به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از همشهری، اینترنت امروز به ویرانشهری از جاسوسی تبدیل شده است که شرکت‌های مختلف در آن قربانیان از همه‌جا بی‌خبر خود در سراسر وب را تحت نظر گرفته‌اند و بیشترین منفعت را از محافظت از حریم خصوصی و کرامت کاربران در فضای مجازی می‌برند، خطرات نشت اطلاعات و آسیب‌های احتمالی به کاربران را گوشزد می‌کنند، اما همزمان منافع مالی‌ای که با انتشار اطلاعات خصوصی کاربران به چنگ می‌آورند را محرمانه نگه می‌دارند. شبکه‌های اجتماعی معمولا بخش بزرگی از درآمد خود را به‌واسطه فروش تبلیغات هدفمند و شخصی‌سازی‌شده‌ای به‌دست می‌آورند که به کمک الگوریتمی برای استخراج اطلاعات از هر ثانیه از زندگی کاربران ساخته می‌شوند. همزمان همین شبکه‌ها تأکید دارند اطلاعات کاربران خود را نمی‌فروشند. به استثنای توییتر که علنا به فروش اطلاعات کاربران خود اذعان دارد و حتی درآمد حاصل از آن را در گزارش‌های مالی سالانه‌اش منتشر می‌سازد و تلگرام که بنیانگذار آن بر سر محافظت از اطلاعات کاربرانش با دولت روسیه و دیگر دولت‌های خریدار سر جنگ دارد، فروش مخفیانه اطلاعات کاربران شبکه‌های دیگر گاه و بیگاه در اخبار جهان جنجال به‌پا می‌کند و بعد به فراموشی سپرده می‌شود و همزمان انسان‌ها به پیوستن به شبکه‌های اجتماعی ادامه می‌دهند. نمونه مشهور آن لورفتن معاملات فیسبوک بر سر اطلاعات کاربرانش است. در سال2018 بیش از 200صفحه از ایمیل‌های مدیران ارشد فیسبوک منتشر شد که نشان می‌داد این افراد برای فروش اطلاعات کاربران و دادن دسترسی اطلاعات کاربران به شرکت‌های دیگر، با آنها در حال مذاکره هستند. در ادامه به مواردی دیگر از فروش داده‌های کاربران شبکه‌های اجتماعی اشاره خواهد شد.
سرقت و نشت‌های اطلاعاتی
فیسبوک
در سال2013 نقص فنی منجر به نشت اطلاعات تماس 6میلیون کاربر فیسبوک شد. نقص فنی بلافاصله توسط فیسبوک رفع شد.
در سال2018 بزرگ‌ترین نشت اطلاعاتی در فیسبوک افشا و مشخص شد شرکت کمبریج آنالیتیکا با هدف تبلیغات انتخاباتی به اطلاعات 50میلیون کاربر فیسبوک دسترسی یافته است.
در سال2018 هکرها اطلاعات 29میلیون کاربر فیسبوک را به سرقت بردند و به فروش گذاشتند.
در سال2019 اطلاعات تماس و شماره تلفن بیش از 490میلیون نفر از کاربران فیسبوک به سرقت رفت.
توییتر
در سال2018 نقص فنی باعث شد رمز ورود تمامی کاربران توییتر به‌صورت آشکار در صفحه به نمایش درآید و آنها را در معرض خطر نشت اطلاعات قرار دهد.
تلگرام
در ماه مارس سال2020 اطلاعات 42میلیون نفر از کاربران ایرانی تلگرام، البته نسخه غیررسمی آن، در ایران نشت کرد و در فضای مجازی منتشر شد. در ماه ژانویه سال‌جاری میلادی نیز اطلاعات خصوصی میلیون‌ها کاربر تلگرام در شبکه تاریک منتشر شد. این اطلاعات شامل شماره تماس و نام کاربری تلگرام کاربران بوده است. در سال2019 نیز کاربری هنگ‌کنگی نقص فنی‌ای را در تلگرام گزارش کرد که به نشت اطلاعاتی کاربران منجر می‌شد.
اینستاگرام
در سال2019 اطلاعات بیش از 4میلیون کاربر اینستاگرام به‌دلیل نقص امنیتی در شبکه در فضای مجازی نشت کرد. نشت اطلاعات، بیشتر افراد مشهور یا اینفلوئنسرهای اینستاگرام را تحت‌تأثیر قرار داد.
در سال2020 شبکه‌ای اجتماعی به نام سوشیال کپتن که به افزایش دنبال‌کننده‌ها به کاربران اینستاگرامی کمک می‌کرد، به‌دلیل نقص فنی، اطلاعات هزاران نفر از کاربران اینستاگرام را در اختیار هکرها قرار داد.
فروش اطلاعات
در سال2018 نیویورک‌تایمز در گزارشی دست فیسبوک را در ایجاد دسترسی شرکت‌ها به اطلاعات کاربرانش در ازای پول، رو کرد. براساس این گزارش مشخص شد که فیسبوک به شرکت‌های آمازون، اپل، مایکروسافت، نتفلیکس، اسپاتیفای و یاندکس اجازه دسترسی به اطلاعات کاربرانش را داده است. به این شکل شرکت‌ها می‌توانسته‌اند از اطلاعات کاربران برای بهبود نتایج جست‌وجو و تبلیغات تأثیرگذارتر استفاده کنند، در حالی که برخلاف ادعای فیسبوک، کاربران هیچ خبری از تغییرات ایجادشده در مقررات حریم خصوصی شبکه نداشتند.
در سال2019 انتشار 4000صفحه از اطلاعات نشت‌شده از اسناد داخلی شرکت فیسبوک متعلق به بازه زمانی سال2011 تا 2015 نشان داد مدیران فیسبوک از اطلاعات کاربران خود برای مدیریت شرکت‌های رقیب و شرکای تجاری‌اش بهره می‌برده‌اند. برای مثال اگر شرکتی برای تبلیغات در فیسبوک هزینه می‌کرده، فیسبوک به آن شرکت اجازه دسترسی به داده‌های کاربران را می‌داده است، اما اگر همان شرکت به رقیبی برای اپلیکیشن پیام‌رسان فیسبوک تبدیل می‌شد، دسترسی او به اطلاعات کاربران قطع می‌شد. در واکنش به این افشاگری، تعداد کاربران فیسبوک دچار ریزش و همزمان 3میلیون نفر به کاربران تلگرام افزوده شد.
از آنجا که فیسبوک مالک اینستاگرام و واتس‌اپ است تمامی موارد فروش اطلاعات کاربران فیسبوک شامل‌حال کاربران این دو نیز می‌شود. با این‌همه در آگوست سال2019 وب‌سایت بیزنس اینسایدر اعلام کرد اینستاگرام به‌صورت مستقل به آژانس بازاریابی HYP3R در سان‌فرانسیسکو اجازه دسترسی به اطلاعات میلیون‌ها نفر از کاربران خود را داده است (جمع‌آوری اطلاعات کاربران در قوانین حریم خصوصی اینستاگرام اعلام شده است) .
در سال2020 توییتر بخشی از تنظیمات خود را که به کاربرانش اجازه می‌داد مانع اشتراک‌گذاری اطلاعاتشان توسط توییتر شوند، در همه کشورها جز کشورهای اروپایی و بریتانیا، حذف کرد. توییتر اعلام کرد سیاست این شرکت استفاده از اطلاعات کاربران برای نمایش کارایی تبلیغات در توییتر است.
در سال2019 توییتر به اتهام سودجویی از اطلاعات 14.1میلیون نفر از کاربران بریتانیایی‌اش مورد انتقاد شدید قرار گرفت. اتهام توییتر فروش آدرس ایمیل و شماره تلفن کاربران به شرکت‌های تبلیغاتی بود که توییتر آن را خطایی سهوی اعلام کرد. اما نمایندگان پارلمان انگلستان با اعتراض به این موضوع خواستار آغاز تجسس بر عملکرد توییتر شدند.
در سال2018 مشخص شد توییتر حق دسترسی به اطلاعات کاربرانش را به یکی از اساتید دانشگاه کمبریج به نام الکساندر کوگان فروخته است؛ فردی که با پرونده کمبریج آنالیتیکا در ارتباط مستقیم بود و اطلاعات توییتر را برای مقاصد تجاری شرکت جدیدش نیاز داشت. توییتر تأیید کرد این فرد در ازای پرداخت پول یک‌بار به‌مدت 5ماه به اطلاعات عمومی و نه خصوصی کاربران دسترسی داشته است.
در سال2012 توییتر اطلاعات کاربران خود را برای استخراج در اختیار شرکت‌ها قرار داد. اطلاعات، مجموعه‌ای از کل توییت‌های کاربران این شبکه بودند و 700شرکت برای خرید در صف انتظار قرار داشتند. این اقدام توییتر نگرانی کاربران نسبت به محتوای توییت‌های قدیمی‌شان را به‌دنبال داشت. این کار در سال2015 بار دیگر تکرار شد و توییتر هزاران میلیارد توییت کاربران خود را به فروش گذاشت. در آن سال درآمد توییتر از فروش اطلاعات 70میلیون دلار برآورد شده بود.
