با شیوع بیماری کرونا در جهان، اولین آسیب و عارضهای که از بیماری به چشم میآمد، مشکلات تنفسی بود. رفته رفته مشکلاتی مانند سکتههای مغزی، لخته شدن خون در اندامها و... نیز مورد توجه قرار گرفت، اما یکی از اصلیترین عارضههای کرونا که شاید روزهای اول از آن غفلت میشد، مشکلات گوارشی بود.
نتایج حاصل از مطالعات جدید منتشر شده در دنیا نشان میدهد که برخی افراد در مراحل اولیه عفونت با ویروس کرونا ممکن است علائمی مانند درد شکم، اسهال، یبوست، تهوع و استفراغ را تجربه کنند. به تازگی، محققان دانشگاه استنفورد آمریکا در ایالت کالیفرنیا دریافتند که یک سوم از بیماران مورد مطالعه مبتلا به شکل خفیف کووید-19، علائم گوارشی بروز داده اند.
یکی دیگر از منابع جدید منتشر شده توسط محققان در پکن اعلام کرد که در 3 تا 79 درصد از مبتلایان به کووید-19 علائم گوارشی بروز کرده است؛ بنابراین ممکن است برخی بیماران بدون نشان دادن علائم ریوی، تنها با مشکلات شکمی مراجعه کنند و یا برخی علائمی همچون تهوع، استفراغ یا اسهال را قبل از سایر تظاهرات همچون تب یا علائم تنفسی بروز دهند.
هرچه تعداد بیمار بیشتری ویزیت میشوند، بروز تظاهرات بالینی متفاوت با نمای کلاسیک بیماری (سرفه خشک و تب) بیشتر مشاهده شود. این علائم گوارشی عمدتا در بیماران بزرگسال گزارش شده است، ولی در مورد کودکان نیز مواردی از اسهال مشاهده شده است.
در کشور ما نیز، مواردی از علائم گوارشی در بیماران مبتلا به کووید-19 مشاهده شده است. استرس و اضطراب نیز میتواند مسبب ایجاد برخی از این علائم باشد. استرس، اضطراب و ترس از ابتلا به بیماری کووید-19، بیکاری و ناامنی شغلی در وضعیت قرنطینه و یا حتی وجود بیماریهای زمینهای خاموش همچون سندرم روده تحریک پذیر ممکن است سبب شعله ور شدن این علائم گوارشی در طول دوره استرس زا شود.
مشکلات گوارشی همچنین میتواند ناشی از تحریک معده و رودهها به دنبال عفونت ریوی بوده و به عنوان اولین نشانه بیماری خودنمایی کند و یا در خلال بیماری بدلیل سایر علل از جمله رفتارها و عادات تغذیهای فرد ایجاد شده و تحمل بیماری را برای فرد دشوارتر کند؛ لذا با اصلاح و تاکید بر برخی جنبههای رفتاری و عادات تغذیهای میتوان سبب تخفیف یا حتی برطرف شدن علائم شد. با اخذ شرح حال از تغذیه و عادات غذایی فرد دارای شکایتهای گوارشی، میتوان به فرد برای در پیش گرفتن عادات غذایی مناسب و بهبود وضعیت گوارشی کمک کرد.
وجود اسهال، تهوع یا استفراغ، به این معنا نیست که فرد حتما مبتلا به کووید-19 میباشد. اما در طول این پاندمی بویژه اگر در منطقهای هستید که افراد مبتلا با علائم جدید شناسایی شده اند باید به این علائم نیز توجه داشت.
فرد با تست مثبت که مبتلا به بیماری با شدت متوسط و خفیف هستند، بدون درمان خاصی بهبود مییابند و کافی است در خانه بمانند و جز برای ویزیت پزشکی یا آزمایشات از منزل خارج نشوند تا از انتقال بیماری به دیگران پیشگیری شود.
بر اساس اعلام دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت در صورت وجود علائم گوارشی (اسهال، استفراغ، دل درد و ...)، نکات کلی زیر توصیه میشود:
_. دستهای خود را به طور مرتب با آب و صابون به مدت حداقل 20 ثانیه بشویید، به ویژه پس از اجابت مزاج و یا عطسه، قبل از غذا خوردن و یا پخت و پز. همچنین بهترین ماده ضدعفونی کننده دست حاوی حداقل 60 ٪ الکل است.
_. سطوح را به طور مرتب تمیز و ضد عفونی کنید، از جمله سرویس بهداشتی منزل که بطور مشترک توسط سایر اعضای خانواده مورد استفاده قرار میگیرد همچون دستگیره دستشویی و حمام، گوشی تلفن و شماره گیر و هرچیز دیگری که بطور مشترک توسط شما و اعضای خانواده اغلب ممکن است لمس شود.
_. اگر دچار اسهال هستید مقدار زیادی مایعات بنوشید. مهم است که به جایگزینی مایعات از دست رفته، با مصرف مایعات فراوان به ویژه آب ساده و پرهیز از نوشیدن مایعات شیرین توجه کنید و از محلول ORS که حاوی الکترولیتهای لازم برای جبران املاح مورد نیاز از دست رفته بدن طی اسهال میباشد طبق نظر پزشک استفاده کنید. نوشیدنیهای حاوی نمک مانند دوغ بدون گاز هم به تامین املاح از دست رفته از بدن کمک میکنند.
_. از یک رژیم غذایی سبک حاوی موز، برنج سفید، کمپوت سیب و نان سفید (کم سبوس) که کربوهیدرات بدن شما را تامین میکند و فشار برای دفع را کاهش میدهند پیروی کنید. مصرف بلغور جو دوسر، سیب زمینی پخته یا تنوری و مرغ بدون پوست نیز مفید است.
_. در صورتیکه به دلیل هریک از مشکلات گوارشی نظیر علائم کم آبی (دهیدراتاسیون) شدید: ادرار غلیظ و تیره، ضعف شدید، دهان و زبان خشک، گیجی و منگی، اسهال خونی یا مدفوع سیاه و یا درد شدید پهلوها و تب، سرفه و احساس کوتاه شدن نفسها در فرد ظاهر شد، لازم است او را برای مراجعه فوری به پزشک راهنمایی کنید.