مسواک زدن و کشیدن نخ دندان، سنگ بنای اصلی سلامت دهان و دندان ما است. اما اگر بگوییم که خمیر دندان برای دندان‌های شما خوب است، اما برای استخوان‌های شما نه، آنوقت چه باید کرد؟ این یافته توسط یک مطالعه اخیر مطرح شده است. علت این کشف بی‌سابقه ممکن است ماده “تریکلوزان” باشد، یک ماده ضد باکتریایی که برای کاهش عفونت لثه و بهبود سلامت دهان به خمیردندان‌ها اضافه می‌شود. اما، صدمات این ماده ممکن است بیشتر از خوبی‌های آن باشد.
تجدید نظر درباره یک قاتل میکروب محبوب
تریکوزان یک ماده ضد باکتریایی است که ده‌ها سال است در بسیاری از مواد وجود دارد. نه تنها از آن در صابون‌ها، ضدعفونی کننده‌های دستی و دئودورانت‌ها استفاده شده است، بلکه راه خود را به تخته برش‌های آشپزی، کارت‌های اعتباری، سطل زباله‌ها و بله، خمیر دندان‌ها نیز پیدا کرده است.
افزودن تریکلوزان به همه این محصولات مصرفی به بازاریان این امکان را می‌دهد تا بر روی محصولات خود برچسب “ضد باکتریایی” بزنند و بر این ویژگی محصول تأکید کنند. اگرچه تأیید نشده است، محصولات حاوی تریکلوزان (یا سایر محصولات ضد باکتریایی) ممکن است از بروز عفونت‌های جدی جلوگیری کنند.
اما سال‌هاست که مطالعات انجام شده در حیوانات یا سلول‌های انسانی آزمایشگاهی باعث این نگرانی شده است که این همه “پاکیزگی” می‌تواند عواقب ناخواسته و منفی داشته باشد، از جمله:
- ترویج توسعه باکتری‌های مقاوم
- دخالت در عملکرد طبیعی هورمونی: در مطالعات حیوانی، تریکلوزان با عملکرد غیر طبیعی تیروئید و تراکم مواد معدنی استخوان در ارتباط بود (اندازه گیری سلامت و قدرت استخوان)
- واکنش‌های آلرژیک بیشتر، شاید به این دلیل که قرار گرفتن کمتر در معرض باکتری‌ها ممکن است مانع از توسعه سیستم ایمنی بدن آنطور که باید شود.
- اختلال در عملکرد عضلات، همانطور که در موش‌ها و سلول‌های قلب انسان در آزمایشگاه مشخص شد.
- تأثیر نامطلوب زیست محیطی، از آنجا که بسیاری از محصولات حاوی تریکلوزان در فاضلاب‌ها و در نهایت، در آب آشامیدنی ما می‌روند. و این مشاهده نگران کننده وجود دارد که: این ماده پس از تصفیه، هنوز در آب باقی می‌ماند.
اگر تریکلوزان برای انسان بد باشد، مشکلاتی که ایجاد می‌کند می‌تواند گسترده باشد: در یک مطالعه مشخص شد که بیش از 75٪ از مردم مقادیر قابل توجهی از تریکلوزان را در ادرار خود دارند. در حالی که ما هنوز از تأثیرات بهداشتی و سلامتی این امر مطمئن نیستیم،FDA در سال‌های اخیر اقداماتی را برای محدود کردن استفاده از آن انجام داده است.
ممنوعیت تریکلوزان
در وحله اول، FDA از شرکت‌هایی که در محصولات تمیز کننده خود از تریکلوزان استفاده می‌کردند، خواست تا تحقیقاتی را ارائه دادند که نشان دهد محصولات آنها از صابون و آب مؤثرتر هستند. در سال 2016، هنگامی که هیچ شرکتی نتوانست آن را اثبات کند، تریکلوزان از صابون‌های فروخته شده به مصرف کنندگان ممنوع شد. سال بعد نیز استفاده از این ماده در محصولات پاک کننده مراقبت‌های بهداشتی ممنوع شد. و در سال 2019، FDA اعلام کرد که استفاده از تریکلوزان از آوریل سال 2020 در ضد عفونی کننده‌های دست نیز ممنوع خواهد شد.
تحقیقات جدید چه یافتند؟
در این تحقیق، محققان داده‌های بیش از 1800 زن را مورد بررسی قرار دادند و دریافتند که:
- کسانی که بیشترین میزان تریکلوزان را در ادرار خود داشتند، کمترین میزان تراکم استخوانی را داشتند.
- پوکی استخوان (که بر اساس تراکم استخوانی اندازه‌گیری می‌شود) در بین افراد با بالاترین سطح تریکوزان در ادرار آنها، شایع‌ترین بود. پوکی استخوان شرایطی است که در آن تراکم استخوان به حدی کم است که خطر شکستگی بر اثر یک صدمه یا افتادن جزئی وجود دارد.
- ارتباط بین تراکم استخوان کم و تریکلوزان بالا در ادرار برای زنان یائسه از زنان جوانتر قوی‌تر بود. این می‌تواند مهم باشد، زیرا یائسگی زمانی است که تراکم استخوان اغلب به طرز چشمگیری کاهش می‌یابد، و زنان یائسه بالاترین میزان شکستگی‌های مربوط به پوکی استخوان را دارند.
حالا چی؟
این آخرین تحقیق برای بالا بردن نگرانی در مورد سلامتی تریکلوزان است. حدس ما این است که طولی نخواهد کشید که FDA استفاده از آن در خمیر دندان را نیز ممنوع کند، به خصوص اگر هیچ مطالعات جدیدی نشان ندهند که این ماده می‌تواند برای سلامت دندان‌ها مفید باشد. تأثیر چنین ممنوعیتی در این مرحله ممکن است زیاد نباشد. بیشتر سازندگان خمیردندان از استفاده تریکلوزان در محصولات خود دست کشیده‌اند.
برای عادلانه بودن، یک بررسی قبلی در سال 2013 نتیجه گرفت که پلاک، التهاب لثه و خونریزی لثه در بین مصرف کنندگان خمیر دندان‌های حاوی تریکوزان در مقایسه با خمیردندان بدون تریکوزان کمتر دیده می‌شود. همچنین کاهش ناچیزی در پوسیدگی دندان‌ها در بین کاربران خمیردندان حاوی تریکلوزان وجود داشت و هیچ نگرانی در مورد ایمنی آن در طی یک دوره استفاده سه ساله وجود نداشت.
با این حال، مطالعات اخیر ممکن است این توازن را به هم بزند. روزهای استفاده از تریکلوزان در محصولات مصرفی ممکن است شماره گذاری شود.
حرف آخر
هنگام مسواک زدن، خمیردندان خود را بررسی کنید. اگر می‌بینید که تریکلوزان در میان مواد تشکیل دهنده آن ذکر شده است، شاید بهتر باشد به دنبال یک مارک دیگر بروید.
