شهرستان طبس در غرب استان خراسانجنوبی واقع شده و حوضه زغالدار طبس با وسعتی افزون بر 30هزار کیلومتر مربع و ذخیره اکتشافی 75/ 2 میلیارد تن زغالسنگ کک شو و حرارتی، غنیترین و بزرگترین ناحیه زغالی ایران محسوب میشود. ناحیه پروده با وسعت 1200 کیلومتر مربع و ذخیره زمینشناسی 1/ 1میلیارد تن زغالسنگ کک شو، یکی از چهار ناحیه زغالی طبس و بزرگترین حوزه زغالسنگ کک شو ایران بهشمار میرود. «شرکت زغالسنگ پروده طبس» از شرکتهای فعال در زمینه تولید زغالسنگ در منطقه طبس است؛ شرکتی که بهعنوان نخستین بهرهبردار معادن مکانیزه زغالسنگ ایران از سال 1387 فعالیت خود را در منطقه پروده طبس آغاز کرده و با فناوریهای جدید استخراج و اداره بزرگترین کارخانه زغالشویی کشور برای فرآوری محصول خام، تولیدکننده عمده زغالسنگ ایران برای مصارف صنایع ککسازی و فولادی است.
معدنی تمام مکانیزه
رمضان کریتیثانی در گفتوگو با «دنیایاقتصاد» به تشریح عملکرد شرکت پرداخت و گفت: فعالیتهای اکتشافی منطقه از دهه 50 آغاز و در دهه 70 طرح تجهیز معادن زغالسنگ طبس تعریف و با سرمایهگذاری مشترک داخلی و خارجی آغاز به کار کرد. هدف این طرح دستیابی به ظرفیت تولید سالانه یک میلیون و 500 هزار تن زغالسنگ خام و 750 هزار تن کنسانتره محصول بود. عملیات اجرایی معدن اوایل دهه80 در معادن شماره یک و مرکزی پروده یک آغاز شد و در سال 1386 به اتمام رسید.این شرکت در سال 1387 با هدف بهرهبرداری از ذخایر محدوده طرح مذکور، بهعنوان نخستین بهرهبردار معادن تمام مکانیزه زیرزمینی زغالسنگ کشور آغاز به کار کرد.
وی در ادامه به تشریح وضعیت ذخایر زغالی ایران پرداخت و گفت: عمده این ذخایر در نواحی البرز، کرمان و طبس قرار گرفتهاند و مجموع ذخایر اکتشافشده کشور در این نواحی افزون بر 3 میلیارد و 617 میلیون تن است.
منطقه پروده بزرگترین حوزه زغال ککشوی ایران است که ذخیره اکتشافی آن افزون بر 1/ 1 میلیارد تن بوده و دارای 5 لایه زغالیB1، B2، C1، C2 و D است که در حال حاضر تمرکز کار استخراج روی لایه C1 در حال انجام است. این منطقه بر اساس گسلهای موجود، به بخشهای پروده یک، دو، سه، چهار و پروده شرقی تقسیمبندی شده و شرکتهای مختلفی در این بخشها فعالیت دارند. شرکت زغالسنگ پروده طبس با ظرفیت اسمی استخراج سالانه 5/ 1میلیون تن زغالسنگ خام و تولید 750 هزار تن کنسانتره، در یک گستره 70 کیلومترمربعی از پروده یک فعالیت داشته و استخراج زغالسنگ را در معادن مرکزی و شماره یک این بخش انجام میدهد. ذخایر اکتشافی در حیطه معادن تحت اختیار این شرکت حدود 64 میلیون تن است که مجوز بهرهبرداری برای برداشت 5/ 26 میلیون تن از ذخایر در یک دوره 5/ 16 ساله برای شرکت زغالسنگ پروده طبس صادر شده است.
مدیرعامل شرکت زغالسنگ پروده طبس با تاکید بر اینکه ما نخستین و تنها معدن تمام مکانیزه استخراج زیرزمینی و تولیدکننده عمده زغالسنگ کشور هستیم، افزود: بهعنوان بزرگترین تولیدکننده زغالسنگ کشور برای ششمین سال متوالی، در سال 1398 بیش از یک میلیون و 200 هزار تن زغالسنگ خام و حدود 570هزار تن کنسانتره تولید کردهایم. این شرکت در سال 1398 علاوه بر تولید زغالسنگ خام و کنسانتره، موفق به اجرای 6632 متر حفر زیرزمینی در معادن نیز شده است.
کریتیثانی افزود: هرچند زغالسنگ طبس در بازار جهانی نیز تقاضا دارد با این حال نیاز داخلی و ضرورت حمایت از صنایع ملی باعث شد تولید سال 98 را در بازار داخل از جمله شرکت ذوب آهن اصفهان و واحدهای ککسازی طبس و کرمان عرضه کنیم.
وی در ادامه تاکید کرد: با در اختیار داشتن منابع تجهیزاتی مانند ماشینآلات حفر، استخراج و بهرهگیری از بزرگترین کارخانه زغالشویی ایران و نیز وجود سرمایههای انسانی جوان و متخصص در بخشهای مختلف، شرکت زغالسنگ پروده طبس توانایی لازم برای ایجاد جهش در تولید زغالسنگ کشور را دارد؛ با این حال، تحقق این مهم منوط به حمایت دولت در تامین منابع مالی و تسهیلات حمایتی و همچنین همکاری متولیان بخش معدن برای در اختیار گذاشتن ذخایر و منابع جدید زغالی است و بر این اساس، شرکت زغالسنگ پروده طبس آمادگی دارد به توسعه معدنکاری مکانیزه در کشور برای افزایش تولید و تامین خوراک صنایع کشور کمک کند.
مدیرعامل شرکت زغالسنگ پروده طبس درباره وضعیت تولید و اشتغال این شرکت عنوان کرد: تاکنون حدود 2500 فرصت اشتغال پایدار در این شرکت ایجاد شده است؛ این شرکت در 11 سال فعالیت خود موفق به استخراج حدود 9 میلیون تن زغالسنگ خام از مسیرهای پیشروی، 7 کارگاه مکانیزه لانگوال و کارگاههای نیمهمکانیزه و سنتی و بیش از 4 میلیون تن کنسانتره شده و بر اساس برنامه، تولید کنسانتره زغالسنگ ککشوی این شرکت در پایان استخراج هشتمین کارگاه مکانیزه لانگوال که هماکنون در حال کار است، به حدود 5 میلیون تن خواهد رسید. ضمن اینکه با برنامهریزی صورتگرفته، دستیابی به ظرفیتهای تولید زغالسنگ خام و کنسانتره، تا افق 1400 محقق خواهد شد.
مدیرعامل شرکت زغالسنگ پروده طبس با اعلام این نکته که ظرفیت زغالی منطقه طبس هنوز هم بهدرستی شناخته نشده و نیازمند اکتشافات بیشتر است، افزود: وجود این معادن در کنار سایر مواد و کانیهای منطقه طبس، یک موهبت خدادادی است که در صورت سرمایهگذاری اساسی و برنامهریزی اصولی، محور توسعه همهجانبه شهرستان و استان بوده و در رشد معدنی، صنعتی و اقتصادی کشور نیز تاثیر قابل توجهی خواهد داشت و بر اساس فرمایشات مقام معظم رهبری با مضمون ضرورت جایگزینی اقتصادی نفتی، معدن بدون شک یکی از این جایگزینها است.
برنامه سال 1399 و ورود به بازار سرمایه
مدیرعامل شرکت زغالسنگ پروده طبس در تشریح اهداف و برنامههای شرکت در سال 1399 گفت: براساس برنامهریزی صورتگرفته، شرکت زغالسنگ پروده طبس استخراج بیش از یک میلیون و 500 هزار تن زغالسنگ خام، تولید 615 هزار تن کنسانتره و اجرای بیش از 7800 متر حفریات زیرزمینی در معادن را هدفگذاری کرده است که با تحقق این برنامه، دستیابی به ظرفیت و توان اسمی تعریف شده برای پروژه فاز اول توسعه معادن زغالسنگ طبس در موضوع استخراج زغالسنگ خام تحقق خواهد یافت.
کریتیثانی درباره ورود به بازار سرمایه گفت: بر اساس سیاستهای صدر تامین و شستا بهعنوان سهامدار اصلی این شرکت، برنامهریزی برای ورود به فرابورس را از سال گذشته در دستور کار قرار دادهایم؛ در این راستا مجوز هیات پذیرش نیز دریافت شده و انتظار میرود این فرآیند ظرف ماههای آتی محقق شود.وی همچنین ضمن اشاره به معافیتهای مالیاتی شرکتهای پذیرفته شده، عنوان کرد: ورود به فرابورس بدون شک گام بزرگ دیگری در مسیر اعتلای شرکت است که در نهایت منجر به افزایش شفافیت، کارآیی و همچنین بهبود عملکرد جاری خواهد شد. همچنین ورود شرکت به این بازار به دلیل تمرکز سرمایه با هدف مشارکت در حقوق شرکتهای پذیرش شده صورت گرفته و یک بازار هدفمند ایجاد میکند که امکان جذب منابع و افزایش سرمایه را در مقایسه با شرکتهای خارج از بورس، بسیار تسهیل کرده و هزینههای مرتبط با توسعه را کاهش میدهد، ضمن اینکه بهروزرسانی ارزش واقعی شرکت میتواند نگاه و نگرش یک بازار متخصص را به آینده شرکت معطوف کند.
وی با اعلام اینکه برای افزایش استخراج زغالسنگ خام و بهبود راندمان تولید کنسانتره برنامههایی در دست اقدام داریم، افزود: به منظور افزایش سطح استخراج معادن، پروژه خرید سری دوم تجهیزات مکانیزه استخراج لانگوال در دستور کار قرار دارد که گزارشهای فنی و اقتصادی طرح تهیه شده و در حال حاضر پیگیری برای استفاده از خدمات مشاوران متخصص در این حوزه برای نهایی کردن موضوع، در حال پیگیری است.
برای افزایش میزان و کیفیت تولید کنسانتره نیز پروژه اسپیرال در کارخانه زغالشویی این شرکت در حال اجراست که هدف این طرح، افزایش راندمان فرآوری زغالسنگ و افزایش میزان تولید است.