استخراج ۲۰ میلیون تن سنگ آهن درسال

شرکت سنگ‌آهن گهر زمین سال 1383 با هدف «استخراج سالانه 15 میلیون تن سنگ‌آهن»، «تولید سالانه 10 میلیون تن کنسانتره سنگ‌آهن» و «تولید سالانه 10 میلیون تن گندله» از این معدن، پا به عرصه عملیات معدنکاری گذاشت و امروز بهره‌بردار یکی از بزرگ‌ترین معادن سنگ‌آهن خاورمیانه است. شرکت سنگ‌آهن گهر زمین با شاخص‌هایی مانند «مرغوبیت و عیار بالای کنسانتره سنگ‌آهن» و «میزان درصد گوگرد و فسفر در حد مجاز و مورد قبول کارخانه‌های مصرف‌کننده فولاد» توانسته لقب «بهترین تولیدکننده کنسانتره در کشور را به‌دلیل سطح کیفیت بالا» از آن خود کند.

سهامداران اولیه شرکت سنگ‌آهن گهر زمین، «شرکت معدنی و صنعتی گل‌گهر با سهم 30 درصد»، «شرکت سرمایه‌گذاری امید با سهم 5/ 27 درصد»، «شرکت توسعه معادن و فلزات با سهم 20 درصد» و «سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو) با سهم 5/ 22 درصد» بودند. اما در سال 1390 سهام ایمیدرو توسط سازمان خصوصی‌سازی از طریق برگزاری مزایده عمومی به‌ شرکت سرمایه‌گذاری غدیر واگذار شد. شرکت سنگ‌آهن گهرزمین در آبان‌ماه 1397 وارد بازار دوم فرابورس شد. در آن روزها، عرضه اولیه سهام این شرکت به میزان 5درصد (615 میلیون سهم) بود که با استقبال خریداران روبه‌رو شد. 

درحال‌حاضر «شرکت معدنی و صنعتی گل‌گهر با سهم 24/ 28 درصد»، «شرکت سرمایه‌گذاری امید با سهم 89/ 25 درصد»، «شرکت توسعه معادن و فلزات با سهم 83/ 18 درصد»، «شرکت سرمایه‌گذاری غدیر با سهم 18/ 21 درصد» و «سهامداران بخش خصوصی با سهم 86/ 5 درصد» سهامداران فعلی شرکت گهرزمین هستند. 

 دو دوره سرنوشت‌ساز

قائم‌مقام مدیرعامل و مدیر مجتمع شرکت سنگ‌آهن گهر زمین با اشاره به برنامه‌های این شرکت معدن‌محور در سال‌جاری گفت: استراتژی شرکت سنگ‌آهن گهر زمین در سال 1399 استخراج 20 میلیون تن سنگ‌آهن به همراه برداشت 100 میلیون‌تن باطله است. همچنین در سال‌های آتی به تدریج به میزان استخراج سنگ‌آهن اضافه خواهد شد. تولید سالانه 10 میلیون‌تن کنسانتره و 10 میلیون‌تن گندله برای تامین خوراک موردنیاز کارخانه‌های فولاد کشور نیز از برنامه‌های آتی شرکت است.

غلامحسین رحیمیان با اشاره به اهم اقدامات شرکت گهر زمین در 2 دوره زمانی متفاوت اظهار کرد: دوره اول اقدامات در بازه زمانی بهمن‌ماه 1383 تا اسفندماه 1392 طی مدت 9 سال انجام شد. در این دوره انجام مطالعات زمین‌شناسی و معدنی، پیگیری برای اخذ مجوزها، انجام عملیات باطله‌برداری معدن به‌صورت محدود، برنامه‌ریزی جهت ایجاد زیرساخت‌ها به‌منظور احداث کارخانه‌های کنسانتره و گندله صورت گرفت. او در ادامه اضافه کرد: اما دوره دوم اقدامات گهر زمین با پیگیری مستمر مدیران شرکت و مساعدت‌های ریاست جمهوری، وزارت صمت و سازمان توسعه معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو) آغاز شد که براساس آن قرارداد استخراج و فروش معدن شماره 3 بعد از 12 سال از تاسیس شرکت به مدت 25 سال (از سال 1395) بین سازمان ایمیدرو و شرکت گهرزمین منعقد شد. 

به‌گفته رحیمیان با انعقاد این قرارداد، عملیات بهره‌برداری از معدن شدت بیشتری گرفت و کارخانه‌های کنسانتره و گندله فعالیت خود را به‌طور جدی آغاز کردند. او در ادامه افزود: در این دوره در حوزه‌هایی مانند تولید، بهداشت، ایمنی، محیط‌زیست و انرژی، بومی‌سازی قطعات و تجهیزات موردنیاز کارخانه‌های کنسانتره و گندله و مسوولیت‌های اجتماعی فعالیت عمده‌ای انجام شد که درحال‌حاضر منجر به اشتغال حدود 5500 نفر شده است. به اعتقاد قائم‌مقام شرکت سنگ‌آهن گهر زمین، در صورت افزایش تولید تا 20 میلیون تن همراه با برداشت 120 میلیون تن باطله یعنی در مجموع 120 میلیون تن عملیات معدنکاری، حدود 7 هزار نفر مشغول به کار خواهند شد.

 اسرار موفقیت گهر زمین

یکی از متداول‌ترین سوالاتی که این روزها از شرکت‌ها پرسیده می‌شود این است که آیا با توجه به شرایط فعلی اقتصاد کشور به اهداف و برنامه‌های تعیین‌شده دست یافته‌اند؟ رحیمیان در پاسخ به این پرسش تاکید کرد: واگذاری معدن منوط به احداث 5 خط کنسانتره 2 میلیون تنی و دو خط گندله با ظرفیت 5میلیون‌تن (سالانه 10 میلیون‌تن کنسانتره و 10 میلیون‌تن گندله) است. تاکنون دو خط کنسانتره با ظرفیت هرکدام 2 میلیون‌تن راه‌اندازی و در مرحله تولید است و همچنین درحال‌حاضر پیشرفت فیزیکی خط سوم حدود 75 درصد است. البته قرار است درمورد احداث دو خط کنسانتره و یک خط گندله دیگر به زودی تصمیم‌گیری شود.

در ادامه این گپ و گفت، قائم‌مقام شرکت گهر زمین، راه‌های موفقیت این شرکت در سال‌های اخیر را تشریح کرد و افزود: در طول 6 سال گذشته توانستیم به رکوردهای متفاوت در بخش بهره‌برداری از معدن و تولید کنسانتره از دو خط برسیم. این درحالی است که برنامه شرکت در سال‌جاری و سال‌های آتی در راستای توسعه و افزایش ظرفیت معدن، تولید کنسانتره و گندله با خطوط احداث است.

رحیمیان در ادامه با اشاره به تفاوت‌های‌ محصولات شرکت گهر زمین با دیگر شرکت‌های معدنی گفت: کنسانتره سنگ‌آهن گهر زمین از مرغوبیت بالایی برخوردار است. در ضمن میزان درصد گوگرد و فسفر آن نیز در حد مجاز و مورد قبول کارخانه‌های مصرف‌کننده فولاد بوده و کنسانتره تولیدی گهر زمین دارای بالاترین کیفیت در سطح کشور است.

قائم‌مقام شرکت گهر زمین در مورد اینکه آیا در سال‌جدید محصول جدید یا خط تولید جدیدی در دستور کار قرار دارد گفت: در تیرماه سال‌جاری پروژه گندله‌سازی با ظرفیت 5 میلیون‌تن گندله در سال و خط 3 کنسانتره با ظرفیت سالانه 2 میلیون تن کنسانتره در آبان ماه سال 1399 راه‌اندازی خواهد شد. به گفته او قرار است با مصوبه هیات‌مدیره شرکت، درخصوص اجرای دو خط کنسانتره و یک خط گندله دیگر تصمیم‌گیری شود. 

رحیمیان با اشاره به اینکه شرکت سنگ‌آهن گهر زمین در توسعه اشتغال هم برنامه‌هایی دارد، اظهار کرد: شرکت سنگ‌آهن گهر زمین بخشی از سنگ‌آهن کلوخه مورد نیاز کارخانه‌های کنسانتره موجود در منطقه را تامین می‌کند. همچنین کنسانتره تولیدی خود را در اختیار شرکت‌های فولادمبارکه، فولادخوزستان، شرکت میدکو و... قرار می‌دهد. در این راستا شرکت گهر زمین برنامه توسعه معدن را در دستور کار قرار داده که با تامین ماشین‌آلات سنگین با ظرفیت مناسب، امیدواریم بتوانیم در سال‌جاری با توجه به تحریم‌ها به هدف استخراج سالانه 20 میلیون تن سنگ‌آهن و 100 میلیون تن باطله، (در مجموع 120 میلیون تن عملیات معدنکاری) دست یابیم. 

او افزود: البته تحقق این موارد بستگی به ورود و تامین به موقع ماشین‌آلات با ظرفیت مناسب و موردنظر با توجه به تحریم‌های موجود و ویروس کرونا خواهد داشت. به گفته رحیمیان در صورت اجرای این برنامه، حدود 4900 نفر به‌طور مستقیم در معدن مشغول به کار خواهند شد. در بخش گندله‌ و 3 خط کنسانتره هم حدود هزار نفر فعالیت خواهند داشت. همچنین با توجه به احداث راه‌های ارتباطی در منطقه و در داخل سایت احداث تاسیسات زیربنایی، احداث سد باطله جدید و... حدود 7 هزار نفر مشغول به کار هستند.

 چالش‌ها و مشکلات 

مشکلات گهر زمین در این سال‌ها چه بوده است؟ این پرسش را با قائم‌مقام این شرکت در میان گذاشتیم و او در پاسخ گفت: دو بخش از مشکلات بر سر راه ما قرار دارند. نخستین بخش مشکل مربوط به اداره منابع طبیعی و سازمان حفاظت محیط‌زیست کشور است که تاکنون موفق به اخذ پروانه بهره‌برداری کارخانه‌های مذکور به‌دلیل مجاورت محدوده فعالیت گهر زمین با محدوده محافظت شده «بهرام گور» نشده‌ایم. پیگیری‌های مستمری در این خصوص انجام شده و قرار است جلسه‌ای با سازمان حفاظت محیط‌زیست کشور برگزار و مشکلات موجود مطرح و در این خصوص اتخاذ تصمیم شود. رحیمیان در ادامه اظهار کرد: تعویق در راه‌اندازی پروژه گندله‌سازی و خط 3 کنسانتره به‌دلیل تحریم‌ها و عدم امکان تامین و واردات ماشین‌آلات و تجهیزات موردنیاز از کشورهای اروپایی و همچنین عدم تمایل کارشناسان اروپایی و چینی  برای سفر به ایران جهت تست و کنترل ماشین‌آلات و تجهیزات خارجی با توجه به گارانتی ماشین‌آلات و تجهیزات خریداری شده به‌دلیل تحریم و شیوع ویروس کرونا، از دیگر مشکلاتی است که در بخش دوم چالش‌ها جانمایی شده‌اند.