چرا دین اسلام کهنه نمی‌شود؟

به گزارش مشرق، حجت‌الاسلام علی رضائیان عضو مجمع عالی حکمت اسلامی با حضور در برنامه «بدون توقف» که هفتم مردادماه از شبکه سه سیما روی آنتن رفت، در خصوص تعریف دین گفت: دین تمام آن چیزهایی است که انسان برای بهترین شدن به آن نیاز دارد تا همه عرصه‌های زندگی او را پوشش دهد و البته همه توسط خالق هستی از روی محبت در دین آمده و همه متغیرها را پوشش می‌دهد.

خداوند متعال همچون پدری مهربان در قالب دین سفره‌ای پهن کرده تا فرزندانش را رشد داده و هر آن چیزی که نیاز دارند در آن برایشان فراهم کرده، خالق هستی از روی محبت و عشق، دین را براساس واقعیت‌ها، نه آنچه ما می‌پنداریم تعریف کرده، لذا دین اصلا نسبی نیست و براساس واقعیت‌هاست، خداوند متعال برای اینکه بشر را به آن کمال خودش برساند دین را طراحی کرده و همه متغیرها را هم حساب کرده است. 

وی ادامه داد: در این میان آنچه کلیدهای حیات است، روایاتی است که از آیات برآمده و می‌خواهد انسان را نقطه به نقطه به آن بهترین بی‌نهایت برساند. حالا اگر این دین برای 1400 سال قبل است اشکالی ندارد، لزوما یک امری که در زمان گذشته باشد برای گذشته نیست، اگر خالق هستی همه عوامل و متغیرها را حساب کرده، اینجا من نمی‌توانم بگویم 1400 سال گذشته، درست است این دین در زمان گذشته است اما برای زمان گذشته نیست، چون خالق هستی اشراف دارد بر آنچه که خلق کرده و آنچه که هست و آنچه که برای رسیدن به بهترین لازم است، خالق هستی از روی مهر و عشقش به مخلوق سفره‌ای پهن کرده که همه جزئیات از اینکه چگونه سفر بروم، چگونه بخورم تا اینکه چگونه بیندیشم و چگونه انس و الفت داشته باشم فارغ از اینکه در چه زمانی هستم در آن هست. 

این استاد حوزه و دانشگاه با تأکید بر اینکه پس در این صورت دین ما دیگر از وراثتی خارج شده و ما دیگر وراثتی دین نداریم، چراکه دین برخاسته از فطرت انسان است، تصریح کرد: خدای عشق و محبت آمده با دین انسان را پرورش دهد تا با این عشق به مقصد برسد، و راه مقصد را نشان دهد، لذا می‌گوید راه رسیدن شما از اینجاست، پس این دل پاک بودن تنها کفایت نمی‌کند، مهم این است که من از کدام راه می‌توانم به او برسم لذا این راه می‌شود شریعت و شریعت از حوزه فکر و دل تا امور شخصی همه را پوشش می‌دهد.

رضائیان اضافه کرد: حال این سؤال مطرح است کدام دین؟ ما وقتی نگاه می‌کنیم، می‌بینیم بشر برای بهترین شدن به متغیرهای زیادی نیاز دارد، لذا تعارض بین علم و دین پاسخش همین جاست، اگر برخی از آموزه‌های علم متعارض با دین است به این دلیل است که علم باید همه متغیرها را آزمایش کند تا به نتیجه برسد اگر نرسیده به خاطر اینکه همه عوامل را نمی‌دانسته و هر چه جلو می‌رویم می‌بینیم که علم وقتی به عوامل جدید رسید مؤید دین می‌شود و دین را تأیید می‌کند، و جاهایی که متعارض است به این دلیل است که هنوز کامل به عوامل دسترسی پیدا نکرده است.

عضو مجمع عالی حکمت اسلامی در ادامه تصریح کرد: تمام ادیان بزرگ قبل از اسلام همه با معجزه و به اقتضای بشر آمده و تحریف شدند و فقط دین اسلام است که خدای متعال ضمانت کرده دچار حذف و خلل نشود، همه متغیرها را که نگاه می‌کنیم خیلی از موارد را که در اسلام می‌بینیم در شریعت‌های دیگر نمی‌بینیم و این شریعت می‌گوید من همه شریعت‌های قبلی را قبول دارم اما آنها دچار تحریف شدند، دین اسلام است که آن جامعیت را دارد، ما در دین غیر از پیام‌رسانی نیازمند راهبرها و هادی هستیم، لذا در مظهر شیعه نمادش روشن است که می‌گوید دین باید درست اجرا شده و رساننده باشد، لذا در امر ولایت در عرصه مذهب شیعه فقط می‌بینیم که امام حیّ وجود دارد.

این مبلّغ مذهبی با تأکید بر اینکه همچنین در آموزه‌های دیگر نیز ادیان با هم منافی دارند، گفت: مثلا خوردن مست کننده در یک دینی جایز شمرده شده در دین دیگر جایز نیست، در حالیکه اینجا تکثرگرایی اصلا معنی ندارد، چون وقتی نسبت طبیعت انسان را با نتیجه می‌بینیم بالاخره یا خوردن آن در سلامت و بهترین شدن او مفید است یا نه، نمی‌شود گفت هم می‌شود خورد هم نه، پس این نشان می‌دهد یکی از این ادیان است که هنوز اصلش ثابت مانده و می‌توانیم به آن تمسک کنیم، در خداشناسی و آموزه‌ها هم ادیان متفاوتند و نمی‌شود به همه آنها در عین واحد اعتقاد پیدا کرد، چون برخی افعال جمع نقیضین است و نمی‌شود یک فعل هم برای انسان خوب باشد و هم بد. 

وی با اشاره به اینکه بعضی از گزاره‌های دین اسلام ثابت است، اظهار کرد: مثل اینکه بعضی از نیازها ثابت است و دین معادله آن را مشخص کرده و یک سری  هم متغیر است یعنی وابسته به زمانه است، ممکن است در زمانه شما برخی از متغیرها بالا و پائین شود و حکم آن تغییر کند مثل شطرنج، حالا اگر ما می‌خواهیم ببینیم مجموعه‌ای از روایات و تفاسیر آیات وقتی در طول زمان به ما رسیده  درست است یا نه، باید به اهلش که تخصص دارند رجوع کنیم، حالا در فضای تقلید ما رجوع می‌کنیم به کسی که فاصله زمانی 1400 سال با آیات و روایت دارد و نشانه‌شناس است، درست و غلط آن را مشخص می‌کند ممکن است درصدی از خطا باشد بله؟ لذا تفاوتی که می‌بینیم برای این درصد است چون فاصه زمانی داریم.

این کارشناس دینی در پایان یادآور شد: پس اگر برخی می‌گویند تقلید کار انسان  نیست، اشتباه است برای اینکه اساسا تقلید ماهیت دیگری دارد و رجوع به علامت‌شناس و آن کسی است که می‌خواهد دقت احکام را بشناسد، پس تقلید عقلانی شد و خلافش غیر عقلانی است. مسئله دیگر این است که آسان یا سخت بودن رساله‌ها معنا ندارد، کسی که می‌خواهد به این تخصص برسد باید عمری بگذراند تا درست را از غلط تشخیص دهد، پس کسی که به دنبال حکم آسان است خلاف بهترین خواهی‌اش عمل می‌کند ما باید ببینیم خواست خالق چیست نه اینکه خواست خودمان را ترجیح دهیم.