راهکارهایی برای ترک گناه در جوانان
انسان همواره به دنبال رشد تعالی است. درواقع سرشت بشر با پاکی عجین میباشد. البته مسائلی نظیر عدم آگاهی لازم، عدم خودکنترلی زمینه بروز گناه را فراهم میسازد. معمولاً بعد از ارتکاب برخی گناهان افراد دچار ناامیدی و اضطراب میشوند. روند ترک بعضی از عادات و گناهان مانند ترک گناه استمناء برای قشر جوان سخت و زمانبر است. آموزش راهکارهای عملی و بهروز برای ترک گناه جوانان ضروری است.
1-ترک گناه و جوان:
جوان پر از شور و شوق زندگی و علاقهمند به تجربه موقعیتها و کارهای متفاوت و جدید است. دلیل عمده گناه در جوان قوه شهوت میباشد. طبعاً یاد خداوند و گرایشات معنوی به دوری و ترک گناه کمک شایانی میکند. برخی اوقات به خاطر برطرف نشدن یک نیاز انسان روی به گناه میآورد. امروزه به دلیل مشکلات فراوان اقتصادی و اجتماعی مسئله ازدواج جوانان به تعویق افتاده است. به همین جهت برخی از جوانان برای رفع نیازهای جنسی خود عمل استمناء را انجام میدهند. ترک گناه استمناء سخت است. روشهای ارائهشده توسط کارشناسان عمدتاً کلی است و عملی و کاربردی نمی باشد. امروزه تئوری تنها نمیتواند میل به ترک گناه را در جوان ایجاد کند و ممکن است جوان در میانه راه برای ترک عادت یا گناه دچار شکست شود و این شکستهای پیاپی وی را از ترک عادت ناپسندش منصرف کند.
درواقع شناخت ریشه گناهان نقش اساسی در تسهیل روند ترک گناه دارد. آموزش شناخت ارزش وجودی به افراد میل دوری از گناه در آنها را افزایش میدهد. امام باقر (ع) میفرمایند " توبهکننده از گناه همانند کسی است که گناه ندارد و آنکه در گناه بماند بااینکه آمرزش خواهد چون مسخرچی است. (یعنی اینکه کسی در گناهش مانده و گناه میکند بااینکه توبه و آمرزش میخواهد بازهم به گناه خود ادامه میدهد.) این سخن اهمیت بهکارگیری روشهای کارآمد را نشان میدهد.
شاید یکی از راهکارها برای تغییر عادت پرورش خلاقیت باشد. عدم وجود این عامل در شخصیت وزندگی روزمره افراد نوعی تکرار را ایجاد میکند و قدرت تفکر، تصمیمگیری و تشخیص از آنها سلب میکند. هر چه این کمبود بیشتر، عمق عادت یا گناه در وجود بشر عمیقتر میشود. لذا ترک گناه و عادت برای افراد سخت میشود. درواقع اگر همتغییری رخ دهد مقطعی است و فرد مجدداً احساس نیاز به انجام آن عمل را میکند. بهعنوانمثال فردی قصد ترک گناه استمناء را دارد، ممکن است تا مدتی این عمل را انجام ندهد اما بعد از مدتی مجدداً احساس نیاز نسبت به انجام این عمل در خود میکند.
درنتیجه راههایی که در فرد بهخصوص جوان ایجاد انگیزه درونی کند از اهمیت بالایی برخوردار است. خواندن کتاب و یا شرکت در کارگاهها زیاد راه گشا به نظر نمیرسد زیرا مطالب ارائهشده در این کلاس کلی است و نتیجه مطلوب برای همه به دست نمیآید. در همین راستا حوزه علمیه مجازی مهندس طلبه دورههای کاربردی را با عنوان ترک گناه و تغییر عادت در چهل روز مخصوص جوانان طراحی کرده تا آنها بتوانند از راهنماییهای اساتید مجرب این مجموعه استفاده کنند.
2- میزان کارایی روشهای ترک گناه بر جوانان:
ترک گناه یک فرآیند مشخص دارد. فردی موفق به ترک عادت یا گناه میشود که دارای شوق و انگیزه باشد. همچنین رابطه نزدیک با خداوند برقرار کند. مهارتهای زندگی یکی از مهمترین عللی است که میزان اراده و پشتکار افراد را برای انجام یک کار مشخص میکند. قرآن کریم در مورد گناه میفرماید (و اگر فضل و رحمت خدا بر شما نبود، جز عده کمی، همگی از شیطان پیروی میکردید و گمراه میشدید.) در جای دیگر هم میفرماید که( اگر فضل و رحمت الهی بر شما نبود، هرگز احدی از شما پاک نمیشد؛ ولی خداوند هر که را بخواهد تزکیه میکند، و خدا شنوا و داناست ). درنتیجه انسان هیچگاه نباید امید خود را از دست بدهد.
در مورد ترک گناه استمناء معمولاً توصیههایی نظیر زود خوابیدن، پوشیدن لباس راحت، تنها نبودن، کنترل افکار، خودداری از تماشای صحنههای تحریککننده، ورزش، نزدیکی به خدا، به افراد میشود. البته برخی دیگر معتقدند که داشتن رژیم غذایی مشخص و پرهیز از خوردن خوراکیهای محرک مانند گوشت، تخممرغ، ادویه، خرما در تداوم اراده افراد برای ترک گناه استمناء تأثیرگذار است. یکی از دیگر نکاتی که در این مورد گوشزد میشود این است که سعی کنند با شکم خالی به رختخواب بروند. شبها آب کمتر بنوشند. سعی کنند همیشه مثانه خود را خالی کنند. در کنار اینها سنجش سلامت روان افراد هم پیشنهاد میشود.
باوجود مؤثر بودن این راهحلها افراد جوان برای تغییر عادت نیاز به یک راهنمای آگاه و دلسوز دارند تا از آنها را در این مسیر حمایت کند و در صورت لزوم به سؤالات آنها پاسخ دهد. قرآن کریم درزمینه ترک گناه میفرماید: (با غلبه و چیره شدن بر عادتهاى (زشت) رسیدن به مقامات بلند آسان مىشود) درواقع خداوند به جایگزین کردن عادات خوب بهجای عادات ناپسند در این آیه تأکید دارد.
درهای توبه همیشه بهسوی افراد طالب ترک گناه باز است.
3- حوزه علمیه مجازی مهندس طلبه و ترک گناه:
حوزه آنلاین مهندس طلبه با بیش از ده سال سابقه در حوزه تدریس دروس دینی بهصورت آنلاین آماده است تا جوانان عزیز را در راستای ترک گناه و تغییر عادت با روشهای بهروز و اصولی طی چهل روز همراهی و راهنمایی کند. این دورهها بسیار کاربردی و نتیجهبخش میباشد. اساتید شاغل در این موسسه درگذشته خودشان دانشجویان رشتههای مختلف دانشگاهی بودند که برحسب علاقه برای تحصیل به حوزه علمیه پیوستند. لذا با فضای فکری و شرایط و مشکلات جوانان آشنایی کامل دارند و از نزدیک این معضلات را لمس کردند. وجود چنین مدرسینی مسیر ترک گناه را برای جوانان هموارتر میکند.
نام این کلاس دوره کاربردی ترک گناه و تغییر عادت و رفتار در چهل روز است. روایات متعددی در مورد ثمره چله گذاری وجود دارد. بهعنوانمثال در میزان الحکمه آماده است که (هر کس چهل روز خود را برای خدا خالص گرداند، چشمههای حکمت از قلب و درونش میجوشد و بر زبانش جاری میشود.) پس برنامهریزی در چهل روز فواید زیادی را برای فرد توبهکننده در پی خواهد داشت. برای صیقل دادن به روح و جان خود و تغییر عادت و سبک تفکر وزندگی خود قدمی بردارید تا حال بهتری را تجربه کنید.
درمجموع میتوان گفت که ترک گناه و ترک گناه استمناء دشوار است. دشواری این روند دلایل متعددی دارد که از آن جمله میتوان به سستی اراده، اضطراب، اختلال هورمونها و آشفتگی فکری نبود انگیزه درونی و عدم کار آیی راهکارهای موجود اشاره کرد. برای نزدیک شدن به جوان امروزی و تشویق وی به مسیر روشنایی باید با دنیای ذهنی او آشنا بود. در حوزه علمیه مجازی مهندس طلبه کارشناسان کاملاً با این فضا آشنایی دارند و میتوانند راهنماهای خوبی برای جوانان درروند ترک گناه و تغییر عادت باشند.