عملیاتی که جبهه‌های جنگ را از رکود خارج کرد

به گزارش مشرق، جنگ ایران و عراق از آن دست نبردهای یک طرفه‌ای بود که دشمن بعثی از حمایت همه‌جانبه بیش از 80 کشور خارجی بهره می‌برد، لذا جمهوری اسلامی ایران در دوران دفاع مقدس فقط با رژیم صدام در حال جنگ نبود بلکه به نوعی کل جهان مقابل رزمندگان اسلام قرار گرفته بودند تا هرطور شده از این طریق ضربه مهلکی را به نظام جمهوری اسلامی ایران وارد کنند و زمینه‌های فروپاشی انقلاب نوپای اسلامی ایران را فراهم سازند.

ملت ایران نیز که برای به ثمر نشستن انقلابشان به رهبری امام خمینی (ره) سختی‌های بسیاری را تحمل و شهدای بسیاری را نیز تقدیم کرده بودند، با آغاز هجوم دشمن بعثی به خاک کشورمان، به مناطق جنگی شتافتند و به مقابله با دژخیمان رژیم بعثی پرداختند.

وضعیت به‌گونه‌ای بود که وقتی بعد از گذشت هشت سال از جنگ ایران و عراق و پیروزی رزمندگان اسلام، تعجب کارشناسان و رسانه‌های خارجی را در پی داشت، چراکه رژیم صدام در آن دوران از پیشرفته‌ترین تجهیزات نظامی برخوردار بود و در مقابل، رزمندگان اسلام حتی برای تأمین سیم خاردار نیز در مضیقه بودند.

به هر حال دوران دفاع مقدس مملو از اتفاقات تلخ و شیرینی بود که استفاده دشمن بعثی از سلاح‌های شیمیایی از جمله تلخ‌ترین خاطرات آن دوران است که با هیچ یک از قوانین مندرج در مجامع بین‌المللی سازگار نبود. جالب‌تر اینجاست که دشمن بعثی بعد از شکست‌های پی در پی در عملیات‌های مختلف، مناطقی را بمباران شیمیایی می‌کرد که غالباً زنان و سالخوردگان و کودکان در آنجا حضور داشتند و با اینکه در آن دوران همگان بر این نکته تأکید داشتند که صدام دست به جنایت جنگی زده اما مجامع بین‌المللی با سکوت خود، دشمن بعثی را بر تکرار جنایات دیگرش ترغیب می‌کردند.

یکی از عملیات‌های مشترکی که در دوران دفاع مقدس اجرا شد، عملیات بدر بود. رزمندگان سپاه و ارتش که در این عملیات به برخی از اهداف خود رسیده بودند و زمینه شکست دشمن بعثی نیز فراهم شده بود، ناگهان مورد هجوم چندین فروند هواپیمای بعثی قرار گرفته و در نتیجه عملیات با مشکلاتی روبه‌رو شد. جنگنده‌های رژیم صدام در این عملیات نیز وقتی عرصه را تنگ دیدند اقدام به بمباران شیمیایی برخی از مناطق کشورمان می‌کنند تا از این طریق بتوانند خود را از منجلاب نجات دهند. از این رو رزمندگان اسلام به برخی از اهداف از پیش تعیین شده خود نرسیدند و نتوانستند برخی مناطق مدنظرشان را تصرف کنند، لذا رزمندگان نیروی زمینی ارتش در تاریخ 24 تیر سال 1364 به فکر اجرای عملیات مستقلی برای رسیدن به اهداف عملیات بدر افتادند.

به همین منظور عملیات قادر با رمز «صاحب الزمان (عج)» در محور سیدکان - چومان به فرماندهی شهید صیاد شیرازی در سه مرحله اجرا شد. البته یگان‌هایی از سپاه نیز نیروی زمینی ارتش را در این عملیات یاری کردند تا رزمندگان اسلام در مجموع به اهدافی، چون تسلط بر شهر سیدکان در استان اربیل عراق، آزادسازی بلندی‌های منطقه، قطع خطوط ارتباطی و تدارکاتی ضد انقلاب داخلی، انهدام نیروهای دشمن و تصرف بخشی از خاک عراق و افزایش کارآیی نیروهای خودی دست پیدا کنند.

پس از بمباران شیمیایی مردم بعد از عملیات بدر، نوعی رکود در آن دوران به‌ویژه در مناطق جنگی ایجاد شده بود و به همین دلیل رزمندگان ارتش به این فکر افتادند تا با اجرای عملیات آفندی قادر، سستی و ناراحتی را به شور و شعف تبدیل کنند. به همین دلیل این عملیات با روحیه هجوم و پیشروی به سمت خاک عراق اجرا شد. رزمندگان در همان مرحله اول از اجرای این عملیات، موفق به شکست خطوط پدافندی دشمن شده و از سمت شمال غربی کشور و منطقه اشنویه وارد خاک عراق شدند و با اینکه رزمندگان به برخی از اهداف خود مانند انهدام نیروهای دشمن و متلاشی کردن چندین یگان زرهی دست پیدا کردند، اما موانعی همچون پاتک‌های دشمن منجر به این شد تا نیروهای خودی به تمام اهداف خود نرسند.

رزمندگان در این عملیات موفق به انهدام زاغه‌های مهمات دشمن، متلاشی کردن 67 خودرو، دو فروند هواپیما، چهار دستگاه تانک، انهدام سه گردان پیاده از سپاه عراق و کشته و زخمی شدن یک‌هزار و 20 نفر از نیروهای رژیم عراق شدند. رزمندگان اسلام نیز در این عملیات شهدای عزیزی را تقدیم نظام جمهوری اسلامی ایران کردند که شاخص‌ترین شهید عملیات قادر، شهید «حسن آبشناسان» بود.

یکی از مهمترین ویژگی‌های این عملیات حضور پرشور نیروهای داوطلب مردمی برای کمک به ارتشی‌ها و همچنین اقدامات ارزنده نیروهای جهاد سازندگی برای ساخت راه‌های مناسب برای ورود به خاک عراق بود. از آنجا که منطقه عملیاتی مذکور جزو مناطق کوهستانی بود، لذا اگر نیروهای جهاد سازندگی که مسئولیت مهندسی و پشتیبانی جنگ را عهده‌دار بودند، در این عملیات حضور پیدا نمی‌کردند، ورود به خاک عراق غیرممکن بود.

به هرحال عملیات قادر که نهمین عملیات مستقل ارتش جمهوری اسلامی ایران در دوران دفاع مقدس است، با دستیابی به برخی از اهدافش در منطقه شمال غربی کشور اجرا شد، ولی از همه مهم‌تر احیای روحیه رزمندگان بود که با اجرای این عملیات صورت گرفت، چراکه بعد از بمباران شیمیایی، روحیه رزمندگان مناسب نبود و نوعی رکود در جبهه‌ها حاکم شده بود. وضعیت طوری شد که بعد از عملیات قادر، پیروزی‌های پی در پی به‌ویژه در مناطق جنوبی کشور از آن رزمندگان اسلام شد.