خبرگزاری مهر: علی شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی در گفتگویی که از شبکه سوم سیما پخش شد درباره نقش خود و شناختی که از تحولات کشور دارد، گفت: شاید فصل خوبی برای گفتگو پیرامون جنگی که بیش از چهل سال پیش آغاز شد باشد. یعنی ما یک جنگ پیش از جنگ داشتیم. من مدت هاست درباره جنگ صحبت نکرده ام و دوست نداشتم صحبت کنم که در مورد آن توضیح می دهم.
وی با بیان اینکه چرا با ما مصاحبه می کنید و می گوید آنها فرماندهان جنگ هستند، اظهار داشت: ما چرا نباید از ابن خصلت دوری کنیم که فرمانده یک میدان نباشیم. آدمی که در گذشته بماند مرده است. ما قبل از جنگ، پیروزی انقلاب و قبل از انقلاب مبارزه با شاه را داشته ایم؛ چرا آنها را رد کرده ایم و در جنگ مانده ایم.
دبیر شورای عالی امنیت ملی با بیان اینکه ما بعد از جنگ نقش داشتیم و امروز هم نقش داریم، تاکید کرد: اعتقاد من این است آدم در هر صحنه ای که نقش می گیرد باید در آن نقش، قهرمان باشد.
شمخانی با بیان اینکه آدم یک خط است و نقطه نیست، اظهار داشت: آدمی که توانمند است نمی تواند بگوید در جنگ توانمند بودم و بعد از آن ناتوان شدم یا در مبارزه با شاه توانمند و بعد ناتوان شدم این آدم مشکل دارد. به این دلیل باور من این است که نباید در گذشته باقی بمانیم و باید از گذشته عبور کنیم.
وی افزود: ما مسئولی که در جنگ بوده و صحبت نمی کند و در عین حال مسئولی که در جنگ نبوده و از آن صحبت می کند زیاد داریم. ما در جنگ، پیروزی و ناکامی داشته ایم اما وقتی خاطره گویی شروع می شود به صورت طبیعی در جایگاه قهرمان قرار می گیرد و دیگران را نادیده می گیرد. من این موضوع را در خیلی از نوشته ها می بینم و خدا را شکر می کنم که آلوده به آن نشده‌ام.
دبیر شورای عالی امنیت ملی خطاب به کارشناس برنامه، بیان کرد: اولین مصاحبه ای که آن زمان گرفتید با من بود. من فرمانده سپاه خوزستان بودم. ببینید با اولین فرمانده ای که مصاحبه گرفتید من بودم. آنجا توضیح دادیم جنگ چه بود و چرا شروع شد.
شمخانی با بیان اینکه جنگ فقط به فرماندهان نیست و فرماندهان جنگ فقط فرماندهان مشهور نیستند، اظهار داشت: چه افراد گمنامی هستند که اصلا اسمی از آنها نیست به همین جهت تعریف از خود و کوچک شمردن نقش دیگران گناه بزرگی است بنابراین بنده اصلا استرس دارم در مورد جنگ صحبت کنم.
مصاحبه کننده در واکنش به اظهارات شمخانی، گفت: اصلا بنیان گذار این وضعیت شما بودید، چرا ما باید سوال بپرسیم؟، چرا خودتان بیان نمی کنید؟، بالاخره در مواردی شما نقش داشتید؛ بالاخره جنگ هدفی داشته است و شما در خوزستان با تمام وجود آن هدف را درک کرده اید. شما در این جنگ تاثیر داشته اید و نامه معروفی که نوشته اید موجود است. شما چه حرفی برای این نسل دارید؟ این تجربه چگونه می تواند میراثی باشد که این نسل از آن استفاده کند؟
دبیر شورای عالی امنیت ملی با بیان اینکه ما از ابتدای جنگ، دشواری در تقسیم مأموریت داشتیم، اظهار داشت: در کشور تقسیم مأموریت نانوشته ای وجود داشت که برخی را مأمور جنگ و برخی را مأمور زندگی کرده بود اما طرف مقابل ما اینچنین نبود. اگر مقایسه کنیم فرمانده جنگ عراق یعنی «صدام حسین» هم رئیس جمهور، فرمانده جنگ، استاندار بود و هم در میدان توپ می زد بنابراین اگر بپرسند چرا در فلان صنعت رشد کردید و در فلان صنعت رشد نکرده اید باید گفت، دلیلش این است که ما تقسیم کار کرده بودیم.
شمخانی گفت: ما در جنگ چند راهبرد داشتیم مانند جنگ، جنگ تا پیروزی براین اساس ما از ابتدا آغازگر دفاع بودیم که بدون محاسبه دشمن اوج گرفت و آن را زمین گیر کرد.
وی با طرح این پرسش «علت زمین‌گیری چه بود؟»، اظهار داشت: راه های مختلفی برای مقابله با دشمن وجود داشت. یک راه تخمین سلاح و توپ و تانک بود. یک راه رویکرد «چه گوارایی» بود و یک راه هم ترکیبی بود که مردمی هم بود و از سوی سپاه طراحی شد.
دبیر شورای عالی امنیت ملی با بیان اینکه بدون تردید سپاهی ها یا طلبه، دانشجو، معلم و کاسب بودند، گفت: نه آنهایی که بعدها درجه گرفتند. همه برادر بودند و یک لباس بر تن داشتند. نوع نگاه انقلاب در دوران جنگ به مردم بومی این بود که از آنها، مردم افتخارآفرین بیافریند نه شورش‌گر.
شمخانی اظهار داشت جایی صحبت کردم که برای من مشخص کنید آیا حمله صدام به ایران، حمله به ایران است و همه باید بسیج شوند یا سپاه پاسداران باید بسیج شود؟ ما حتی توانستیم موتور سپاه را به مرکز مدیریت جنگ تبدیل کنیم.
وی با بیان اینکه جنگ محل تبدیل باورهای دینی به محورهای عملیاتی بود، گفت: جایی صحبت کردم و گفتم اولین شبیخون در اهوازیه مبتنی بر این سخنرانی شکل گرفت که در تاریکی گفتم هرکس می‌خواهد برود، برود. من از ابا عبدالله این را آموخته ام و یادم نمی آید کسی رفته باشد.
دبیر شورای عالی امنیت ملی خاطرنشان کرد: اولین شکستی که به دشمن وارد شد در سوسنگرد بود و دو خاصیت داشت. نخست آنکه دشمن را شکست دادیم و دوم آنکه، دشمن را می توان با حداقل ها شکست داد.
شمخانی با بیان اینکه نامه ای که من نوشته ام برای زمانی است که دشمن در سوسنگرد عقب نشینی کرد، یادآور شد: آن زمان، زبان ما دراز شد و این نامه را نوشتم که بگویم ما آماده شهادت هستیم اما سلاح نداریم. البته من فکر نمی کردم این نامه این طور بازتاب داشته باشد، از این نامه ها زیاد دارم و اصلا برای کسی رو نکرده ام.
وی با بیان اینکه آنچه موجب پیروزی خون بر شمشیر شد، فرهنگ عاشورایی بود، تاکید کرد: بسیج و سپاه در این فرهنگ ممزوج شدند و توانمندی ای ایجاد کردند. برخی در طول جنگ وسوسه شدند بسیج را از سپاه بگیرند. کسانی که با فرهنگ شجاعت تصمیم گیری، خلاقیت و ابتکار و بصیرت بزرگ شدند محاسبه وجود خدا را در تصمیم های خود کامل رعایت می کنند. این عقیده بن بست نمی شناسند.
دبیر شورای عالی امنیت ملی با طرح این پرسش که تولیدات افتخارآمیز را چه کسی پایه گذاری کرد؟ اظهار داشت: زمانی که جهاد به اداره زندگی آمد «سد کرخه» ساخته شد و هر جا فرصت پیدا کرد پایگاه ستاره خلیج فارس را ساخت. در همین «سد کرخه» سپاه یک تابلوی بزرگ «مامی توانیم» تنظیم کرد و یکی از مسئولان اصرار داشت تابلو را بکنید که چرا این را زده اید! شما پیمانکار بودید. درست بود اما باید با بیان دیگری می گفت. آن تقسیم کار منجر شد برخی توانمندی ها رشد کند و برخی توانمندی های که زیر سوال است رشد نکند.
شمخانی با بیان اینکه جنگ در سال 59 و جنگ در سال 99 تعریف یکسانی ندارد، افزود: تعریف قدرت یکسان نیست و ناشی از تحولات جهانی است. فهم بشری در سال 99 نسبت به سال 59 متفاوت است و دیگر عوامل قدرت تک بعدی نیست. این معادلات در سال 59 و 67 نبود.
وی با بیان اینکه ما چقدر در جنگ عملیات داشتیم که برخی به ما نامه نوشتند این کار را نکنید. ما می توانستیم یا عملیات انجام دهیم و فردا ریشخند کسی که نامه نوشته را متحمل شویم یا عافیت طلبی کنیم، ولی ما هرگز عافیت طلب نشدیم. اگر در عملیات آزادسازی مهران شکست می‌خوردم یقه من را می‌گرفتند ولی من عملیات را انجام دادم.
دبیر شورای عالی امنیت ملی تاکید کرد: حتما درک امروزی که از جنگ داریم در سال 59 نداشته ایم. عراق می خواست، جنگ پاسگاهی کند. دشمن در 15 کیلومتری اهواز بود و توپخانه ای داشت و ما توپخانه نداشتیم و فردی که آنجا بود نمی دانم خالی می بست، او گفت: ما بصره را با خاک یکسان کرده ایم و تعریف او از آتش چیز دیگری بود.
شمخانی با بیان اینکه ما پس از جنگ، آن را به یک گفتمان بازدارندگی تبدیل کرده ایم، گفت: بعد دیدیم تعبیر بازدارندگی کافی نیست باید به شکل دائم عوامل بارز تولید بازدارنگی را تغییر دهیم.
وی با بیان اینکه امروز هم باید متحد شویم تا با جنگ مقابله کنیم، تاکید کرد: اصولاً مولفه های جنگ تغییر کرده و ابزار جنگ به شکل دیگری عمل می کند. صبح شاهد قیمت دلار و بعد از ظهر شاهد سقوط بورس هستیم.
دبیر شورای عالی امنیت ملی در ادامه سخنانش با بیان اینکه صدام حسین که به تنهایی با ما نمی جنگید، افزود: ما با همه آنها جنگیدیم و امروز هم تجمیع قوایی وجود دارد که در فناوری از ما برتر است. ما در مرحله جنگ پیش از جنگ هستیم و باور نداریم جنگی علیه ما وجود دارد.
شمخانی با بیان اینکه مسئولین دو دسته هستند، تصریح کرد: کسانی که در خط مقدم هستند و کسانی که در خط مقدم نیستند و خوش بین هستند.
وی با بیان اینکه بقای ایران بدون یکپارچگی ممکن نیست، ا ظهار داشت: مهمترین دغدغه ما همین است و معتقدم ما دیگر فرصت سعی و خطا نداریم؛ حق و باطل بودن برای پیروزی در جنگ کافی نیست و هر کاری روش خود را دارد. حکومت کردن و جنگیدن روش دارد.
دبیر شورای عالی امنیت ملی با بیان اینکه یکی از نقاط ضعف ما این است که ما قیافه مان تکراری است، گفت: یکی از نقاط ضعف ما این است که قیافه‌های ما تکراری است. فکرمان در افراد مختلف متفاوت است. برخی‌ها ترمز کرده‌اند و آدمی که ترمز کند، مرده است.
شمخانی افزود: باید در طول این سال‌ها چهره‌های جدیدی را پرورش می‌دادیم و این فهم را منتقل می‌کردیم، اما ما در این زمینه خساست به خرج دادیم و این نقطه ضعف ماست. البته انقلاب رویش داشته است، ولی ما صندلی‌هایمان را ترک نمی‌کنیم که این رویش گویاتر و ملموس‌تر شود. مدل انقلاب در دفاع از یک حاکمیت دینی، مبتنی بر مردم متناسب با زمان، مدل موفقی بوده است، هنوز هم این مدل می‌تواند موفق باشد، به شرط اینکه کارکردهایش را اول اینکه متناسب با زمان کند و دوم اینکه چهره‌هایش ثابت نباشد.
وی افزود: این فقط گراز است که تغییر مسیر نمی‌دهد. می‌گویند گراز فقط مستقیم حرکت می‌کند ولی آدم اینگونه نیست. مدل 99 با 59 متفاوت است. من تا آخر پای انقلاب هستم، ولی به این مفهوم نیست که تا آخر رئیس باشم.
دبیر شورای عالی امنیت ملی با بیان اینکه ما مسائل را اول به انقلاب، بعد به جنگ و بعد چهل سال پس از جنگ و سپس شرایط امروز ارجاع می دهیم، اظهار داشت: ما باید این را قبول کنیم که ضعف داریم و در رفع ضعف رودربایستی نشان ندهیم. ما هرگز عافیت طلب نشدیم و در روشی جنگیدیم که آزادسازی به همراه داشت.
شمخانی با بیان اینکه باید در مسیری که چاره ای غیر از آن نداریم قاطع بود، تصریح کرد: دشمنی امروز بسیار وسیع تر از دیروز است. مطمئن باشید هیچ کس به ما حمله نخواهد کرد. هیچ پل و خانه ای خراب نخواهد شد؛ اما ما در جنگ هستیم و همه باید قبول کنیم با حداقل خسارت دشمن را مایوس کنیم تا به جنگ ادامه ندهد. حتما کسی به ما حمله نخواهد کرد و نمی تواند حمله کند و ما قدرت دفاع از خود را داریم.
