اقتصادآنلاین – صبا نوبری؛ اسفندماه بود که بانک مرکزی در بخشنامه‌ای اعلام کرد به دلیل شرایط حاصل از شیوع کرونا و آسیبی که به کسب‌وکارهای مختلف وارد شده است اقساط تسهیلات دریافتی توسط برخی رسته‌های مشخص کسب‌وکارها برای ماه‌های اسفند، فروردین و اردیبهشت از افراد دریافت نخواهد شد و پرداخت آن‌ها به پس از پایان مهلت بازپرداخت موکول می‌شود.
پس از گذشت مهلت تعیین شده مشخص شد بانک‌ها این بار هم از انجام دستورات بانک مرکزی سرباز زده و هر یک به شیوه خود عمل می‌کنند.
برخی بانک‌ها در خردادماه بدون اطلاع به مشتریان خود قسط سه‌ماه را همزمان از حسابشان برداشت کرده و علاوه بر آن به دنبال دریافت جریمه دیرکرد هم هستند.
با توجه به اینکه بانک مرکزی پس از ابلاغ بخشنامه‌های فوق تاکید کرد که همه تسهیلات قرض‌الحسنه فارغ از نوع کسب‌وکار و تمکن یا عدم تمکن افراد مشمول این شرایط خواهند شد بانک‌های قرض‌الحسنه تقریبا بر این قاعده پایبند ماندند.
اما گزارش میدانی اقتصادآنلاین نشان می‌دهد شرایط در بانک‌های دیگر به این صورت نبوده است و هر یک برای برداشت‌های خود بهانه‌های مختلفی می‌آوردند.
بانک‌ها چه می‌گویند؟
بسیاری از بانک‌ها پس از برداشت اقساط وقتی با اعتراض مشتریان مواجه شدند اعلام کردند شما باید حتما مشمول کسب‌وکارهایی که بانک مرکزی اعلام کرده است باشید. برخی هم گفتند فقط تسهیلات قرض‌الحسنه مشمول این شرایط خواهند شد.
کارمند شعبه یکی از بانک‌ها در پاسخ به اینکه شرایط دریافت اقساط تسهیلات از افراد به چه صورت است؟ گفت: اگر پول در حساب باشد ما اقساط را برداشت می‌کنیم در ضمن بانک مرکزی نگفته است که اقساط را دریافت نکنید بلکه گفته است اگر کسانی توانایی پرداخت را نداشتند باید درخواست بدهند و درخواستشان برای بررسی به بانک مرکزی ارجاع داده شود و پس از آن بانک مرکزی به ما اعلام کند که آیا این فرد مشمول شرایط تعیین شده خواهد شد یا خیر؟
رییس این شعبه به خبرنگار اقتصادآنلاین گفت: اگر این سه ماه پرداخت نشود شرایط سخت‌تر شده و اقساط سنگین می‌شود پس بهتر است که سر موعد مبالغ را پرداخت کنند.
رییس شعبه یک بانک دولتی دیگر هم گفت: بانک مرکزی تنها گفته است که اقساط وام‌های قرض‌الحسنه را تا 3ماه دریافت نکنیم و پس از آن برداشت‌ها به روال قبل خواهد بود. همچنین برای این سه ماه تعویق جریمه هم در نظر گرفته خواهد شد.
یکی از مشتریان همین بانک به ما گفت: نه تنها اقساط سه ماه گذشته را یکجا با قسط خردادماه ازحساب برداشت کردند بلکه جریمه هم شدیم و پس از پیگیری‌ها رییس شعبه به ما گفت بدهی معوق زیادی داریم و فشار زیادی بر روی ما است.
وام ازدواج چه می‌شود؟
یکی از مشتریان یک بانک خصوصی به اقتصادآنلاین گفت: من یک وام ازدواج دریافت کردم و با توجه به آنچه بانک مرکزی گفت قسط اسفندماه را پرداخت نکردم. همان روز موعد پرداخت به ضامن من پیام دادند و وقتی به بانک مراجعه کردم و پرسیدم که با توجه به دستور بانک مرکزی نباید اقساط را برداشت کنید به من گفتند چیزی به ما ابلاغ نشده است. من قسط فروردین را هم پرداخت کردم اما در اردیبهشت‌ماه یکی از اقساط به حساب من برگشت داده شد.
اما مشتری یکی دیگر از بانک‌های خصوصی درباره همین وام ازدواج گفت که در این سه ماه قسطی از حسابش برداشت نشده است.
تعیین شیوه برخورد با تسهیلات‌گیرندگان با بانک مرکزی است
رییس شعبه یکی از بانک‌های خصوصی به خبرنگار اقتصادآنلاین گفت: ما در شعبه خود تا کنون وام قرض‌الحسنه‌ای نداشتیم اما یکی از مشتریان به ما مراجعه کرد و گفت من توانایی پرداخت را ندارم من هم به بالا نامه زدم و درخواست کردم تا با تعویق در پرداخت اقساطش موافقت شود که همکاری لازم صورت گرفت. وی افزود: بانک مرکزی باید اعلام کند که کسب‌وکار افراد شامل این بخشودگی می‌شود یا خیر؟ و رفتار شعبه با این مشتری باید چگونه باشد اما بخشنامه اجرایی شده و مثل جریان برگشت چک ها است باید مشخص شود که حتما بخاطر کرونا نتوانسته چک را پرداخت کند و ما هم روش تشخیصی نداشتیم و بانک مرکزی باید مصداقی به ما اعلام می‌کرد.این رییس شعبه تاکید کرد: نمی‌توان گفت بانک‌ها سلیقه ای برخورد می‌کنند و شاید مشتری خودش اینگونه برداشت می‌کند که جزو آن مشاغل محسوب می‌شود ولی چیزی به بانکش ابلاغ نشده است.
بانک مرکزی: برداشت بیش از یک قسط در خرداد تخلف است
به دنبال اتفاقات اخیر بانک مرکزی روز گذشته اعلام کرد بانک‌ها و موسسات اعتباری غیربانکی نباید بیش از یک قسط از مشمولان طرح امهال اقساط وام‌های قرض الحسنه ماه‌های اسفند 1398 و فروردین و اردیبهشت 1399 دریافت کنند.
در این شرایط که بانک مرکزی مشخصا دریافت اقساط قرض‌الحسنه را در این سه ماه تخلف اعلام کرده است مشخص نیست چرا بانک‌ها از رعایت آن سر باز زدند و هر یک به شیوه خود عمل می‌کنند.
از طرفی بسیاری از افرادی که تسهیلات دریافت کردند تصور کردند که تمامی وام‌های دریافتی مشمول این تعویق می‌شوند و نمی‌دانستند که فقط اقساط کسب‌وکارهای خاص و یا وام‌های قرض‌الحسنه در این سه ماه به تعویق می‌افتد و متضرر شدند.
بنظر می‌رسد در این شرایط بانک مرکزی باید نظارت خود را بیشتر می‌کرد و یا بانک‌ها موظف می‌شدند تا به نحوی به مشتریان خود اطلاع رسانی کنند که مشکلاتی از این دست برای افراد رخ ندهد.
اقتصادآنلاین در روزهای آینده بیشتر به این موضوع خواهد پرداخت.
