خبرگزاری فارس: «آنتونی بلینکن»، مشاور «جو بایدن»، نامزد حزب دموکرات در انتخابات ریاستجمهوری آمریکا ضمن تمجید از مفاد برجام گفته این توافق به گونهای طراحی شده که دولت آمریکا میتوانست با ماندن در آن تحریمهای تسلیحاتی ضد ایران را تمدید کند.
بلینکن که در اجلاس امنیتی آسپن سخنرانی میکرد درباره تلاش دولت فعلی آمریکا برای تمدید تحریمهای تسلیحاتی علیه ایران گفت: «تا آنجا که الان میدانم حتی یک متحد ما با تمدید این تحریمها برای مدت نامعلوم موافق نیست.»
«مایک پامپئو»، وزیر خارجه آمریکا روز چهارشنبه گفت که دولت این کشور به زودی قطعنامهای را که خواستار تمدید تحریمهای تسلیحاتی علیه ایران است تقدیم شورای امنیت خواهد کرد.
بلینکن تأکید کرد که تحریمهای تسلیحاتی علیه ایران یکی از مفاد کلیدی این توافق است. او گفت: «دولت [ترامپ] ممکن است درباره به پایان رسیدن تحریمها علیه سلاحهای متعارف ایران گلایه کند، اما این تحریمها با کار سخت و دیپلماسی اصولی دولت اوباما تدوین و مستقر شد.»
بلینکن که یکی از اعضای تیم مذاکرهکننده هستهای با ایران بوده تأکید کرد که در توافق هستهای برجام بندهایی برای بازگرداندن تحریمها علیه ایران در نظر گرفته شده است.
او گفت: «البته ما در داخل خود متن برجام روی مفاد مهمی برای بازگرداندن تحریمها اصرار کردیم. فقط یک مشکل جود دارد: بند بازگشت خودکار تحریمها باید توسط یکی از طرفهای مشارکتکننده در توافق هستهای فعال شود.»
بلینکن با رد استدلالهای دولت ترامپ که مدعی است علیرغم خروج از برجام هنوز هم یکی از طرفهای مشارکتکننده در این توافق است و میتواند از مفاد این توافق برای فعال کردن تحریمهای بینالمللی علیه ایران استفاده کند گفت: « دولت ترامپ هنگام خروج از برجام متن بیانیه مطبوعاتی خودش را "پایان دادن به مشارکت آمریکا در برجام" انتخاب کرده است. بنابراین، آنها (مقامهای دولت ترامپ) آزادند هر استدلالی که میخواهند بیاورند ولی به نظر میرسد که استدلالهای آنها بنیادهای لرزانی دارد و به آنها برای استفاده از مفاد بازگشت خودکار که با مذاکره ما به دست آمد کمکی نمیکند.»
دولت ترامپ گفته در صورتی که در تمدید تحریمهای تسلیحاتی علیه ایران موفق نشود قصد دارد از یکی از بندهای برجام که با نامهایی مانند «مکانیسم ماشه»، «ساز و کار حل و فصل اختلاف» یا «ساز و کار بازگشت خودکار تحریمها» شناخته میشود برای بازگرداندن تحریمهای بینالمللی علیه ایران استفاده کند.
با این حال کارشناسان میگویند آمریکا از آن جهت که اردیبهشتماه سال 1397 از برجام خارج شده جزو طرفهای مشارکتکننده در «برجام» نیست و نمیتواند از بندهای این توافق برای تمدید تحریمها علیه ایران استفاده کند.
از طرف دیگر، مقامهای دولت «دونالد ترامپ»، رئیسجمهور آمریکا ادعا میکنند آمریکا با خروج از برجام این توافق را «نقض» نکرده و هنوز یکی از طرفهای مشارکتکننده در آن محسوب میشود.
آنتونی بلینکن در ادامه تصریح کرد: «در اینکه دولت ترامپ دولت اوباما-بایدن را بابت اتمام تحریمهای تسلیحاتی علیه ایران گلایه میکند دوگانهگوییهای زیادی وجود دارد چون بخشی زیادی از این تحریم ها توسط دولت خود ما (دولت اوباما) وضع شد.»
وی در ادامه اضافه کرد که دولت فعلی آمریکا میتوانسته با استناد به مفاد داخلی توافق برجام تحریمهای تسلیحاتی علیه ایران را تمدید کند. او گفت: «ما احتمالاً میتوانستیم با داشتن جبههای متحد همراه با متحدانمان آن تحریمها را از داخل خود توافق تمدید کنیم.»
ادعای مقامهای آمریکا درباره اینکه هنوز هم یکی از طرفهای توافق برجام هستند و میتوانند تحریمها علیه ایران را کلید بزنند قبلاً حتی توسط مقامهای دولت این کشور هم زیر سئوال رفته است.
«جان بولتون»، مشاور وقت امنیت ملی کاخ سفید بعد از خروج آمریکا از برجام اعتراف کرده بود که واشنگتن دیگر طرف توافق در برجام نیست و نمیتواند از ساز و کار حل و فصل اختلاف برای احیای تحریمهای بینالمللی علیه ایران استفاده کند.
علاوه بر این، «برایان هوک»، نماینده دولت آمریکا در امور ایران هم مردادماه سال گذشته به صراحت به همین موضوع اعتراف کرد.
این مقام آمریکایی روز 30 مرداد در پاسخ به سوال یک خبرنگار مبنی بر اینکه آیا آمریکا میتواند از بند موسوم به «مکانیسم ماشه» برای بازگرداندن تحریمهای بینالمللی علیه ایران استفاده کند یا خیر گفت: «در خصوص مکانیسم بازگشت خودکار تحریمها (مکانیسم ماشه) باید بگویم ما دیگر داخل آن توافق (برجام) نیستیم. طرفهایی که هنوز داخل توافق هستند باید تصمیم خودشان را بگیرند که میخواهند از مکانیسم حل اختلاف استفاده کنند یا خیر. تردیدی وجود ندارد که ایران در حال نقض توافق هستهای است ولی این تصمیمی است که آنهایی که داخل توافق هستند باید بگیرند.»