سرویس ورزشی مشرق - در طول سال های گذشته همواره قهرمان لیگ برتر فوتبال کشورمان با دریافت جام قهرمانی و برگزاری یک جشن در محل آخرین دیدارش این جشن بزرگ را با هواداران خود تقسیم کرده است با این تفاوت که هرگز توضیح یا خبری در رابطه با دریافت جایزه نقدی از سوی فدراسیون فوتبال مطرح نبوده است.
بررسی و دقیق شدن روی لیگ های فوتبال مطرح در اروپا و دیگر نقاط جهان مشخص می‌کند تیم های قهرمان سهم عمده‌ای از محل حق پخش تلویزیونی و تبلیغات محیطی اطراف فوتبال را به خود اختصاص می‌دهند. به این شرح که بخشی از این مبالغ به صورت مستقیم و مساوی بین همه تیم های فوتبال لیگ‌های معتبر و نامعتبر تقسیم شده و بخشی از آن بر اساس رتبه و جایگاه، همچنین ظرفیت‌های باشگاه‌ها بین آنها تقسیم می‌شود.
به طور مثال در پایان فصل 20-2019 در لالیگا اسپانیا از مجموعه آورده پولی که بابت حق پخش تلویزیونی و تبلیغات محیطی نصیب فدراسیون فوتبال اسپانیا شده بود تیم بارسلونا مبلغ 150 میلیون یورو و تیم دوم که اتلتیکو مادرید بود 128 میلیون یورو جایزه نقدی دریافت کردند. در این میان جایزه نقدی تیم رئال مادرید به عنوان تیم رده سوم جدول لالیگا 146 میلیون یورو از فدراسیون فوتبال اسپانیا بود. چیزی در حدود 18 میلیون یورو بیشتر از تیم دوم!
چرایی این مطلب کاملاً واضح و مشخص و در فوتبال اسپانیا و فوتبال روز دنیا تعریف شده است. طبق جدول تقسیم بندی پول پخش تلویزیونی و تبلیغات محیطی از 100 درصد مبلغ آورده برای فدراسیون فوتبال 50 درصد از آن به صورت مساوی بین همه تیمها تقسیم می‌شود. اما 25 درصد این مبلغ بر اساس جایگاه تیم ها در رتبه‌های اول تا پایان جدول تقسیم می شود. 25 درصد باقی مانده نیز بر اساس ظرفیت‌های شرکت کنندگان در هر تورنمنت تقسیم‌بندی و به آنها پرداخت می‌شود. به طور نمونه تیم رئال مادرید برای کسب عنوان سومی در جایگاه جدول لالیگا مبلغ 18 میلیون یورو از تیم اتلتیکو مادرید بیشتر دریافت کرد. چرایی این موضوع به بحث بلیت‌فروشی، حق پخش تلویزیونی و دقایق و ثانیه های تبلیغاتی بیشتر برای این تیم در رسانه‌های مختلف مربوط می‌شود.
نمونه دیگر این موضوع در فصل 2018 و 2019 لیگ برتر انگلیس جایی بود که تیم منچسترسیتی پس از کسب عنوان قهرمانی 151 میلیون پوند جایزه دریافت کرد ولی تیم لیورپول به عنوان تیم دوم جدول رده بندی 152 میلیون یورو جایزه گرفت و تیم چلسی به عنوان تیم سوم جدول 146 میلیون پوند. اینجا هم مشخص می‌شود که تیم لیورپول به دلیل ظرفیت های بیشتری که برای جلب مخاطب داشته توانسته یک میلیون پوند بیشتر از تیم من سیتی یا همان قهرمان دریافتی داشته باشد.
برای بررسی چنین موضوعی در لیگ برتر فوتبال کشورمان با حجت الله بهمنی مدیر روابط عمومی سازمان لیگ صحبت کردیم که وی در گفت و گو با مشرق، در همین باره توضیح داد: در ایران نیز تیم ها بر اساس جدولی که برای باشگاه‌ها تعیین شده از محل کسب درآمدهای لیگ برتر دریافتی دارند. با این تفاوت که از 100 درصد آورده تبلیغات محیطی و تلویزیونی 20 درصد آن به ترتیب بین فدراسیون فوتبال (10درصد)، سازمان لیگ و هیئت فوتبال میزبان (هر یک 5 درصد) تقسیم می‌شود و 80 درصد باقیمانده به دو نسبت بین همه تیم ها تقسیم می شود.
وی ادامه داد: 40 درصد از کل رقم باقی مانده به طور مساوی به همه تیمها تعلق می گیرد و 40 درصد باقی مانده بر اساس رتبه تیم های حاضر در جدول باشگاه ها اختصاص می یابد.
او در پاسخ به این سوال که چرا در فوتبال کشورمان به ظرفیت سنجی و مخاطب محوری تیمها توجهی نمی‌شود، توضیح داد: در این باره و از زمانی که بلیت فروشی به باشگاه واگذار شد این موضوع به این شکل در بحث پرداخت پول به باشگاه‌های پرطرفدارتر تعریف شد. به این ترتیب که تیم‌هایی مانند پرسپولیس و استقلال به دلیل داشتن تماشاگران بیشتر سهم بیشتری بابت بلیت فروشی دریافت می‌کنند. سهمی که 80 درصد آن به باشگاه میزبان و 20 درصد باقیمانده به طور مساوی بین تیم مهمان، سازمان لیگ و هیئت فوتبال میزبان تقسیم می‌شود که البته در این مدت هنوز از این محل پولی به سازمان لیگ پرداخت نشده است.
به این ترتیب مشخص می شود تیم های قهرمان در فوتبال کشورمان اگر جایزه نقدی دریافت می کنند در واقع بخشی از همان تبلیغات محیطی خواهد بود که به دلیل نداشتن حق پخش تلویزیونی این سهم بسیار کمتر از آنچه که می تواند باشد است.
بهمنی در همین خصوص توضیح داد: با توجه به پیگیری های سالهای اخیر به ویژه در ماه‌های گذشته درصدد هستیم تا با دریافت حق پخش تلویزیونی از صدا و سیما از این بابت سهم بیشتری بابت پخش مسابقات فوتبال به ویژه به تیم‌هایی که پرطرفدارتر هستند اختصاص بدهیم.