موادی که توسط «اسمایلز» رنگ‌های تابان به خود گرفته‌اند
محققان با جهشی عظیم در خلق مواد تابشگر توانستند «نورانی‌ترین ماده موجود روی زمین» را اختراع کنند. محققان دانشگاه ایندیانای ایالات متحده و دانشگاه کپنهاگ گفته‌اند که این نوآوری راه را برای تولید دسته جدیدی از مواد هموار می‌کند که رنگ‌های تابان را به مواد جامد انتقال می‌دهند.
بیش از 100 هزار رنگ تابان وجود دارد، اما تا کنون کسی نتوانسته بود آن‌ها را به روشی تکرارپذیر با هم مخلوط کند تا مواد جامد نورانی به دست آید.
این محققان با استفاده از رنگ‌های تابان که بار مثبت به آن‌ها داده بودند، به ترکیبی برای این دسته جدید از مواد جامد رسیدند و نام آن را شبکه جداسازی یونی یا مولکول‌های کوچک (small-molecule ionic isolation lattices - SMILES) یا با حروف مخفف، «اسمایلز» گذاشتند.
کاربرد‌های این ماده جدید شامل جمع‌آوری انرژی خورشیدی و ساختن نسل جدید نمایشگر‌های او. ال. ای. دی می‌شود.
عمر فلاد، از شیمیدانان دانشگاه ایندیانا و از نویسندگان این تحقیق، گفت: «از این مواد می‌توان در هر نوع فناوری استفاده کرد که احتیاج به مواد تابان و نورانی دارد یا باید در طراحی آن خصوصیات تابشی برایش در نظر گرفت؛ فناوری‌هایی از قبیل: جمع‌آوری انرژی خورشیدی، زیست‌تصویرسازی و لیزر.»
«علاوه بر این‌ها، کاربرد‌های جالبی هم دارد شامل بردن نور به سطح بالاتر در سلول‌های خورشیدی برای جمع‌آوری بخش وسیع‌تری از طیف نور خورشید، ساختن مواد قابل تبدیل به نور برای استفاده در زمینه‌های ذخیره اطلاعات و ساختن شیشه نوررنگی (فتوکرومیک)، و تابندگی قطبیده دَوَرانی که شاید بتوان از آن در فناوری نمایشگر‌های سه‌بعدی استفاده کرد.»
ویژگی منحصر به فرد مواد نورانی این است که می‌توانند نوری را که به رنگ خاصی است، جذب کنند و نوری را با رنگ دیگر و با طول موج متفاوت از خود منتشر کنند. مثلاً مواد نورانی می‌توانند نور فرابنفش را (که برای انسان مرئی نیست) جذب کنند و نوری را در طیفی که انسان قادر به دیدن آن باشد منتشر کنند و بدین ترتیب، کاری کنند که آن ماده درخشان به نظر بیاید.
پیش از این، تلاش برای انتقال رنگ‌های نورانی به مواد جامد به نوعی منجر به «خاموشی» نور و کاهش شدت درخشش مواد نورانی شده بود. استاد فلاد گفت: «مشکل خاموشی و خفت‌شدگیِ داخلی میان رنگ‌ها وقتی پیش می‌آید که رنگ‌ها در مواد جامد پهلو به پهلوی هم قرار می‌گیرند.»
«بدین ترتیب رنگ‌ها چاره‌ای ندارند جز آن که با یکدیگر «تماس» یابند. مانند بچه‌هایی که نشسته‌اند تا برایشان قصه بخوانی، این رنگ‌ها هم انگار به هم سیخونک می‌زنند و دیگر رفتار بزرگسالان را ندارند.»
برای مقابله با این مشکل، استاد فلاد و گروهش رنگ را با محلولی بی‌رنگ مخلوط کرد تا از تماس میان مولکول‌های نورانی جلوگیری کند. این محققان سپس توانستند بلور‌هایی از جنس «اسمایلز» درست کنند که بعداً به ماده جامد تبدیل شد.
منبع: ایندیپندنت
