رضا فریدی مشاور و روانشناس بالینی در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه ازدواج و خانواده گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان، درباره تحمل فشار روانی محیط کار، اظهار کرد: مدیریت بر فشار‌های روحی و روانی و به کنترل درآوردن این پدیده سهم اساسی و تأثیرگذار در روند موفقیت شغلی هر فرد دارد، چراکه فشار‌های روانی در کار، یکی از چالش‌های جدی افراد شاغل در عصر صنعتی شدن جوامع است و بازدهی فرد را تا حد زیادی کاهش می‌دهد.
این روانشناس با بیان اینکه فشار‌های روانی و شغلی را نباید الزاماً پدیده‌های مخرب به حساب آورد، بیان کرد: فشار‌ها را می‌توانیم به دو دسته تقسیم بندی کنیم. دسته اول؛ فشار‌های خوشایند که مفیدند و نتایج خوبی دارند مثل فشار‌هایی که در ازدواج به وجود می‌آیند، اما همراه با شادی و امید هستند و دسته دوم؛ فشار‌های مخرب هستند که با فرسایش همراهند و نتایج ناگواری به دنبال دارند، برای مثال وقتی فردی مورد تهاجم محیط و مسائل مختلفی قرار می‌گیرد و فشار غیر منطقی بیشتر از توان و تحمل وی بر او وارد می‌شود و از پاسخ درست به آن باز می‌ماند مسلما در دراز مدت به جسم و روان او آسیب وارد خواهد شد.
فریدی گفت: اگر بخواهم تعریفی از فشار روانی بدهم باید بگویم که فشار روانی، تنیدگی یا استرس در روانشناسی به معنی فشار و نیرو است و هر محرکی که در انسان ایجاد تنش کند، استرس زا یا عامل تنیدگی نامیده می‌شود. استرس یک فشار روانی و احساسی بیش از حد تحمل فرد است، در واقع استرس زمانی ایجاد می‌شود که ما نتوانیم با فشار‌های کوچک کنار بیاییم.
وی ادامه داد: فشار شغلی نیز در واقع فشاری است که از طریق شغل به فرد وارد می‌شود؛ هر چند فشار شغلی وارد شده به فرد می‌تواند منابع مختلفی از جمله فشار‌های مربوط به شغل، فشار روانی، استرس شغلی را داشته باشد. از جمله فشار‌های بیرونی که بر روح و روان فرد تأثیر می‌گذارد می‌توان به بحران‌های زندگی، مشکلات خانوادگی، مسائل مالی اشاره کرد. گاهی نیز ممکن است فرد شاغل به دلیل موقعیتی که در سازمان یا شرکت و اداره دارد، دچار استرس شغلی شود.
این روانشناس با بیان اینکه باید توجه داشت که استرس در افراد مختلف متفاوت است، اضافه کرد: ممکن است عاملی برای فردی ایجاد استرس کند، اما در فرد دیگر، به هیچ عنوان استرس ایجاد نکند.
چند راهکار برای تحمل فشار روانی در محیط کار
فریدی درباره راهکارهای کنار آمدن با فشار کاری، تصریح کرد: گاهی شرایطی پیش می‌آید که فشار کاری خیلی زیاد می‌شود، در این موقع می‌توانید از راهکار‌هایی کمک بگیرید. کار خود را وقتی انجام دهید که مجبور هستید نه وقتی مجبور نیستید، تجارت در کوشش‌های ناگهانی و موقتی شکل می‌گیرد. فارغ از اینکه در حال توسعه یک محصول یا توسعه یک کسب و کار هستید، ساعات طولانی کار و فشار‌هایی که متحمل می‌شوید برای همیشه دوام نخواهند داشت. کاملا عادی است که چندین هفته یا چندین ماه خودتان را با کار زیاد خسته و فرسوده کنید، اما پس از به نتیجه رسیدن آنچه در نظر داشتید، کمی استراحت کنید. اگر مدام و بی‌وقفه و تحت فشار کار کنید، در واقع برای خودتان مشکل درست می‌کنید.
وی با اشاره به اینکه رها کردن را بیاموزید، افزود: وقتی تحت استرس زیادی قرار دارید و فشار کاریتان زیاد است و ایده‌های درستی هم به ذهنتان نمی‌رسد. پس بهترین کار این است که به صورت موقتی از تلاش دست بردارید. چند ساعت به خودتان استراحت بدهید، بیرون بروید، ورزش کنید، غذا بخورید یا حتی فیلم تماشا کنید. پس از اینکه آرام شدید، خلاقیت و ایده‌های صحیح و مناسب دوباره به ذهنتان خطور خواهند کرد و می‌توانید با نگاهی دقیق‌تر و برنامه ریزی صحیح، فعالیت هایتان را از نو آغاز کنید.
این روانشناس با بیان اینکه احساسات منفی و استرس‌های خود را به بقیه منتقل نکنید، ادامه داد: مدیران و سرپرستان تیم‌های کاری باید بدانند که اگر استرس، نگرانی و احساسات منفی خود را به کارمندانشان منتقل کنند، دود آن در چشم خودشان خواهد رفت. وقتی شما دائم موجب دلسردی کارمندتان می‌شوید، در واقع انگیزه او را می‌گیرید. به این ترتیب تنها کسی که در نهایت ضرر خواهد کرد خود شما هستید، زیرا کارهایتان به آن صورت که می‌خواهید، پیش نمی‌رود. حتی انتقال استرس به اعضای خانواده و دوستان هم باعث می‌شود تا در نهایت تنها بمانید و افسرده شوید. اگر نمی‌توانید فشار‌های کاری و استرس‌های خود را کنترل کنید، حتما لازم است که به یک متخصص روانشناس و درمانگر مراجعه کنید و از او برای حل این مسأله کمک بگیرید.
فریدی با اشاره به اینکه کار‌ها را به دقیقه نود موکول نکنید، گفت: وقتی برنامه ریزی مناسبی برای انجام وظایف خود داشته باشید، قادر خواهید بود تا حد زیادی از استرس‌های خود بکاهید. درست است که اتفاق‌های ناگهانی می‌توانند موجب برهم خوردن برنامه ریزی‌ها شوند، اما این را بدانید که کنترل این مسأله هم باز به دست خودتان است. شما می‌توانید با حفظ خونسردی به انجام کار اضافه‌ای که هیچ برنامه‌ای برایش نداشته اید بپردازید و سر وقت وظایفتان را به اتمام برسانید.
وی گفت: مدیریت استرس داشته باشید، اغلب شرکت‌های بزرگ در کشور‌های پیشرفته صنعتی، مدیریت استرس را به کارکنان خود آموزش می‌دهند. برنامه مدیریت استرس، آموزش‌هایی را در مورد طبیعت منابع استرس و مواردی همچون مدیریت زمان و تمرین‌های آرام‌سازی و... به کارکنان می‌دهد. آموزش مدیریت استرس می‌تواند علائم استرس نظیر اضطراب و اختلالات خواب را به سرعت کاهش دهد.
این روانشناس تصریح کرد: مطمئن شوید که شیوه زندگی سالمی را دنبال می‌کنید. یک زندگی سالم به طور قطع باید عوامل زیر را در خود جای دهد: به اند‌ازه کافی بخوابید و آنقد‌ر استراحت کنید تا سطح انرژی بد‌نتان را در حد مطلوب نگه دارید. مطمئن باشید که از غذا‌های سالم استفاد‌ه می‌کنید و رژیم غذایی متعاد‌لی را دنبال می‌کنید. رژیم غذایی ناسالم باعث می‌شود تا شما بیمار شده و احساس خوبی نداشته باشید. سعی کنید به نیاز‌های روحی خود که شاید در زیر نیاز‌های ماد‌یتان مد‌فون شده باشند، جانی تازه ببخشید.
فریدی اضافه کرد: حداقل 15 دقیقه قبل از وقت کاری زودتر به محل کارتان برسید تا یک روز توأم با آرامش در پیش داشته باشید. به حافظه تان اعتماد نکنید و هر مطلبی را یادداشت کنید. برای زندگی شخصی و کاری خود برنامه ریزی داشته باشید و سعی نکنید همیشه فراتر از برنامه حرکت کنید. اگر کاری را نمی‌توانید به موقع انجام دهید، قول آن را ندهید و به هر تقاضایی «بله» نگویید. هر روز عصر برنامه‌های کاری فردا را اولویت بندی کنید و برای آن‌ها مهلت تعیین کنید. به اصول مدیریت زمان اهمیت دهید و از افرادی که وقتتان را تلف می‌کنند دوری کنید. همچنین قبل از آن که به کسی تلفن بزنید از خود سوال کنید، آیا این تلفن مهم است؟ سعی کنید زمانی به اداره بروید که با شلوغی خیابان و ازدحام و ترافیک همراه نباشد.
بیشتر بخوانید
