اقتصاد آنلاین-محمدمهدی اسفندیاری؛ سهمیه در نظر گرفته شده برای هر نفر 100 سهم است، با فرض مشارکت سه میلیون نفری به هر نفر تعداد 61 سهم خواهد رسید که نقدینگی لازم برای تأمین آن حدود 400 هزار تومان می‌باشد.
شرکت پلیمر آریاساسول در منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس بندر عسلویه در زمینی به مساحت 72 هکتار در حاشیه خلیج فارس و با موضوع فعالیت بهره‌برداری و تولید اتیلن، پلی‌اتیلن‌های سبک، متوسط/سنگین و محصولات جانبی آن و همچنین بازاریابی، فروش و پخش این محصولات در بازارهای داخلی و بین‌المللی کار خود را آغاز کرد.
از اولین پروژه‌های توسعه‌ای شرکت ملی صنایع پتروشیمی در منطقه عسلویه در منطقه گازی پارس جنوبی، که به منظور ایجاد ارزش افزوده در منابع گاز ایجاد شد، طرح الفین نهم بود که اجرای آن به شرکت پلیمر آریاساسول واگذار گردید.
فعالیت اولیه این طرح تحت مدیریت شرکت پتروشیمی پارس از اوایل سال 1379 آغاز و در ادامه، امور مربوط به قراردادهای اجرایی و تأمین منابع مالی آن از طریق فاینانس شروع شده بود ولی در راستای سیاست‌های اقتصادی برنامه سوم و با توجه به اظهار علاقه شرکت SASOL از آفریقای جنوبی در سال 1381 تفاهم‌نامه‌ای بین شرکت ملی صنایع پتروشیمی و شرکت ساسول آفریقای جنوبی به امضا رسید و بر مبنای آن واحد الفین و نیز دو واحد پلی‌اتیلن سبک و پلی‌اتیلن متوسط/سنگین از شرکت پتروشیمی پارس منفک و به عنوان یک مجتمع مستقل جهت اجرا به شرکت تازه تأسیس آریاساسول واگذار گردید.
در سال 1392 پس از اوج‌گیری تحریم‌ها، شرکت ساسول آفریقای جنوبی تصمیم به خروج از مشارکت و فروش سهام خود نمود. در حال حاضر نیمی از سهام آریا در دست پتروشیمی پارس (با همین نماد در بورس) و نیمی دیگر در اختیار شرکت پارس تأمین مجد (متعلق به ساتا و فارس) می‌باشد.
این شرکت دارای دو واحد 300 هزار تنی پلی‌اتیلن است که شامل یک واحد پلی‌اتیلن سبک و یک واحد پلی‌اتیلن متوسط و سنگین می‌باشد. اتان دریافتی در واحد الفین به اتیلن تبدیل می‌شود. هر 1.26 تن اتان دریافتی به یک تن اتیلن و 0.09 تن C3+ تبدیل شده سپس اتیلن تولیدی به واحدهای پلی‌اتیلن منتقل می‌شود و مازاد آن به فروش می‌رسد.
پلی‌اتیلن سبک واحد LDPE در9 گرید تحت لیسانس شرکت استامی کربن هلند و پلی‌اتیلن متوسط/سنگین واحد MD/HDPE در 8 گرید تحت لیسانس شرکت بازل آلمان تولید می‌شود.
درآمد فروش شرکت پلیمر آریاساسول از سال 1394 به تدریج با رشد مواجه بوده و در سال 1398 به اوج خود رسیده است. پلی‌اتیلن به عنوان محصول اصلی شرکت مطرح است که مبلغ فروش حاصل از نوع سبک آن تفاوت چندانی با نوع متوسط/سنگین آن ندارد. از سال 1398 سی‌تری‌پلاس (C3+) نیز به سبد درآمدی شرکت اضافه شده که حاشیه سود آن در تصویر بعدی جلب توجه می‌کند.
از مهم‌ترین عواملی که باعث رشد قابل توجه درآمد آریاساسول به ویژه در سال‌های اخیر شد افزایش افسارگسیخته نرخ ارز بوده که در نمودار زیر اثر خود را روی قیمت محصولات گذاشته و یک الگوی تکراری در بین اکثر شرکت‌های پتروشیمی شکل گرفته است.
قیمت پلی‌اتیلن سبک در این سال‌ها تقریباً با پلی‌اتیلن متوسط/سنگین برابر بوده است که در مقاطعی بیشتر و یا کمتر بوده است.
مواد مستقیم مصرفی عمدتاً اتان خریداری شده است که بیشتر آن از پتروشیمی پارس تأمین می‌شود. از ابتدای مهر 1395 فرمول پایه محاسبه قیمت گاز اتان توسط شرکت ملی صنایع پتروشیمی با اعتبار 15 ساله به شرکت‌های دریافت‌کننده خوراک ابلاغ شده است.
فرمول پایه محاسبات قیمت اتان تحویلی به واحدهای پتروشیمی بر حسب دلار در هر تن متریک به ترتیب زیر بوده است (مبنای محاسبه قیمت نفتا قیمت‌های معاملاتی در خلیج فارس و قیمت پلی‌اتیلن متوسط ماهانه قیمت‌های معاملاتی پلی‌اتیلن سبک و سنگین در بازارهای چین، هند و ایران است):
P_اتان=25%×(P_نفتا+P_(اتیلن‌پلی) )-145
بعد از شیوع کرونا و بروز تنش‌های نفتی که به کاهش شدید قیمت نفت خام و فرآورده‌های آن منجر شد نفتا و پلی‌اتیلن نیز با کاهش تقاضا مواجه شدند که طبق فرمول فوق قیمت اتان مصرفی نیز باید کاهش می‌یافت اما ابلاغیه سال 1395 یک شرط دیگر داشت که بیان کرده بود "نرخ اتان برای هر دوره ماهانه محاسباتی، تحت هیچ شرایطی نباید کمتر از 220 و بیشتر از 400 دلار در هر تن شود" و بدین ترتیب حاشیه سود آریاساسول با تهدیدی جدی مواجه شد.
به تعویق افتادن عرضه اولیه آریاساسول نیز به همین علت بود که رایزنی‌هایی توسط شرکت‌های پتروشیمی مصرف‌کننده اتان با وزارت نفت جهت منطقی کردن و اصلاح کف قیمت اتان در حال انجام بود، تا لحظه تنظیم این گزارش نتایج این مذاکرات منتشر نشده اما انتظار اطلاعیه عرضه سهام این شرکت نشانه‌های خوبی به همراه دارد.
همانطور که گفته شد اتان دریافتی ابتدا در واحد الفین به اتیلن تبدیل می‌شود که بخش زیادی از آن راهی واحدهای پلی‌اتیلن با حاشیه سود بالاتر می‌شود.
پروژه افزایش ظرفیت و به روزرسانی تجهیزات و تکنولوژی تولید واحد کراکر با مشارکت شرکت «لینده» آلمان در سال 1398 به انجام رسید و ظرفیت تولید پایدار اتیلن به یک میلیون و 100 هزار تن در سال افزایش یافت. در این سال یک اتفاق مهم دیگر نیز افتاد که گرید تخصصی تولید باک خودرو با کاتالیستی جدید و پیشرفته پس از تکمیل فعالیت‌های تحقیقاتی با موفقیت کامل تولید شد و کشور از این باب به خودکفایی رسید.
سهم شرکت آریاساسول از مجموع کل تولید صنعت اتیلن و پلیمری کشور حدود 15 درصد است. پروژه احداث یک واحد جدید پلی‌اتیلن به ظرفیت 300 هزار تن نیز آغاز شده که بر اساس برنامه‌ریزی‌های انجام شده در نیمه اول سال 1401 به سرویس خواهد آمد و حدوداً 250 میلیون دلار به مجموع درآمدهای شرکت اضافه خواهد نمود.
بیش از 80 درصد از پلی‌اتیلن تولیدی مجتمع صادر می‌شود که اتفاق غرورآمیزی برای اقتصاد کشور به ویژه در زمان تحریم به شمار می‌رود. بخشی از فروش اتیلن و سی‌تری‌پلاس نیز بین مجتمعی انجام می‌شود.
اگر فقط تولید و فروش پلی‌اتیلن به عنوان محصول نهایی را در نظر بگیریم در پنج سال اخیر عملیات شرکت در سطح پایداری بوده و سال 98 رشد قابل توجهی در میزان تولید و فروش پلی‌اتیلن به ثمر نشسته است.
در سالی که گذشت تولید پلی‌اتیلن متوسط/سنگین به مقدار قابل توجه 386 هزار تن رسید که فراتر از ظرفیت عملی 375 هزار تن در سال بوده و رکوردی قابل توجه است.
نرخ دلار سامانه نیما در حال حاضر بالای 15 هزار تومان قرار دارد و افزایش قیمت فروش پلی‌اتیلن شرکت در سال‌های اخیر که مدیون نرخ ارز بوده امسال هم علی‌رغم کاهش قیمت‌های جهانی بالای سطح 100 میلیون ریال به ازای هر تن قرار دارد (آخرین معاملات بورس کالا).
میانگین حاشیه سود ناخالص کل محصولات از 53 درصد سال 95 به تدریج تا 46 درصد کاهش یافته ولی در عوض به کمک شناسایی سود تسعیر ارز، حاشیه سود عملیاتی به سطح 50 درصد رسیده است. در پایان سال 98 خالص دارایی‌های ارزی شامل 153 میلیون دلار و 15 میلیون یورو بود که آخرین بار با دلار 13 هزار و 500 تومان تسعیر شده و پشتوانه مطلوبی برای سهامداران ارزیابی می‌شود.
آریاساسول پس از تعویق‌ها و موانع بسیار سرانجام در حالی وارد فرابورس می‌شود که اولین شرکتی است که بخشی از آن سهام ممتاز است، در این زمینه سازمان بورس و اوراق بهادار تغییراتی در قوانین خود انجام داد تا بستر پذیرش آریاساسول و شرکت‌های مشابه فراهم شود.
