خبرگزاری مهر: در پی کشته شدن جورج فلوید، مرد سیاهپوستی که چند روز پیش قربانی خشونت نژادپرستانه پلیس امریکا شد، ایالتهای مختلف امریکا شاهد اعتراضات گستردهای بود. نژادپرستی از جمله مسائل ریشه دار و تاریخی جامعه امریکاست که از بدو تأسیس این کشور و با قتل عام سرخ پوستها و همچنین در دوران برده داری نمود داشته است و به نظر میرسد همچنان این معضل در جامعه امریکایی قربانی میگیرد.
فواد ایزدی درباره این مسأله در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: از قبل از تأسیس آمریکا مشکل نژاد پرستی را در این کشور مشاهده میکنیم. یکی زمانی که مهاجران اروپایی در آمریکا سرخ پوستان بومی را قتل عام کردند که غالباً هم با نگاه نژادی و درگیری نژادی این کار را کردند. این برخوردشان با سرخ پوستان بود. مورد دیگر مربوط به سیاه پوستانی میشود که آنها را به زور از آفریقا به عنوان برده میآوردند و این کار هم با نگاه نژادی و تفکر برتری نژادی اتفاق افتاد.
عضو هیئت علمی دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران افزود: در اولین روزی که آمریکا شکل گرفت قبل از اینکه رسماً تأسیس شود، این نگاه نژادپرستانه در آمریکا وجود داشته است. از آن جایی که این یک مسئله ریشهای است، به راحتی قرار نیست از بین برود. این یکی از محورهای اصلی کشور و تمدن آمریکا است. اگر برای آمریکا تمدنی قائل باشیم، نژاد پرستی یکی از شاخصها و ستونهای اصلی تمدن آمریکا است.
وی ادامه داد: در آمریکا تفکر داروینیسم اجتماعی حاکم است. نظریه داروین این بود که آن موجودی که توانمندتر است میماند و آنی که ضعیف است از بین میرود. عدهای آمدند این تفکر را در مباحث اجتماعی هم داخل کردند، به این معنی که اگر کسی ضعیف است، نه لزوماً وظیفه دولت است به او کمک کند نه وظیفه کس دیگری است. اتفاقاً از بین رفتن قشرهای ضعیف لزوماً بد نیست، چون فضا را برای قشرهای قویتر جامعه باز میکند.
فواد ایزدی اضافه کرد: این معمولاً یکی از نگاههای ریشهای مسئولین آمریکا بوده است. آمریکا کشور فقیری نیست. حدوداً 1 تریلیون دلار هزینه نظامی دارد. هزینه پنتاگون و هزینههای نظامی دیگر را جمع کنیم 1 تریلیون دلار میشود. کشوری که میتواند 1 تریلیون دلار یعنی 1000 میلیارد دلار هزینه نظامی داشته باشد، کشور فقیری نیست، اما شما میبینید یک ویروسی مثل کرونا شکل میگیرد و متوجه میشوید شرایط آمریکا از نظر بهداشتی فاجعه است و رتبه 1 را از نظر تعداد کشته پیدا میکند. معلوم میشود مشکلات ساختاری و زیرساختی در آنجا وجود دارد.
وی سپس گفت: این عقبه فکری و تاریخی نتیجه اش وضعیت فعلی آمریکا میشود. در گوگل اسکالر مقاله پیرامون داروینیسم اجتماعی زیاد است. منتها لزوماً افرادی که معتقد به داروینیسم اجتماعی هستند نمیگویند ما معتقد به این هستیم بلکه عملاً معتقد هستند. چون معتقد بودن به چنین مفهومی خیلی نکته مثبتی نیست و خیلی از افرادی که این افکار را دارند آن را تبلیغ نمیکنند و نمیگویند ما معتقد به داروینیسم اجتماعی هستیم، اما به گونهای عمل میکنند که معلوم است کاملاً معتقد هستند.
فواد ایزدی خاطرنشان کرد: در آمریکا اگر کسی در محیطهای اجتماعی و دانشگاهی و جاهای دیگر خیلی نظریه داروین را رد کند مورد پسندشان نیست و برخورد میکنند. البته در مورد داروینیسم اجتماعی لزوماً این طور نیست که بگویند شما معتقد به داروینیسم اجتماعی نیستید پس با شما فلان برخورد میشود. اصل داستان ریشهای است و حرف آن زده نمیشود، ولی عمل میشود. به این معنا که اگر شما بخواهید در سیستم آمریکا کار کنید، ولی این گونه عمل نکنید خیلی به شما میدان نمیدهند.
وی افزود: در آمریکا یک حالت دیکتاتوری وجود دارد. با کسی شوخی ندارند و برخی مباحث در آمریکا کم و بیش مورد اجماع واقع میشود و خیلی هم فرق نمیکند دموکرات یا جمهوری خواه سر کار بیاید. با سلیقههای مختلف میآیند، اما معتقد به برخی از مسائل میشوند و به کس دیگری هم اجازه نمیدهند، وارد سیستم حکومتی آمریکا شود. این میشود که وضعیت فعلی آمریکا شکل میگیرد.
فواد ایزدی در پاسخ به این سوال که سیاه پوستان در آمریکا در حال حاضر چه محدودیتهایی دارند، گفت: باید بپرسید چه محدودیتهایی ندارند! هر چه محدودیت متصور باشد اینها دارند. غیر از مباحثی که جنبه منزوی کردن و ایجاد بیماری در اینها دارد، سالهاست دولت آمریکا مصرف مواد مخدر را در محیطهای رنگین پوستان تشویق میکند. هر چقدر بخواهند مجوز مشروب فروشی در مناطق اینها داده میشود. در این موارد نه تنها محدودیت وجود ندارد بلکه تشویق هم میشود.
وی در پایان گفت: جمعیت سیاه پوست آمریکا تقریباً 45 میلیون نفر هستند. 45 میلیون نفر جمعیت کمی نیست و معادل نصف جمعیت ایران است، اما چرا اینها در شرایطی هستند که یکی از آنها زیر زانوی یک فرد سفیدپوست که اتفاقاً پلیس هم هست و باید برود جلوی تعرضات را بگیرد، جانش را از دست میدهد؟ چرا باید این طور باشد؟ این جمعیت سیاه پوست آمریکا همان قدر باهوش اند که سفید پوستان باهوش هستند و مسائل و وضعیت خودشان را درک میکنند و به همین دلیل نیز دارند اعتراض میکنند.