به گزارش خبرنگار حوزه شهری گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان از اول اسفند سال 98 اولین موارد ابتلا به ویروس کرونا در ایران گزارش شد و به سرعت تمهیدات و آموزش‌های لازم برای جلوگیری از شیوع این بیماری از سوی صدا و سیما و وزارت بهداشت کشورمان به کار گرفته شد.
استفاده از ماسک و دستکش به سرعت در میان مردم فراگیر شد و همچنین کم کم مطالباتی برای ایجاد محدودیت در فعالیت‌های اصناف و مشاغل پر خطر مانند فعالان در حوزه بازیافت و جمع آوری پسماند خشک شکل گرفت.
از ابتدای اسفند 98 تا اواسط اردیبهشت 99 معروف به موج اول کرونا شد و در این دوره محدودیت‌هایی نظیر دورکاری کارمندان دولت، لغو طرح ترافیک و جلوگیری از فعالیت جمع آوری کنندگان پسماند خشک صورت گرفت.
از 17 خرداد ماه بخشی از محدودیت‌ها کاهش یافت و طرح ترافیک دوباره به اجرا درآمد. کم کم اخباری مبنی بر شیوع دوباره کرونا منتشر شد و این دوره را موج دوم شیوع کرونا نامگذاری کردند و پر خطرتر از دوره قبل شناخته شد.
بر همین اساس طرح ترافیک از اواخر تیر ماه 99 دوباره لغو شد، اما از سوی دیگر محدودیتی دیگر لغو شد و بستر شیوع کرونا با فعالیت دوباره جمع آوری کنندگان پسماند خشک فراهم شد.
این روز‌ها که به خاطر شدت موج دوم کرونا حساسیت‌ها در رعایت موازین بهداشتی بالا رفته و مسئولان بهداشتی به طور مرتب مردم را به خودداری از حضور در اماکن شلوغ توصیه می‌کنند، خبر می‌رسد که منعی برای بازیافت پسماند خشک از سوی پیمانکاران وجود ندارد.
سرنشینان خودرو‌های وانتی که برای پیدا کردن زباله‌های ارزشمند در کنار مخازن زباله توقف می‌کنند، در بیشتر اوقات فاقد ماسک‌های ایمن هستند و رنگ و روی ماسک‌هایشان نشان می‌دهد که خودشان به منبع آلودگی تبدیل شده‌اند.
تفکیک نکردن پسماند خشک فاجعه زیست محیطی در پی دارد
مسعود عابدی مدیر روابط عمومی سازمان مدیریت پسماند شهرداری تهران در گفت‌وگو با خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان؛ با اشاره به اینکه به دلیل شیوع ویروس کرونا در کشور از اوایل اسفند ماه فرآیند تفکیک زباله و پسماند را متوقف کردیم، گفت: روزانه حدود 7 هزار تن زباله در سطح تهران تولید می‌شود و اگر این حجم زیاد تفکیک نشود، فاجعه محیط زیستی رخ خواهد داد.
مدیر روابط عمومی سازمان مدیریت پسماند تصریح کرد: طی هماهنگی‌هایی که با ستاد مقابله با کرونای استان تهران انجام شد، مجوز‌های لازم گرفته شد تا پس از دو ماه که زباله‌های خشک و تر با هم دفن می‌شدند، دوباره این تفکیک زباله از سر گرفته شود.
او با تأکید بر اینکه در حال حاضر زباله‌ها با رعایت ساز و کار‌های بهداشتی تفکیک می‌شوند و همچنین پسماندهای بیمارستانی و عفونی طبق روال گذشته دفن می‌شوند، افزود: پسماند‌هایی مثل دستکش و ماسک را در قسمت پردازش آرادکوه جداسازی می‌کنیم و می‌سوزانیم و سایر مواد قابل تفکیک را هم تفکیک می‌کنیم.
مدیر روابط عمومی سازمان مدیریت پسماند شهرداری تهران با توجه به توقف دو ماهه فعالیت پیمانکاران جمع آوری پسماند خشک گفت: طی دو ماهی که پیمانکاران فعالیت نداشتند، مبلغ این مدت از قرارداد ثبت شده کسر می‌شود و بابت 10 ماه حق جمع آوری پسماند خشک از آن‌ها پول خواهیم گرفت.
دیده نشدن فاجعه انسانی!
ضرورت جداسازی پسماند خشک و تر در شرایط شیوع کرونا در حالی فاجعه زیست محیطی عنوان شده که طی چند ماه گذشته که جداسازی نبود، هیچ فاجعه زیست محیطی رخ نداد، اما اگر در این شرایط قرار باشد با استفاده از نیروی انسانی پسماندهای خشک از مخازن زباله جمع‌آوری شوند، آن وقت باید نگران بود که مبادا فاجعه انسانی رخ دهد.
شهرداری تهران بابت دادن حق جمع آوری پسماند خشک به پیمانکاران، سالانه با آن‌ها قراردادهای بزرگی می‌بندد که سهم بزرگی در درآمدهای شهرداری دارد و طی دو ماهی که فعالیت پیمانکاران پسماند به خاطر کرونا ممنوع شد، شهرداری مجبور شد تا مبلغ دو ماه فعالیت آن‌ها را از پولی که باید بابت 12 ماه بپردازند، کم کند.
درآمدهای خیره کننده پسماند خشک به روایت اعضای شورای شهر تهران
همچنین زهرا صدراعظم نوری رئیس کمیسیون سلامت و محیط زیست شورای شهر تهران در 31 خرداد 98 در گفتگو با خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان؛ با اشاره به درآمدی که شهرداری تهران در سال 97 از طریق جمع آوری پسماند خشک کسب کرد، گفته بود: در سال 97 شهرداری مبلغ 12 میلیارد تومان از پیمانکاران جمع آوری کننده پسماند خشک دریافت کرد و با پیگیری‌هایی که انجام دادیم، مقرر شد برای جمع آوری پسماند خشک در سال 98 مبلغ 200 میلیارد تومان از آن‌ها اخذ کنیم.
صدراعظم نوری با اشاره به جهش 188 میلیارد تومانی مبلغ قرارداد جمع آوری پسماند سال 98 نسبت به سال 97 گفت: زمانی که این قرارداد تا این حد افزایش می‌یابد نشان دهنده این است که حتما با چند برابر دیگر هم امکان افزایش وجود دارد، زیرا پسماند خشکی که در تهران تولید می‌شود، بسیار ارزشمند است.
همچنین سید محمود میرلوحی عضو کمیسیون برنامه و بودجه شورای شهر تهران در 5 مرداد 98 در گفتگو با خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان؛ با بیان اینکه در سال 96 درآمد شهرداری از پسماند 12 میلیارد تومان بود و در سال 97 به 200 میلیارد تومان رسید، گفت: در سال جاری تا امروز 300 میلیارد تومان درآمد کسب کردیم و تلاش می‌کنیم آن را به سه برابر سال قبل برسانیم.
عضو کمیسیون برنامه و بودجه شورای شهر تهران با بیان اینکه پیش بینی کمیته اقتصادی این است که درآمد شهرداری نسبت به 3 سال قبل افزایش یابد، گفت: با عملکردی که شورای پنجم آغاز کرده، درآمد حاصل از پسماند خشک نسبت به 3 سال قبل، 60 برابر می‌شود.
فاجعه زیست محیطی یا فاجعه درآمدی؛ مسأله کدام است؟
نگاهی به اعداد و ارقام قراردادهای جمع آوری پسماندهای خشک نشان می‌دهد، اگر پسماندهای خشک به خاطر شرایط کرونایی در زمین دفن شوند، برای شهرداری تهران فاجعه درآمدی رخ می‌دهد و اگر هم دفن نشوند، ممکن است برای کارگران جمع آوری پسماند خشک، فاجعه انسانی رخ دهد.
به هر صورت شهرداری تهران معتقد است برای جلوگیری از فاجعه انسانی نباید زباله‌های خشک به همراه زباله‌های‌تر دفن شوند و بهتر است که توسط پیمانکاران جمع آوری پسماند خشک جمع آوری شوند تا این فاجعه رخ ندهد.
بیشتر بخوانید
گزارش از علی کاظمی
