گروه سیاست سایت فردا: روزنامه اعتماد به دیدار 6 ساعته دو عضو کارگزاران با مهدی کروبی پرداخته و از دیدارهای اخیر این چهره سیاسی در حصر، به این نتیجه رسیده است که احتمالا در پاییز امسال گشایشهایی در این باره که دغدغه همیشگی اصلاح طلبان در سالهای اخیر است، ایجاد خواهد شد. اعتماد مینویسد: «کرباسچی به هر تفسیر، سخن خود را با ابراز امیدواری از روزهای بهتر از این پایان برده و جالب آنکه شاید مهمترین و درعین حال عجیبترین واکنش به انتشار این خبر نیز به این نکته اشاره داشت که باید منتظر تحولاتی اساسی در کنشگری سیاسی باشیم. آنجا که علی قلهکی، فعال رسانهای اصولگرا - برخلاف برخی از همفکرانش که انتشار تصویر دیدار کروبی را وسیلهای برای زیرسوال بردن مشقات حصر قرار دادند- از این نوشت که حسن روحانی برنامهای جدی و نظامند برای اجرای یک طرح اساسی «گشایش سیاسی» مدنظر دارد. این فعال رسانهای اصولگرا مدعی شد که «جلسه 6 ساعته «مهدی کروبی» با کرباسچی و قوچانی در 30 شهریور 99، مهیاسازی پروسه رفعحصر در 3 ماه آینده است» و بر این پایه ادامه داد: «گویا حسن روحانی میخواهد در آذر 99 به «گشایش سیاسی» برسد که البته بعید بهنظر میرسد سرانجامی داشته باشد.»
روزنامه شرق، اما توییت دیروز مالک شریعی، نماینده نیاسر درباره نیز به کابینه جنگ در دولت بعد که خیلی سروصدا به پا کرد را بهانه یک گزارش کرده است. شرق در این گزارش مینویسد: «خواسته این نماینده اصولگرا که به احتمال زیاد مکنون قلبی صرفا او نیست و بسیاری از اصولگرایان چنین نگاهی به کابینه آینده دارند، میتواند گفتهای نمادین تلقی شود که واقعیتی را درون خود مستتر دارد. آنها دو، سه سالی است که زمزمه یک رئیس دولت نظامی را بر زبان میرانند.»
در ادامه این گزارش آمده است: «از حالا لیستی هم از سابقهداران نظامیگری فهرست شده است؛ از محسن رضایی که یکی از نزدیکانش گفته بود آمدنش فقط 10 درصد محتمل است تا حسین دهقان که گویا قصد جدی برای آمدن دارد، سعید محمد، رستم قاسمی، علی شمخانی و از همه مهمتر محمدباقر قالیباف که، اما و اگر دربارهاش حتی این روزها که بر صندلی ریاست مجلس تکیه زده همچنان زیاد است.»
روزنامه اقتصادی «جهان صنعت» با تیتر «پول پاشی بیثمر» سیاستهای حمایتی دولت از بازار سرمایه را به باد نقد میگیرد. گزارش نویس این روزنامه با تاکید بر اینکه «دولت دوازدهم تلاش میکند تا در آخرین سال مدیریت خود کسری بودجه خود را از هر طریق ممکن برطرف کرده و منابع مالی مورد نیاز را تامین کند، بدون آنکه توجهی به پیامدهای میانمدت و بلندمدت آن داشته باشد.» به نقل از حیدر مستخدمین، کارشناس بورس مینویسد: «این شوکهای داخلی توسط نهادهای تصمیمساز و تصمیمگیر مانند دولت و وزرای اقتصادی آن، مجلس، دیدگاههای قوه قضاییه و امثال اینها وارد میشود که میتواند اقتصاد را از مسیر باثبات خارج و شک و تردید ایجاد کند. در واقع میتوان آنها را شوکهایی دانست که اقتصاد را از جاده اصلی به سمت سنگلاخ منحرف میکند و میتواند بر شاخص بازار سرمایه اثرگذار باشد. اگر در داخل نیز دولت و مجلس قولها و وعدههای خود را عملیاتی کنند و در جهت بهبود شرایط و ایجاد رونق اقتصادی عمل کند باعث میشود که شاخصها افزایشی شوند.»
«وطن امروز» تیتر و عکس نخست خود را به سخنان دیروز رهبری به مناسبت آغاز هفته دفاع مقدس اختصاص داده است، اما در مطلب دیگری به بررسی وضعیت فروش اوراق بدهی دولتی در نیمه نخست سال و سناریوهای پیش رو آن پرداخته است. در این گزارش با عنوان «بانک مرکزی در محاصره بدهیها» آمده است: «تداوم انتشار و فروش اوراق بدهی، اما دولت را در دوراهی خاصی قرار میدهد. اگر دولت اصرار به جبران کسری بودجه صرفا از محل فروش اوراق بدهی کند، ناگزیر از افزایش نرخ بهره اوراق خواهد بود. این اقدام علاوه بر افزایش تصاعدی بدهی دولت بعد آن هم در آیندهای نزدیک، سیاست جدید بانک مرکزی با عنوان «هدفگذاری نرخ تورم» را به خطر میاندازد. بانک مرکزی در این سیاست از طریق خرید و فروش یا ترهین اوراق بدهی در بازار بین بانکی، اقدام به هدایت نرخ بهره کوتاهمدت در حوالی هدف تعیین شده میکند تا نرخ بهره در سایر بازارها را تحت تاثیر قرار داده و در نهایت نرخ تورم را به صورت پایدار کاهش دهد. از همین رو بانک مرکزی مدافع سرسخت تامین کسری بودجه از محل اوراق به جای استقراض از بانک مرکزی است. با این حال اگر دولت به جبران کسری بودجه از محل اوراق اصرار داشته باشد، ناگزیر از افزایش نرخ بهره خواهد بود.
روزنامه اصلاح طلب «آفتاب یزد»، اما امروز نوک پیکان را از روی دولت برداشته و به سمت مجلس گرفته است. بهانه نیز موضوع تحویل خودرو دناپلاس به نمایندگان است. «آفتاب یزد» در گزارش انتقادی به نقل از سید سعید لواسانی، امام جمعه لواسان نوشت: «یکی از نمایندگان محترم توضیح دادند که قیمت دناپلاس تحویلی به نمایندگان 302 میلیون است که 3ساله از حقوق آنان کم میشود یعنی حدوداً ماهی 8 میلیون و سیصد هزار تومان. اشتباه نکردم؟ نمایندگان ماهیانه چقدر میگیرند؟ خب میخواستید ماشین بدهید چرا پژو پارس یا تیبا ندادید؟»
این روزنامه در گزاش خود در واقع به بازنشر توییتهای انتقادی کاربران اصولگرا پرداخته است. مثلا اینکه وحید یامین پور مجری برنامههای ارزشی محور صداوسیما نیز نوشته است: «سرعت #دناپلاس رانتی از طرح شفافیت بیشتر بوده و زودتر به مجلس رسیده. مجلسی که قرار بود بار از دوش مردم برداره هربار با حاشیهای زمینگیر میشه، تاجگردون، بذرپاش، وام 200میلیونی و... ما به نمایندگان انقلابی برای مراقبت از حیثیت #مجلس در برابر این حواشی امید داریم.»
روزنامه «آرمان ملی» غیر از انتقاد تندی که به تحویل دناپلاس به نمایندگان مجلس دارد، به گفتگو با رسول منتجبنیا دبیرکل حزب جمهوریت پرداخته و از او درباره نحوه حضور اصلاح طللبان در انتخابات ریاست جمهوری سال آینده میپرسد. اهم اظهارات وی در این گفتگو به شرح زیر است:
* اگر به مردم ثابت شود انتخابات رقابتی و سالم و بی طرفانه و قانونی است و جناحگیری و سهمخواهی وجود ندارد مردم در عمل اینها را میبینند و پای صندوق حاضر میشوند و به پاکدستترینها رای میدهند با شعار نمیشود و اثر فوری اعتماد یا بی اعتمادی مردم در همین است.
*هنوز هم اسمهایی برده میشود و میگویند ائتلاف میکنیم، این واقعا ظلم به اصلاحات است.
*ما نباید تاریخ را تکرار کنیم و هزینه یک اشتباه را دوبار پرداخت کنیم.
*ما اصلاحطلبها از خودمان شروع نکردهایم و میگوییم باید دیگران را اصلاح کنیم. ولی خودمان درصدد اصلاح خود نیستیم در رابطه با اصلاح دیگران و جامعه آیا راه و روش صحیح اصلاحطلبانه داریم؟ در این مورد هم دچار اشتباه شدهایم و از بنیاد مشکل داریم.
*ما اصلاحطلبها به بازسازی و بازنگری نیاز داریم و نیاز است تا ما اصلاحات را از خودمان شروع کنیم. ما باید به مردم بگوییم که درصدد چه نظامی هستیم و نوع رابطه افراد با حکومت و افراد با هم باید از دیدگاه جریان اصلاحطلبی تعریف شود.
روزنامه ایران بخش عمدهای از صفحه نخست امروز را به سخنان دیروز رهبری اختصاص داده است و در یکی از تیترهای کناری به پوشش حرفهای ظریف در نشست ویدئو کنفرانسی دیروز سازمان ملل پرداخته است. همان سخنانی که وزیر امور خارجه کشورمان طی آن امریکا را طرف نقضکننده برجام دانست و گفت: «ایران هرگز تردیدی برای مذاکره ندارد، اما برای آنچه که مذاکره شده است، دوباره گفتگو نخواهد کرد.»
روزنامه «جوان» نیز مثل اغلب روزنامههای امروز سخنان اخیر مقام معظم رهبری را برای تیتر و عکس برگزیده است. این روزنامه، اما در گزارش دیگری که در صفحه نخست دیده شده است به انتقاد از نظام بانکی پرداخته و با عنوان «بانکهای قاتل» نوشته است: «بررسیها نشان میدهد بانکها به دلیل برخورداری از مجوز جمعآوری نقدینگی که توسط بانک مرکزی و شورای پول و اعتبار ارائه شده، تحت قالب سپرده بانکی طی دهها سال گذشته بیش 60 درصد حجم نقدینگی کل کشور را تحت قالب سپردههای بلندمدت بانکی در اختیار گرفتهاند. رفتار بانکها در توزیع صحیح این حجم از منابع بین وامخواهان امروز مسئلهای است که سیستم بانکی باید در رابطه با آن شفافسازی کند.»
این گزارش میافزاید: «در شرایطی که ماههاست نرخ ارز به دلیل فروش داراییهای خارجی دولت به بانک مرکزی با هدف تأمین کسری بودجه و همچنین تحریمهای ناعادلانه و شیوع کرونا و کاهش رشد اقتصادی در حال رشد «شارپی» است و این رویداد نیاز به سرمایه در گردش و نقدینگی را در بنگاههای تولیدی وارداتمحور افزایش داده است، نظام تأمین مالی اقتصاد ایران گویا به جای اصلاحات درون بانکی جهت تأمین مالی بیشتر اقتصاد، در واحدهای تولیدی را به مسلخ تعطیلی کشانده است».
«کیهان» نیز در شماره امروز خود بیشتر به پوشش اخبار پرداخته است، اما در یادداشت روز خود به موضوع جنگ میپردازد. بهانه این یادداشت آغاز هفته دفاع مقدس است، اما نگارنده قطعا گوشه چشمی نیز به حال حاضر دارد و مینویسد: «میان جنگطلبی یا صلح، ترجیح با صلح است. اما میان دفاع یا تسلیم چه؟ یقینا دفاع، بازدارنده و شرافتمندانه است؛ و تسلیم، مایه ننگ و خسارت مضاعف. آنها که از دفاع در برابر دشمن شانه خالی کنند یا نسخه کوتاه آمدن بپیچند، باید هزینههای چند ده برابری را به جان بخرند، به هیچ چیز نرسند و ضمنا، دشمن بر سرشان بتازد.»
محمد ایمانی در بند پایانی یادداشت خود مینویسد: «شیشه عطر پنهان در جان حاج قاسم و همرزمانش، به سنگ خباثت دشمن شکست. اما خدا میداند این عطر جاری شهادت، چند ده هزار جوان غیرتمند را برای شکستن شیشه عمر استکبار بیقرار کرده و به تکاپو در آورده است؛ و «ألْحَمْدُ للهِ الَّذی أکْرَمَنَا بِالشَّهَادَهًْ».»