باشگاه خبرنگاران جوان: پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری استفتائات جدید (مرداد ماه) از حضرت آیت الله خامنه‌ای را درباره موضوعات مختلف از جمله فاصله در نماز جماعت، پوشیدن لباس جنس مخالف و ... منتشر کرد.
فاصله در نماز جماعت
سؤال1: در نماز جماعت فاصله نمازگزاران در موارد زیر تا چه مقدار به صحت جماعت ضرر نمی‌زند؟
الف) فاصله محل سجده مأموم با محل ایستادن امام.
ب) فاصله محل سجده مأموم در هر صف با محل ایستادن مأموم در صف جلوتر که به واسطه او به امام متصل است.
ج) فاصله محل ایستادن مأموم با مأموم دیگری که به واسطه او از سمت راست یا چپ به جماعت متصل می‌شود.
جواب: در همه موارد یاد شده فاصله تا حدود یک متر، اشکال ندارد.
فرق حد ترخص و مسافت شرعی
سؤال2: 1) فرق حد ترخص و مسافت شرعی چیست؟
2) اگر در حال گشت زنی و بدون قصد طی کردن مسافت شرعی از شهر دور شویم، آیا نماز شکسته است؟
جواب:
1) مسافت شرعی هشت فرسخ (حدود 41کیلومتر) است، هرچند به صورت رفت و برگشت باشد؛ البته در این صورت باید مسیر رفت حداقل 20/5کیلومتر باشد، ولی حد ترخص، مکانی است که در آنجا اذان شهر شنیده نمی‌شود.
2) کسی که از اول سفر، قصد مسافت شرعی (امتدادی یا تلفیقی) ندارد یا مردد در آن است، نمازش تمام است؛ اگرچه به مسافت شرعی رفته باشد، ولی اگر برگشت به مقدار هشت فرسخ باشد، نمازش در برگشت قصر است.
* طبق تحقیقات انجام گرفته حد ترخص از آخر شهر حدود 1350 متر است.
پوشیدن لباس جنس مخالف
سؤال3: آیا زن می‌تواند لباس مردانه یا مرد، لباس زنانه بپوشد؟
جواب: اگر به قصد تشبه (شبیه شدن) به جنس مخالف این کار را انجام دهد و حالت جنس مخالف را به خود بگیرد، جایز نیست.
انجام معاملات بورس با قرارداد مضاربه
سؤال4: آیا در قرارداد مضاربه، عامل می‌تواند سرمایه را در بورس، برای خرید و فروش سهام به کار بگیرد؟
جواب: قرارداد مضاربه برای خرید و فروش سهام، اشکال ندارد و باید سهم هر یک از دو طرف از سود‌های به دست آمده از خرید و فروش، به صورت درصد، تعیین شود و تعیین مقدار معین از سود به صورت ماهانه برای سرمایه گذار، صحیح نیست، اما برای پرداخت مبلغ معین در هر ماه، می‌تواند پس از تعیین درصد سهم عامل و سرمایه گذار از سود، ماهانه مبلغی به عنوان علی الحساب به سرمایه گذار پرداخت شود و در پایان قرارداد بر اساس درصد تعیین شده در متن قرارداد، سهم هر یک از عامل و سرمایه گذار، محاسبه یا مصالحه شود.
مسح بر مو‌های بلند سر
سؤال5: اگر با شانه کردن موی سر، مو‌ها تا مثلاً مقابل چشم می‌رسد، آیا لازم است برای مسح سر، فرق باز کنیم؟
مسح بر روی مویی که در قسمت جلوی سر روییده کفایت می‌کند، البته اگر مویی که در قسمت جلوی سر روییده به اندازه‌ای بلند باشد که با شانه زدن از قسمت جلوی سر بگذرد، مسح روی آن مقدار که از جلوی سر می‌گذرد صحیح نیست؛ چه این مو‌ها آویزان باشد و چه روی قسمت جلوی سر جمع شده باشد.
مصرف کفاره
سؤال6: در صورتی که پول گندم را بابت فدیه یا کفاره روزه به مؤسسه خیریه‌ای بپردازیم، آیا مؤسسه موظف است صرفاً نان خریده و به فقرا دهد و یا به صورت کلی می‌تواند برای اطعام فقرا مصرف کند، مثلاً مقداری روغن و گوشت به فقیر بدهد؟
جواب: باید به تعداد فقیری که مد نظر پرداخت کننده است، برای هر فقیر 750 گرم، فقط طعام (گندم، جو، آرد، نان، برنج و امثال آن) تهیه و پرداخت شود؛ بنا بر این تهیه روغن و امثال آن که طعام محسوب نمی‌شود، صحیح نیست و اگر پولی که مؤسسه دریافت کرده است معادل پول 750 گرم گندم بابت هر کفاره است، نباید طعامی برای فقرا تهیه شود که قیمت آن بیشتر از قیمت 750 گرم گندم است؛ زیرا در این صورت پرداخت تعداد کفاره‌ای که مد نظر پرداخت کننده بوده است، انجام نمی‌شود.
خطاب به غیر خدا در نماز
سؤال7: آیا در قنوت نماز می‌توان دعای فرج (الهی عظم البلا) را قرائت کرد؟
جواب: خواندن دعای مذکور تا جایی که مخاطب خداست اشکال ندارد، ولی مابقی که مخاطب غیر خدا می‌باشد جایز نیست و باعث بطلان نماز می‌شود.
گوش دادن به خوانندگی زن
سؤال8: آیا گوش دادن به صدای خواننده زنی که تک خوانی می‌کند، برای مرد نامحرم حرام است؟
جواب: از گوش دادن به آن که معمولاً مفسده دارد، اجتناب شود.
خروج از محل اقامت ده روز
سؤال9: مسافری که می‌خواهد ده روز در شهری اقامت داشته باشد و در بین ده روز به اطراف آن شهر هم برود، آیا نماز او تمام است یا شکسته؟
جواب: اگر قصد خروج به مقدار کمتر از مسافت شرعی دارد، در صورتی که خروج او به گونه‌ای باشد که عرفاً اقامت ده روز در آن شهر صدق کند اشکال ندارد؛ مثلا دو سه بار بخواهد برود و حداکثر تا نصف روز برگردد، می‌تواند قصد اقامت کند و خروج او منافاتی با قصد اقامت ده روز ندارد. ولی قصد خارج شدن در یک دفعه به مدت 15 ساعت محل اشکال است.
وضو و نماز با وجود ناخن بلند
سؤال10: آیا وضو گرفتن و نماز خواندن با ناخن بلند اشکال دارد؟
جواب: اگر ناخن بیش از معمول بلند باشد، باید موقع وضو و غسل، چرک زیر آن مقدار بر طرف شود و به زیر آن، آب برسد و همچنین برای سجده در نماز، بنا بر احتیاط واجب باید سر انگشت شست پا بر روی زمین قرار گیرد.
جدا کردن سر گوسفند قبل از جان دادن
سؤال11: اگر سر حیوان را ـ قبل از جان دادن ـ جدا کنیم، اشکال دارد؟
جواب: جدا کردن سر حیوان قبل از خروج کامل روح از بدن، حرام است؛ اما با این عمل گوشت حیوان حرام نمی‌شود.
