خبرگزاری فارس: به نقل از شورای عالی انقلاب فرهنگی، جلسه 343 شورای اسلامی شدن دانشگاهها و مراکز آموزشی به ریاست وزیر علوم، تحقیقات و فناوری و با حضور دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی به صورت حضوری و ویدئو کنفرانس در محل دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی برگزار شد.
سعیدرضا عاملی دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی بعد از استماع گزارش برنامه جامع پنج‌ساله راهبردی دانشگاه آزاد بر پایه سند دانشگاه اسلامی، ضمن تشکر از فراهم کردن زیرساخت لازم برای اجرایی شدن سند دانشگاه اسلامی در دانشگاه آزاد اسلامی، گفت: با توجه به اینکه دانشگاه آزاد اسلامی، سند فوق را محور کار خود قرار داده است، ضرورت دارد هم‌افزایی در سند نقشه جامع علمی کشور و سند دانشگاه اسلامی انجام شود؛ چراکه سند نقشه جامع علمی کشور و سند دانشگاه اسلامی مکمل یکدیگر هستند.
عاملی پیشنهاد داد: سند نقشه جامع علمی کشور نیز در برنامه دانشگاه آزاد اسلامی در کنار برنامه آن دانشگاه درخصوص اجرایی شدن سند دانشگاه اسلامی، لحاظ شود از طرفی باید بگویم بخش اعظمی از وقت مدیریتی مسئولان در جلسات گذرانده می شود؛ لذا با ادغام بعضی از شوراهای تخصصی زمینه تمرکز بیشتر و کاهش جلسات می تواند محقق شود.
وی با اشاره به اسناد دانشگاه اسلامی، مهندسی فرهنگی، تحول بنیادین آموزش و پرورش و نقشه جامع علمی کشور به عنوان 4 سند مرجع شورای عالی انقلاب فرهنگی، تصریح کرد: با توجه به بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی و تأکید مقام معظم رهبری بر چابک‌سازی ساختار دبیرخانه و شوراهای تخصصی شورای عالی انقلاب فرهنگی، ضرورت دارد این اسناد بازنگری و به‌روزرسانی و چگونگی شوراهای تخصصی باز اندیشی شود.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با تأکید بر ضرورت توجه به مصلحت عمومی کشور در امور، تصریح کرد: بخش اعظمی از وقت مدیریتی مسئولان در جلسات گذرانده می شود؛ لذا با ادغام بعضی از شوراهای تخصصی زمینه تمرکز بیشتر و کاهش جلسات می‌تواند محقق شود.
وی با اشاره به بحث سهمیه‌های کنکور، تصریح کرد: بخشی از سهمیه‌های کنکور مصوبه مجلس شورای اسلامی است که با همکاری مجلس و شورای عالی انقلاب فرهنگی می‌توان آن را ساماندهی کرد.
وی ادامه داد: بخشی از سهمیه‌های کنکور نیز مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی است که به عنوان مثال سهمیه بومی‌گزینی انتقادات و پیشنهاداتی را به همراه داشته است درواقع دغدغه اصلی جامعه دانش‌آموزی در ارتباط با شورای عالی انقلاب فرهنگی و مجلس، موضوع کنکور و بحث سهمیه‌های کنکور است.
عاملی با اشاره به پیشنهاد وزارت علوم مبنى بر حذف ١٦ سهمیه کنکور از ١٩ سهمیه فعلی تصریح کرد: ضرورت دارد این موضوع با مشارکت و تعامل با مجلس ساماندهى شود با توجه به کار کارشناسی انجام شده در دبیرخانه شورای عالی و آمادگی سازمان سنجش و وزارت علوم موضوع جلسه آتی شورای اسلامی شدن به موضوع سهمیه‌های کنکور اختصاص یابد.
* کمیته‌های چهارگانه اجرای سند اسلامی شدن را رصد و ارزیابی کنند
در ابتدای جلسه حجت الاسلام روح‌الله شاطری دبیر شورای اسلامی شدن دانشگاهها و مراکز آموزشی در پیش از دستور جلسه با اشاره به گذشت 5 سال از ابلاغ سند دانشگاه اسلامی گفت: اولین دوره بازنگری و ارزیابی چگونگی اجرای سند از طریق کمیته‌های چهارگانه انجام و این گزارش‌ها در جلسات شورا و دبیرخانه بررسی و ارزیابی شده است.
وی تأکید کرد: بررسی نقاط قوت و ضعف در فرآیند اجرایی شدن سند دانشگاه اسلامی و اعلام آن به شورا از وظایف دبیرخانه است.
حجت الاسلام شاطری ادامه داد: گزارش‌هایی به شورای اسلامی مبنی بر اینکه در برخی دانشگاهها روند اجرای آئین‌نامه ارتقاء اساتید در بخش ماده یک با اهداف ذاتی آن همخوانی ندارد، ارسال شده است و دلیل آن برداشت‌های متفاوت به دلیل برخی ابهامات و شفاف نبودن این آئین نامه عنوان شده است.
دبیر شورای اسلامی شدن دانشگاهها اظهار داشت: بر اساس شیوه‌نامه اجرائی آئین نامه ارتقای مرتبه اعضای هیأت علمی، ابلاغ شده توسط وزارت علوم، دانشگاهها و مؤسسات مربوطه مجاز هستند برنامه‌های تکمیلی را بر حسب نیازهای خود، در دوره‌های مهارتی و معرفتی تدوین و پس از تصویب در شورای مؤسسه، اجرا کنند.
وی تصریح کرد: بخش مهارتی از اختیارات دانشگاه‌هاست و طبق مفاد آئین‌نامه دوره‌های دانش‌افزایی مصوبه شورای اسلامی شدن طراحی دوره‌های معرفتی به عهده نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها با محوریت دفتر هم‌اندیشی است و مسئول و متولی دو امر تأمین محتوا و مدرس با همکاری دانشگاهها است.
حجت‌الاسلام شاطری افزود: عنوان همکاری دانشگاهها در این مصوبه برای بعضی از دانشگاهها محل ابهام شده و با طراحی دوره‌هایی با عنوان دانش‌افزایی، منجر به نادیده گرفته شدن سرفصل‌های مصوب 5 گانه در دوره‌های معرفت‌افزایی و کنُد شدن فرآیند شده است.
وی با اشاره به ماده یک فعالیت‌های فرهنگی، تربیتی و اجتماعی آئین‌نامه ارتقاء مرتبه اعضای هیأت علمی گفت: هدف از تدوین بندهای دهگانه، ارتقاء و تقویت نقش فرهنگی دانشگاهیان و اساتید بوده است اما به دلیل عدم وجود وحدت رویه در طراحی دستورالعمل و آئین‌نامه‌های اجرایی، آئین‌نامه‌های مختلفی در دانشگاهها طراحی شده است که ضرورت دارد بازنگری انجام شود.
حجت‌الاسلام شاطری گفت: در فرایند اجرایی شدن سند دانشگاه اسلامی، اولویت با اقدامات پیشران و اقدامات تکمیلی است که باید توسط دستگاه‌ها اجرا شود.
دبیر شورای اسلامی شدن دانشگاهها با بیان اینکه فرآیند نظارت باید از طریق کمیته‌های چهارگانه انجام شود، افزود: یکی از وظایف کمیته‌های چهارگانه رصد و ارزیابی میزان و چگونگی اجرایی شدن سند است که باید از دستگاه‌ها، اجرای سند را مطالبه کنند.
تأکیدوزیر علوم بر ضرورت انجام کار میدانی برای ارزیابی پیاده‌سازی سند دانشگاه اسلامی
منصور غلامی وزیر علوم، تحقیقات و فناوری با اشاره به بحث طراحی درس‌های مهارتی گفت: نباید بخش دانش‌افزایی حذف شود و ضرورت دارد آئین‌نامه دانش‌افزایی شفاف‌سازی شود.
وی درمورد آئین‌نامه‌های اجرایی مختلف در دانشگاهها افزود: طبق مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی هیأت‌های ممیزه می‌توانند آئین‌نامه و شیوه‌نامه‌های مختلفی تدوین کنند اما نباید با آئین‌نامه ارتقاء مرتبه اعضای هیأت علمی تناقض داشته باشد.همچنین ضرورت دارد برای ارزیابی میزان اجرایی شدن و شناسایی نقاط ضعف در اجرایی شدن سند دانشگاه اسلامی، کار میدانی انجام شود.
غلامی خاطرنشان کرد: اقدامات لازم در بخش‌های فرهنگی، نهاد نمایندگی و مجموعه مدیریتی دانشگاهها برای اجرایی شدن سند دانشگاه اسلامی انجام شده است.
وی تأکید کرد: ضرورت دارد برای ارزیابی میزان اجرایی شدن و شناسایی نقاط ضعف در اجرایی شدن سند دانشگاه اسلامی، کار میدانی انجام شود.
وزیر علوم گفت: با اقدام نوآورانه‌ای مانند طراحی سامانه می‌توان اجرایی شدن سند را ارزیابی و با شناسایی نقاط ضعف در حوزه اجرا، سند دانشگاه اسلامی به روزرسانی شود.
غلامی ادامه داد: در وزارت علوم تلاش بر این است که سند دانشگاه اسلامی اجرا شود و امید است با هم‌فکری‌ها و همدلی‌ها در دوره اجرای گام دوم انقلاب اسلامی به اجرایی شدن سند کمک شود.
* بازنگری آئین‌نامه ارتقاء مرتبه اعضای هیأت علمی
محمدعلی کی‌نژاد عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به ماده یک فعالیت‌های فرهنگی آئین‌نامه ارتقاء مرتبه اعضای هیأت علمی گفت: این ماده در ارتقاء و تبدیل وضعیت اعضای هیأت علمی تأثیرگذار است و با توجه به گذشت زمان ضرورت دارد آئین‌نامه ارتقاء مرتبه اعضای هیأت علمی بازنگری شود.
وی با بیان اینکه در حال حاضر فعالیت‌های فرهنگی دانشگاهها به صورت غیرحضوری انجام می‌شود، پیشنهاد داد: با توجه به فراهم بودن شرایط برای تغییر ساختارها، کمیته‌ای برای بازنگری تشکیل شود.
* تأکید طهرانچی بر لزوم بسترسازی و فرهنگ‌سازی برای اجرایی‌سازی سند اسلامی شدن
محمدمهدی طهرانچی رئیس دانشگاه آزاد اسلامی به ارائه گزارشی با موضوع "برنامه جامع پنج‌ساله راهبردی دانشگاه آزاد اسلامی بر پایه سند دانشگاه اسلامی و گام دوم انقلاب اسلامی" پرداخت و گفت: متأسفانه برای اسناد نوشته شده، مدل اجرایی شدن آن تهیه نمی‌شود و بیش از یکسال است که در دانشگاه آزاد برای پیاده‌سازی سند اسلامی شدن کار کارشناسی انجام گرفته است.
وی ادامه داد: سند دانشگاه اسلامی به فراخور دانشگاه‌های مختلف به صورت بومی‌سازی در دانشگاهها پیاده‌سازی و اجرا می‌شود.
رئیس دانشگاه آزاد با بیان اینکه برای پیاده‌سازی سند دانشگاه اسلامی 14 رویکرد در نظر گرفته شده است، گفت: دانشگاه تمدن‌ساز، دانشگاه مرجعیت‌ساز، دانشگاه کارآفرین، دانشگاه حل مسئله، دانشگاه عفیف، دانشگاه با گسترش فضای انقلابی، دانشگاه با فضیلت، دانشگاه دین‌مدار، دانشگاه تربیتی، دانشگاه الهام بخش و نقش آفرین در جهان اسلام، دانشگاه اجتماعی، دانشگاه مروج سبک زندگی، پرورشگر قوه عاقله و درنهایت دانشگاه کارآمد، به عنوان اصل شیرازه پیاده‌سازی سند اسلامی شدن در دانشگاه آزاد در نظر گرفته شده است.همچنین سند اسلامی شدن دانشگاهها و مراکز آموزشی، بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی و الزامات راهبردی برگرفته از بیانات مقام معظم رهبری درمورد دانشگاه آزاد، مبنای راه آینده دانشگاه آزاد اسلامی است.
طهرانچی بر ضرورت بسترسازی و فرهنگ‌سازی برای اجرایی سازی سند اسلامی شدن تأکید کرد و اظهار داشت: در رویکرد اجرایی شدن سند دانشگاه اسلامی در دانشگاه آزاد اسلامی، بسته‌های کاری، ذیل آن برنامه، پروژه و راهکار تعریف شده است و حل مسئله در محیط واقعی صورت می‌گیرد.
وی تأکید کرد: سند اسلامی شدن دانشگاهها و مراکز آموزشی، بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی و الزامات راهبردی برگرفته از بیانات مقام معظم رهبری درمورد دانشگاه آزاد، مبنای راه آینده دانشگاه آزاد اسلامی است.
رئیس دانشگاه آزاد ادامه داد: برای دانشگاه سرآمد و پاسخگو، باید قابلیت حل مسئله ارتقاء یابد که در دانشگاه آزاد برای تحقق این امر برنامه و پروژه و به صورت موازی اقدامات بسترساز و فرهنگ‌ساز طراحی شده است.
وی گفت: مجموعه برنامه علمی شامل 18هزار زمینه پژوهشی در اختیار محققین دانشگاه آزاد قرار گرفته که به واسطه آن نظام ارتباطی بین استاد و دانشجو برقرار شد و سامانه مدیریت اطلاعات تحقیقی با عنوان پژوهشیار برای این امر طراحی شده است.
طهرانچی اظهار داشت: در حال حاضر ١٦٢ هزار کنشگر فعال، دانشجو و استاد در سامانه پژوهشیار عضو هستند و برنامه‌های علمی دانشگاه آزاد در آن بارگذاری شده و بیش از ١٠ درصد دانشجویان به نظام موضوعات رجوع کرده‌اند.
عضو شوراى عالى انقلاب فرهنگى در پایان با بیان اینکه به سایر دانشگاهها نیز پیشنهاد الحاق به این سامانه را داده‌ایم، افزود: امید است یک نظام مدیریت دانش در پژوهش‌های تحصیلات تکمیلى، مبتنى بر سند دانشگاه اسلامی شکل بگیرد.
* مشارکت ذی‌نفعان برای اجرایی شدن سند دانشگاه اسلامی ضروری است
محمدابراهیم سقزچی معاون نظارت و ارزیابی شورای اسلامی شدن دانشگاهها و مراکز آموزشی درمورد گزارش دانشگاه آزاد گفت: این سوال مطرح است که اگر سند اسلامی شدن ملاک نباشد چه تفاوتی در فرآیندها و خروجی دانشگاه آزاد ایجاد می‌شود؟
وی ادامه داد: متأسفانه یک فاصله جدی بین اصول و مبانی و اقدامات و راهبردهای اولیه و خروجی وجود دارد.
وی افزود: مشارکت ذی‌نفعان و برنامه‌ریزی غیر متمرکز و مشارکتی و رویکرد پایین به بالا برای اجرایی شدن سند دانشگاه اسلامی ضروری است.
معاون نظارت و ارزیابی شورای اسلامی شدن دانشگاهها و مراکز آموزشی ادامه داد: برای اجرایی‌سازی سند نباید نگاه جزیره‌ای داشت و نگاه یکپارچه‌سازی برای داشتن دانشگاهی که پرورش‌دهنده متخصصین متعهد است، ضروری است.
* دانشگاهها باید با مجموعه حاکمیت ارتباط داشته باشند
عبدالله جاسبی عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه در حال حاضر خوشبختانه آموزش عالی کشور در بخش دولتی و غیر دولتی توانایی حل مسائل را دارد، گفت: بدنه دانشجویی کشور در مقطع تحصیلات تکمیلی قابلیت حل مسائل را دارند.
وی تأکید کرد: دانشگاهها باید با مجموعه حاکمیت ارتباط داشته باشند و به جای متمرکز شدن برای نگارش مقالات، پایان‌نامه‌ها بر اساس مشکلات موجود کشور و ارائه راهکار انجام شود.
* ضرورت تعیین شاخص برای ارزیابی اجرایی شدن سند دانشگاه اسلامی
حجت‌الاسلام مصطفی رستمی رئیس نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها گفت: در کمیته‌های چهارگانه آموزش، پژوهش و فناوری، مدیریت و فرهنگی ـ تربیتی باید شاخص‌ها به منظور ارزیابی اجرایی شدن سند دانشگاه اسلامی تدوین شود.
وی بر ضرورت تعیین شاخص به منظور نظارت و ارزیابی اجرایی شدن سند تأکید کرد و خواستار شد: شورای عالی انقلاب فرهنگی، دبیرخانه شورای اسلامی شدن دانشگاهها را در بحث‌های بودجه‌ای و... حمایت کند.
* مهم‌ترین ویژگی شاخص، امکان‌پذیر بودن است
غلامرضا غفاری معاون فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری با بیان اینکه ارزیابی دانشگاهها در اجرایی شدن سند اسلامی شدن باید به صورت عملکردی سنجیده شود، گفت: ضرورت دارد آورده دانشگاه با آنچه که مطلوب سند دانشگاه اسلامی شدن مقایسه شود.
غفاری درمورد تعیین شاخص‌ها افزود: مهم‌ترین ویژگی شاخص، امکان‌پذیر بودن است و در موضوعات فرهنگی و رتبه‌بندی دانشگاهها، تعیین شاخص در وزارت علوم انجام شده است.
* استاد محور اجرایى شدن سند اسلامى شدن دانشگاهها است
علیرضا منادی سفیدان رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس گفت: بعد از پیروزی انقلاب اسلامی حدوداً 10میلیون دانش‌آموخته در حوزه آموزش عالی داشته‌ایم که 6میلیون نفر دانش‌آموخته دانشگاه آزاد اسلامى هستند.
وى با بیان اینکه محور اجرایى شدن سند دانشگاه اسلامی در دانشگاهها موضوع استاد است، افزود: برای رسیدن به اهداف سند باید اقتضای مسائل درنظر گرفته شود.
