول‌های قرمز خون»
علائم «تخریب ناگهانی گلبول‌های قرمز خون» یا کمخونی همولیتیک عبارتند از:
- دردهای شکمی
- یرقان (یا زردی)
- ادرار به رنگ قهوه‌ای یا سرخ
- کبودی‌های جزئی زیر پوست
- انواع سکته‌ها
- علائم مربوط به نارسایی کلیوی
کمخونی داسی‌شکل
علائم کمخونی داسی شکل عبارتند از:
- خستگی مفرط
- افزایش عفونت‌ها
- اختلال در رشد کودکان
- دردهای مزمن خصوصاً در محل مفاصل، شکم و پاها
مراجعه به پزشک
- چنانچه دچار علائم کم خونی پرخطر شده‌اید و یا اینکه هریک از علائم دیگر را در بدن خود دیدید بی‌معطلی به پزشک مراجعه کنید.
- چنانچه دچار خستگی مفرط، نفس‌تنگی، رنگ‌پریدگی پوست، یا هر یک از علائم دیگر کمخونی بودید.
- اگر تنفستان دچار مشکل شد و یا متوجه شدید ضربان قلبتان تغییر کرده فوراً به پزشک مراجعه کنید.
- اگر رژیم غذایی نامناسب دارید و به قدر کافی مواد معدنی و ویتامین مصرف نمی‌کنید.
- اگر دچار دوران قاعدگی سخت و طولانی شده‌اید.
- اگر دچار علائم زخم معده، ورم معده «یا گاستریت»، هموروئید، مدفوع خونی یا قیری‌رنگ، یا اگر دچار علائم مربوط به سرطان روده‌ی بزرگ بودید.
- اگر در محیطی زندگی می‌کنید که احتمال مسمومیت سرب بالاست.
- چنانچه سابقه‌ی ابتلا به بیماری کمخونی در خانواده‌تان وجود داشته و می‌خواهید پیش از تولد فرزندتان در این خصوص مشاوره بگیرید.
نکته‌ی آخر اینکه در مورد خانم‌های باردار پزشک احتمالاً مصرف مکمل‌های دارویی، خصوصاً فولات (ویتامین ب9) را تجویز می‌کند، که ممکن است حتی از پیش از بارداری مصرف کنید. این مکمل‌های دارویی برای مادر و جنین بسیار مفید است.
دیگر مطالب خواندنی:
ساگو چیست و چه فوایدی دارد؟
ده روش مؤثر برای ترک عادت جویدن ناخن
علائم ظاهری اعتیاد به مواد مخدر را بهتر بشناسید
علت سفیدی زبان چیست و چطور می توان آن را درمان کرد؟
فتق چیست ؛ چه علائمی دارد و راه درمان و پیشگیری آن چیست
چگونه استرس خود را رفع کنیم؟ هشت تمرین یوگا که برای رفع استرس مؤثرند
