سرویس فرهنگ و هنر مشرق - احیای فرهنگ عامه رژیم پهلوی و برجستهسازی عناصر مرتبط با آن، دیگر تئوری توطئه نیست و شناسایی برخی روندها، تصدیقی حتی برای تطهیر و مشروعیت بخشیدن به هنرمندان معارض آن دوره است. طی یک دهه اخیر، اتصال عناصر فعال فرهنگی ضد انقلاب و معارض حتی در فضای رسانههای رسمی به صورت مجدانهای پیگیری میشود.
در ویژه برنامه نوروزی دورهمی مهران مدیری در دهم فروردین ماه 1399 ،«بنیامین بهادری» حضور پیدا میکند و در میان تمامی قطعاتی که او در تمامی این سالیان اجرا کرده، ترانه کودکانه با محتوایی جدید اجرا میشود. این ترانه پیش از انقلاب توسط اسفندیار منفرد زاده با ترانهای از شهیار قنبری، توسط مرحوم «فرهاد مهراد» اجرا شد.
بهادری این تک ترانه را با تغییر متن آن در سال 1388 باسازی و عرضه کرد و با اینکه این تک ترانه به مدت ده سال در مارکت ایرانی وجود داشت، هیچ حاشیهای به همراه نداشت و نکته جالب اینجاست یکی از آثار «بنیامین» بود که مورد کنجکاوی گروههای نخبه (حداقل برای یکبار گوش دادن) بود، آنهم توسط طبقه نخبگانی که خوانندگی، ساختار موسیقی و صدای بنیامین را به عنوان خواننده قبول ندارند.
در ده سالی که از انتشار این قطعه میگذرد، هیچ ارادهای از سوی قنبری برای شکایت از بنیامین نبوده، ناگهان پس از ده سال حقوق مالکیت ترانه کودکانه موضوعیت پیدا میکند.
اجرای این قطعه 10 سال واکنش منفردزاده و شهیار قنبری خالقان این اثر را به همراه نداشت تا اینکه در دهم فروردینماه امسال در برنامه «دورهمی» در میزانسی خاص که توسط «علی اوجی» برنامهریزی میشود، اجرای این ترانه توسط بنیامین، حواشی سازماندهی شدهای را به همراه داشت.
شهیار قنبری ترانهسرای خارجنشین به همراه اسفندیار منفردزاده که از هر دو فعالان سیاسی و مخالف حاکمیت هستند، نسبت به بازسازی ترانه «کودکانه» پس از ده سال، صرف اجرای آن در برنامه دورهمی، چندین بیانیه و واکنش را منتشر کردند.
این واکنشهای قنبری در حالی رخ میدهد که او یک ترانه سرای فراموش شده است که این روزها حتی خوانندگان لسآنجلسی تمایلی به همکاری با او ندارند. خاطرات گذشته و ممنوعههایی مثل قدغن برای شهیار قنبری کارکردی ندارد، لذا با این حواشی طراحی شده از داخل کشور دوباره بر سر زبانها میافتد.
فضای رسمی و غیررسمی رسانهای داخلی به این واکنشها در مقیاسی گسترده دامن میزنند تا جایی که خبر شکایت قنبری از بهادری به سرعت در فضای مجازی منتشر میشود. در ده سالی که از انتشار این قطعه میگذرد، هیچ ارادهای از سوی قنبری برای شکایت از بنیامین نبوده، ناگهان پس از ده سال حقوق مالکیت ترانه کودکانه موضوعیت پیدا میکند.
بیشتر بخوانید:
یک خبرنگار حوزه موسیقی هم البته به آتشبیار رسانهای این جدل و چالش رسانهای تبدیل میشود. مهمترین سئوالی که در آن مقطع در میان اهالی آگاه به عرصه موسیقی مطرح میشود، پرسش بسیار مهمی است. آیا «قنبری» توسط وکلایش میتواند علیه یک خواننده داخلی اقامه دعوی حقوقی کند؟
سابقه:
شکایت ترانهسراهای خارج از کشور تاکون سابقه نداشت، اما در سال 1396 اردلان سرفراز ـ ترانهسرا ـ که مثل شهیار قنبری در ایران اقامت ندارد، از سه خواننده،رضا صادقی، سینا سرلک و علی لهراسبی، به دلیل سرقت ادبی شکایت میکند، پس از مدتی به دلیل حضور پیدا نکردن این سه خواننده در دادگاه، به صورت غیابی حکم محکومیت دو سال حبس تعزیری برای آنها صادر میشود. اردلان سرافراز از جمله ترانهسراهای که کارنامهای شبیه شهیار قنبری دارد و از قضا مهران مدیری در کنسرت خود با افتخار اعلام میکند از اردلان سرافراز اجازه گرفته تا ترانه سوغاتی را در کنسرت خود اجرا کند. در این پروژه بزرگ تطهیر هنرمندان مخالف حکومت در خارج از کشور، گویی برنامه مهران مدیری و دورهمی نقش بسزایی دارد.
بخشی از ترانه اتل متل اردلان سرافراز خواننده : ابی (ابراهیم حامدی)
شهر سیاه جادو به دست ما بنا شد
به خواب قصه رفتیم این خود ماجرا شد
خونه رو دست دشمن رفتیم و جا گذاشتیم
تکلیف زندگی رو به مُرده ها گذاشتیم
بیشتر بخوانید:
آیا ترانهسراهایی که سالهای متوالی علیه نظام فعالیت کردهاند و یک مورد خاص و ویژه مثل شهیار قنبری که ترانه موهن «نون و پنیر و سبزی» را در سالگرد رحلت بنیانگذار انقلاب اسلامی سروده، میتواند شکایات حقوقی و رسانهای خود را در مراجع قضائی داخلی دنبال کند؟
هنوز 24 ساعت از اعلام شکایت شهیارقنبری در رسانههای داخلی نمیگذرد که یکی از خبرنگاران موسیقی (بهمن بابازاده) در کانال تلگرامیاش از گفتوگویی زنده با «بهادری» خبر میدهد. در گام نخست پروژه تطهیر شهریار قنبری توسط بهادری صورت میپذیرد.
بهادری در گفت و گو با بابازاده، ضمن توجیه خود برای اجرای این قطعه در برنامه دورهمی و اینکه ارشاد به این قطعه مجوز اعطا کرده، میزانسن وقایع مرتبط با این اجرا را به صورتی ارائه میدهد که تنها هدف او از این بازسازی زنده کردن دوباره نام منفردزاده و قنبری است. او با تمجید فراوان از مجموعه فعالیتهای شهیار قنبری بدون در نظر سوابق سیاسی و ترانههای سیاسی او، پروژه تطهیر «گوشه نشینان آلتونا» را وارد فاز دیگری میکند.
در مرحله بعدی پروژه تطهیر، بنیامین گفت و گوی زندهای را با خود شهیار قنبری در اینستاگرامش ترتیب میدهد و مرحله ستایش این ترانهسرای ضد انقلاب توسط خوانندهای که در درگاههای رسمی موفق به اخذ مجوز شده و مطابق قوانین ارشاد فعالیتش را آغاز کرده، به سرفصل اصلی این گفت وگو تبدیل میشود.
در این گفتوگو بهادری بارها از لفظ «استاد» استفاده میکند و قنبری را در چند نوبت ستایش میکند و جای او را در فضای موسیقایی کشور خالی توصیف میکند.
این پروژه هدفمند که از یکی از برنامههای پرمخاطب سیما آغاز شد، در مرحله بعدی با نشریه هفتگی «چلچراغ» ادامه پیدا میکند.«چلچراغ» نشریهای که با حمایت طیف تندرو اصلاحطلب منتشر شود، گفت و گو آخرین شمارهاش را با عنوان پرطمطراق «اختصاصی» به این ترانه سرای مخالف نظام اختصاص داده است.
تصاویری از آخرین گفت و گوی نشریه چلچراغ با شهیار قنبری و صدای این ترانه سرا
بیشتر بخوانید:
کلیت مصاحبه چلچراغ، محتوای بیخطری را به مخاطب ارائه میدهد و وجوه معارضانهای در متن آن نمیتوان جستجو کرد اما عکس روی جلد چلچراغ و عنوان کلمه «اختصاصی» صرفا برای یک هدف استفاده شده است؛ مشروعیت بخشیدن به تولیدات شهیار قنبری و تطهیر چهرهای که چهل سال علیه نظام فعالیت سیاسی داشته و ترانههای تند ضدنظام و ضدانقلاب تولید کرده است. پس از این جلد، بهمن بابازاده که به صورت عمدا یا سهوا پروژه تطهیر را پیش میبرد و سایر رسانههای مجازی، اقدام به انتشار تبریک تولد برای این چهره میکنند.
شهریار قنبری متولد 1329 شاعر، ترانهسرا، آهنگساز و خواننده مقیم لس آنجلس، (فرزند «حمید قنبری» دوبلور ،دوبلور معروف جری لوئیس، خواننده، بازیگر و گوینده رادیو ) در بخش اعظمی از تولیدات موسیقایی با رویکرد معارضانه علیه جمهوری اسلامی در مقام ترانهسرا چهل سال فعالیت مبارزه مستمر فرهنگی - سیاسی علیه جمهوری اسلامی را دنبال کرده است.
بیشتر بخوانید:
اودر مقام یک ترانهسرای معارض خارجنشین، در تمامی فعالیتهای تبلیغی علیه حاکمیت جمهوری اسلامی در 40 سال اخیر نقش پررنگی داشته است. حتی با وقوع انقلاب اسلامی در نخستینهای روزهای پیروزی او به همراه مسعودامینی، علیرضا میبدی آلبومهایی از اشعار و فعالیتهای تبلیغی خود علیه انقلابیون پیروز تحت عنوان شبانه، در داخل کشور (در سال 1358 ) به صورت هفتگی منتشر میکردند، پس از دستگیری مسعود امینی ، قنبری به همراه میبدی و چند تن از ترانههاسراهای دیگر از کشور گریختند.
فعالیت موثر در فتنه 88
شهریار قنبری پس از فتنه 88 در اغلب تجمعات اعتراضی علیه نظام در خارج از کشور حضور پررنگی داشت و اگر توانایی حضور در یکی از مشارکتهای جمعی را نداشت، با نگارش و انتشار بیانیههای مکرر و مصاحبههای پیدرپی سعی در برافروختن آتش این فتنه مثل سایر همکارانش در خارج از کشور را داشت.
قنبری در داخل کشور مرتبطان فراوانی داشت و از طریق برنامه تلویزیونیاش به فتنه 88 میپرداخت و با برخی از عناصر فتنه 88 مثل امیرجوادیفر رابطه بسیار نزدیکی داشت.
او در گفت و گو با صدای آمریکا (VOA) در خصوص امیر جوادیفر از کشتههای فتنه 88 از فرهودی مجری این شبکه در برنامه دو روز اول میخواهد که کلیپ سخنرانی پدر جوادیفر را پخش کنند و شبکه تلویزیونی صدای آمریکا صدای شهریار قنبری را بر روی تصاویر و فیلمی از فتنه 88 و جوادیفر پخش میکند و خطاب به شهریار قنبری میگوید: شما گفتید که جوادیفر قرار بود فیلم مستندی از زندگی شما بسازد، آیا این موضوع صحت دارد؟
قنبری در ادامه برنامه میگوید: امیر جوادیفر بهترین همراه قدغنها بود! اگر قرار باشد من کسی را به عنوان بهترین شنونده این برنامه و بهترین همراه این برنامه انتخاب کنم، بی تردید باید نام امیر جوادیفر را ببرم، چون شنبه و یکشنبهای نبود که امیر جوادیفر تماس نگیرد و وسط برنامه سخن نگوید و با آن صدای آکنده از زندگیش، صدای امیر با همه صداهایی از ایران شنیدهام فرق داشت، چرا فرق داشت؟ برای اینکه صدای های دیگر همه کسل و غمگین هستند!! به امیر گفتم امیر جان رویای ساخت مستند زندگی شهیار قنبری را فراموش کن، تو نمیتوانی این کار را در تهران انجام دهی!!!
خط ارتباطی شهریار قنبری با بسیاری از شاعران و ترانهسرا و تحریک آنان توسط این فعال سیاسی - هنری کاملا مشخص است و پرونده جوادیفر از زوایای دیگری این موضوع را روشنتر میکند.
بیشتر بخوانید:
هتاکی به امام خمینی و رهبر انقلاب
قنبری، مجموعه ی بزرگی از سروده های معارضانه را در کارنامهاش ثبت کرده و در اشعار عاشقانهاش از ابیات مستهجنی هم استفاده میکند. اغلب ترانههای معارضانه وی، بر تحریک پذیری تودهها و قیام علیه حاکمیت تاکید دارد. در 14 خرداد 1369 همزمان با نخستین سال عروج بنیانگذار انقلاب ترانه «نون و پنیر سبزی » با صدای داریوش(اقبالی) و ابی(ابراهیم حامدی) منتشر شد و در همان روزها قنبری در گفت و گویی با «احمدرضا بهارلو» به صراحت الفاظ تمثیلی قبیحی را به بنیانگذار انقلاب اسلامی نسبت داد.
این رویه همچنان در ادامه فعالیتهای این ترانه سرا برجسته است و همواره رهبر انقلاب را با عناوینی هتاکانه در ترانههایش یاد میکند که میتوان به ترانه دوصدایی فائقه آتشین(گوگوش) و مهرداد آسمانی با عنوان «آخرین خبر» اشاره کرد.
شهیار قنبری انقلاب اسلامی را وقیحانه اشتباهِ پدران جوانان امروزی می داند، در مصاحبه اش با رسانه معاند رادیو فردا می گوید :
تمامی این موارد یک از هزارانِ شهیار قنبری و افراد مرتبط با اوست، فردی که به انقلاب اسلامی عناد دارد، از فتنه حمایت کرده و می کند، تمام عمرش را مصروفِ تولیداتِ ضدارزش کرده است، با هتاکانِ به پیامبر اکرم (ص) همراهی می کند و حمایتشان می کند، با تجزیه طلبان و اعضای گروهک های برانداز بر علیه نظام اسلامی همراه است و . . . اما وزارت ارشاد دولت یازدهم در اقدامی ضدارزش به کتاب این معاند مجوز نشر اعطاء می کند.
بعدها سایت موسیقی ما با مدیریت بهمن بابازاده که سالهای متوالی از با حمایت ویژه معاون هنری ارشاد و خانه موسیقی با افتخار مصاحبه با این او را در تیتر خـود درج می کند :
همزمان با این پروژه تطهیر که مرحله نخست آن در پاییز و زمستان سال 1396 انجام شد، اعطای مجوز نشر کتاب های قنبری که شامل ترانه هایی است که بخش بزرگی از آن سروده ها توسط خوانندگان ضدانقلاب و مبتذل خوانده شدهاند، از طریق وزارت ارشاد صورت میپذیرد. در واقع اجرای بازسازی ترانه کودکانه، مطرح شدن موضوع شکایت قنبری از بنیامین بهادری و حجم وسیعی از تبریکات مجازی خبرنگاران داخلی، قطعه دومی از پازل تطهیر چهرهای است که لحظهای از دشمنی با نظام و انقلاب عقبنشینی نکرده است.
بیشتر بخوانید:
امید میرود که مسئولان سیاسی و قضائی و مدیران صدا و سیما به این روند تطهیر و مشروعیت بخشیدن به چهرهای نظیر او دقت و مراقبت بیشتری داشته باشند و هریک وظیفه خود را در مقابله این پروژه عمل کنند. این قطعا آخرین برنامه طراحیشده گروههای نفوذی در موسیقی کشور نبوده و برنامههای مشابهی برای دیگر خوانندگان و ترانهسرایان بدنام ضدنظام نیز طراحی شده است که در صورت برخورد قاطع، طراحیهای آتی هم نقش بر آب خواهد شد.