مدیران صنعتی و مسوولان کشور سال‌هاست که به‌دنبال کمک به ایجاد قطب سوم تولید خودرو هستند تا رقابت در این بخش افزایش یابد و مشتری‌های محصولات داخلی فرصت انتخاب بیشتری داشته باشند.شرکت‌های زیادی در این دو دهه شکل گرفتند،توسعه یافتند و سپس کم فروغ شدند و این آرزو محقق نشد.اکنون به‌نظر می‌رسد که یک گروه خودرو سازی با تغییر مالکیت و مدیریت به‌دنبال آن است تا این خلأ را جبران کرده و با در دست داشتن برنامه های بلند پروازانه این آرزو ها را محقق کند.
ایجاد قطب سوم تولید خودرو در کشور
گروه بهمن در زمینه مونتاژ و تولید خودروهای سواری و تجاری در کیلومتر 13 جاده مخصوص کرج فعالیت می‌کند. این شرکت با سرمایه اولیه 600 هزار ریال در سال 1331 و در راستای فعالیت در زمینه حمل‌ونقل دریایی و حق‌العمل کاری نمایندگی‌های تجاری، به نام شرکت سهامی ایران خلیج کو تاسیس شد.
در سال 1338، اولین محصول خود را با عنوان وانت سه چرخ مزدا تولید کرد، سپس نام شرکت به کارخانه اتومبیل‌سازی مزدا تغییر یافت. در سال 1363 وانت مزدا 1600 به مرحله تولید رسید و این شرکت به «ایران وانت» تغییر نام داد.
سال 1378 با تغییر نام شرکت به گروه بهمن، حوزه فعالیت‌ها به زمینه‌های تولیدی، بازرگانی و سرمایه‌گذاری توسعه یافت و سر آغاز نوینی برای این مجموعه رقم خورد.
گروه بهمن در سال 95 با رویکردی جدید و ماموریتی متفاوت از گذشته به بخش‌خصوصی واگذار شد. ماموریت اصلی این شرکت، پوشش نیازهای بازار حمل‌ونقل با رویکرد تولید وسایل نقلیه از دوچرخ تا 18 چرخ و در قالب شرکت‌های ایران دو چرخ، بهمن موتور، سیبا موتور و بهمن دیزل،تجربه لازم را کسب کرد و اینک این شرکت نقش موثری در صنعت خودرو به‌ویژه در بخش‌خودروهای کار و تجاری ایفا می‌کند.
برنامه‌های آتی گروه در گرو شرایط اقتصادی
یوسف الهی شکیب، مدیرعامل گروه بهمن به «دنیای اقتصاد» می گوید: شرایط اقتصادی عاملی پیچیده است، از این‌رو تحقق اهداف قابل پیش‌بینی نیست؛ در مجموع شرایط اقتصادی کشور و نوع محاسبات سیاسی بر رویکرد شرکت به‌طور طبیعی تاثیرگذار است. قبل از تحریم‌های اخیر، گروه بهمن برنامه‌های بلند پروازانه‌ای در سر داشت به‌گونه‌ای‌که در زمینه تعامل با خودروسازان برتر، به لحاظ سنتی گروه بهمن شریک و همکار خودروسازان ژاپنی از جمله مزدا و میتسوبیشی بود اما این همکاری‌ها به حالت تعلیق در آمده است.
او می‌گوید: البته هم اکنون مزدا و ایسوزو با گروه بهمن در تعامل هستند اما به‌دلیل تحریم رویکرد‌ها تغییر کرده و به ناچار به سوی همکاری با برندهای دیگر رفتیم اما در این رویکرد جدید نیز به‌دنبال برندهایی معتبر و با کیفیت هستیم.
ذهنیت مردم همواره نسبت به گروه بهمن تولیداتی با برندهای با کیفیت است نظیر مزدا که خودرویی است در یک بازار محدود اما با کیفیت. از آنجا که انتظار مشتریان از گروه بهمن ، تولید خودروهای با کیفیت است از این رو سیاست گروه نیز بر همین رویکرد استوار است.
مجموع تولیدات گروه بهمن در سال‌جاری
براساس برنامه‌ای که این شرکت برای امسال به بورس ارائه کرده، در مجموع حدود 1700 دستگاه خودرو در بهمن دیزل و 15 هزار دستگاه در بهمن موتور ویک تعداد محدود در سیبا موتور تولید خواهد شد. در مجموع میزان تولید در زیر مجموعه‌های گروه بهمن در زمینه تجاری و غیر تجاری در سال‌جهش تولید به حدود 15 تا 17 هزار دستگاه خواهد رسید.
به گفته الهی‌شکیب، امسال با یک تدابیر بسیارسختگیرانه به لحاظ مسائل بهداشتی و و تدوین پروتکل‌هایی برای پیشگیری از شیوع ویروس کرونا، از نظرعملکردی و کارکرد به شرایط نسبتا عادی در شرکت دست یافتیم و تهدیدی برای اینکه با ظرفیت کامل تولید کنیم، وجود ندارد.
مدیرعامل گروه بهمن می‌گوید: با توجه به کمبود در بازار و احساس نیاز از سوی مشتریان، گروه بهمن درصدد است تا تولید خودروهای وانت را افزایش قابل‌توجهی بدهد که بخش عمده‌ای از نیاز کشور را برآورده کند.
هم اکنون بخش اعظم وانت‌های تولیدی در بهمن موتور از شرکت‌های تابعه گروه بهمن داخلی‌سازی شده که علاوه برسهولت در تامین، بهای تمام شده آن مناسب و از خدمات پس از فروش بهتری نسبت به خودروهای وارداتی برخوردار است.
او از بهبود کیفیت یکی از محصولات بهمن دیزل به نام شیلر به‌عنوان یکی از برنامه های امسال این زیرمجموعه خبر می‌دهد.
سرمایه‌گذاری بسیاری در زمینه خودروی شیلر از تولیدات بهمن دیزل درسال گذشته برای بهبود کیفیت انجام شده، از این رو در سال‌جاری مینی بوس شیلر با ویژگی‌هایی کاملا متمایز و خاص به لحاظ ظرفیت صندلی و ارتفاع به تولید خواهد رسید.
به گفته الهی‌شکیب، همچنین شرکت توسعه قوای محرکه تیوان از شرکت‌های زیرمجموعه گروه بهمن، به تازگی فعالیت خود را در زمینه طراحی و تولید موتور خودرو با استفاده از توانمندی‌ها و عمق داخلی‌سازی آغاز کرده است. این شرکت موتورهایی با قدرت بالا، کم‌مصرف و مطابق با استانداردهای جهانی تولید می‌کند که در آینده‌ای نزدیک تامین‌کننده اصلی نیاز خودروسازان خواهد شد.
خطوط تولید این شرکت با ظرفیت نهایی تولید حدود 500 هزار دستگاه در سال، نیازهای داخلی را تا حد زیادی تامین خواهد کرد.
موتورهای فعلی در داخل کشور معمولا پیشرانه‌های 6/ 1 یا 8/ 1 لیتری هستند که حجم موتور تولیدی تیوان پایین‌تر و با قدرت بسیار بالاتری است، همچنین مصرف سوخت و آلاینده‌های تولیدی این موتور کمتر و مطابق استانداردها و فناوری روز دنیا است. در اصل خانواده موتورهای تیوان کم‌مصرف، پرقدرت و دارای استاندارد یورو6 هستند که مدرن‌ترین موتور تولیدی داخل کشور محسوب می‌شوند. محل این کارخانه در شهرک صنعتی کاسپین قزوین است و ظرفیت بسیار خوبی در صنعت خودرو ایجاد خواهد کرد.
الهی‌شکیب در مورد تعهدات گروه بهمن در سال گذشته برای خودروی هاوال می‌گوید: برای هاوال تعدادی ثبت نام صورت گرفت اما به‌دلیل ساختار سهامداری، این برند بعد از شروع دوباره تحریم‌ها ارتباطش را با گروه بهمن قطع کرده است؛ از این‌رو هاوال دیگر تولید نخواهد شد و محصول جدیدی جایگزین آن خواهد شد. تعداد 2500 ثبت نام برای خودروی چینی هاوال در گروه بهمن درسال گذشته انجام شد که بخشی از آن تامین و برخی دیگر با استفاده از خودروهای دیگر جایگزین شد. بر این اساس بالغ بر 95 درصد تعهدات از سوی گروه بهمن صورت گرفت و به سایر ثبت نام‌کنندگان اعلام شد که برای تحویل خودروی جایگزین مراجعه کنند اما هنوز مراجعه‌ای صورت نگرفته است.
چالش‌های سد بزرگ تحریم
او می‌افزاید: هم‌اکنون به‌دلیل تحریم تامین قطعات موردنیاز برای تولید خودروهای جدید با مشکلات عدیده‌ای مواجه است و درحال‌حاضر تولیدات اصلی گروه بهمن، محصولات بهمن دیزل شامل مزدا دوکابین، تک‌کابین،
کاپرا و شیلر است. همچنین تولید موتورسیکلت‌های برقی با پیمایش قابل قبول در حمل‌ونقل شهری نیز از برنامه‌های آتی گروه بهمن است.
او تاکید می‌کند: عمده مشکلات موجود در شرایط کنونی را می‌توان عدم تخصیص ارز از سوی بانک‌مرکزی از ابتدای امسال برشمرد که بزرگ‌ترین تهدید برای واحدهای تولیدی است و چنانچه راهکاری برای این موضوع اندیشیده نشود در واردات قطعات با چالش اساسی مواجه خواهیم شد.
از دیگر چالش‌های گروه بهمن در شرایط کنونی را می‌توان محدودیت‌های بین‌المللی برشمرد، زیرا بسیاری از تامین‌کنندگان به‌طور مستقیم تمایل به همکاری ندارند که این امر علاوه بر اینکه موجب افزایش هزینه‌ها می‌شود در روند تولید نیز وقفه ایجاد می‌کند.
این مدیر باسابقه در زمینه حمایت از صنعت خودرو معتقد است: مردم ایران شایستگی و استحقاق خودروی به روز و باکیفیت را دارند و به‌دلیل اینکه خودرو محصولی است که عامه مردم با آن سروکار دارند و به نوعی جزو ضروریات زندگی شده، حساسیت و انتظار از خودروسازان بالاتر از شرایط عمومی کشور است، درحالی‌که انتظارها از خودروی ساخت داخل در سطح جهانی است اما در بسیاری از بخش‌های صنعت و اقتصاد این سطح از انتظار وجود ندارد.
الهی‌شکیب معتقد است: همان‌گونه که کشور در حوزه تولید محصولات پایه و محصولاتی که به‌عنوان مواد اولیه مورد استفاده قرار می‌گیرد به سطح جهانی رسیده است آیا در زمینه قوانین و مقررات حمایتی از صنعت نیز مانند دنیا عمل می‌شود؟ آیا نوع تعاملات بانک‌های ما با واحدهای خودروسازی مانند سایر کشورها است؟ با تمام این مشکلات و نواقص چگونه سطح انتظار از صنعت خودرو، تولید در سطح جهانی است؟
او می‌گوید: قوانین حمایتی و تولیدی در ایران متاسفانه رویکرد تولیدی ندارد و چنانچه بخواهیم در صنعت خودرو انتظارات کشور را برآورده کنیم نیاز به اسناد بالادستی و همچنین بازنگری در قوانین و مقررات و نوع مدیریت خودروسازی ضروری است.
در حوزه تکنولوژی و دانش فنی تولید قطعات نیاز به تعامل داریم، در دنیای رقابتی امروز برای کاهش هزینه‌های تولید، طراحی و ساخت پلت‌فرم‌ها توسط خودروساز‌ها به اشتراک گذاشته می‌شود و تکیه بر منابع و بازار داخلی علاوه بر اینکه زمانبر است توجیه اقتصادی نیز ندارد.
گروه بهمن درتلاش است فارغ از رویکردهای دولتی، سیستمی چابک و اقتصادی داشته باشد و امیدوار است با اصلاح برخی قوانین و مقررات و امکانات و ارائه تسهیلات از سوی بخش‌های مختلف نظیر بانک‌مرکزی و سایر دستگاه‌ها همانند وزارت صنایع، بتواند از پتانسیل موجود در کشور استفاده کند.
هم اکنون 3 هزار و 400 نفر به‌طور مستقیم در گروه بهمن اشتغال مستقیم دارند و این گروه توانست مقام اول را در زمینه خدمات فروش کسب کند.
