به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از صداوسیما، مهدی صفری، سفیر اسبق ایران با حضور در برنامه گفت و گوی ویژه خبری یکشنبه شب شبکه دو سیما درباره سند 25 سال همکاری ایران و چین افزود: این سند، یک همکاری همه جانبه در بخش‌های های مختلف از جمله انرژی، صنعت و معدن، نیروگاه سازی، جهانگردی، سلامت، محیط زیست، مسائل امنیتی، نظامی و دفاعی و مسائل سیاسی است.
وی با اشاره به اینکه حدود 6 سال پیش، "شیء جی پینگ" رئیس جمهور چین، روابط ایران و چین را راهبردی اعلام کرد افزود: آمریکایی‌ها از زمان اوباما تلاش کردند از طریق فیلیپین، جزایر ژاپن، مناطق نفتی ویتنام و نفت جنوب دریای چین، این کشور را به چالش بکشند و با توجه به اینکه تجارت و واردات انرژی برای چینی‌ها، حیاتی و ضروری است، آن‌ها احساس کردند که اگر از این طریق، محاصره شوند، نمی‌توانند پاسخگوی جمعیت یک میلیارد و چهارصد میلیون نفری خود باشند.
وی اضافه کرد: چینی‌ها می‌خواستند از طریق مسیر خشکی به سمت اروپا بروند که چند مسیر داشتند از جمله مسیر روسیه به اروپای شمالی که راه بسیار دوری است و دیگری از طریق جمهوری اسلامی ایران و ترکیه به اروپای مرکزی و جنوبی.
سفیر اسبق ایران در چین با اشاره به اینکه اکنون چینی‌ها روزانه حدود 11 و نیم میلیون بشکه نفت وارد می‌کنند گفت: از این میزان حدود 5 و نیم تا 6 میلیون بشکه را از خلیج فارس تأمین می‌کنند.
صفری با بیان اینکه ایران 2 هزار و 200 کیلومتر ساحل دارد و می‌تواند علاوه بر انرژی، امنیت آن را تأمین کند، اضافه کرد: این عوامل و قدرت ما در منطقه، موجب شد که بتوانیم شریک راهبردی چین در منطقه باشیم.
وی با اشاره به اینکه چینی‌ها در حدود 6 سال پیش در سفر رئیس جمهورشان به ایران، پیشنهاد همکاری 25 ساله را مطرح کردند، ادامه داد: کاش این قرارداد همکاری در همان زمان امضا می‌شد تا از کشورهای دیگر عقب نمی‌افتادیم، زیرا اگر چارچوب آن امضا می‌شد تاکنون می‌توانستیم بخش‌های مختلف آن را به ویژه در بخش انرژی و حمل و نقل، اجرایی کنیم.
سفیر اسبق ایران در چین گفت: یکی از بندهای این سند این بوده است که تعهد بدهیم 25 سال به چین نفت بفروشیم و او هم از ما نفت بخرد.
صفری درباره علت تعیین مدت 25 سال برای این همکاری گفت: برای اینکه طرفین بتوانند همکاری دراز مدت باهم داشته باشند.
وی اضافه کرد: اگر 6 سال پیش، این تعهد امضا و وارد مرحله اجرایی می‌شد تاکنون می‌توانستیم حداقل سه تا چهار پالایشگاه داشته باشیم که اگر هر کدام ظرفیت پالایش 300 هزار بشکه را داشتند می‌توانستیم یک و نیم میلیون بشکه نفت خودمان را پالایش و به محصول تبدیل کنیم.
صفری افزود: مسیر چابهار- شمال - مشهد و ترکمنستان و از طریق قزاقزستان به چین می‌توانست شکل بگیرد و مسیر دیگر از طریق مشهد - تهران- تبریز و ترکیه هم شکل می‌گرفت و از این دو مسیر، کالاهای زیادی می‌توانست ترانزیت شود و برای ما شغل ایجاد کند و اقتصاد ما را به حرکت در می‌آورد و این موضوع هم به نفع ایران و هم به نفع چین بود.
سفیر اسبق ایران در چین با اشاره به اینکه آمریکایی‌ها نگرانند که با قرارداد همکاری ایران و چین، برنامه‌های آن‌ها علیه ایران به هم بریزد گفت: هدف آمریکایی‌ها این بود که با این تحریم‌ها، به صورت نرم، کشورمان را شکست دهند و به اهداف خود برسند، اما اکنون احساس می‌کنند با این قرارداد به اهداف خود نمی‌رسند و چینی‌ها در منطقه حضور خواهند داشت.
وی افزود: پیش از ما کشورهای منطقه ما این کار را با چین انجام دادند و عراق هم با چین قرارداد دارد.
صفری اضافه کرد: ایران در منطقه ابرقدرت است بنابراین آمریکایی‌ها برمسائل دفاعی به ویژه دفاع موشکی ما فشار می‌آورند.
وی گفت: با عملیاتی کردن این قرارداد می‌توانیم حرکت موتور اقتصاد کشورمان را بیشتر کنیم و آمریکایی‌ها از این بابت نگران هستند.
صفری با اشاره به اینکه چینی‌ها سالی 200 تا 250 میلیون توریست در جهان دارند، افزود: با توافقی که انجام شد ایران هم جزو اهداف توریستی چینی‌ها قرار گرفت و می‌توانیم سالانه یک تا 2 میلیون توریست چینی را جذب کنیم که با این کار در بخش صنعت جهانگردی کشورمان، تحول، شغل و بازار بزرگی برای صنایع دستی کشورمان ایجاد می‌شود.
سفیر اسبق ایران در چین گفت: در سال‌های اخیر و در بخش‌های اقتصادی مثل حمل و نقل، انرژی، نیروگاه‌ها، معدن، فولاد، مس و … کشور چین یک اعتمادسازی نسبی را ایجاد کرده است.
مهدی صفری درباره فروش نفت ارزان به کشور چین افزود: در جمهوری اسلامی ایران سرمایه گذاری بالادستی و پایین دستی صنعت نفت دارای قوانین و قراردادهای خاصی است که بر همین اساس با آن‌ها قرارداد بسته می‌شود و قیمت نفت هم قیمت روز می‌باشد.
وی درباره راه اندازی قطار سریع السیر در ایران هم گفت: طرف چینی این طرح را فاینانس می‌کند و به انرژی، ارتباطی نخواهد داشت که ممکن است طول فاینانس از هشت سال به 20 سال هم برسد.
سفیر اسبق ایران در چین ادامه داد: در این قرارداد، ایران بازار نفت خود را به جای بازاریابی؛ یک بخش عظیم آن را تضمین می‌کند و به طور متقابل طرف چینی هم از بخش انرژی البته با قیمت روز در زمان انعقاد قرارداد، مطمئن خواهد شد.
صفری درباره طرح " یک کمربند- یک جاده " نیز گفت: این کمربند علاوه بر بهره چینی‌ها، منفعت آن برای ما و حتی بیشتر از طرف چینی خواهد بود.
وی گفت: کشور فیلیپین که آمریکایی‌ها پایگاه خود را در آنجا احیا کردند در حال حاضر بهترین روابط را با کشور چین دارد و همچنین اندونزی که یک متحد آمریکا بود اکنون چینی‌ها بیشترین کارهای اقتصادی و سرمایه گذاری را در این کشور انجام می‌دهند و در استرالیا هم در بخش معادن، چینی‌ها سرمایه گذاری می‌کنند.
صفری گفت: 80 درصد مواد اولیه دارو که به جهان صادر می‌شود از مبدأ چین است و ما باید از این فرصت استفاده کنیم همچنین کشور چین در حال ساخت مدرن‌ترین تجهیزات پزشکی است و ما می‌توانیم با قیمت مناسب از این امکانات بهره ببریم.
سفیر اسبق ایران در چین درباره سیاست نگاه به شرق گفت: چین در شرق آسیا قرار دارد همان طور که اندونزی، مالزی، کره و ژاپن در آن قرار دارند و ما سیاست نه شرقی، نه غربی را تغییر نداده ایم و همان سیاست را ادامه می‌دهیم و چین تنها کشوری است که با ما تاکنون مشکلی نداشته است.
ویلیام جونز سردبیر اقتصادی مجله «رویو» هم در ارتباط تصویری با این برنامه درباره همکاری ایران و چین گفت: این توافق بسیار مهم است. اگر به تاریخچه امپراطوری‌های ایران و چین نگاه کنیم این توافق می‌تواند غربی‌ها را نگران کند.
وی ادامه داد: در موضوع برجام یا پس از آن، چین و روسیه شدیداً از اقدامات صلح آمیز هسته‌ای و از منافع ایران حمایت کردند و این وضع، آمریکا را نگران می‌کند.
جونز افزود: قرارداد 25 سال ایران و چین دقیقاً در مکان و زمان درستی بسته خواهد شد، زیرا آمریکایی‌ها می‌خواستند شبکه اقتصادی ایران را از هر روزنه‌ای کور کنند، اما طبیعتاً این قرارداد می‌تواند ظرفیت بسیار عالی را در حوزه اقتصاد و انرژی ایجاد کند و حتی برای همه منطقه، مهم است و هندی‌ها و پاکستانی‌ها هم از این قرارداد سود می‌برند.
وی با بیان اینکه این منطقه نیاز به همکاری از غرب تا شرق آسیا دارد، اضافه کرد: این یک قرارداد برجسته و رویایی است که برای هر دو کشور ایران و چین می‌تواند ارزش‌های زیادی داشته باشد.
سردبیر اقتصادی مجله رویو درباره علل اصلی نگرانی غرب از شکل گیری همکاری ایران و چین گفت: آمریکایی‌ها می‌خواهند سیاست هژمونی جهانی را داشته باشند و دنیا را کنترل کنند و فکر می‌کنند با قرارداد 25 ساله میان ایران و چین، چیزهایی از دست آن‌ها خارج می‌شود و این موضوع، آن‌ها را نگران می‌کند.
جونز با اشاره به اینکه چینی‌ها هم سیاست متفاوتی را نسبت به ایران و موارد دیگر دارند، افزود: بیشتر کشورها از راه ترامپ پیروی نمی‌کنند و برخی از کشورها هم در حال دست برداشتن از دنباله روی آمریکا هستند و به گونه‌ای به سمت چین گرایش پیدا می‌کنند و این کشور را به عنوان ابرقدرت آسیایی نگاه می‌کنند.
وی اضافه کرد: بنابراین هژمونی آمریکا از طریق این قرارداد 25 ساله، بسیار ضربه خواهد دید و آن‌ها دوست ندارند ببینند بازیگر دیگری وارد شود و نظم ایده آل آن‌ها را برهم بزند.
جونز اضافه کرد: این قرارداد بسیار مهم است و چین و ایران هر دو می‌توانند از آن، نفع بسیار زیادی ببرند، زیرا چین برنامه‌های اقتصادی بسیار زیادی دارد و تصور می‌کند ایران هم به عنوان کشور قدرتمند می‌تواند این برنامه‌ها را برای چین پیاده کند و این قرارداد 25 ساله می‌تواند کشورهای آسیای مرکزی را به آسیای غربی ربط دهد.
مایک بیلینگتون کارشناس مؤسسه اقتصادی جی. آی. آر نیز در ارتباط تصویری با این برنامه گفت: این قرارداد بسیار مهم است و چین اصولاً در قراردادهایی وارد می‌شود که اقتصاد خودش را قدرتمندتر کند.
وی درباره پیامدهای اقتصادی این قرارداد برای دو کشور افزود: مزیت اصلی این قرارداد؛ اشتراک بین دو کشور قدرتمند در منطقه است.
بیلینگتون ادامه داد: ایران در قاره آسیا به لحاظ اقتصادی، وضع استواری دارد و در چارچوب اکو (سازمان همکاری اقتصادی) و در قراردادهای زیادی که این دو کشور باهم دارند منفعت‌های بسیاری برای دو کشور بوده است و این مسأله بانک‌های غربی را به دلیل تحریم‌هایی که ترامپ ایجاد کرده است نگران می‌کند.
وی تصریح کرد: این قرارداد یک وضع توسعه‌ای را به جلو خواهد برد و این برای زیرساخت‌های ایران بسیار مهم خواهد بود و یک وضع توسعه‌ای در روند تثبیت صلح در منطقه آسیا می‌باشد.
این کارشناس اقتصادی افزود: کشورهای روسیه، چین و ایران تا حد زیادی بر توسعه آسیای مرکزی و غرب آسیا تأثیر خواهند گذاشت و این بر اساس مستنداتی است که ما در واشنگتن در اختیار داریم.
بیلینگتون ادامه داد: زمانی که کشورهای چین، روسیه و ایران شراکت اقتصادی را با همدیگر پیگیری کنند نه تنها آمریکا، بلکه دیگر کشورهای غربی را نگران خواهد کرد.
