بودجه نگهداری و حفظ جنگل‌ها ناکافی است/جنگل‌های شمال کشور باید احیا شوند

به گزارش گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان، موضوع این هفته برنامه به طرح تنفس جنگل‌ها اختصاص داشت.مهمانان برنامه در این خصوص به تبادل نظر پرداختند. تقی شامخی، استاد دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران با اشاره به وضعیت جنگل‌های کشور با بیان اینکه در مجموع 14 میلیون هکتار از سطح کشور را جنگل‌ها به خود اختصاص داده‌اند، اضافه کرد: این میزان کمتر از 10 درصد از سطح کشور را شامل می‌شود همین طور برآوردها نشان می‌دهد جنگل‌های شمال کشور دو میلیون هکتار را به خود اختصاص داده‌اند که 1/3 سطح کشور را به خود اختصاص می‌دهند.

وی با بیان اینکه جنگل‌ها بخشی از بستر حیات ما هستند، گفت:‌ جنگل‌ها تنظیم کننده مجموعه عملکرد آب و خاک و هوا هستند و در ادامه اگر آنها آسیب ببینند به طور حتم کل جانوارن و گیاهان هم مورد آسیب قرار می‌گیرند.

محمدرضا پور مجیدیان استاد دانشگاه منابع طبیعی ساری که مهمان دیگر برنامه بود با بیان اینکه جنگل‌ها با هیچ کدام از ثروت‌های ملی قابل مقایسه نیستند، عنوان کرد: مهم‌ترین ثروت ملی ما نفت است که به طور حتم یک روز تمام می‌شود اما جنگل‌ها مجموعه‌ای بیولوژیک و دارای حیات هستند.

در ادامه شامخی استاد دانشگاه تهران با بیان اینکه در شرایطی هستیم که جنگل‌ها تخریب شده‌اند و جنگل‌بانان باید از این موضوع جلوگیری کنند و سپس به احیای جنگل‌ها بپردازند، تصریح کرد: نمی‌توان مدعی شد که طی 50 سال گذشته از سطح جنگل‌ها به میزان قابل ملاحظه‌ای کاسته شده است اما جنگل‌ها کیفیت 50 سال پیش را ندارند از درون خالی شده و ظرفیت خود را از دست داده‌اند.

پور مجیدیان هم با تاکید بر همین موضوع عنوان کرد: زمانی جنگل‌های ایران 18 میلیون هکتار بودند اما امروز به 12/4 میلیون هکتار کاهش پیدا کردند و در مقایسه با کشورهای همسایه ما وضعیت مناسبی نداریم.

موضوع دیگری که مورد بحث قرار گرفت نحوه سنجش میزان هکتاری جنگل‌ها در کشور بود.

شامخی با بیان اینکه در کشور تکنولوژی لازم برای اندازه‌گیری وجود دارد، گفت: مساله این است که تعریف پایه جنگل‌ را سازمان جنگل‌ها و منابع طبیعی عوض کرده است و همین موضوع باعث شده در نحوه اندازه‌گیری‌ها توسط کارشناسان اختلاف نظر به وجود بیاید.

وی در خصوص طرح ویژه تنفس جنگل‌ها که بر اجرای آن اصرار می‌شود،‌ گفت:‌ از 60 سال پیش تا به امروز طرح‌های مدیریتی و جنگل‌داری در کشور اجرا می‌شود و در قالب آن جنگل‌ها مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرند حال اگر بخواهیم به مدت 10 سال بهره‌برداری را متوقف کنیم و در این طرح‌ها دست ببریم مشخص نیست که چه اتفاقی می‌افتد.

پور مجیدیان که با اجرای طرح تنفس جنگل‌ها موافق بود، عنوان کرد: جنگل‌های شمال ایران از سال 1338 مورد بهره‌برداری قرار گرفتند در صورتی که سعت آنها به آن اندازه‌ای که از آن بهره‌برداری می‌شود نیست و طی دو دهه حدود 6 میلیون هکتار جنگل مورد بهره‌برداری قرار گرفته است و اجرای طرح تنفس جنگل‌ها می‌تواند باعث تحول و برقراری مجدد تعادل شود.

در ادامه عباسعلی نوبخت معاون امور جنگل سازمان جنگل‌ها و مراتع به عنوان مهمان تلفنی به روی آنتن برنامه آمد و با بیان اینکه باید در خصوص وضعیت جنگل‌های شمال و بقیه جنگل‌های ایران واقعیت‌ها را مطرح کنیم، عنوان کرد: در تمام مقاطع برای جنگل‌ها یک مقطع کارشناسی صورت می‌گیرد و اگر نظرهای کارشناسی جواب ندهد ما آن مقطع از جنگل‌ را قرق اعلام می‌کنیم تا جنگل خود به بازسازی‌اش بپردازد.

وی ادامه داد: در برخی از موارد ما با بحران شدید آب مواجه هستیم به همین دلیل نمی‌توانیم پوشش علمی را حفظ کنیم یا توسعه دهیم.

نوبخت با بیان اینکه هم اکنون وضعیت ما نگران کننده است، توضیح داد: به کارگیری شیوه کلاسیک اشتباه است در جنگل‌های دارالکلاه مازندران و سید ابوصالح در همان استان امروز حفره‌هایی ایجاد شده است و درخت‌ها به واسطه یک باد می‌افتند. در گذشته دو میلیون هکتار از جنگل‌ها مورد بهره‌برداری قرار می‌گرفت اما امروز جنگل‌های ایران دیگر این توانایی را ندارند و سال گذشته 550 هزار متر مکعب جنگل مورد بهره‌برداری قرار گرفت.

شامخی با بیان اینکه بودجه در نظر گرفته شده برای حفظ و نگهداری جنگل‌ها کافی نیست،‌ عنوان کرد: سالیانه 550 میلیارد تومان برای حفظ و نگهداری از جنگل‌های شمال نیازمند هستیم اما این بودجه اختصاص پیدا نمی‌کند و پایداری مدیریت از بین می‌رود.

پورمجیدیان استاد دانشگاه منابع طبیعی ساری با بیان اینکه باید مدیریت احیا و حفظ جنگل‌ها در دستور کار قرار گیرد، عنوان کرد: 60 تا 75 درصد جنگل‌های شمال کشور را قطب تولید چوب عنوان می‌کنند که باید مورد احیا و بازسازی قرار گیرد در واقع تمام مشکلات ناشی از عدم مدیریت و برنامه‌ریزی مناسب است.

در پایان شامخی استاد منابع طبیعی دانشگاه تهران با بیان اینکه در جنگل‌های کشور سه و نیم میلیون واحد دام (اعم از گوسفند، بز و گاو) وجود دارند و همچنین 700 هزار نفر در سه هزار آبادی داخل جنگل‌ها زندگی می‌کنند و در آخر 12 هزار کیلومتر جاده در جنگل‌ها همگی عاملی هستند که باعث اختلال و آسیب جدی به جنگل‌ها می‌شوند و راه مناسبی را هم برای قاچاق چوب به وجود می‌آورند که باید سازمان جنگل‌ها در این خصوص اقدام مناسبی انجام دهد.