مادر بزرگ 94 ساله ی من که زنی تیز و زیرک است، همه ی عمر خود استاد حل جدول بوده و در این زمینه یک هنرمند به شمار می رود. حل جدول بسیار زمان می برد، و این روزها وقت اضافه ی زیادی دارد و به خوبی به این کار می رسد. من فکر میکنم بین حل جدول و اینقدر زیرک و تیز بودن در سن 94 سالگی ارتباطی مستقیم وجود دارد. بهتر است بدانید که مغز نیز مثل ماهیچه ها، ماشین ها و کامپیوترها باید به طور مداوم در حرکت باشد تا بتواند در اوج بماند.
تحقیقات بسیار بر این مسئله تاکید دارند که افرادی که معمولاً ساکن و غیر فعال هستند، در سن پیری، دو برابر افراد فعال و پرتکاپو به آلزایمر مبتلا می شوند. مطمئناً فعالیت و تکاپو فواید بسیار زیادی داشته که هیچ کس را یارای انکار آن نیست.
تمرینات فکر
گام های کوچک
تمرینات جسمی و ورزش فایده ی زیادی برای بدن شما دارد. با اینحال برایتان سخت است که از جا بلند شوید، به باشگاه بروید، نوشابه ی انرژی زا بخورید و فعالیت داشته باشید. تمرین دادن ذهنتان هم با بدنتان هیچ فرقی نمی کند. سعی کنید با ایجاد تغییرات کوچک در طریقه ی زندگیتان، فرکانس مغزتان را تنظیم کنید.
مهارت های ریاضی را به کار گیرید: سابقاً به مرد ژاپنی میانسالی انگلیسی تدریس می کردم که عادت داشت همه ی حسابهای خود را با چرتکه حساب کند. به خاطر همین سرعتش بسیار بالاتر از ماشین حساب بود و بسیار سریعتر از سایر دانش آموزان یاد میگرفت. شما هم می توانید با تمرینات مختلف ریاضی، مثل تراز کردن حساب های دفترچه چکتان اول با مداد و بعد در فکرتان، کمی مغزتان را ورزش دهید. می توانید ماشین حساب هم کنارتان بگذارید تا حسابها را از نو چک کنید، اما نباید برای مدت زیادی از آن استفاده کنید.
مهارت های زبانی را به کار گیرید: هر روز، روزنامه های مختلف فرصتهایی عالی برای فعال کردن مغزتان از طریق جدول در اختیارتان می گذارند. اگر دفعه ی اول نتوانستید جدول را به طور کامل حل کنید، ناامید نشوید. با تمرین بهتر خواهید شد.
یادسپاری: سعی کنید هر روز یا هر هفته کلمات، جمله ها و نقل قول های مختلف را از بر کنید. در این زمینه تقویم ها و وب سایتهای مختلف می توانند به شما کمک کنند و نقل قول های مختلفی را در اختیارتان بگذارند.
اتینترنت گردی کنید: سعی کنید بهترین استفاده را از اینترنت ببرید. به سایتی مثل Wikipedia.com بروید و موضوع مورد نظر خود را انتخاب کنید. همانطور که مطالب را بررسی می کنید، لینک های مربوط را نیز چک کنید.
گام های بزرگ
این گام ها نیازمند تعهد و مسئولیت پذیری هستند، یعنی نمی توانید عادی از کنار آنها رد شوید. اگر انگیزه و وقت کافی داته باشید، بهترین استفاده را از آن خواهید برد.
سرگرمی ها: برای خود سرگرمی ویژه ای تدارک ببینید که نیاز به فکر کردن داشته باشد. نقاشی و عکاسی علاوه بر بالا بردن دیدگاه شما در مورد جهان، فکرتان را نیز ارتقاء می دهد. به علاوه بازی هایی مثل شطرنج افکاری استراتژیک در ذهنتان ایجاد می کنند و یکی از بهترین راه ها برای گذران وقت اضافه می باشند.
به مدرسه برگردید: در یک کلاس آموزشی ثبت نام کنید. معمولاً در دانشکده های محل کلاسهای گیاه شناسی، تاریخ، نقد و…تشکیل می شود. دقت کنید که حتماً رشته ی انتخاتبی را برحسب علاقه تان انتخاب کنید.
زبانی جدید: یادگیری یک زبان جدید، مغزتان را مجبور می کند که به طریقی جدید فکر کند و آن را به فعالیت خواهد انداخت. زبان هایی که به انگلیسی نزدیک هستند، مثل ایتالیایی و اسپانیایی، یا زبان آلمانی، از نظر قواعد شما را به خود مشغول می کنند، در حالیکه زبان هایی مثل روسی و عبری با الفبایی جدید، فکر شما را از هر دو جهت مشغول خواهد کرد.
موسیقی: موسیقی نیز نوعی زبان است. یادگیری طریقه ی خواندن موسیقی و نواختن یک آلت موسیقی، خلاقیت شما را بالا می برد، به ویژه اگر تصور کنید که استعداد موسیقی هم ندارید. دانشمندان عقیده دارند که بهترین راه برای پرورش فکر و ذهن، تمرکز روی نقاطی است که در آنها ضعف داریم.
تغذیه
غذای مناسب، مواد مورد نیاز مغز برای ایجاد ارتباطاتی سالم تر میان سلول ها را فراهم می آورد و به آنها کمک میکند تا در برابر آسیب ها مقاومت کنند. به این ترتیب مغز آماده می شود تا با چالش های مختلف دست و پنجه نرم کند.
کولین
کولین یکی از انواع ویتامین های B چربی شکل است که یکی از مواد مغذی مخصوص مغز به حساب می آید. به همین دلیل قادر است تا سلامت مغز را بالا برده و حافظه را تقویت کند.
منابع: تخم مرغ، آجیل و گوشت.
اسید چرب امگا 3
اسید چرب امگا 3 جزء ترکیبات غشای سلول های مغزی است که باید با ذخیره ی جدیدی از اسیدهای چرب تغذیه شود. یادگیری چیزی تازه ارتباطی جدید بین سلول های مغز ایجاد می کند و نیاز به پوسته ها و غشای جدیدی برای پوشش دادن به آنهاست.
منابع: ماهی های روغنی مثل ماهی آزاد، قزل آلا، اسقومری و ساردین. ماهی تن تازه هم بسیار خوب است اما تا می توانید از تن کنسرو شده اجتناب کنید چون روغن آن حین فرایند برمی گردد.
آنتی اکسیدان ها
آنتی اکسیدان هایی مثل ویتامین C و E و بتا-کاروتین باعث سرزنده شدن و سلامت گشتن سلول ها می شود و از آنها در برابر آسیب های ایجاد شده از طریق رادیکال های آزاد محافظت می کند.
منابع ویتامین E: زردآلو، آجیل، حبوبات، روغن ماهی، و روغن های گیاهی.
منابع ویتامین C: مرکبات، توت فرنگی، اسفناج، کلم بروکلی، طالبی، و فلفل سبز.
منابع بتا-کاروتین: شیر، هویج، کلم بروکلی، هلو، و زرده ی تخم مرغ.
فتوشیمیایی ها
فتوشیمیایی ها ترکیباتی گیاهی هستند که در میوه ها و سبزیجات یافت می شوند. تحقیقات نشان داده است که موجب تقویت حافظه می شوند.
منابع: زغال اخته، توت فرنگی، و اسفناج
مغزتان را فعال کنید
اگر بتوانید در شیوه ی زندگیتان تغییرات کوچک و بزرک بدهید، مطمئناً خواهید توانست برای چند سال آینده ذهنتان را تقویت کرده و پرورش دهید. یک ضرب المثل می گوید دود از کنده بلند می شود، و بالا رفتن سن خرد نیز افزایش می یابد. مادامیکه تجربه باعث بالا بردن خِرَد می شود، بدون فعال کردن مغزتان از طریق ورزش و تغذیه، به کار بردن آن خِرد کاری دشوار میگردد .